Senat wobec Polonii

5 lutego 2015 r. w Senacie odbyła się uroczystość wręczenia nagród laureatom kolejnej edycji konkursu dla dziennikarzy polskich i polonijnych. Organizowany od kilkunastu lat konkurs adresowany jest do dziennikarzy pracujących w krajowych i polonijnych gazetach i czasopismach, rozgłośniach radiowych i stacjach telewizyjnych, portalach internetowych, a także do współpracowników tych mediów. Tematem obecnej, XII edycji konkursu był awans społeczny i zawodowy osób polskiego pochodzenia w krajach ich zamieszkania, szczególnie w kontekście otwarcia przed Polakami po wejściu Polski do Unii Europejskiej możliwości studiowania i pracy poza macierzą.

Do konkursu zgłoszono 45 prac, których autorami byli dziennikarze z Wielkiej Brytanii, Niemiec, Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, Litwy, Ukrainy i Polski. Wszystkie prace cechował wysoki poziom merytoryczny i warsztatowy. Konkurs cieszył się dużym zainteresowaniem wśród dziennikarzy publicznego radia; swoje reportaże nadesłały rozgłośnie Polskiego Radia w Szczecinie, Koszalinie, Białymstoku, Poznaniu, Zielonej Górze, Krakowie, Rzeszowie, Katowicach, a także jedna z anten Polskiego Radia w Warszawie.

Kapituła konkursu, pracująca pod przewodnictwem wicemarszałek Marii Pańczyk-Pozdziej, skorzystała z prawa innego podziału nagród niż przewiduje to regulamin konkursu. Decyzją jury przyznano I, II i III nagrodę oraz 3 równorzędne wyróżnienia.

I nagrodę otrzymał Cezary Galek za reportaż radiowy "Historia z Chopinem w tle", wyemitowany w programie regionalnym Radia Zachód w Zielonej Górze. Jego bohaterem jest Marek Keller, marchand sztuki współczesnej, kolekcjoner, największy darczyńca Muzeum Fryderyka Chopina. To opowieść o tym, jak członek Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze” wyjeżdża na Zachód i postanawia tam pozostać. Podejmuje się różnych prac, szuka pomysłu na życie, poznaje meksykańskiego malarza i rzeźbiarza, zostaje marchandem i w końcu odnosi ogromny sukces – zawodowy, towarzyski, finansowy, ale, co najważniejsze, potrafi się dzielić swoimi osiągnięciami z Polską. Z czasem Markowi Kellerowi zaczyna doskwierać zrzeczenie się polskiego obywatelstwa, co ułatwiło mu karierę i prowadzenie interesów, a także to, że nie było go w kraju, gdy Polacy walczyli o wolną i demokratyczną ojczyznę. Zaczął spłacać swój dług wobec Polski, kupując listy Chopina. Ponownie otrzymał polskie obywatelstwo, i jak sam mówi: „gdziekolwiek jestem, wszędzie jest Polska... jestem szczęśliwy, i jeśli mogę trochę szczęścia przekazać innym, to czegóż więcej oczekiwać od życia”.

II nagrodę przyznano Halinie Ostas i Marii Wieczorkiewicz za cykl audycji wyemitowanych w Polskim Radiu dla Zagranicy, zatytułowany „Spotkania z Polonią – różne barwy sukcesu”. Cykl poświęcony polskim emigrantom stanowi opowieść o udanym i ciekawym życiu poza Polską. Bohaterowie tych audycji z powodzeniem realizują się w wielu dziedzinach: nauce, bankowości, biznesie, kulturze i sporcie. Każdy z nich przeszedł indywidualną drogę, ale na swoje osiągnięcia zawodowe i osobiste patrzy z polskiej perspektywy. Ojczyzna jest bowiem dla bohaterów tych audycji ważnym punktem odniesienia, mimo że reprezentują różne pokolenia i środowiska.

III nagrodę otrzymała Sława Ratajczak z Hamburga w Niemczech za serię artykułów opublikowanych na portalu internetowym POLONIA VIVA. Bohaterowie tych publikacji to „szczęśliwi emigranci”. Polacy, którym się powiodło za granicą, ale największe zadowolenie osiągnęli, gdy zdobyte doświadczenie, pieniądze i sławę mogli wykorzystać w rodzinnym kraju. Autorka opowiada też o artystach muzykach, którzy zdobyli sławę za granicą. Zapewne też w kraju odnieśliby sukces, ale dla artystów ważne są wolność i doświadczenie: „Czasem trzeba szukać i wędrować, by odkryć w sobie moc. Kultura nie zna granic. Artyści nie czują się emigrantami – są obywatelami wspólnej Europy”.

Kapituła konkursu przyznała także 3 równorzędne wyróżnienia. Za reportaż radiowy: „Kim pan jest, panie Oskarze?”, wyemitowany w Polskim Radiu Katowice, wyróżnienie otrzymała Anna Dudzińska. To opowieść o młodym, wybitnie zdolnym architekcie, designerze, który robił karierę w Szwajcarii. Po 14 latach zdecydował się jednak na powrót do Polski i uruchomienie we Wrocławiu i Zielonej Górze produkcji niezwykłych przedmiotów. Oskar Zięba jest twórcą jednej z najnowocześniejszych technologii obróbki stali. Jak sam mówi, dzieciństwo w Polsce nauczyło go kreatywności, a zamiłowanie do pracy w metalu odziedziczył po dziadku kowalu.

Wyróżnienie kapituła przyznała także Magdalenie Grzymkowskiej za teksty publikowane na łamach londyńskiego „Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza”, w których opisuje młodych ludzi, którzy w poszukiwaniu lepszego życia, z chęci zrobienia międzynarodowej kariery wyjechali do Anglii. Pokazuje ich drogę zawodową, pasje i zainteresowania, a także to, jak powoli wrastają w nowe otoczenie, pracują na szacunek dla Polski i Polaków i jednocześnie nie zapominają o swojej ojczyźnie.

Kolejne wyróżnienie otrzymał Andrzej Godlewski za reportaże wyemitowane na antenie TVP Białystok. Autor podąża śladami Podlasian, którzy wyjechali do Stanów Zjednoczonych w poszukiwaniu lepszego życia i osiągnęli sukces zawodowy i finansowy, ale idzie także śladami tych, którzy urodzili się w USA, a jednak czują się Polakami i pracują na pozycję Polonii. Bohaterowie reportażu, sami zaangażowani w lokalne życie polityczne i sprawy społeczne, boleją nad tym, że Polacy w USA są bierni i nie biorą nawet udziału w wyborach stanowych.

Podczas uroczystości marszałek Bogdan Borusewicz podziękował laureatom i wszystkim dziennikarzom biorącym udział w konkursie za zainteresowanie losami naszych rodaków żyjących poza granicami kraju. Wyraził zadowolenie, że ta tematyka co roku spotyka się z żywym odzewem regionalnych rozgłośni radiowych, a dziennikarze radiowi już drugi rok z rzędu otrzymują nagrody w konkursie. Zdaniem marszałka niezwykle cenne jest to, że bohaterowie nagrodzonych prac mimo sukcesów odniesionych za granicą nie tracą kontaktu z ojczyzną. „To jest ważne dla nas, że możemy się szczycić naszymi rodakami za granicą, ale też ważne jest dla nich, że interesujemy się ich losami” – powiedział. Gratulował wszystkim udziału w konkursie i podziękował za obecność.

Przewodnicząca jury wicemarszałek Maria Pańczyk-Pozdziej wyraziła zadowolenie, że z roku na rok konkurs cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Jako była dziennikarka radiowa cieszyła się z faktu, że to właśnie dziennikarze radiowi zdobywają w konkursie nagrody. Podziękowała dziennikarzom za zainteresowanie konkursem, bo, jak podkreśliła, promuje on Polonię i Polaków, którzy osiągnęli sukces za granicą.

Uroczystość uświetnił minirecital studentek Uniwersytetu Muzycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie Vlasty Traczyk i Tatsiany Trayanouskiej. Artystki pochodzące z Ukrainy i Białorusi studiują w Polsce dzięki Karcie Polaka.