Posiedzenia Senatu

Izba na swoim 31. posiedzeniu rozpatrzyła ustawę nowelizującą kodeks postępowania cywilnego, do której wprowadziła poprawki. Zdecydowała też o wniesieniu do Sejmu 3 projektów ustaw i podjęła 1 uchwałę okolicznościową. Senat zmienił też składy swoich komisji: Obrony Narodowej i Ustawodawczej.

Uchwała w 70. rocznicę Powstania w Getcie Warszawskim

Izba jednomyślnie, 92 głosami, w obecności: ambasadora Izraela w Polsce Zvi Rav-Ner, naczelnego rabina Polski Michaela Schudricha, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Małgorzaty Omilanowskiej, prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Łukasza Kamińskiego, zastępcy kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Bożeny Żelazowskiej, dyrektora Żydowskiego Instytutu Historycznego Pawła Śpiewaka, zastępcy dyrektora Muzeum Historii Żydów Polskich Katarzyny Nowakowskiej-Sito, prezesa Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej Tomasza Miedzińskiego, podjęła uchwałę w 70. rocznicę Powstania w Getcie Warszawskim. Przypomniano w niej, że 19 kwietnia 1943 r. wybuchło powstanie w getcie warszawskim w odpowiedzi na zarządzoną przez Niemców akcję ostatecznej likwidacji resztek dzielnicy żydowskiej w stolicy okupowanej Polski. Do bohaterskiej walki przeciw regularnym niemieckim oddziałom wojskowym i policyjnym, wspieranym przez kolaboranckie formacje ukraińskie i łotewskie, stanęli słabo uzbrojeni bojownicy zorganizowani głównie w Żydowskiej Organizacji Bojowej dowodzonejprzez Mordechaja Anielewicza i Marka Edelmana oraz Żydowskim Związku Wojskowym, dowodzonym przez Pawła Frenkla i Leona Rodala. Nierówny bój trwał kilka tygodni. Zakończył się krwawą pacyfikacją i ostateczną likwidacją getta. Zginęli bądź zostali wywiezieni do obozów zagłady wszyscy jego mieszkańcy.

W pojętej uchwale Senat oddał hołd Żydom, którzy w obliczu zagłady przeciwstawili się złu. „Ich heroiczny opór był świadectwem wielkiego hartu ducha i zasługuje na wieczną pamięć. Na szacunek i pamięć zasłużyli także ci, którzy na różne sposoby starali się pomagać walczącym powstańcom. Godzi się również przypomnieć, iż w proteście przeciwko obojętności świata wobec powstania i w geście solidarności z ginącymi powstańcami 12 maja 1943 r. popełnił samobójstwo polityk Bundu Szmul Zygielbojm, członek Rady Narodowej RP w Londynie” - napisano w uchwale. Izba podkreśliła też, że powstanie w getcie warszawskim, a także zbrojny opór wobec likwidacji gett w Białymstoku, Częstochowie, Sosnowcu i Będzinie oraz zbrojne wystąpienia w obozach śmierci w Treblince i Sobiborze są ważną częścią historii Polski.

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm na 36. posiedzeniu, 22 marca 2013 r., z przedłożenia poselskiego, zwiększa prawa dłużnika w postępowaniu egzekucyjnym. W razie np. gdy nakaz zapłaty jest wydawany pod nieobecność dłużnika, komornik na samym początku postępowania komorniczego będzie musiał poinformować dłużnika o przysługujących mu prawach, w tym o prawie do odwołania się. Nowe przepisy przewidują też wprowadzenie procedury wstrzymania postępowania komorniczego na wniosek dłużnika. Zmiany dotyczą spraw prowadzonych na podstawie m.in. nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym. W postępowaniu tym będą rozpatrywane sprawy rozpoczęte nie dawniej niż 3 lata przed wniesieniem pozwu do e-sądu. Już w pierwszym piśmie procesowym wierzyciel będzie miał obowiązek podać numer PESEL lub NIP dłużnika, ewentualnie KRS w wypadku stron niebędących osobami fizycznymi. Ponadto, jeżeli wierzyciel świadomie wskaże w pozwie błędny adres dłużnika, będzie on podlegał karze grzywny do 5 tys. zł.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wniosła o wprowadzenie 1 poprawki, Komisja Ustawodawcza zaś – 6. W trakcie dyskusji propozycje zmian zgłosili też senatorowie Piotr Zientarski i Mieczysław Augustyn. W wyniku głosowań Izba wprowadziła 7 poprawek do ustawy. Za przyjęciem nowelizacji z tymi zmianami opowiedziało się 68 senatorów, a 25 wstrzymało się od głosu. Poprawki przyjęte przez Izbę zmierzają m.in. do ograniczenia obowiązku podawania w pozwie numeru PESEL pozwanego wyłącznie do spraw w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Senat zrezygnował też z grzywny za zawinione podanie złych danych. Nałożył natomiast na sąd obowiązek weryfikowania numerów, którymi posługują się strony postępowania. Dodany też został przepis, na mocy którego sąd albo referendarz sądowy będzie mógł stwierdzić utratę mocy nakazu zapłaty. Senatorowie zdecydowali, że będzie możliwość dochodzenia w elektronicznym postępowaniu upominawczym roszczeń z terminem wymagalności przekraczającym 3 lata, pod warunkiem jednak, że roszczenia te zostały uznane przez dłużników. Zobligowano ponadto powoda, który decyduje się na dochodzenie swojego roszczenia w elektronicznym postępowaniu upominawczym, do podania danych niepowtarzalnie identyfikujących pozwanego. Za nieprawidłowe wskazanie wymienionych danych, bądź też adresu miejsca zamieszkania lub siedziby pozwanego będzie można nałożyć grzywnę na powoda lub osoby działające w jego imieniu.

Teraz senackie poprawki rozpatrzy Sejm.

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego

Izba jednomyślnie, 93 głosami, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy nowelizującego kpc. Do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tym projektem został upoważniony senator Andrzej Matusiewicz.

Projekt dostosowuje przepisy kpc do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 30 października 2012 r. (sygn. akt SK 20/11). Trybunał stwierdził, że zakwestionowany przepis kpc jest niezgodny z konstytucją, gdyż nie przewiduje zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji, oddalające wniosek pełnomocnika ustanowionego z urzędu o przyznanie od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, udzielonej w postępowaniu przed sądem drugiej instancji. Trybunał podkreślił, że zwrot kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu jest jednym z elementów wynagrodzenia za usługi radcy prawnego i powinien podlegać ochronie właściwej dla praw majątkowych.

Senacki projekt ustawy umożliwia wniesienie zażalenia na orzeczenia wydane w przedmiocie zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu zarówno przed sądem pierwszej, jak i drugiej instancji. Jednocześnie w wypadku orzeczeń sądu drugiej instancji, co do których dotychczas nie dopuszczano możliwości wniesienia zażalenia, określono tryb i sąd właściwy do rozpoznania zażalenia.

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego

Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego realizuje wyroki Trybunału Konstytucyjnego: z 20 listopada 2012 r. (sygn. akt SK 3/12), z 10 grudnia 2012 r. (sygn. akt K 25/11) i z 11 grudnia 2012 r. (sygn. akt K 37/11). Trybunał uznał za niezgodne z konstytucją przepisy kodeksu dotyczące przesłanek: przedłużenia tymczasowego aresztowania po wydaniu przez sąd pierwszej instancji pierwszego wyroku w sprawie, uprawnienia prokuratora do zastrzeżenia kontroli korespondencji podejrzanego z obrońcą, a także uprawnienia zatrzymującego do obecności przy rozmowie zatrzymanego z adwokatem.

W projekcie ustawy jednoznacznie określono, co może spowodować przedłużenie tymczasowego aresztowania podejrzanego, w stosunku do którego zapadł pierwszy wyrok w sprawie. Tymczasowe aresztowanie będzie można każdorazowo przedłużyć nie więcej niż o 6 miesięcy tylko wtedy, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony może uciec lub ukrywać się, nakłaniać inne osoby do składania fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo utrudniać w inny sposób postępowanie, a także że popełni przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub bezpieczeństwu powszechnemu. Tymczasowe aresztowanie przekraczające 5 lat będzie mógł przedłużyć sąd apelacyjny na wniosek sądu, przed którym sprawa się toczy, a jeżeli sprawę rozpoznaje sąd apelacyjny – ten sąd, ale w innym równorzędnym składzie. Zrezygnowano ponadto z możliwości zastrzegania obecności prokuratora lub upoważnionej przez niego osoby podczas porozumiewania się tymczasowo aresztowanego ze swoim obrońcą, a także z kontroli korespondencji podejrzanego z obrońcą.

Za przyjęciem projektu ustawy głosowało 92 senatorów. Izba upoważniła senatora Andrzeja Matusiewicza do reprezentowania jej w dalszych pracach nad tym projektem.

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy

Izba jednomyślnie, 92 głosami, przyjęła projekt nowelizujący kodeks wyborczy. Zdecydowała też, że senator Witold Gintowt-Dziewałtowski będzie ją reprezentował w dalszych pracach nad tym projektem.

Projekt ustawy dostosowuje przepisy kodeksu wyborczego do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 18 lipca 2012 r. (sygn. akt K 14/12), w którym brak możliwości zaskarżenia postanowienia Państwowej Komisji Wyborczej w zakresie biernego prawa wyborczego został uznany za niezgodny z konstytucją. Zgodnie z przepisami kodeksu wyborczego, wniesienie skargi do sądu jest możliwe tylko w razie odmowy przyjęcia zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego, przy czym w wyborach do rad oraz wójtów prawa tego nie mają komitety wyborcze organizacji oraz komitety wyborcze wyborców utworzone w celu zgłoszenia kandydatów tylko w jednym województwie. W razie odmowy rejestracji listy w całości lub poszczególnych kandydatówkomitety wyborcze mogą składać jedynie odwołania do organu wyborczego wyższego stopnia, a tylko w wypadku wyborów prezydenta RP – do sądu. Z kolei w wypadku wyborów do rad i wójtów można odwołać się najpierw do komisarza wyborczego, a potem do PKW. W razie skreślenia kandydata z listy i unieważnienia zarejestrowanej listy natomiast nie można wnieśćskargi do sądu ani odwołać się do organu wyborczego wyższego stopnia.

W projekcie ustawy przyjęto, że we wszystkich 4 rodzajach postanowień organów wyborczych będzie przysługiwało najpierw odwołanie do organu wyborczego wyższego stopnia, a następnie skarga do sądu. Wyjątek to sytuacje, gdy organem wydającym postanowienie w pierwszej instancji jest PKW. Warunki i tryb wnoszenia odwołań i skarg uregulowano w nowym rozdziale 9a „Odwołania i skargi na postanowienia organów wyborczych”.

Oświadczenia

Po wyczerpaniu porządku 31. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Anna Aksamit, Alicja Chybicka, Leszek Czarnobaj, Robert Dowhan, Stanisław Gogacz, Ryszard Górecki, Stanisław Iwan, Jan Maria Jackowski, Stanisław Karczewski, Maciej Klima, Ryszard Knosala, Andrzej Kobiak, Rafał Muchacki, Jarosław Obremski, Władysław Ortyl, Andrzej Owczarek, Bohdan Paszkowski, Andrzej Person, Jan Rulewski, Grzegorz Wojciechowski, Józef Zając, Piotr Zientarski, Roman Zaborowski i Adam Zdziebło.