Posiedzenia Senatu

Senat podczas 27. posiedzenia rozpatrzył 7 ustaw, do 4 wprowadził poprawki. Zdecydował też o wniesieniu do Sejmu 4 projektów ustaw. Izba dokonała też zmian w składach komisji: Kultury i Środków Przekazu; Rodziny i Polityki Społecznej; Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą; Ustawodawczej. Senatorowie zapoznali się także z programem prac Komisji Europejskiej na rok 2013 oraz informacją rządu o działaniach podjętych na rzecz uproszczenia wspólnej polityki rolnej i wprowadzenia równych i niedyskryminujących zasad podziału środków na dopłaty bezpośrednie dla rolników między państwa członkowskie Unii Europejskiej.

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm na podstawie projektu rządowego podczas 32. posiedzenia, 25 stycznia 2013 r., wdraża przepisy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/73/UE z 24 listopada 2010 r. Wprowadza regulacje, umożliwiające zwiększenie efektywności działania systemu nadzoru nad ofertami publicznymi, wzmocnienie bezpieczeństwa, przejrzystości i zaufania do rynku kapitałowego, a także zapewniające ochronę interesów zarówno jego uczestników, jak i inwestorów. Szczegółowe zmiany to m.in.: nowa definicja oferty publicznej, skutkująca wyłączeniem spod obowiązku prospektowego każdej oferty papierów wartościowych skierowanej do nie więcej niż 150 osób, wprowadzenie obowiązku - w wypadku ofert składanych za pośrednictwem firmy inwestycyjnej – dokonywania wpłat z tytułu zapisów na akcje nowej emisji na wydzielony rachunek bankowy tej firmy, środki pochodzące z wpłat nie mogą zostać przekazane emitentowi przed zarejestrowaniem przez sąd rejestrowy podwyższenia kapitału zakładowego, w ramach którego dokonana została oferta publiczna akcji. Nowelizacja upraszcza ponadto obowiązki informacyjne związane z niektórymi rodzajami ofert publicznych i dopuszczeniem papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym, umożliwia stosowanie przez emitentów papierów wartościowych o charakterze nieudziałowym konstrukcji oferty kaskadowej, polegającej na tym, że emitent udziela zgody na sprzedaż papierów wartościowych przez wybrane instytucje finansowe (banki, instytucje kredytowe, firmy inwestycyjne, zagraniczne firmy inwestycyjne lub ich konsorcja) w imieniu i na rachunek tych instytucji z wykorzystaniem prospektu emisyjnego, sporządzonego uprzednio przez samego emitenta. Rozszerzono również formy i treści podsumowania prospektu emisyjnego, który po zmianach ma stanowić podstawowe źródło informacji dla inwestorów detalicznych. Wprowadzono zakaz publicznego poszukiwania inwestorów w wypadku oferty niepublicznej, a także możliwość rozpoczęcia akcji promocyjnej oferty publicznej dopiero po złożeniu prospektu emisyjnego do Komisji Nadzoru Finansowego. W wypadku oferty publicznej prowadzonej bez prospektu lub memorandum informacyjnego prowadzenie akcji promocyjnej będzie możliwe po wyrażeniu przez KNF zgody co do treści materiałów promocyjnych. W nowelizacji zawarto również zmiany dotyczące sankcji administracyjnych, m.in. podwyższono kary za niezastosowanie się do nadzoru KNF, wprowadzono kary pieniężne dla osób działających w imieniu lub na zlecenie emitenta lub sprzedającego przy dokonywaniu czynności związanych z ofertą publiczną lub akcją promocyjną, zwiększono sankcje za składanie oferty publicznej bez wymaganego ustawą prospektu emisyjnego lub memorandum informacyjnego.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych wniosła o wprowadzenie do ustawy 4 poprawek ujednolicających terminologię i uściślających, w wyniku głosowań popartych przez Senat. Jedna z nich określa m.in. warunki, jakie musi spełniać wniosek o wydanie decyzji stwierdzającej równoważność ram prawnych i nadzorczych, dotyczących działania rynku regulowanego w państwie niebędącym państwem członkowskim, z rynkiem regulowanym. W trakcie dyskusji 11 zmian zaproponował senator Kazimierz Kleina, 9 z nich zyskało akceptację Izby. Przyjmując je, Senat zdecydował m.in., że odpowiedzialności za działanie wbrew przepisom ustawy będą podlegały wyłącznie te osoby działające w imieniu lub na zlecenie emitenta, które faktycznie rażąco naruszyły przepisy, a nie na przykład każdy członek zarządu spółki bez względu na swoje postępowanie. Senatorowie postanowili też, aby uczestnik oferty kaskadowej, dokonujący oferty publicznej, nie był obowiązany składać publicznie oświadczenia o prawdziwości, rzetelności i kompletności informacji zawartych w prospekcie emisyjnym, w brzmieniu określonym w rozporządzeniu 809/2004.

Nowelizacja ponownie trafi teraz do Sejmu.

Ustawa o środkach ochrony roślin - przyjęta z poprawkami

Celem ustawy uchwalonej na 32. posiedzeniu Sejmu, 25 stycznia 2013 r. na podstawie projektu rządowego, jest wykonanie przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z 21 października 2009 r., dotyczącego wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylającego dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG, a także wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z 21 października 2009 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów. W ustawie określono zadania i właściwość organów administracji publicznej oraz jednostek organizacyjnych w zakresie wykonania przepisów rozporządzenia nr 1107/2009, w szczególności w sprawach zezwoleń i pozwoleń w zakresie wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin. Ponadto w zakresie nieokreślonym w przepisach tego rozporządzenia określono zasady: wprowadzania środków ochrony roślin do obrotu, m.in. sposobu ich opakowania i etykietowania; prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie obrotu i konfekcjonowania tych środków, a także ich zbywania; ich stosowania z wyodrębnieniem użytkowników profesjonalnych i nieprofesjonalnych, w tym użycia samolotów i śmigłowców; potwierdzania sprawności technicznej sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin, w tym warunki prowadzenia działalności w tym zakresie; prowadzenia integrowanej produkcji roślin, w tym rejestracji takiej produkcji, przyznawania certyfikatów oraz warunków prowadzenia działalności w zakresie certyfikacji takiej produkcji; prowadzenia szkoleń w zakresie środków ochrony roślin; gromadzenia informacji o zatruciach środkami ochrony roślin. W tym zakresie ustawa zastępuje przepisy ustawy z 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin, pozostawiając w niej regulację ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi oraz organizację Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. W nowym akcie prawnym znalazły się także przepisy nowelizujące ustawę z 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, dotyczące określenia m.in. opłat zawpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie konfekcjonowania lub wprowadzania środków ochrony roślin do obrotu czy za wpis do rejestru podmiotów niebędących przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, prowadzących działalność w zakresie badań sprawności technicznej sprzętu przeznaczonego do stosowania środków ochrony roślin, a także prowadzenia szkoleń w zakresie środków ochrony roślin. Nowa ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia z wyjątkiem przepisów implementujących postanowienia dyrektywy, dla których wyznaczono inne terminy implementacji – 26 listopada 2013 r. i 1 stycznia 2014 r.

Podczas prac sejmowych do projektu zgłoszono szereg poprawek. Część z nich polegała na określeniu języka, w jakim przedkłada się wnioski o rejestrację środków ochrony roślin oraz dokumentację do wniosków. Jak założono, część dokumentów nie będzie tłumaczona na język polski, a pozostanie w angielskim ze względu na wysokie koszty tłumaczenia i wydłużenie czasu procedury rejestracyjnej. Przyjęto także część wniosków mniejszości, m.in. wniosek dotyczący zmiany zasad powoływania Komisji ds. Środków Ochrony Roślin. Zgodzono się także, by środek ochrony roślin wprowadzony do obrotu mógł być stosowany tylko do końca terminu jego ważności.

W Senacie nad ustawą o środkach ochrony roślin pracowała Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która zgłosiła do niej 3 poprawki. Mniejszość zaproponowała natomiast wprowadzenie 33 zmian. Ostatecznie Senat poparł 3 poprawki zawarte w stanowisku komisji rolnictwa, które przewidują, że w relacjach z organami administracji będzie używany zawsze język polski i dodatkowo, fakultatywnie język angielski.

Senackie poprawki rozpatrzy teraz Sejm.

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw

Celem projektu ustawy jest wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 28 lutego 2012 r. (sygn. akt K 5/11), stwierdzający niezgodność z konstytucją art. 114 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Trybunał wskazał, że zakwestionowany przepis daje nieograniczone uprawnienie organu rentowego do wszczęcia postępowania z urzędu w celu weryfikacji ustalonego prawa do emerytury lub renty albo ich wysokości. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, weryfikacja taka powinna być sytuacją wyjątkową, wynikającą z precyzyjnie określonych przesłanek.

W projekcie ustawy przyjęto zasadę, zgodnie z którą do wznowienia postępowania w sprawach rozstrzygniętych decyzjami ZUS będzie mogło dojść, jeśli dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okażą się fałszywe, dana decyzja wydana została w wyniku przestępstwa albo gdy wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, a nieznane organowi. Wprowadzono również terminy ograniczające dopuszczalność wzruszania decyzji ostatecznych. Jeśli dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okażą się fałszywe lub decyzja została wydana w wyniku przestępstwa, będzie to 10 lat, a w pozostałych wypadkach - 5 lat. Pozostawiono możliwość zmiany decyzji ostatecznych bez ograniczenia czasowego, ale jedynie za zgodą stron i gdy przemawiać będzie za tym ich "słuszny interes". Umożliwiono też ponowne rozstrzygnięcie sprawy załatwionej w sposób nieprawidłowy na skutek błędu organu rentowego. W tym wypadku ZUS będzie miał 3 lata na weryfikację pierwotnej decyzji.

Wprowadzono też przepis mówiący, że w wypadku gdy zasadne wzruszenie decyzji z przyczyn, które nie zostały zawinione przez zainteresowanego, miałoby być dla niego wyjątkowo dotkliwe, zwłaszcza z powodu wieku, stanu zdrowia lub innych szczególnych okoliczności, organ emerytalny uchyli decyzję, a po jej uprawomocnieniu się wystąpi do właściwego organu o przyznanie stosownych świadczeń w drodze wyjątku. Możliwość taką zastrzeżono w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy.

Senat jednomyślnie, 84 głosami, podjął uchwałę w sprawie wniesienia tego projektu ustawy do Sejmu i upoważnił senatora Piotra Wacha do reprezentowania Izby w dalszych pracach nad nim.

Ustawa o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego – przyjęta bez poprawek

Zgodnie z wnioskiem Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w wyniku głosowania (56 głosów za, 27 - przeciw ) Izba przyjęła bez popraweknowelizację, uchwaloną na przez Sejm 32. posiedzeniu, 25 stycznia 2013 r.,z przedłożenia rządu. Mniejszość Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi postulowała wprowadzenie do nowelizacji 3 zmian o charakterze doprecyzowującym.

Nowe przepisy – związane z wejściem w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 671/2012, zmieniającego rozporządzenie Rady nr 73/2009 w zakresie stosowania płatności bezpośrednich dla rolników w odniesieniu do 2013 r. – mają umożliwić stosowanie przejściowego wsparcia krajowego dla rolników z tych sektorów, które otrzymywały za 2012 r. krajowe płatności uzupełniające, czyli producentów zbóż, roślin oleistych, wysokobiałkowych i motylkowatych, roślin paszowych na trwałych użytkach zielonych, chmielu, skrobi ziemniaczanej i tytoniu. Dzięki temu utrzymana zostanie ciągłość wsparcia tych sektorów z budżetu krajowego. Wnioski o przyznanie wsparcia będzie można składać od 15 marca do 15 maja 2013 r. na jednym formularzu obejmującym również inne rodzaje płatności.

Nowelizacja zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Informacja rządu o działaniach podjętych na rzecz uproszczenia wspólnej polityki rolnej i wprowadzenia równych i niedyskryminujących zasad podziału środków na dopłaty bezpośrednie dla rolników między państwa członkowskie Unii Europejskiej

Informację przedstawiła podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krystyna Gurbiel. Jak przypomniała, kwestie uproszczenia wspólnej polityki rolnej (WPR) i wprowadzenia równych i niedyskryminujących zasad podziału środków na dopłaty bezpośrednie były ważnymi problemami wskazanymi przez Senat w uchwale skierowanej do rządu i Parlamentu Europejskiego, podjętej w lutym 2012 r. Wiceminister podkreśliła, że była ona zbieżna z celami przyjętymi przez rząd w negocjacjach dotyczących reformy wspólnej polityki rolnej. Przypomniała także, że od początku prac nad nową wspólną polityką rolną po 2013 r. Polska postulowała jej uproszczenie, wzmocnienie konkurencyjności europejskiego sektora rolnego, a także wyrównanie płatności bezpośrednich. Znalazło to wyraz w kolejnych stanowiskach rządu dotyczących reformy WPR, a także w stanowisku dotyczącym wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020. Postulowano w nich zasadniczą reformę WPR, zauważając jednocześnie, że propozycje Komisji Europejskiej zawarte w pakiecie prawnym dotyczącym tej reformy podporządkowano utrzymaniu transferów budżetowych do państw członkowskich kosztem rzeczywistych i prorozwojowych zmian w tej polityce.

Rząd wskazywał też, że propozycje Komisji są sprzeczne z ideą uproszczenia wspólnej polityki rolnej i mogą spowodować dalszy wzrost obciążeń biurokratycznych i kosztów administracyjnych. Za szczególnie skomplikowane uznano rozwiązania dotyczące płatności bezpośrednich, m.in. wprowadzenie wielokomponentowego systemu płatności bezpośrednich mających spełniać wiele nowych funkcji, w tym związanych ze środowiskiem, tzw. zazielenianie oraz wsparcie młodych rolników, a także wprowadzenie systemu opartego na uprawnieniach i odejście od dobrze funkcjonującego w Polsce uproszczonego systemu SAPS. Zdaniem rządu, wprowadzenie definicji aktywnego rolnika oznacza skomplikowanie aktualnego systemu. Negatywnie oceniono rozszerzenie zasady wzajemnej zgodności i skomplikowanie relacji między funkcjami środowiskowymi płatności a ukierunkowanymi działaniami rolnośrodowiskowymi drugiego filara wspólnej polityki rolnej. Rząd postulował także jak najszybsze odejście od podziału płatności bezpośrednich, wynikającego z historycznej wielkości produkcji i intensywności wsparcia. Proponowano również szereg zmian w celu uproszczenia i uelastycznienia rozwiązań proponowanych przez Komisję Europejską, m.in. utrzymanie możliwości stosowania systemu płatności SAPS, realizowanie celów środowiskowych poprzez harmonizację i skuteczniejsze wdrażanie zasady wzajemnej zgodności i działań filaru drugiego wspólnej polityki rolnej, rozszerzenie listy gospodarstw zwolnionych z obowiązków związanych z zazielenianiem płatności bezpośrednich oraz definiowanie aktywności rolnika na podstawie sposobu wykorzystania gruntów, a nie dochodów uzyskiwanych z działalności rolniczej.

Wiceminister zwróciła uwagę, że działania prowadzone przez rząd i polską administrację obejmują zarówno formalny udział w pracach Rady Unii, jak i nieformalną współpracę z partnerami z innych państw. Jej efektem są wspólne deklaracje, uzgodnione wcześniej stanowiska prezentowane w czasie prac i debat, a także dokumenty prezentujące wspólne komentarze do poszczególnych elementów propozycji prawnych. Ważnym obszarem takiej współpracy są kontakty na poziomie politycznym i technicznym w ramach Trójkąta Weimarskiego, co pozwoliło m.in. na zbliżenie stanowisk w sprawie "zazieleniania" płatności bezpośrednich, wyznaczania obszarów z ograniczeniami naturalnymi i kwot cukrowych. Wiceminister przypomniała także, że kwestia "zazieleniania" ma szczególne znaczenie, ponieważ w dużym stopniu determinować będzie skalę zwiększenia obciążeń nakładanych na rolników i administrację. Dlatego działania podejmowane wspólnie z innymi państwami członkowskim zmierzają do zmniejszenia ryzyka wprowadzenia takich obciążeń. Jak zapewniła, aktywnie poszukiwano także poparcia państw członkowskich, dla których duże znaczenie ma drugi filar wspólnej polityki rolnej. Doprowadziło to do przyjęcia wspólnych wystąpień dotyczących nie tylko ogólnego poparcia tego rodzaju polityki, ale także zapewnienia odpowiednich instrumentów i większej elastyczności w ukierunkowywaniu środków drugiego filaru. Ponadto rząd aktywnie wykorzystuje przewodnictwo Polski w Grupie Wyszehradzkiej. W lipcu i listopadzie 2012 r. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zorganizowało 2 spotkania grupy, rozszerzonej o Bułgarię, Rumunię i Słowenię.

Wiceminister Krystyna Gurbiel stwierdziła, że resort rolnictwa szczególną wagę przywiązuje do współpracy z Parlamentem Europejskim. Podczas polskiej prezydencji zorganizowano wspólnie z parlamentem i Komisją 3 otwarte debaty nad temat nowego kształtu WPR. Resort współpracuje też z polskimi parlamentarzystami, zwłaszcza z członkami Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego, i wspiera ich w pracach nad raportami parlamentu dotyczącymi przyszłości wspólnej polityki rolnej.

Wiceminister rolnictwa podkreśliła, że duże znaczenie miały również działania rządu prowadzone w ramach negocjacji wieloletnich ram finansowych na lata 2014-2020, podczas których rozstrzygano nie tylko o wielkości środków przyszłego budżetu, ale także o istotnych kwestiach technicznych dotyczących reformy wspólnej polityki rolnej. Pierwsza z nich to sposób redystrybucji płatności bezpośrednich pomiędzy państwami członkowskimi. Ostatecznie przyjęto zaproponowaną przez Komisję Europejską metodę, polegającą na redukcji o 1/3 różnicy między stawkami państw z najniższymi płatnościami a poziomem 90% średniej unijnej. Kolejna kwestia dotyczyła ograniczenia płatności dla największych gospodarstw, tzw. campingu, gdzie zdecydowano o dobrowolnym charakterze tego rozwiązania. Jeśli chodzi o wielkość środków przeznaczonych na "zazielenianie" płatności bezpośrednich, podtrzymano wyjściową propozycję Komisji, aby było to 30% kopert krajowych. W kwestii bardzo istotnej dla Polski - transferu środków między filarami wspólnej polityki rolnej - wprowadzono możliwość przeniesienia do 25% środków z drugiego filaru do pierwszego w ramach kopert krajowych. Określono też zasady dystrybucji środków i stawki współfinansowania w ramach drugiego filaru, a także kwestie dotyczące rezerwy związanej z kryzysami w sektorze rolnym.

Jak przypomniała wiceminister Krytyna Gurbiel, na ostatnim etapie negocjacji rząd szczególnie podkreślał, że polskim priorytetem pozostaje utrzymanie znaczenia wydatków w 2 politykach unijnych - polityce spójności i wspólnej polityce rolnej. Stwierdziła, że budżet unijny przyjęty na lata 2014-2020 nie jest, być może, budżetem naszych marzeń, ale kompromis osiągnięty w sprawie wieloletnich ram finansowych jest bardzo ważny i stwarza szansę kontynuowania szybkiego rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa w Polsce. Zdaniem wiceminister, pozytywnie należy ocenić utrzymanie silnej pozycji wspólnej polityki rolnej i polityki spójności w budżecie Unii Europejskiej. Trzeba też pamiętać, że mimo spadku ogólnego poziomu budżetu wieloletniego rośnie zarówno bezwzględny poziom, jak i udział Polski w łącznym budżecie unijnym obu tych polityk: z 90,4 mld euro do około 114,4 mld euro w cenach bieżących. Polska nadal jest jednym z największych beneficjentów wspólnej polityki rolnej, w szczególności w zakresie drugiego filaru. Szacuje się, że łączny udział naszego kraju w budżecie WPR wyniesie 7,8%, a w wypadku drugiego filaru polska alokacja powinna stanowić 11,4%; w cenach bieżących ma to wynieść 10,9 mld euro. Oznacza to, że Polska pozostanie największym beneficjentem tej części budżetu WPR. Zdaniem wiceminister rolnictwa, uczyniono też ważny krok w kierunku zbliżenia wysokości stawek płatności bezpośrednich w państwach członkowskich. W wypadku płatności bezpośrednich Polska będzie szóstym beneficjentem, z udziałem na poziomie około 7,2% (21,1 mld euro) w ogólnych wydatkach na płatności. Kompromis przewiduje także większą elastyczność w dysponowaniu środkami WPR. Dzięki możliwości dodatkowych transferów z drugiego filaru płatności bezpośrednie w Polsce mogą przekroczyć poziom 90% średniej unijnej.

W opinii wiceminister Krystyny Gurbiel, kompromis w sprawie wieloletnich ram finansowych daje też większe niż obecnie możliwości wspierania rozwoju obszarów wiejskich ze środków polityki spójności na podstawie wspólnych ram strategicznych i umowy partnerstwa. Jak zapewniła, rząd już od dłuższego czasu podejmuje działania zmierzające w tym kierunku, a ich efektem jest m.in. strategia zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, rolnictwa i rybactwa oraz założenia umowy partnerstwa, w której wśród obszarów strategicznej interwencji są wymienione obszary wiejskie. Wiceminister stwierdziła, że decyzje podjęte na szczycie europejskim otwierają drogę do zakończenia prac nad propozycjami prawnymi dotyczącymi WPR. Od jej przyjęcia dalsze prace nad reformą uzależniał Parlament Europejski, a także ministrowie rolnictwa państw członkowskich w czasie posiedzeń Rady Unii Europejskiej. Parlament Europejski powinien przedstawić swoje stanowisko w sprawie propozycji prawnych w marcu 2013 r. Trwają także prace w Radzie Unii Europejskiej. Ze względu na harmonogram prac oczywiste jest, że reforma WPR może nie wejść w życie w pierwotnie planowanym terminie, a więc od 1 stycznia 2014 r. W związku z tym Komisja zapowiedziała, że opracuje przepisy przejściowe na rok 2014. Kompromis w sprawie wieloletnich ram finansowych umożliwia przedstawienie takich rozwiązań w kwietniu lub maju 2013 r.

W opinii wiceminister rolnictwa, efekty dotychczasowych prac nad propozycjami prawnymi dotyczącymi reformy WPR w wielu wypadkach spełniają polskie oczekiwania. Nadal pozostaje jednak wiele kwestii, które stanowią dla rządu priorytet na obecnym etapie negocjacji. W obszarze płatności bezpośrednich jest to kwestia utrzymania możliwości stosowania uproszczonego systemu płatności bezpośrednich, a także dalszego uproszczenia i uelastycznienia przepisów dotyczących "zazieleniania" płatności bezpośrednich, w tym zmniejszenia z 7% do 3% odsetka obszarów proekologicznych. W obszarze drugiego filara rząd chciałby rozszerzyć zakres działań w odniesieniu do zalecenia wydatkowania co najmniej 25% środków z funduszu na rzecz rozwoju obszarów wiejskich na realizację celów środowiskowych i klimatycznych, a także rozszerzyć priorytet dotyczący poprawy konkurencyjności rolnictwa o poprawę konkurencyjności sektora przetwórstwa rolnego. W obszarze instrumentów rynkowych nadal otwarta pozostaje kwestia podniesienia cen referencyjnych oraz utrzymania kwot cukrowych i mlecznych.

Podsumowując, wiceminister Krystyna Gurbiel podkreśliła, że działania prowadzone przez rząd i administrację zmierzają do wypracowania maksymalnie zgodnego z polskimi oczekiwaniami co do kształtu WPR po 2013 r. Kompromis osiągnięty w sprawie wieloletnich ram finansowych daje realne szanse dalszego rozwoju polskiego rolnictwa i obszarów wiejskich, a rząd będzie pracował nad tym, aby właściwie wykorzystać te możliwości.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze – przyjęta bez poprawek

W wyniku głosowania Izba jednomyślnie, 84 głosami, poparła wnioski Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji i przyjęła bez poprawek nowelizację, którą Sejm uchwalił na 32. posiedzeniu, 25 stycznia 2013 r., z inicjatywy sejmowej Komisji Ustawodawczej. Ustawa dostosowuje prawo do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15 maja 2012 r. (sygn. akt P 11/10). Za niezgodny z konstytucją, a w szczególności z jej art. 45, mówiącym o prawie do sądów, TK uznał przepis, uniemożliwiający uzyskanie przez dłużnika – wnioskodawcę zwolnienia z opłaty sądowej wnoszonej przy składaniu wniosku o ogłoszenie upadłości. Dzięki nowelizacji zamiast dotychczasowego zakazu takiego zwolnienia zastosowane zostaną zasady ogólne, wynikające z ustawy o kosztach sądowych.

Nowelizacja trafi teraz do podpisu prezydenta.

Poprawka Senatu do ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

Zgodnie z wnioskiem Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, Senat wprowadził 1 poprawkę legislacyjną do nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na 32. posiedzeniu, 25 stycznia 2013 r., z inicjatywy poselskiej. Za przyjęciem ustawy w takim kształcie głosowało 58 senatorów, 24 było przeciw, a 1 wstrzymał się od głosu. Ustawa doprecyzowuje przepis regulujący wyznaczanie przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta terminu na wnoszenie uwag do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zmiany w niej zawarte mają charakter legislacyjny i doprecyzowujący, odnoszą się do właściwego odesłania i rozszerzenia zapisów umożliwiających składanie uwag do projektu planu drogą elektroniczną, za pomocą profilu zaufanego ePUAP i elektronicznej skrzynki podawczej.

Nowelizacja trafi teraz ponownie do Sejmu.

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego

Projekt ustawy dostosowuje system prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 16 listopada 2010 r. (sygn. akt K 2/10), w którym stwierdzono niezgodność z konstytucją art. 4 ust. 7 pkt 1 oraz art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy, ponieważ wyłączają nauczycieli przedszkoli z kręgu nauczycieli uprawnionych do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.

Z 37% ulgi przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych na podstawie biletów jednorazowych lub miesięcznych imiennych są uprawnieni nauczyciele szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych. Taka sama zniżka przysługuje im przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego autobusowego w komunikacji zwykłej na podstawie biletów imiennych miesięcznych.

W projekcie ustawy zaproponowano przyznanie nauczycielom przedszkoli prawa do ulg w przejazdach publicznym transportem zbiorowym (kolejowego i autobusowego, z wyłączeniem komunikacji miejskiej), a także obniżenie ulgi z 37% do 33%.

Za wniesieniem tego projektu ustawy do Sejmu głosowało 59 senatorów, 25 wstrzymało się od głosu. Izba upoważniła senator Grażynę Sztark do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji

Celem projektu jest wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 26 czerwca 2012 r. (sygn. akt P 13/11). Trybunał orzekł, że art. 49 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy o komornikach sądowych i egzekucji jest niezgodny z konstytucją, gdyż w każdym wypadku umorzenia zawieszonego wcześniej postępowania egzekucyjnego przewiduje pobieranie od dłużnika opłaty stosunkowej w wysokości nie niższej niż 1/10 wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Projekt ustawy wprowadza możliwość zwrotu opłaty za egzekucję świadczeń pieniężnych przez komornika dłużnikowi, jeżeli dłużnik przedstawi orzeczenie pozbawiające tytuł wykonawczy wykonalności z przyczyn innych niż spełnienie przez niego świadczenia, a którego nie był w stanie przedstawić, zanim doszło do umorzenia postępowania.

Senat jednomyślnie, 82 głosami, podjął uchwałę w sprawie wniesienia tego projektu ustawy do Sejmu. Izbę w dalszych pracach nad projektem będzie reprezentował senator Andrzej Matusiewicz.

Senat zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

Projekt ustawy dostosowuje system prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24 maja 2012 r. (sygn. akt P 12/10). Trybunał orzekł, że art. 48 ust. 2 i art. 52 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa są niezgodne z konstytucją w zakresie, w jakim nie przewidują odpowiedniego stosowania art. 37 ust. 1 tej ustawy przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłków chorobowego i macierzyńskiego należnych ubezpieczonemu, dobrowolnie podlegającemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, którego niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego i było ono poprzedzone ubezpieczeniem chorobowym z innego tytułu.

Trybunał uznał, że zróżnicowanie statusu pracownika i przedsiębiorcy w zaskarżonych przepisach idzie zbyt daleko i jest niesprawiedliwe w stosunku do przedsiębiorców, których ubezpieczenie chorobowe z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej poprzedzone było, bezpośrednio lub z krótką przerwą, ubezpieczeniem chorobowym z innego tytułu. Trybunał wskazał, że gdy ubezpieczony zmienia tytuł ubezpieczenia na ubezpieczenie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, a następnie staje się niezdolny do pracy przed upływem pełnego miesiąca ubezpieczenia z nowego tytułu, to przy ustalaniu wysokości należnych zasiłków traktowany jest tak, jakby do ubezpieczenia przystąpił po raz pierwszy. W wypadku pracownika podstawą wymiaru zasiłku chorobowego jest zaś wynagrodzenie, które pracownik osiągnąłby, gdyby pracował pełny miesiąc kalendarzowy, nawet gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego.

W projekcie ustawy przyjęto takie zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłków dla przedsiębiorców, jak w wypadku pracowników. Oznacza to, że jeśli niezdolność do pracy przedsiębiorcy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia, a okres ubezpieczenia chorobowego rozpoczął się nie później niż 30 dni od ustania ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu, to podstawą wymiaru zasiłku będzie pełna zadeklarowana kwota. Dotychczas tą podstawą była wartość deklarowanej kwoty zmniejszona proporcjonalnie do przepracowanych dni miesiąca.

Projekt ustawy poparło 82 senatorów. Senat upoważnił senatora Stanisława Jurcewicza do reprezentowania Izby w dalszych pracach nad tym projektem.

Ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych – przyjęta z poprawkami

Celem ustawy, którą Sejm uchwalił na 33. posiedzeniu, 8 lutego 2013 r., z inicjatywy rządu, jest zwalczanie pogłębiającego się problemu zatorów płatniczych. Dotychczasowe rozwiązania okazały się mało skuteczne, regulowanie płatności trwa zbyt długo, co negatywnie wpływa na płynność finansową i rentowność przedsiębiorstw. Ustawa wprowadza zasadę, że terminy zapłaty w transakcjach między przedsiębiorcami nie powinny przekraczać 60 dni kalendarzowych, chyba że strony ustalą inny okres i nie będzie to rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela. Przekroczenie 60 dni traktowane będzie jako opóźnienie, pod warunkiem że wierzyciel udowodni, iż okoliczności takiej umowy były rażąco nieuczciwe. Po wypełnieniu zobowiązań umownych wierzycielowi przysługiwać będą odsetki za opóźnienie, w wysokości określonej w ustawie lub uzgodnionej między stronami.

W wypadku transakcji między przedsiębiorcami a organami publicznymi przyjęto 30-dniowy termin zapłaty. Oznacza to, że czas uregulowania należnej zapłaty za dostarczone towary lub wykonane usługi nie może przekroczyć 30 dni od daty otrzymania faktury lub rachunku. W wypadku skomplikowanych transakcji, złożonych procedur i dużej liczby podmiotów w niej uczestniczących możliwe będzie wydłużenie terminu zapłaty – maksymalnie do 60 dni kalendarzowych pod warunkiem zgody obu stron. Po tym terminie wierzycielowi będą przysługiwać odsetki.

Dzięki nowemu przepisowi wierzyciel zyska możliwość pokrycia kosztów poniesionych podczas dochodzenia od dłużnika należności. Będzie to stała rekompensata w wysokości równej 40 euro, naliczana od chwili, gdy wymagalne staną się odsetki za opóźnienie w płatnościach.

Nowe przepisy obejmą również przedsiębiorców z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.

W wyniku głosowań senatorowie poparli 5 poprawek, zaproponowanych przez Komisję Gospodarki Narodowej oraz Komisję Ustawodawczą, a także 1 zmianę, zgłoszoną podczas dyskusji przez senatora Stanisława Iwana. Przyjmując poprawki, senatorowie zdecydowali, aby za dzień wymagalności świadczenia pieniężnego uważany był również dzień określony w wezwaniu dłużnika do zapłaty dokonanym w postaci elektronicznej, ale pod warunkiem że strony przewidziały w umowie taki sposób składania oświadczeń woli. Na podstawie innej senackiej zmiany w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny, gdy umowa niezgodnie z warunkami ustalonymi w ustawie określi termin zapłaty dłuższy niż standardowy, zostanie zastosowany taki sam mechanizm określania odsetek jak przy transakcjach, w jakich dłużnikiem jest podmiot publiczny. Senat wprowadził także poprawkę, uwzględniającą, że Narodowy Bank Polski ogłasza średnie dzienne kursy walut obcych wyłącznie w dni robocze. Pozostałe przyjęte zmiany miały charakter redakcyjny.

Poprawki senackie rozpatrzy teraz Sejm.

Program prac Komisji Europejskiej na rok 2013

Program prac Komisji Europejskiej na 2013 r. przedstawił Senatowi komisarz Unii Europejskiej ds. programowania finansowego i budżetu Janusz Lewandowski. Jak stwierdził, obecnie nadrzędną sprawą jest uporanie się z kryzysem gospodarczym i ponowne wprowadzenie UE na drogę trwałego rozwoju gospodarczego, tak aby była ona konkurencyjna w skali globalnej i mogła stawić czoło wyzwaniom w okresie trudnym dla gospodarki. Komisarz odniósł się do określonych w planie Komisji Europejskiej 7 obszarów działania: unia gospodarcza i walutowa, pogłębienie konkurencyjności poprzez wspólny rynek i politykę przemysłową, budowa sieci przyszłości, wzrost zatrudnienia, wykorzystanie zasobów, bezpieczna Europa i Europa jako globalny partner innych kontynentów. Janusz Lewandowski ocenił, że Europie potrzebne jest stworzenie stabilnego otoczenia makroekonomicznego, które może zapewnić rzeczywista unia gospodarcza i walutowa.

Komisarz podkreślił znaczenie paktu fiskalnego i deklarowanego przez Polskę dążenia do strefy euro. W jego opinii, pakt stanowi "kaftan bezpieczeństwa dla nieodpowiedzialnych polityków, którzy byliby gotowi zagrażać gospodarce tak jak to robili Grecy". Zaznaczył, że Polska, przyjmując pakt razem ze Szwecją i Danią, które również nie mają waluty euro, zażegnała groźbę podziału Europy na kraje strefy euro i pozostałe, gorsze. Komisarz Janusz Lewandowski podkreślił, że Bruksela jest świadoma tego, iż "musi dziś udowodnić swoją użyteczność dzisiaj, w kryzysie", a jednym z dowodów jest właśnie unijny budżet. Przypomniał, że ponad 50% programów inwestycyjnych wdrażanych w Polsce jest finansowanych przez pieniądze z funduszu spójności. Coraz częściej niektóre kraje UE domagają się likwidowania tzw. kopert narodowych, czyli rozdziału pieniędzy np. na spójność pomiędzy kraje, a nie finansowanie poszczególnych projektów.

Komisarz za sukces uznał to, że udało się zachować kształt budżetu gwarantujący poszczególnym państwom elastyczność w przenoszeniu środków na różnego rodzaju inwestycje i pozwalający uniknąć rewolucyjnych zmian. "W tej chwili zaczyna się w Unii proces komplikowania reguł, co oddala pieniądze od konsumenta. Unia lubi regulować, taką ma już skłonność" – podkreślił Janusz Lewandowski. W jego opinii, "zbudżetowego punktu widzenia bardzo istotne jest uruchomienie czynnika napędzającego koniunkturę, bo brakuje go w budżetach narodowych i regionalnych".

Poruszył też kwestię walki z bezrobociem, uwzględnioną w programie Komisji Europejskiej. Komisja wskazała na potencjalne nowe miejsca pracy w takich sektorach jak: "zielona gospodarka", technologie informacyjno-komunikacyjne oraz ochrona zdrowia i opieka społeczna, a także na konieczność mobilizowania przez europejski rynek pracy "pracowników w każdym wieku i o kwalifikacjach każdego rodzaju". Komisja oceniła ponadto, że systemy kształcenia i szkolenia nie nadążają za potrzebami rynku pracy, co powoduje braki w takich kluczowych dziedzinach, jak: nauki ścisłe, matematyka i cyfryzacja. W programie Komisji Europejskiej podkreślono, że poziom zatrudnienia można podnieść poprzez tworzenie sieci kontaktów między krajowymi urzędami pracy, stworzenie lepszych warunków do inwestycji społecznych na rzecz wzrostu, wspieranie Europejskiego Funduszu Społecznego i umiędzynarodowienie szkolnictwa wyższego, dzięki czemu Europejczycy staliby się przygotowani do globalnego, otwartego i konkurencyjnego rynku pracy.

Kolejnym wyzwaniem dla Europy, jakie uwzględniono w programie Komisji Europejskiej, jest polityka energetyczna. Komisarz ocenił, że wydobycie gazu łupkowego może stanowić w niej dodatkowy czynnik bezpieczeństwa. Zauważył też, że choć Europa zużywa dużo węgla, to tematy ocieplenia klimatu i ekologii nie znikną "z europejskiej agendy".

Następne punkty programu KE to budowa wspólnego rynku w pełni zintegrowanego przez sieci telekomunikacyjne, energetyczne i transportowe. Jak podkreślił Janusz Lewandowski, Komisja Europejska dąży do budowy zintegrowanej sieci transportowej. Inwestycje są blokowane przez brak stosownych regulacji w poszczególnych krajach. Odnosząc się do problemów sektora komunikacyjnego, komisarz podkreślił, że KE proponuje obniżanie kosztów Internetu szerokopasmowego.

Komisarz Janusz Lewandowski mówił też o planach Unii na temat zawarcia z USA umowy o największej na świecie strefie wolnego handlu i inwestycji. Podkreślił, że stanowi to również szansę na poszerzenie rynków zbytu dla Europy i wyzwanie związane z napływem do niej artykułów rolnych. Odpowiadał również na liczne pytania senatorów, dotyczące m.in. wolnego handlu, podatków, Europejskiego Funduszu Społecznego, strategii "Europa 2020".

Wypowiedź komisarza uzupełnił wiceminister spraw zagranicznych Piotr Serafin, który udzielał również odpowiedzi na pytania senatorów.

Ustawa o ratyfikacji Traktatu o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w Unii Gospodarczej i Walutowej pomiędzy Królestwem Belgii, Republiką Bułgarii, Królestwem Danii, Republiką Federalną Niemiec, Republiką Estońską, Irlandią, Republiką Grecką, Królestwem Hiszpanii, Republiką Francuską, Republiką Włoską, Republiką Cypryjską, Republiką Łotewską, Republiką Litewską, Wielkim Księstwem Luksemburga, Węgrami, Maltą, Królestwem Niderlandów, Republiką Austrii, Rzecząpospolitą Polską, Republiką Portugalską, Rumunią, Republiką Słowenii, Republiką Słowacką, Republiką Finlandii i Królestwem Szwecji, sporządzonego w Brukseli dnia 2 marca 2012 r. – przyjęta bez poprawek

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 34. posiedzeniu, 20 lutego 2013 r., na podstawie projektu rządowego. Traktat ma charakter wielostronnej umowy międzynarodowej, zawieranej między niektórymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Przewiduje wprowadzenie rozwiązań, które mają na celu wzmocnienie dyscypliny budżetowej – zasady zrównoważonego budżetu i automatycznego mechanizmu korygującego. Strony traktatu zobowiązują się też do koordynacji polityki gospodarczej w celu pobudzenia konkurencyjności, wspierania zatrudnienia, stabilizacji finansów publicznych oraz wzmocnienia stabilności finansowej. Państwa, których walutą jest euro, w celu zarządzania strefą euro zobowiązują się co najmniej do 2-krotnych w ciągu roku nieformalnych szczytów państw strefy euro. Państwa niemające waluty euro mogą uczestniczyć w tych szczytach, biorąc udział w debatach dotyczących konkurencyjności, zmian struktury strefy euro, przyszłych zasad strefy euro oraz wdrażania traktatu. Traktat zacznie obowiązywać po ratyfikacji co najmniej przez 12 państw, których walutą jest euro, i w całym swoim zakresie będzie obowiązywać tylko w stosunku do państw mających taką walutę. W stosunku do pozostałych stron traktatu, w tym Polski, od dnia wejścia w życie traktat będzie obowiązywał jedynie w wąskim zakresie, tj. prawa udziału w niektórych debatach państw strefy euro oraz w zakresie współpracy parlamentarnej.

Komisje: Spraw Zagranicznych, Spraw Unii Europejskiej oraz Budżetu i Finansów Publicznych wniosły o przyjęcie ustawy bez poprawek, mniejszość zaś o jej odrzucenie. Sprawozdawca połączonych komisji senator Marek Borowski podkreślił, że z ratyfikacji paktu nie wynikają dla Polski żądne zobowiązania, a uzyskujemy ważne uprawnienie – do udziału w pracach dotyczących przyszłości strefy euro, jej funkcjonowania i kształtowania reguł obowiązujących jej członków. "Jeśli więc jedynym skutkiem ratyfikacji paktu są dodatkowe możliwości działania dla polskich władz, to nie ma uzasadnienia postulat przyjmowania go przez parlament kwalifikowaną większością głosów" – mówił senator. Z kolei sprawozdawca mniejszości komisji senator Grzegorz Bierecki argumentował wniosek o odrzucenie ustawy m.in. niezgodnym z konstytucją trybem jej uchwalenia. W wyniku głosowań Senat odrzucił ten wniosek (27 głosów za, 56 – przeciw) i przyjął ustawę bez poprawek (57 głosów za, 26 – przeciw).

Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.

Oświadczenia

Po wyczerpaniu porządku 27. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Tadeusz Arłukowicz, Przemysław Błaszczyk, Barbara Borys-Damięcka, Alicja Chybicka, Grzegorz Czelej, Robert Dowhan, Stanisław Gogacz, Ryszard Górecki, Andrzej Grzyb, Helena Hatka, Jan Maria Jackowski, Stanisław Karczewski, Stanisław Kogut, Waldemar Kraska, Jarosław Lasecki, Robert Mamątow, Marek Martynowski, Jan Michalski, Rafał Muchacki, Jarosław Obremski, Norbert Obrycki, Władysław Ortyl, Andrzej Pająk, Bohdan Paszkowski, Andrzej Person, Bogdan Pęk, Witold Sitarz, Krzysztof Słoń, Grażyna Sztark, Grzegorz Wojciechowski, Alicja Zając.