Posiedzenia Senatu

Izba na 38. posiedzeniu rozpatrzyła 16 ustaw, do 7 wprowadziła poprawki. Zdecydowała o wniesieniu do Sejmu 1 projektu ustawy, 2 projekty zaś odrzuciła. Senatorowie podjęli też 2 uchwały okolicznościowe.

Ponadto Senat w wyniku głosowania tajnego wyraził zgodę na powołanie Marka Michalaka na urząd rzecznika praw dziecka (59 głosów za, 25 – przeciw). 12 lipca 2013 r. wyboru takiego dokonał Sejm. Marek Michalak będzie pełnił tę funkcję już drugą kadencję. Izba 59 głosami, przy 26 – przeciw, zatwierdziła też wybór Krzysztofa Kwiatkowskiego na prezesa Najwyższej Izby Kontroli. 26 lipca 2013 r. taką decyzje podjął Sejm.

Senatorowie zapoznali się też z informacją o działalności rzecznika praw obywatelskich za rok 2012 oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela.

Ustawa o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej – przyjęta bez poprawek

Nowela, uchwalona przez Sejm na 46. posiedzeniu, 26 lipca 2013 r., na podstawie projektu poselskiego, wydłuża o 2 lata, do 23 sierpnia 2015 r., termin na przygotowanie programów kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych przez Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych. W ustawie przewidziano, że do tego czasu kształcenie podyplomowe pielęgniarek i położnych będzie się odbywało na podstawie obecnie obowiązujących programów ramowych.

Senat, zgodnie z rekomendacją Komisji Zdrowia, przyjął ustawę w brzmieniu uchwalonym przez Sejm. Stanowisko takie poparło 72 senatorów, 1 był przeciw, 2 wstrzymało się od głosu. Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o finansach publicznych – przyjęta bez poprawek

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 46. posiedzeniu, 26 lipca 2013 r., na podstawie projektu rządowego. Zawiesza ona obowiązek stosowania w 2013 r. pierwszej procedury ostrożnościowej i wydatkowej reguły dyscyplinującej. Zgodnie z procedurą ostrożnościową, w wypadku gdy wartość relacji kwoty państwowego długu publicznego do PKB jest większa od 50%, a nie większa od 55%, na kolejny rok Rada Ministrów uchwala projekt ustawy budżetowej, w którym relacja deficytu budżetu państwa do dochodów budżetu państwa nie może być wyższa niż relacja deficytu budżetu państwa do dochodów budżetu państwa z roku bieżącego, wynikająca z ustawy budżetowej. Z kolei wydatkowa reguła dyscyplinująca przewiduje, że kwota wydatków budżetu państwa na zadania publiczne nie może być większa niż kwota środków planowanych na ich realizację w roku poprzednim, powiększona o prognozowany wskaźnik cen, powiększony o punkt procentowy. Reguła ta służy ograniczeniu wydatków budżetowych tzw. elastycznych (ich wysokość może być regulowana przez rząd) i sztywnych (koszty, które budżet państwa musi ponieść).

Sprawozdawca Komisji Budżetu i Finansów Publicznych senator Kazimierz Kleina poinformował, że komisja opowiedziała się za przyjęciem noweli bez poprawek, jej mniejszość zaś za odrzuceniem. Senator stwierdził, że w obecnej sytuacji finansów publicznych zmiana jest ważna, stanowi przygotowanie do nowelizacji budżetu na 2013 r. Przypomniał też, że zdaniem rządu, utrzymanie ograniczeń związanych z przekroczeniem tzw. pierwszego progu ostrożnościowego spotęgowałoby spowolnienie gospodarcze w Polsce, wynikające z kryzysu w strefie euro. Senator dodał, że obecne zadłużenie Polski jest relatywnie niskie w porównaniu z innymi krajami; liczone według metodologii międzynarodowej w I kwartale 2013 r. wyniosło 57,3% PKB.

Sprawozdawca mniejszości komisji senator Grzegorz Bierecki wniosek o odrzucenie ustawy argumentował tym, że „ustawa nie zawiera wymaganych elementów do zawieszenia takiej procedury ostrożnościowej i jest przedłożeniem szkodliwym – skutkującym wyłącznie zwiększaniem zadłużenia, które przeznaczone ma być na realizację bieżących potrzeb budżetowych, a więc nie na cele związane z poprawą sytuacji gospodarczej, co może służyć uzupełnieniu braków w budżecie”. W trakcie dyskusji zaznaczył, że nie jest przeciwnikiem zwiększania deficytu, ale powinien być jakiś plan, na co wydać te środki.

Obecna na posiedzeniu wiceminister finansów Hanna Majszczyk podkreśliła, że nowela była zapowiedziana i planowana tylko i wyłącznie dlatego, aby można było sfinansować wydatki przewidziane w budżecie na 2013 r. Jak poinformowała, powodem konieczności zwiększenia deficytu jest m.in. ubytek w dochodach podatkowych. Dodała, że według wstępnych szacunków zakłada się ograniczenie wydatków mniej więcej o 8 mld zł i wzrost deficytu mniej więcej o 16 mld zł.

W trakcie dyskusji senator Jan Maria Jackowski zaproponował zmianę tytułu ustawy na: „ustawa o zadłużeniu przyszłych pokoleń”, a także, aby zmiany wprowadzone nowelą nie dotyczyły 2013 r.

W wyniku głosowania akceptacji Izby nie uzyskał wniosek o odrzucenie ustawy (27 głosów za, 57 – przeciw). Za przyjęciem noweli bez poprawek głosowało 57 senatorów, 27 było przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.

Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Informacja o działalności rzecznika praw obywatelskich za rok 2012 oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela

Informację przedstawiła rzecznik praw obywatelskich Irena Lipowicz. Poinformowała, że w 2012 r. do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich ze skargami zwróciło się 62 tys. osób; 32 tys. spraw było nowych. „Wskazuje to na skalę zaangażowania, a także skalę rozczarowania naszych obywateli w zetknięciu z domeną publiczną” – mówiła rzecznik. W 2012 r. rozpatrzono 32 224 sprawy. Ponad 11 000 spraw zostało podjętych w trybie ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich. W 18 882 sprawach pouczono wnioskodawców o przysługujących im środkach działania, w 652 – zwrócono się o uzupełnienie wniosków, a ponad 500 przekazano według właściwości. W 2012 r. Irena Lipowicz wystosowała 120 wystąpień generalnych i podjęła 527 spraw z własnej inicjatywy.

W ocenie rzecznik, jednym z największych problemów w Polsce jest brak bezpłatnej pomocy prawnej, co dotyka głównie osoby niezamożne, których nie stać na tego typu usługi świadczone odpłatnie. Jak mówiła Irena Lipowicz, „Jesteśmy pod tym względem ostatnim krajem w Europie, bo mamy tak źle zorganizowaną działalność w tej dziedzinie. Wtej chwili system lepszy od nas mają najmłodsi członkowie Unii Europejskiej – Bułgaria i Rumunia”.

W 2012 r. rzecznik skierowała do ministerstw 292 tzw. wystąpienia problemowe. Jak zaznaczyła, kierowane są one w wypadkach „utrwalającej się praktyki naruszeń” i problemów strukturalnych. 151 wystąpień dotyczyło postulowanych zmian w konkretnych ustawach. Rzecznik oceniła, że nie wszystkie resorty reagują w oczekiwany sposób. Skrytykowała m.in. postępowanie ministerstw zdrowia i transportu. Zwróciła uwagę na to, że resort zdrowia nie realizuje ustawowych nakazów wydania odpowiednich rozporządzeń, w tym np. dotyczącego wprowadzenia elektronicznej karty zdrowotnej. Zaapelowała do Senatu, aby, podobnie jak podejmuje inicjatywy ustawodawcze realizujące wyroki Trybunału Konstytucyjnego, dokonał przeglądu niewydanych przez różne ministerstwa rozporządzeń do ustaw i zaczął egzekwować wolę parlamentu.

Mówiąc o krajowym mechanizmie prewencji, rzecznik odniosła się do przeludnienia w zakładach karnych, sytuacji izb wytrzeźwień i funkcji, jaką jednostki Policji tymczasowo pełnią tam, gdzie zniesiono izby wytrzeźwień, a także do sytuacji, w jej ocenie najgorszej, zakładów psychiatrycznych.

Irena Lipowicz zwróciła też uwagę, że zakres swobody w wypadku bilingów i podsłuchów pozostawiony przez ustawodawcę służbom specjalnym jest zbyt duży. Jej zdaniem, wystarczy w ustawie zróżnicować uprawnienia służb specjalnych w tym zakresie w zależności od rodzaju przestępstwa. Zaznaczyła, że problem nadmiernej inwigilacji obywateli dotyczy nie tylko służb państwowych. Podała przykład monitoringu wizyjnego drzwi nielubianego lokatora. Zgodnie z prawem, każda wspólnota mieszkaniowa może go zainstalować. „Skala stosowanej inwigilacji i sprywatyzowanie tej inwigilacji są zastraszające” – podkreśliła rzecznik.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw – przyjęta bez poprawek

Nowela, uchwalona przez Sejm podczas 46. posiedzenia, 26 lipca 2013 r., na podstawie projektu rządowego, ma przeciwdziałać wyłudzeniom podatku od towarów i usług w obrocie tzw. towarami wrażliwymi, m.in. złomem i niektórymi wyrobami stalowymi. W tym celu rozszerzono katalog towarów objętych odwróconym obciążeniem VAT, wyłączono możliwość rozliczeń kwartalnych niektórych podatników oraz wprowadzono odpowiedzialność solidarną sprzedawcy i nabywcy towarów. Katalog towarów objętych odwróconym obciążeniem VAT (metoda rozliczania podatku VAT, w której nabywca, a nie dostawca go rozlicza) powiększono z 8 do 41 pozycji. Chodzi o wyroby stalowe (półprodukty), niebezpieczne odpady zawierające metal, odpady z papieru i tektury oraz niektóre surowce wtórne.

Do miesiąca skrócono okres rozliczenia VAT w obrocie towarami wrażliwymi o wartości ponad 50 tys. zł miesięcznie (bez podatku VAT). Podatnicy mający mniejsze obroty nadal będą mogli rozliczać się kwartalnie. Z ułatwienia tego skorzystają również podatnicy, których obroty przekroczyły 50 tys. zł miesięcznie, ale nie były wyższe niż 1% wartości ich sprzedaży bez podatku. Ostatnim elementem działań mających na celu przeciwdziałanie wyłudzeniu podatku jest wprowadzenie odpowiedzialności solidarnej nabywcy z dostawcą. Zgodnie z nią, podatnik – nabywca byłby solidarnie odpowiedzialny z podatnikiem – dostawcą za zaległości podatkowe tego drugiego w proporcji do wartości dostawy, będącej przedmiotem ich transakcji. Odpowiedzialność podatkowa byłaby stosowana w odniesieniu do transakcji o wartości powyżej 50 tys. zł w miesiącu (bez podatku).

Nowela wprowadza też mechanizm kaucji gwarancyjnej, której uiszczenie i utrzymanie spowoduje wpisanie podmiotu do wykazu prowadzonego przez ministra finansów. Transakcje dokonane z podmiotem wpisanym do wykazu wyłączają powstanie odpowiedzialności solidarnej.

Ponadto ustawa zwalnia od podatku produkty i usługi firm przekazujących towary spożywcze dla potrzeb działalności charytatywnej na krótko przed upływem okresu ważności tych towarów. Dotychczas upoważnieni do tego byli tylko producenci. W wypadku wykorzystania przez organizacje pożytku publicznego tych towarów do celu innego niż przeznaczony konsekwencje podatkowe będą ponosić organizacje charytatywne.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisja Gospodarki Narodowej wniosły o przyjęcie ustawy bez poprawek. Podczas dyskusji senatorowie Marek Martynowski i Wiesław Dobkowski zaproponowali m.in., aby odpowiedzialność solidarną podatników stosować w wypadku, gdyby cena towaru była rażąco niższa od ceny rynkowej, a nie, gdy nie miałaby ona uzasadnienia ekonomicznego, a także, aby ciężar dowodu okoliczności wyłączających od odpowiedzialności solidarnej spoczywał również na organie podatkowym. Ponadto senator Marek Martynowski proponował rozszerzenie wykazu wyrobów objętych procedurą odwróconego VAT o wyroby aluminiowe. W wyniku głosowania Senat opowiedział się jednak za przyjęciem nowelizacji ustawy bez poprawek (58 głosów za, 26 – przeciw).

Ustawa wejdzie w życie po podpisaniu jej przez prezydenta.

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz ustawy o kontroli skarbowej

Izba 60 głosami, przy 25 wstrzymujących się, wprowadziła 4 poprawki doprecyzowujące do ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz ustawy o kontroli skarbowej, uchwalonej przez Sejm na 45. posiedzeniu, 12 lipca 2013 r., na podstawie przedłożenia rządu. Taki wniosek przedstawiła Komisja Budżetu i Finansów Publicznych. Pierwsza poprawka przesądza, że odpowiednie stosowanie przepisów o doręczeniu powinno dotyczyć doręczenia pisma adresatowi przez naczelnika urzędu skarbowego, a nie przekazania wniosku przez ministra naczelnikowi urzędu. Druga zmiana koryguje odesłanie, trzecia zaś rozstrzyga, że w wypadku spontanicznej wymiany informacji, uzależnionej od uznania organu, nie ma zastosowania miesięczny termin na udzielenie tych informacji. Ostatnia poprawka umożliwia przedstawicielom organów państw UE uczestnictwo nie tylko w postępowaniu podatkowym, ale także w czynnościach kontrolnych. Teraz senackie poprawki rozpatrzy Sejm.

Nowelizacja wdraża dyrektywę unijną z 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania. W ocenie rządu, nowe rozwiązania usprawnią wymianę informacji między polską administracją podatkową a jej odpowiednikami z innych państw członkowskich UE. Mają także poprawić ściągalność podatków i skuteczniej zapobiegać oszustwom podatkowym oraz unikaniu płacenia podatków.

Zgodnie z nowymi przepisami, wymiana informacji podatkowych obejmie informacje istotne do stosowania i wykonywania przepisów dotyczących podatków stanowiących dochód budżetu państwa i samorządu terytorialnego. Wyłączone z niej są informacje objęte przepisami unijnymi odnoszącymi się do współpracy administracyjnej między państwami członkowskimi w zakresie podatku VAT, ceł i podatku akcyzowego, a także dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne, opłaty skarbowej, należności o charakterze umownym, w szczególności wynagrodzeń za usługi użyteczności publicznej.

Zmiany w ordynacji podatkowej dotyczą nowych warunków korzystania ze wzajemnej pomocy państw unijnych przy doręczaniu pism. Będzie to możliwe wówczas, gdy doręczenie pocztą lub elektronicznie nie będzie możliwe lub będzie utrudnione. Organy podatkowe i samorządowe będą mogły występować z wnioskami o doręczenie pism za pośrednictwem właściwego miejscowo dyrektora izby skarbowej. Wnioski będą doręczane drogą elektroniczną przy użyciu jednolitego w całej Unii Europejskiej standardowego formularza. Na identycznych zasadach wnioski obcych władz będą przekazywane przez Polskę. Ustawa przewiduje także modyfikację wymiany informacji podatkowej między państwami Unii Europejskiej. Informacje będą mogły być przekazywane zarówno na wniosek, jak i z urzędu, jeżeli określony organ uzna, że mogą być one przydatne obcemu państwu.

Nowela umożliwia zawieranie porozumień odnośnie do przebywania przedstawicieli innych państw w siedzibie organów podatkowych i urzędach kontroli skarbowej w Polsce, a także otrzymywanie kopii dokumentów zawierających ważne informacje podatkowe.

Poprawka Senatu do ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz ustawy – Prawo celne

Senat wprowadził poprawkę do ustawy, która została uchwalona z jego inicjatywy na 46. posiedzeniu Sejmu, 26 lipca 2013 r. O doprecyzowanie przepisu, tak aby to organ podatkowy miał obowiązek zawiadomienia płatnika lub inkasenta o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia ich należności z tytułu niepobranych albo niewpłaconych podatków, wnosiły Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Budżetu i Finansów Publicznych. Stanowisko to poparło 83 senatorów, a 1 wstrzymał się od głosu. Do propozycji Izby ustosunkuje się teraz Sejm.

Nowela wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 17 lipca 2012 r., w którym zakwestionowano przepis zawieszający termin przedawnienia podatku w wyniku wszczęcia postępowania karnoskarbowego, o czym podatnik nie jest informowany do dnia upływu ustawowego terminu przedawnienia. Nowelizacja nakłada na organy podatkowe i celne obowiązek zawiadamiania podatnika (dłużnika) o zawieszeniu lub nierozpoczęciu biegu terminu przedawnienia przed upływem tego terminu. Ustawa przewiduje, że wszczęcie postępowania karnego, karnoskarbowego, wykroczeniowoskarbowego przed postawieniem zarzutów będzie powodowało zawieszenie lub nierozpoczęcie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego lub celnego, jeśli dłużnik zostanie poinformowany o ich wszczęciu.

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks pracy – przyjęta bez poprawek

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 46. posiedzeniu, 26 lipca 2013 r., na podstawie projektu rządowego, implementuje dyrektywę Rady 2010/18/UE w sprawie wdrożenia zmienionego porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego oraz wykonuje orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE z 22 kwietnia 2010 r. Nowela zwiększa minimalny wymiar urlopu rodzicielskiego z 3 do 4 miesięcy, który może być wykorzystywany jednocześnie przez oboje rodziców lub opiekunów dziecka. Jednocześnie 1 z 36 miesięcy urlopu będzie musiał zostać wykorzystany przez drugiego rodzica. Nowelizacja wprowadza także możliwość korzystania z urlopu wychowawczego w 5. częściach, a nie, jak obecnie – 4. Określono także sytuacje, w których rodzic ma prawo do urlopu wychowawczego w maksymalnym wymiarze, tj. do 36 miesięcy. Chodzi o wypadki, gdy drugi rodzic nie żyje, nie przysługuje mu władza rodzicielska albo został tej władzy pozbawiony. Nowelizacja usuwa też niekorzystny przepis, mówiący o proporcjonalnym obniżaniu wymiaru urlopu wypoczynkowego, gdy po nabyciu prawa do tego urlopu w danym roku kalendarzowym pracownik korzysta z urlopu wychowawczego, a następnie powraca w tym samym roku do pracy. Wówczas wypadku urlop wypoczynkowy nie będzie pomniejszany o czas przebywania na urlopie wychowawczym. Ponadto długotrwałe, nieprzerwane korzystanie z urlopu wychowawczego nie będzie już powodowało przedawnienia roszczenia o urlop wypoczynkowy, do którego pracownik nabył prawo przed urlopem wychowawczym.

Jak podkreślił sprawozdawca Komisji Rodziny i Polityki Społecznej senator Jan Michalski, nowelizacja przepisów kodeksu pracy ma na celu stworzenie warunków do godzenia pracy, życia prywatnego i rodzinnego przez pracujących rodziców oraz zapewnienie równości kobiet i mężczyzn w zakresie ich szans na rynku pracy i traktowania w pracy.

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisja Ustawodawcza wniosły o przyjęcie ustawy bez poprawek. Mniejszość komisji rodziny proponowała wydłużenie urlopu wychowawczego do 37 miesięcy. W wyniku głosowania akceptację Izby uzyskały wnioski komisji (59 głosów za, 26 – przeciw).

Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz niektórych innych ustaw

Senat zdecydował o przyjęciu z 2 poprawkami ustawy nowelizującej ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich. Wprowadzenie do ustawy 2 różnobrzmiących poprawek proponowały Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Izba poparła nowelizację wraz z nimi jednomyślnie, 85 głosami. Senatorowie postanowili, że nieletniemu będzie przysługiwało zażalenie na odmowę przyznania przez sąd obrońcy z urzędu. Uporządkowali też przepisy regulujące kwestie zawiadamiania pokrzywdzonego o wszczęciu i zakończeniu postępowania w sprawie nieletnich.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 46. posiedzeniu, 26 lipca 2013 r., na podstawie projektu rządowego, dostosowuje prawo do orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (wyrok z 2 marca 2010 r. w sprawie Adamkiewicz przeciwko Polsce; zarzut uniemożliwiania obrony i brak obiektywizmu sądu rodzinnego rozpatrującego sprawę) i uwzględnia wnioski rzecznika praw obywatelskich. Zmiany dotyczą postępowania prokuratury i policji, sędziów, kuratorów sądowych oraz pracowników schronisk i zakładów poprawczych. Nowelizacja doprecyzowuje też rolę rodziców i opiekunów w tych postępowaniach, a także pełnomocników, obrońców, pokrzywdzonych, świadków i biegłych. Zgodnie z nowelą, obserwacja psychiatryczna nieletnich będzie możliwa jedynie, gdy zebrane dowody będą wskazywały prawdopodobieństwo wysokiego stopnia demoralizacji nieletniego lub popełnienia przez niego przestępstwa. Obserwacja ma trwać nie dłużej niż 4 tygodnie, a na wniosek zakładu leczniczego będzie mogła zostać przedłużona do 6 tygodni. Dotychczas podstawowy czas obserwacji wynosił do 6 tygodni. Nowelizacja znosi dwuetapowość postępowania w sprawach nieletnich. Postępowanie takie będzie prowadził sąd rodzinny.

Teraz senackie poprawki rozpatrzy Sejm.

Ustawa o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów – przyjęta z poprawkami

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 45. posiedzeniu, 12 lipca 2013 r., na podstawie projektu poselskiego, określa cel i zakres wykorzystania oraz sposób udzielania dotacji Przedsiębiorstwu Państwowemu Kopalnia Soli „Bochnia” lub jego następcy prawnemu, Kopalni Soli „Wieliczka” SA, Centralnej Pompowni „Bolko” Sp. z o.o. w Bytomiu oraz Zabytkowej Kopalni Węgla Kamiennego „Guido” w Zabrzu lub jej następcy prawnemu. Zgodnie z ustawą, dotacje mają być przeznaczane na finansowanie zadań w zakresie m.in.: całkowitej likwidacji zakładu górniczego „Siedlec-Moszczenica” oraz niezabytkowej części zakładu górniczego „Bochnia”, a także utrzymania, zabezpieczenia i ratowania zabytkowych części zakładu górniczego „Bochnia” wchodzących w skład Kopalni Soli „Bochnia”. Dotowane będą również całkowita likwidacja niezabytkowych części zakładu górniczego „Wieliczka”, a także utrzymanie, zabezpieczenie i ratowanie zabytkowych części tego zakładu wchodzących w skład Kopalni Soli „Wieliczka”. Dotacje obejmą też działania po zakończeniu likwidacji byłych Zakładów Górniczo-Hutniczych „Orzeł Biały” w Bytomiu, prowadzone przez Centralną Pompownię „Bolko”. W wypadku kopalni „Bochnia” i „Wieliczka” dotacje mają być też przeznaczone m.in. na finansowanie ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla, na zasadach określonych w zakładowych układach zbiorowych pracy.

Komisja Gospodarki Narodowej rekomendowała Senatowi wprowadzenie do ustawy 16 poprawek, w większości o charakterze doprecyzowującym, co Izba poparła jednomyślnie, 85 głosami.

Teraz do senackich poprawek ustosunkują się posłowie.

Ustawa o zmianie ustawy o transporcie kolejowym – przyjęta z poprawkami

Senat, zgodnie z wnioskiem Komisji Gospodarki Narodowej, wprowadził 4 poprawki legislacyjne do noweli uchwalonej na 45. posiedzeniu Sejmu, 12 lipca 2013 r., na podstawie przedłożenia rządu. Stanowisko takie poparło 85 senatorów. Senackie poprawki rozpatrzy teraz Sejm.

Nowelizacja ustawy o transporcie kolejowym dostosowuje prawo do przepisów UE w zakresie m.in. dopuszczania do eksploatacji wyrobów oraz określonych części systemu kolei w celu osiągnięcia interoperacyjności na obszarze Unii. W nowelizacji określono, że warunkiem dopuszczenia do eksploatacji budowli i urządzeń mających wpływ na bezpieczeństwo ruchu kolejowego jest uzyskanie świadectwa dopuszczenia do eksploatacji wydanego dla pierwszego ich egzemplarza. Decyzje w sprawach dotyczących wydania, odmowy lub cofnięcia świadectwa będzie podejmował prezes Urzędu Transportu Kolejowego. Kolejne egzemplarze danego typu budynków lub urządzeń będą dopuszczane do eksploatacji na podstawie odpowiedniej deklaracji zgodności z pierwszym egzemplarzem, wydawanej przez producenta. W nowelizacji przewidziano zmianę sposobu wyboru podmiotów, które przeprowadzają badania techniczne niezbędne do wydania świadectwa dopuszczenia do eksploatacji określonych typów urządzeń, budowli i pojazdów kolejowych. Ponadto nowelizacja doprecyzowuje zadania prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w zakresie certyfikacji podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie pojazdu kolejowego w odniesieniu do wagonów towarowych oraz podmiotów zajmujących się utrzymaniem tych wagonów, wykonujących co najmniej jedną z funkcji utrzymania.

Ustawa o zmianie ustawy o dokumentach paszportowych – przyjęta bez poprawek

Nowelizacja została uchwalona przez Sejm na 46. posiedzeniu, 26 lipca 2013 r., na podstawie projektu rządowego. Zgodnie z nowymi przepisami, w paszportach wydawanych osobom poniżej 12. roku życia nie będą zamieszczane obrazy linii papilarnych. Rozszerzono też katalog osób, którym wydawane są paszporty tymczasowe z maksymalnie 12-miesięcznym terminem ważności. Dokumenty te otrzymają też osoby, od których pobranie odcisków palców jest fizycznie niemożliwe, a przeszkoda ta ma charakter czasowy. Paszporty wydane przed wejściem w życie nowelizacji mają być ważne do upływu terminów w nich określonych.

Izba jednomyślnie, 85 głosami, przyjęła ustawę bez poprawek, o co wnosiły Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Teraz nowela zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 46. posiedzeniu, 26 lipca 2013 r., na podstawie projektu poselskiego, ma umożliwić częstsze i skuteczniejsze stosowanie procedury scaleniowej. Rozszerzono katalog uczestników scalenia o inwestora, rozumianego jako podmiot realizujący lub zamierzający realizować inwestycję celu publicznego. Obecnie uczestnikami postępowania są wyłącznie właściciele i użytkownicy gruntów. Zmieniono też procedurę wszczynania postępowania scaleniowego z urzędu. Nowelizacja uprawnia inwestora lub organ właściwy w zakresie ochrony przyrody do składania wniosków w tym zakresie. Zgodnie z nowelą, koszty scalenia poniosą inwestorzy lub organ właściwy w zakresie ochrony przyrody, jeżeli to on wystąpił z wnioskiem o scalenie. Nowelizacja przewiduje też odstąpienie od wyjątków ustawowych wskazujących grunty, które obecnie nie mogą być objęte scaleniem. To m.in. grunty, na których znajdują się zakłady górnicze i przemysłowe. Ustawa wprowadza także zmianę w zakresie wydzielania gruntów z Zasobów Własności Rolnej Skarbu Państwa na cele miejscowej użyteczności publicznej. Nie będzie już konieczności uzyskiwania zgody na wydzielenie od zarządzającej gruntami Agencji Nieruchomości Rolnych.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponowała wprowadzenie do ustawy 6 poprawek. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie zajęła jednoznacznego stanowiska, gdyż ani wniosek senatora Grzegorza Wojciechowskiego o odrzucenie ustawy, ani wniosek senatora Marka Konopki o wprowadzenie do niej poprawek nie uzyskał większości. W trakcie dyskusji senator Andrzej Grzyb zaproponował m.in., aby uczestnicy scalenia, których grunty zostały wydzielone na miejscowe cele użyteczności publicznej, otrzymali dopłaty. W jednej z poprawek określił procedurę podjęcia uchwały o wyborze miejscowego celu użyteczności publicznej. Ostatecznie Senat 59 głosami, przy 26 – przeciw, odrzucił wniosek o odrzucenie ustawy i przyjął ją z 7 poprawkami (59 głosów za, 25 – przeciw, 1 wstrzymujący się). Senatorowie zdecydowali, że uczestnicy scalenia, których grunty zostały wydzielone na miejscowe cele użyteczności publicznej, także otrzymają dopłaty. Umożliwili również dokończenie toczących się postępowań, dotyczących wzruszania ostatecznych decyzji scaleniowych. W jednej z przyjętych poprawek doprecyzowano, że uczestnikami scalenia są niezależnie od siebie użytkownik gruntu i inwestor.

Senackie poprawki do ustawy rozpatrzy teraz Sejm.

Ustawa o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym – przyjęta z poprawkami

Izba jednomyślnie, 84 głosami, wprowadziła 2 poprawki, zaproponowane przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi, do ustawy o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym. Pierwsza określa okres, na który ustanawia się użytkowanie obwodu rybackiego w wypadku braku porozumienia stron, druga zaś w okresie przejściowym zmienia termin na złożenie oświadczenia o skorzystaniu z prawa pierwszeństwa zawarcia umowy użytkowania obwodu rybackiego. Teraz do senackich poprawek ustosunkują się posłowie.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 46. posiedzeniu, 26 lipca 2013 r., na podstawie projektu komisyjnego, doprecyzowuje przepisy dotyczące stosowania prawa pierwszeństwa w zawieraniu umów na rybackie korzystanie z publicznych śródlądowych wód powierzchniowych poprzez określenie wysokości obciążeń wynikających z nowych umów. Zmieniono termin, w jakim uprawniony do rybactwa składa oświadczenie uprawniające go do pierwszeństwa w zawarciu umowy o użytkowanie obwodu rybackiego. Ponadto ustawa umożliwia wydanie dokumentu potwierdzającego posiadanie zezwolenia na amatorski połów ryb także w formie elektronicznej.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych – przyjęta bez poprawek

Nowelizacja została uchwalona przez Sejm na 46. posiedzeniu, 26 lipca 2013 r., z inicjatywy Senatu. Przewiduje ona, że przepisy ustawy – Prawo zamówień publicznych nie będą stosowane do zamówień udzielanych przez ministra sprawiedliwości lub jednostki organizacyjne Służby Więziennej przywięziennym zakładom pracy, prowadzonym jako przedsiębiorstwa państwowe albo instytucje gospodarki budżetowej. Będzie to możliwe, jeśli zostanie spełnionych kilka warunków, m.in. zamówienia muszą być udzielane w celu zatrudnienia osób pozbawionych wolności, a przedmiot zamówienia ma należeć do zakresu podstawowej działalności przywięziennego zakładu pracy, a jego wartość nie przekroczy tzw. limitów unijnych (dla dostaw i usług – 130 tys. euro, dla robót budowlanych – 5 mln euro).

Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wniosły o przyjęcie ustawy bez poprawek, co poparło 78 senatorów, a 6 wstrzymało się od głosu.

Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Gibraltarem o wymianie informacji w sprawach podatkowych oraz Protokołu do tej Umowy, podpisanych w Londynie dnia 31 stycznia 2013 r. – przyjęta bez poprawek

Senat 84 głosami, przy 1 – przeciw, wyraził zgodę na ratyfikację tej umowy. Propozycję przyjęcia bez poprawek ustawy ratyfikacyjnej uchwalonej przez Sejm na 45. posiedzeniu, 12 lipca 2013 r., na podstawie projektu rządowego, przedstawiły Komisja Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisja Spraw Zagranicznych. Teraz prezydent będzie mógł ratyfikować umowę.

Umowa została przygotowana na podstawie modelowej umowy OECD o wymianie informacji w sprawach podatkowych. Informacje objęte umową w wypadku Polski dotyczą podatku dochodowego od osób prawnych i podatku dochodowego od osób fizycznych, w wypadku Gibraltaru zaś – wszystkich podatków. Według Ministerstwa Finansów, transparentna polityka w zakresie wymiany informacji spowoduje zmianę statusu Gibraltaru, tj. wykreślenie go z listy krajów stosujących szkodliwe praktyki podatkowe.

Ustawa o ratyfikacji Drugiego Protokołu Fakultatywnego do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych w sprawie zniesienia kary śmierci, przyjętego w Nowym Jorku dnia 15 grudnia 1989 r. – przyjęta bez poprawek

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Spraw Zagranicznych wniosły o przyjęcie bez poprawek ustawy ratyfikacyjnej, uchwalonej przez Sejm na 45. posiedzeniu, 12 lipca 2013 r., z przedłożenia rządowego. Stanowisko takie poparło 60 senatorów, 12 było przeciw, a 11 wstrzymało się od głosu. Teraz prezydent będzie mógł ratyfikować umowę.

Protokół wszedł w życie 11 lipca 1991 r., a jego strony to 75 państw. Polska podpisała protokół 21 marca 2000 r. Do najważniejszych jego postanowień należą zakaz stosowania kary śmierci wobec każdej osoby podlegającej jurysdykcji państw stron protokołu oraz wprowadzenie zakazu składania zastrzeżeń, który nie ma jednak charakteru bezwzględnego, i w ramach tych zastrzeżeń przepisy krajowe mogą przewidywać karę śmierci w czasie wojny, ale tylko wobec najpoważniejszych przestępstw o charakterze wojskowym. Zastrzeżenie takie musi nastąpić w momencie ratyfikacji lub przystąpienia do protokołu. Państwo składające takie zastrzeżenie zobowiązane jest do podania do wiadomości sekretarza generalnego ONZ tekstów odpowiednich przepisów prawa wewnętrznego stosowanych w czasie wojny oraz informacji o początku i zakończeniu stanu wojny. Polska nie przewiduje złożenia zastrzeżenia przy ratyfikacji protokołu. Zastrzeżenia do protokołu złożyły m.in. Brazylia, Chile i Azerbejdżan.

Ustawa o ratyfikacji Protokołu nr 13 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności dotyczącego zniesienia kary śmierci we wszystkich okolicznościach, sporządzonego w Wilnie dnia 3 maja 2002 r. – przyjęta bez poprawek

Izba 52 głosami, przy 25 – przeciw i 5 wstrzymujących się, wyraziła zgodę na ratyfikację tego protokołu. O przyjęcie bez poprawek ustawy ratyfikacyjnej, uchwalonej przez Sejm na podstawie projektu rządu podczas 45. posiedzenia, 12 lipca 2013 r., wnosiły Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Spraw Zagranicznych.

Protokół nr 13 znosi bezwzględnie karę śmierci we wszystkich okolicznościach i wyłącza możliwość skazania na nią i jej wykonania wobec kogokolwiek. Sygnatariuszami protokołu są państwa członkowskie Rady Europy, w tym Polska, która podpisała go 3 maja 2002 r. Protokół wszedł w życie 1 lipca 2003 r. 10 października 2012 r. Komitet Delegatów Ministrów Rady Europy wezwał państwa członkowskie, które nie związały się jeszcze postanowieniami Protokołu nr 13, do jego podpisania (Azerbejdżan i Rosja) lub ratyfikowania (Polska i Armenia).

Senat odrzucił projekt ustawy o zmianie ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego

Senat 41 głosami, przy 34 – przeciw i 3 wstrzymujących się, odrzucił projekt nowelizacji ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego, który miał wyłączyć stosowanie tzw. ustawy kominowej w stosunku do wynagrodzeń członków zarządu BGK. Projekt został przygotowany przez senatorów PO.

Wniosek o odrzucenie projektu zgłosił senator Jan Maria Jackowski. „W obecnej sytuacji, gdy rząd mówi o oszczędnościach, gdybyśmy przyłożyli rękę do uchwalenia tej ustawy, tobyśmy zaprzeczyli linii rządu i temu, o czym się oficjalnie mówi. Byłaby to pewnego rodzaju hipokryzja” – mówił senator.

Zmianę popierał resort finansów. Wiceminister finansów Wojciech Kowalczyk powiedział podczas debaty nad projektem, że uwolnienie BGK spod działania tzw. ustawy kominowej wpłynie na zwiększenie efektywności zarządzania funduszami BGK.

Senat odrzucił projekt ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę

W wyniku głosowania (42 głosy za, 34 – przeciw, 5 wstrzymujących) Senat poparł wniosek Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o odrzucenie projektu. Przewidywał on, że dodatek do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej nie byłby uwzględniany przy obliczaniu minimalnego wynagrodzenia za pracę. Inicjatorami zmian ustawy byli senatorowie PiS.

Obecny podczas debaty wiceminister pracy Radosław Mleczko podkreślił, że znajdujące się w Sejmie 3 projekty dotyczące minimalnego wynagrodzenia, przygotowane z inicjatywy klubu parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości, klubu parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej i obywateli, łączy przekonanie o tym, że ściślejsze połączenie minimalnego wynagrodzenia z tzw. przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce w połączeniu ze ścieżką dojścia do proporcji, kiedy to minimalne wynagrodzenie stanowi 50% wynagrodzenia przeciętnego, byłoby najlepszym rozwiązaniem.

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej

Izba jednomyślnie, 81 głosami, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy, który dostosowuje system prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 października 2012 r. (sygn. akt SK 11/12). Trybunał orzekł, że art. 2 pkt 1 ustawy rekompensacyjnej w zakresie, w jakim uzależnia prawo do rekompensaty od zamieszkiwania 1 września 1939 r. na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest niezgodny z konstytucją.

Projekt ustawy wprowadza, w miejsce dotychczasowego wymogu zamieszkiwania na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 1 września 1939 r., przesłankę miejsca zamieszkania na tych terenach, której spełnianie będzie oceniane z uwzględnieniem przepisów obowiązujących 1 września 1939 r., tj. dopuszczających posiadanie kilku miejsc zamieszkania. Ponadto osoby, którym odmówiono potwierdzenia prawa do rekompensaty z powodu niespełnienia wymogu zamieszkiwania 1 września 1939 r. na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, mogą złożyć wniosek o wznowienie postępowania.

W dalszych pracach nad projektem Senat będzie reprezentowała senator Grażyna Sztark.

Uchwała w 100. rocznicę urodzin błogosławionego ks. phm. Stefana Wincentego Frelichowskiego,

Patrona Harcerstwa Polskiego

W obecności przedstawicieli harcerzy, z inicjatywy senatora Kazimierza Wiatra, Izba podjęła uchwałę upamiętniającą Stefana Frelichowskiego. Za jej podjęciem głosowało 71 senatorów, 3 było przeciw, a 1 wstrzymał się od głosu.

W uchwale podkreślono, że Stefan Frelichowski był wzorowym kapłanem, opiekunem chorych, przyjacielem dzieci i młodzieży, organizatorem pracy kościelnej i działaczem misyjnym. Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany przez gestapo i osadzony w obozie koncentracyjnym w Dachau. Organizował tam pomoc dla chorych.

„Chcemy, aby kolejne pokolenia polskich harcerzy kontynuowały dzieło założycieli harcerstwa w duchu służby Bogu, Polsce i bliźnim, a cała młodzież kierowała się patriotyzmem i służbą drugiemu człowiekowi. Realizowanie tego zadania – choć niełatwe – jest również dziś bardzo potrzebne” – podkreślono w uchwale.

W 1999 r. ks. Stefan Frelichowski został beatyfikowany przez Jana Pawła II, a w 2003 r. – ogłoszony patronem polskich harcerzy.

Uchwała w sprawie uczczenia Wojciecha Trąmpczyńskiego

Senatorowie w uchwale uczcili pamięć Wojciecha Trąmpczyńskiego – wybitnego prawnika i polityka, pierwszego marszałka Senatu. Za podjęciem uchwały, którą przygotowali senatorowie PO, głosowało 77 senatorów.

„Wojciech Trąmpczyński należał do tej generacji polityków, którym przypadło w udziale wielkie zadanie odbudowy państwa polskiego. Ponad podziałami wynikającymi ze zróżnicowania poglądów politycznych łączyło ich umiłowanie Polski, radość z jej odrodzenia i przekonanie, że pomyślność Rzeczypospolitej jest najwyższym prawem” – napisano w uchwale.

Oświadczenia

Po wyczerpaniu porządku 38. posiedzenia oświadczenia wygłosili lub złożyli senatorowie:Anna Aksamit, Mieczysław Augustyn, Przemysław Błaszczyk, Alicja Chybicka, Dorota Czudowska, Robert Dowhan, Stanisław Gorczyca, Piotr Gruszczyński, Jan Maria Jackowski, Stanisław Karczewski, Maciej Klima, Stanisław Kogut, Marek Konopka, Robert Mamątow, Zbigniew Meres, Jan Michalski, Rafał Muchacki, Ireneusz Niewiarowski, Jarosław Obremski, Andrzej Person, Bolesław Piecha, Marian Poślednik, Sławomir Preiss, Wojciech Skurkiewicz, Andrzej Szewiński, Grażyna Sztark, Aleksander Świeykowski, Grzegorz Wojciechowski, Marek Ziółkowski.