Wydarzenia

Z inicjatywy wicemarszałek Gabrieli Morawskiej-Staneckiej 10 marca 2020 r. w Senacie otwarto wystawę „60 na 100. Sąsiadki. Głosem kobiet o powstaniach śląskich i plebiscycie”. Podczas uroczystości wicemarszałek Senatu zwróciła uwagę, że nie wszystkie bohaterki tej ekspozycji były Ślązaczkami, ale związały swoje losy z tą ziemią. Przypomniała, że prezentowane na wystawie postacie pełniły różne funkcje polityczne i społeczne, podejmowały działania często dla kobiet wówczas „niedostępne” – walcząc z bronią w ręku podczas powstań śląskich czy kierując harcerskim hufcem. Były także sanitariuszkami powstańczymi czy działały w organizacjach paramilitarnych, takich jak „Sokół”. Były wśród nich także parlamentarzystki, jak senator Józefa Bramowska, propagatorka polskości na Śląsku, uczestniczka akcji plebiscytowej i III powstania śląskiego, przewodnicząca Towarzystwa Polek na Śląsku czy Janina Omańkowska, uczestniczka dwóch powstań śląskich, posłanka na Sejm Śląski I kadencji, która przewodziła obradom jego inauguracyjnej sesji. Te dzielne kobiety przecierały szlak innym i zmieniały tradycyjne oblicze śląskich kobiet.

Na wystawie, przygotowanej przez Instytut Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego w Katowicach z okazji obchodów 100-lecia powstań śląskich, przypomniano dzieje 30 kobiet związanych z powstaniami i akcją plebiscytową na Górnym Śląsku. Przedstawiono rolę kobiet w odzyskaniu niepodległości, uzyskaniu praw wyborczych i przyłączeniu Śląska do Polski. Na ekspozycję złożyło się 30 grafik z wizerunkami tych bohaterskich śląskich kobiet autorstwa Marty Frej. 

Otwarciu wystawy towarzyszył wykład dr Joanny Lusek „Zanim nastała Polska”, a także pokaz fabularyzowanego filmu dokumentalnego „5 kobiet Sejmu Śląskiego”. Dokument przybliżył społeczno-polityczną działalność pierwszych śląskich posłanek: Marii Gruchlikowej, Elżbiety Korfantowej, Marii Kujawskiej, Janiny Omańkowskiej i Bronisławy Szymkowiakówny oraz osobiste dzieje tych niezwykłych kobiet.