Posiedzenia Senatu

3–4 kwietnia 2013 r. odbyło się 30. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła na nim 3 ustawy, do 1 wprowadziła poprawki. Zdecydowała też o wniesieniu do Sejmu 1 projektu ustawy i podjęła 1 uchwałę okolicznościową. Senatorowie zapoznali się także z informacją ministra Skarbu Państwa Mikołaja Budzanowskiego na temat konsolidacji i prywatyzacji branży przemysłu chemicznego w Polsce.

Senat podjął uchwałę w sprawie objęcia przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej honorowym patronatem Wielkiego słownika języka polskiego PAN

Jednomyślnie, głosami 76 senatorów, w obecności sekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotra Żuchowskiego, przewodniczącego Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk prof. Andrzeja Markowskiego, dyrektora Instytutu Języka Polskiego PAN prof. Piotra Żmigrodzkiego, Senat podjął uchwałę, której projekt wniosła Komisja Kultury i Środków Przekazu. Napisano w nim m.in., że Senat uznaje ogólnonarodowy i fundamentalny charakter słownika, nowatorski sposób jego opracowania i rozpowszechniania, dostosowany do potrzeb i oczekiwań społeczeństwa informacyjnego XXI w., docenia słownik w dokumentowaniu polszczyzny przełomu XX i XXI w. oraz w edukacji językowej osób mówiących po polsku, a także ma przekonanie, że słownik dobrze służy obecnym i dobrze będzie służył następnym pokoleniom Polaków. Izba uznała, że „słownik ten jest dziełem o wyjątkowym znaczeniu dla utrzymania tożsamości narodowej i kulturowej, dla kształcenia językowego młodych pokoleń, dla podtrzymania statusu języka polskiego jako narodowego w dobie dominacji angielszczyzny oraz dla zachowania więzi z krajem Polaków mieszkających poza jego granicami”.

Słownik jest publikowany wyłącznie w postaci elektronicznej i udostępniany bezpłatnie w Internecie. Dotychczas skorzystało z niego ponad 75 tys. osób z 86 krajów. Najważniejsze informacje zawarte w nim to m.in. definicje znaczeń, liczne przykłady z komputerowego korpusu tekstów, pełna odmiana każdego wyrazu, dokładny opis idiomów związanych z danym hasłem, charakterystyczne połączenia wyrazów, ich składnia, wymowa, pochodzenie, a także informacje o niepoprawności pewnych połączeń i użyć. Nad Wielkim słownikiem języka polskiego PAN pracuje zespół językoznawców z różnych ośrodków naukowych, koordynatorem projektu jest Instytut Języka Polskiego PAN.

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych oraz niektórych innych ustaw

Celem nowelizacji, uchwalonej przezSejm na 35. posiedzeniu, 8 marca 2013 r. na podstawie projektu poselskiego, jest zwiększenie stabilności SKOK. Najistotniejsze zmiany przewidziane w niej to: danie kasom, po uzgodnieniu z Komisją Nadzoru Finansowego, możliwości pośredniczenia w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych; wprowadzenie przepisów dotyczących outsourcingu kas (obsługa zewnętrzna); wprowadzenie przepisów ustanawiających obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej przez osoby zatrudnione w kasie oraz w kasie krajowej, przepisów zawierających ograniczenia w sferze kadencyjności rad nadzorczych oraz zarządów poszczególnych SKOK i kasy krajowej. Przewiduje zakaz łączenia funkcji członka rady nadzorczej lub zarządu kasy z funkcją członka zarządu lub pracownika kasy krajowej. Nowelizacja w sposób kompleksowy reguluje także obowiązek utrzymywania przez kasy rezerwy płynnej oraz płynności na odpowiednim poziomie, co ważne dla bezpieczeństwa depozytów, a także całego systemu bankowego.

Nowelizacja zmierza do wzmocnienia kompetencji nadzorczych KNF poprzez wyposażenie jej w odpowiednie instrumenty wydawania decyzji w tym zakresie. Wprowadza też zmiany dotyczące sankcji karnych w razie niestosowania się do decyzji, które podejmuje KNF. Modyfikuje przepisy dotyczące restrukturyzacji, postępowania naprawczego, postępowania upadłościowego oraz likwidacji kasy poprzez wprowadzenie w ustawie o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych wielu instrumentów restrukturyzacyjnych, ułatwiających dzielenie, łączenie, przejmowanie i likwidację poszczególnych kas, w tym ograniczenie uprawnień w zakresie zgłaszania wniosku o ogłoszenie upadłości kasy.

W ustawie ponadto proponuje się ustanowienie obowiązkowego systemu gwarantowania depozytów oraz rozszerzenie obowiązków w zakresie utrzymywania przez kasy i kasę krajową rezerw obowiązkowych w Narodowym Banku Polskim.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych wnosiła o wprowadzenie do ustawy 45 poprawek, jej mniejszość – 19. Izba poparła (62 głosy za, 29 – przeciw) 43 zmiany, w dużej części redakcyjne, doprecyzowujące i porządkujące. Senatorowie ponadto m.in. usunęli regulację, upoważniającą SKOK do dokonywania oceny, czy informacje chronione, podlegające przekazaniu prokuratorowi lub sądowi, są niezbędne w toczącym się postępowaniu.Wprowadzili możliwość utrzymania rezerwy płynnej w formie jednostek uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego.Usunęli przepis określający minimalny limit oprocentowania lokat zakładanych przez SKOK. Rozszerzyli możliwości inwestowania środków pieniężnych stanowiących rezerwę płynną SKOK, a zgromadzonych na odrębnych funduszach w kasie krajowej, o jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego. Senat zdecydował też, że katalog informacji sprawozdawczych przekazywanych Komisji Nadzoru Finansowego przez SKOK i przez kasę krajową ma być otwarty. Inna senacka poprawka zapobiega zawieszeniu działalności SKOK w wypadku wydania przez Komisję Nadzoru Finansowego wadliwej decyzji co do przejęcia kasy, a także wprowadza termin, w którym zbywający i przejmujący kasę zobowiązani są do poinformowania przedstawicieli jej pracowników o przejęciu.

Senackie poprawki rozpatrzy teraz Sejm.

Ustawa o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych – przyjęta bez poprawek

Jednomyślnie, głosami 89 senatorów, Izba poparła wniosek Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej i przyjęła bez poprawek ustawę, którą Sejm uchwalił na 35. posiedzeniu, 8 marca 2013 r., z przedłożenia poselskiego. Nowelizacja ma na celu usprawnienie procedury uchwalania nowych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla obszarów, które ich nie posiadają. Pozwoli również na zmianę dotychczasowych planów, które nie przystają do współczesnych warunków gospodarczo-inwestycyjnych. W nowelizacji doprecyzowano i uszczegółowiono obecne przepisy poprzez jednoznaczne określenie, kto jest stroną w postępowaniu o udzielenie zgody na zmianę przeznaczenia gruntów. W myśl nowelizacji, stroną tą może być wyłącznie wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Powinno to usunąć wątpliwości pojawiające się w orzecznictwie sądów administracyjnych , dotyczącym procedur wydawania zgody na przeznaczenie gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne. Nowe przepisy przewidują też, że odsetki bankowe oraz odsetki od nieterminowych wpłat należności i opłat związanych wyłączaniem z produkcji gruntów rolnych mają być traktowane jako dochód budżetu województwa. Nowelizacja porządkuje ponadto zasady windykacji zaległych i bieżących należności oraz opłat rocznych.

Ustawa zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej – przyjęta bez poprawek

Nowelizacja, którą na podstawie projektu rządowego Sejm uchwalił na 35. posiedzeniu, 8 marca 2013 r., wprowadza rozwiązanie umożliwiające zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego producentom rolnym. W 2012 r. weszło w życie rozporządzenie Komisji Europejskiej nr 1006/2011, ustalające nowe oznaczenia kodów CN oleju napędowego. W związku z tym konieczne jest dodanie do obowiązującej ustawy przepisu, dzięki któremu zmiany oznaczenia oleju napędowego nie spowodują zmian w zakresie zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Chodzi o olej napędowy oznaczony kodem CN 2710 19 41 do 2710 19 49 oraz biopaliwo oznaczone kodem CN 3824 90 91. Nowelizacja umożliwi producentom rolnym otrzymywanie zwrotu podatku akcyzowego także w razie ewentualnych kolejnych zmian w oznaczeniach kodem CN oleju napędowego.

W ustawie przewidziano również, że zwrot akcyzy nie przysługuje producentowi rolnemu będącemu spółką z o.o., jeżeli ponad połowa kapitału zakładowego spółki, ujawnionego w Krajowym Rejestrze Sądowym, została utracona, w tym ponad 1/4 w ciągu 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień złożenia wniosku o zwrot akcyzy; a także bez względu na formę spółki, jeżeli istnieją podstawy do ogłoszenia jej upadłości.

Głosami 62 senatorów, przy 26 – przeciw i 1 wstrzymującym się, Izba poparła wniosek Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o przyjęcie ustawy bez poprawek. Mniejszość tej komisji, a także Komisja Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej proponowały wprowadzenie 1 poprawki, nakazującej wszystkim producentom rolnym przedstawienie stosownego oświadczenia, w którym wskażą, że nie mają problemów finansowych, co pomoże burmistrzom, wójtom i prezydentom miast weryfikować informacje, czy dana spółka rolnicza może uzyskać zwrot akcyzy.

Nowelizacja trafi teraz do podpisu prezydenta.

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz ustawy – Prawo celne

Głosami 84 senatorów, przy – 1 przeciw, Izba przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz ustawy – Prawo celne i upoważniła senatora Leszka Piechotę do reprezentowania jej w dalszych pracach nad tym projektem.

Celem projektu jest dostosowanie systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 17 lipca 2012 r. (sygn. akt P 30/11) dotyczącego ustawy – Ordynacja podatkowa. Trybunał stwierdził, że niepoinformowanie podatnika o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku z wszczęciem postępowania karnego lub postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe, a podatnik nie wiedział o wszczęciu takiego postępowania i mógł przyjąć, że zobowiązanie podatkowe uległo przedawnieniu, narusza konstytucyjną zasadę ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa.

Senat proponuje nowelizację nie tylko ordynacji podatkowej, lecz także kodeksu karnego skarbowego i prawa celnego. Projekt przewiduje, że wszczęcie postępowania karnego (karnoskarbowego, wykroczeniowoskarbowego) „w sprawie” będzie powodowało zawieszenie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego lub celnego, jeżeli podatnik (dłużnik) zostanie poinformowany o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia przed upływem tego terminu. Na organy podatkowe i celne zostanie nałożony obowiązek zawiadamiania podatnika (dłużnika) o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia przed upływem tego terminu, a na organy prowadzące postępowanie przygotowawcze karne – obowiązek informowania organów podatkowych lub celnych o prowadzonym przez siebie postępowaniu (zmiana kodeksu karnego skarbowego). Jak podkreślono w uzasadnieniu projektu, zmiana kodeksu karnego skarbowego wynika z konieczności zapewnienia skuteczności i funkcjonalności dodawanych do ordynacji podatkowej i prawa celnego przepisów.

Informacja Ministerstwa Skarbu Państwa na temat konsolidacji i prywatyzacji branży przemysłu chemicznego w Polsce

Z informacją zapoznał senatorów wiceminister Rafał Baniak, który poinformował, że we wcześniejszym okresie spółki branży chemicznej stanowiły samodzielne podmioty, ale zbyt małe, nieposiadające wystarczających udziałów w rynku. Miały przez to problemy w konfrontacji z największymi konkurencyjnymi podmiotami. Jak wskazują różnego rodzaju analizy, jedną z najbardziej widocznych tendencji zachodzących na globalnym rynku chemicznym jest konsolidacja firm, czyli konsolidacja ich zdolności produkcyjnych.

W latach 2010–2013 w wyniku dotychczasowych działań prywatyzacyjnych w sektorze chemicznym doszło do utworzenia znaczącej grupy kapitałowej: Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach SA. Kolejnym krokiem była konsolidacja sektora chemicznego wokół niej, przebiegająca w etapach. W latach 2010–2011 Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach uzyskały 93,5% udziału w kapitale kozienickich Zakładów Azotowych. W roku 2011 Zakłady Azotowe w Tarnowie stały się właścicielem 66% akcji Zakładów Chemicznych „Police”. Skarb Państwa posiada obecnie nieco ponad 5% i planuje sukcesywne zbywanie posiadanego pakietu. W 2011 r., w wyniku zakupu akcji spółki „Fosfory” od „Ciech” SA i Skarbu Państwa, Zakłady Azotowe „Puławy” stały się akcjonariuszem posiadającym 98,43% akcji tej spółki. Zakłady Azotowe „Puławy” nabyły od Skarbu Państwa 85% akcji spółki Azoty-Adipol. Umowa weszła w życie w styczniu 2012 r., po uzyskaniu zgody walnego zgromadzenia i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Należąca do grupy Acron firma Norica Holding z siedzibą w Luksemburgu 16 maja 2012 r. ogłosiła wezwanie do zakupu 66% akcji Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach, a w czerwcu 2012 r. Syntos SA wezwał do zakupu akcji uprawniających do wykonywania 100% łącznej liczby głosów w Zakładach Azotowych „Puławy”. W odpowiedzi na te wezwania 13 lipca 2012 r. Zakłady Azotowe w Tarnowie ogłosiły wezwanie do sprzedaży ponad 6 mln akcji Zakładów Azotowych „Puławy”, które stanowiły 32% kapitału zakładowego Zakładów Azotowych „Puławy”. Skarb Państwa odpowiedział na wezwanie tarnowskich zakładów azotowych, zachowując pakiet ponad 50% akcji w Zakładach Azotowych „Puławy”, Zakłady Azotowe w Tarnowie zaś uzyskały ponad 10% udziału w kapitale Zakładów Azotowych „Puławy”. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Zakładów Azotowych w Tarnowie 14 lipca 2012 r. podjęło uchwałę, zmieniającą statut spółki, co umożliwiło zarządowi Zakładów Azotowych w Tarnowie podwyższenie kapitału zakładowego poprzez emisję nowych akcji.

Wiceminister przypomniał, że akcje spółki były zaoferowane z wyłączeniem prawa wyboru wyłącznie akcjonariuszom Zakładów Azotowych „Puławy” w zamian za wkład niepieniężny w postaci akcji Zakładów Azotowych „Puławy” przy parytecie wymiany 1 akcja Zakładów Azotowych „Puławy” w relacji do 2,5 akcji Zakładów Azotowych w Tarnowie. Zarządy Zakładów Azotowych w Tarnowie i Zakładów Azotowych „Puławy” 14 listopada 2012 r. podpisały umowę, określającą zasady współpracy pomiędzy tymi zakładami w ramach konsolidacji. 24 stycznia 2013 r. zarejestrowano podwyższenie kapitału zakładów tarnowskich. W wyniku zamiany Zakłady Azotowe w Tarnowie stały się większościowym akcjonariuszem Zakładów Azotowych „Puławy”, uzyskując łączny udział 83,7% akcjonariatu. Skarb Państwa zachował 1 akcję Zakładów Azotowych „Puławy”, a tym samym prawo do wybranych uprawnień w spółce, takich jak wskazywanie 1 członka rady nadzorczej w Zakładach Azotowych „Puławy”. W wyniku zamiany Skarb Państwa posiada łącznie nieco ponad 45% akcji w kapitale zakładowym Zakładów Azotowych w Tarnowie. W związku z przekroczeniem progu 33% udziału Skarb Państwa ma ustawowy obowiązek, aby w terminie 3 miesięcy od przekroczenia tego progu zejść poniżej 33% lub ogłosić wezwanie następcze w celu osiągnięcia progu 66%. Skarb Państwa zrealizuje ciążący na nim obowiązek w terminie określonym w ustawie.

Jak ocenił wiceminister Rafał Baniak, konsolidacja może zmienić istniejącą sytuację i „stworzyć możliwości uzyskania pozytywnych efektów synergii związanych z ograniczeniem wydatków operacyjnych, chociażby poprzez konsolidację nieruchomości biurowych, ograniczenie wydatków związanych z działalnością administracyjno-zarządczą, możliwość korzystania z tej samej sieci dystrybucyjnej i logistycznej czy poprzez wspólną regulację stanu zapasów. Dzięki konsolidacji możliwa jest również optymalizacja portfela produktowego oraz zmniejszenie wrażliwości na cykle koniunkturalne. Ponadto integracja obydwu spółek może się przyczynić do wzrostu wyceny nowej grupy oraz zwiększenia obrotów na akcjach, co (…) daje podstawy do osiągnięcia potencjału pozwalającego na wejście do indeksu spółek WIG20. Ponadto z uwagi na istotną pozycję gazu w kosztach działalności spółek z branży chemicznej w razie znaczącego zwiększenia krajowej podaży gazu wynikającej ze wzrostu wydobycia gazu konwencjonalnego, inwestycji w gaz łupkowy czy budowy terminalu LNG w Świnoujściu prowadzącego do obniżenia jego ceny, wzrost wartości skonsolidowanego podmiotu może być jeszcze wyższy niż obecnie szacowany”.

Jak zaznaczył wiceminister, w podejmowaniu wymienionych decyzji bardzo istotna była obrona przed próbą wrogiego przejęcia Grupy „Azoty”, czyli przejęcia kontroli nad grupą bez zgody Skarbu Państwa. Ochronę taką stanowią obecne zapisy statutu Zakładów Azotowych w Tarnowie, zgodnie z którymi tak długo, jak Skarb Państwa jest właścicielem akcji spółki uprawniających co najmniej do 1/5 ogólnej liczby głosów istniejących w spółce, prawo głosu pozostałych akcjonariuszy spółki zostaje ograniczone. Zaden z nich nie może wykonywać na walnym zgromadzeniu więcej niż 1/5 ogólnej liczby głosów w spółce w dniu walnego zgromadzenia. Dodatkową ochronę stanowić ma bariera kapitałowa związana z oczekiwaną, znacznie zwiększoną kapitalizacją grupy po konsolidacji. Przejęcie pakietu kontrolnego nad grupą będzie wymagało znacznie większego zaangażowania kapitałowego.

Wiceminister Rafał Baniak wspomniał również, że Skarb Państwa jest właścicielem: 37,9% akcji „Ciech” SA; 100% akcji Zakładów Chemicznych „Rudniki” SA; 100% akcji Bydgoskich Zakładów Przemysłu Gumowego „Stomil” SA; 100% akcji spółki Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki „Siarkopol”.

Oświadczenia

Po wyczerpaniu porządku 30. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Alicja Chybicka, Leszek Czarnobaj, Robert Dowhan, Ryszard Górecki, Piotr Gruszczyński, Jan Maria Jackowski, Stanisław Jurcewicz, Stanisław Karczewski, Andrzej Kobiak, Stanisław Kogut, Marek Konopka, Ryszard Knosala, Władysław Ortyl, Marian Poślednik, Janina Sagatowska, Grzegorz Wojciechowski i Roman Zaborowski.