Posiedzenia Senatu

Podczas 8. posiedzenia Senatu rozpatrzono 3 ustawy, podjęto 1 uchwałę, zdecydowano też o wniesieniu do Sejmu 5 projektów ustaw.

Na początku obrad Izba minutą ciszy uczciła pamięć senatora V kadencji Tadeusza Bartosa, członka ówczesnych Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego, zmarłego 17 lutego 2012 r.

Senat wprowadził poprawki do ustawyo zmianie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych oraz ustawy o sporcie

Nowelizacja, z przedłożenia prezydenta uchwalona przez Sejm na 9. posiedzeniu, 2 marca 2012 r., ma na celu uregulowanie zasad używania symboli narodowych na strojach reprezentacji Polski, reprezentacji olimpijskiej oraz paraolimpijskiej. Główną przesłanką jej przygotowania była kontrowersyjna decyzja Polskiego Związku Piłki Nożnej, z której wynikało, że godło ma zostać zastąpione logo związku. Jak stwierdził sprawozdawca Komisji Nauki, Edukacji i Sportu senator Andrzej Szewiński, „Nie można jednak zgodzić się z argumentacją działaczy, którzy tłumaczyli, iż decyzja ta była podyktowana światowymi trendami w stylizacji symboli narodowych w logo federacji. My mamy tradycję związaną z symboliką narodową, z hymnem, czy też godłem i nie powinniśmy w takich sprawach być podatni na trendy światowe, na sportową modę”.

Obowiązujące obecnie przepisy ustawy o sporcie dają Polskiemu Komitetowi Olimpijskiemu i polskim związkom sportowym fakultatywne prawo, czyli możliwość, a nie obowiązek, używania wizerunku orła ustalonego dla godła na podstawie przepisów ujętych w ustawie o godle na stroju reprezentacji kraju, reprezentacji olimpijskiej i paraolimpijskiej. Nowy projekt przewiduje nowelizację 2 aktów prawnych, nakładającą na polskie związki sportowe, Polski Komitet Olimpijski oraz Polski Komitet Paraolimpijski obowiązek umieszczania na strojach reprezentacyjnych godła Rzeczypospolitej Polskiej, którego wzór zawiera załącznik do ustawy o godle. Projekt nowelizacji zakłada pewne odstępstwa od zasady obligatoryjności umieszczania godła, gdy przepisy międzynarodowej organizacji sportowej działającej w danym sporcie, do której należy polski związek sportowy, przepisy Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego czy Międzynarodowego Komitetu Paraolimpijskiego stanowią inaczej, czyli przewidują używanie na stroju reprezentacji innych symboli narodowych. Odstępstwa od obligatoryjności ujęte w projekcie wynikają z tego, że polskie związki sportowe, działające na mocy ustawy – Prawo o stowarzyszeniach mogą się zrzeszać w strukturach międzynarodowych i mają pewien monopol w zakresie organizowania i prowadzenia współzawodnictwa w danym sporcie. Warunkiem sine qua non funkcjonowania w strukturach międzynarodowych jest respektowanie statutu, przepisów czy regulaminów organizacji międzynarodowych niezależnie od formuły ich działania. Takie odstępstwa dotyczą obecnie na przykład siatkarzy czy tenisistów.

Kolejną istotną zmianą wynikającą z nowelizacji jest uzyskanie przez polskie związki sportowe, Polski Komitet Olimpijski i Polski Komitet Paraolimpijski prawa do wykorzystania do celów gospodarczych przedmiotów będących odwzorowaniem stroju reprezentacji olimpijskiej lub reprezentacji paraolimpijskiej w zakresie wyznaczonym przez regulamin polskiego związku sportowego, należącego do międzynarodowej organizacji sportowej działającej w danym sporcie, regulamin Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego czy regulamin Międzynarodowego Komitetu Paraolimpijskiego. Zmiana ta stanowi wyjątek od obowiązującej reguły, zawartej w art. 16 ust. 1 ustawy o godle, który stanowi, że symbole Rzeczypospolitej Polskiej nie mogą być umieszczane na przedmiotach przeznaczonych do obrotu handlowego.

Komisja Nauki, Edukacji i Sportu wniosła o przyjęcie ustawy z 3 poprawkami. Podczas dyskusji senator Kazimierz Wiatr zaproponował zmianę, odrzuconą jednak przez Senat, aby decyzję o odstąpieniu od umieszczania godła na stroju podejmował minister sportu. W wyniku głosowania poparcie Izby uzyskały poprawki komisji nauki. Za wnioskiem o przyjęcie ustawy z tymi zmianami opowiedziało się 66 senatorów, 5 było przeciw, a 20 wstrzymało się od głosu.

Nowelizację z poprawkami uchwalonymi przez Senat rozpatrzy teraz Sejm.

Ustawa o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Warszawie w dniu 13 września 2011 r. – przyjęta bez poprawek

Ustawa, którą Sejm uchwalił z przedłożenia rządu na 9. posiedzeniu, 2 marca 2012 r., pozwoli na usunięcie wątpliwości interpretacyjnych oraz podniesienie jakości przepisów polsko-czeskiej umowy m.in. w zakresie opodatkowania licencji, dywidend i odsetek, definicji umownych, wymiany informacji, tzw. korekt wtórnych, pozwalających na uniknięcie podwójnego ekonomicznego opodatkowania. Z umowy m.in. ma zniknąć klauzula dopuszczająca tzw. tax sparing, czyli „odliczenia podatku fikcyjnego”, które zwykle stosują kraje rozwijające się. Klauzula taka umożliwia uzyskanie przez inwestora preferencji związanej z podatkiem, który faktycznie nie został zapłacony w państwie źródła dochodu.

W wyniku głosowania Izba jednomyślnie, 89 głosami, poparła wnioski Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych o przyjęcie ustawy ratyfikacyjnej bez poprawek.

Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.

Senat przyjął z poprawkami ustawę o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw

Na podstawie projektu rządowego Sejm na 9. posiedzeniu, 2 marca 2012 r., uchwalił ustawę wprowadzającą do polskiego prawa unijne przepisy, które mają zapewnić wysoki poziom bezpieczeństwa ruchu drogowego na drogach wchodzących w skład transeuropejskiej sieci drogowej. Nowelizacja przewiduje konieczność czterokrotnego przeprowadzenia audytu przy budowie nowych odcinków dróg: na etapie koncepcji, projektu, po wybudowaniu, ale przed dopuszczeniem do ruchu oraz w ciągu pierwszych 12 miesięcy eksploatacji. Audyt może być przeprowadzany drogą rynkową, czyli na zamówienie przez podmiot zewnętrzny, a także przez audytora zatrudnionego w jednostce zajmującej się zarządzaniem drogami. Ustawa bardzo precyzyjnie reguluje, jaką pozycję w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad będzie zajmował audytor i na czym polega jego niezależność, ponieważ dyrektywa podkreśla, że audyt musi być kontrolą i rekomendacją niezależną. Zmiany proponowane w nowelizacji to także m.in.: wprowadzenie obowiązku klasyfikacji odcinków dróg o dużej koncentracji wypadków; klasyfikacji odcinków dróg ze względu na bezpieczeństwo sieci drogowej; określenie wymagań wobec audytora, który przeprowadza audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego (ukończenie szkolenia, zdanie egzaminu i uzyskanie odpowiedniego certyfikatu, wydawanego przez ministra transportu, systematyczne dokształcanie); wprowadzenie obowiązku sporządzania przez policję sprawozdania z każdego wypadku drogowego ze skutkiem śmiertelnym, który wydarzył się w transeuropejskiej sieci drogowej.

W dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z 2008 r. o zarządzaniu bezpieczeństwem infrastruktury drogowej opisano procedury, dotyczące dróg na etapie projektu, budowy i użytkowania. Dyrektywa zobowiązała wszystkie kraje członkowskie, aby do grudnia 2010 r. wprowadziły tego typu regulacje do ustawodawstwa krajowego. W Polsce do transeuropejskiej sieci drogowej należy około 4800 km dróg, którymi zarządzają generalny dyrektor dróg krajowych i autostrad (28) oraz prezydenci miast na prawach powiatu (27).

Podczas debaty senator Jarosław Lasecki, opowiadając się przeciw ustawie, stwierdził, że „najgorszą zmorą każdego obywatelskiego działania są nowe przepisy i ustawy dające fakultatywne uprawnienia urzędnikom (…) w ślepym pędzie i w konieczności wprowadzenia zaleceń i dyrektyw Unii Europejskiej zafundowaliśmy sobie już w przeszłości wiele przepisów, które – w rękach przejętych swoją rolą urzędników – skutecznie oddalają nas od osiągnięcia poziomu życia Unii Europejskiej”. Z kolei senator Ryszard Górecki wyraził przekonanie, że nowelizacja „naprawdę przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa”. Senator Jan Maria Jackowski stwierdził natomiast, że wiceminister transportu Tadeusz Jarmuziewicz, przedstawiając racje rządu, nie przekonał go „do walorów audytu wewnętrznego”.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Gospodarki Narodowej wniosły o wprowadzenie do nowelizacji 8 poprawek o charakterze legislacyjnym. Propozycje zmian przedstawili również senatorowie: Marek Martynowski, Andrzej Owczarek, Grzegorz Wojciechowski i Józef Zając. Łącznie zgłoszono 11 poprawek, w wyniku głosowań popartych przez Izbę.

Większość przyjętych poprawek to zmiany o charakterze legislacyjnym, porządkującym, doprecyzowującym. Senatorowie wprowadzili też przepis, zgodnie z którym na każdym etapie inwestycji drogowej audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego może przeprowadzać audytor będący pracownikiem jednostki wykonującej zadania zarządcy drogi lub audytor niepozostający z nią w stosunku pracy. Poparcie Izby uzyskała też poprawka, nakładająca na zarządcę drogi obowiązek sporządzenia i dołączenia do audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego uzasadnienia swej decyzji o odstąpieniu od uwzględnienia wyniku audytu na kolejnych etapach budowy i użytkowania drogi. Zgodnie z inną uchwaloną zmianą, w skład zespołu oceniającego wyniki klasyfikacji odcinków dróg ze względu na koncentrację wypadków śmiertelnych oraz bezpieczeństwo sieci drogowej powinna wchodzić co najmniej 1 osoba mająca kwalifikacje i doświadczenie wymagane ustawą dla audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego. Senat uporządkował też katalog wymagań wobec osób ubiegających się o certyfikat takiego audytora. Izba rozszerzyła również przepis, określający treść sprawozdania ze śmiertelnego wypadku drogowego, o informację na temat zawartości środków odurzających w organizmach uczestników wypadku.

Teraz zmiany uchwalone przez Senat rozpatrzy Sejm.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Projektowana ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego, wydanego 18 listopada 2010 r. (sygn. akt P 29/09), stwierdzającego niezgodność norm prawnych rekonstruowanych z art. 218 § 1 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, art. 24 ust. 1, art. 98 ust. 1 pkt 1 oraz art. 98 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych z Konstytucją RP, a także przepisami Protokołu nr 7 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych.

Projekt ustawy zmierza do wyeliminowania z systemu prawnego możliwości zobowiązania do dodatkowej opłaty osób, które nie opłaciły składek ZUS lub opłaciły je w zaniżonej wysokości. Osoby te będą podlegały karze za przestępstwo lub za wykroczenie.

W wyniku głosowania Senat podjął uchwałę o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (89 głosów za, 1 wstrzymujący się) i upoważnił senator Grażynę Sztark do reprezentowania stanowiska Izby w dalszych pracach nad tym projektem.

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego

Izba jednomyślnie, 90 głosami, zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu nowelizacji kpk. Postanowiono, że w czasie dalszych prac nad tym projektem Senat będzie reprezentował senator Andrzej Matusiewicz.

Projekt ustawy dostosowuje system prawa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 18 października 2011 r. (sygn. akt SK 39/09). Trybunał stwierdził, że przepis ustawy – Kodeks postępowania karnego, uniemożliwiający zasądzenie kosztów na rzecz pokrzywdzonego i oskarżyciela posiłkowego w wypadku umorzenia postępowania z powodu śmierci oskarżonego, jest niezgodny z konstytucją.

Projekt przewiduje możliwość zasądzenia kosztów w sprawach rozpoznawanych w trybie publicznoskargowym nie tylko od oskarżonego, ale także od Skarbu Państwa.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Projektowana ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20 października 2010 r. (sygn. akt P 37/09), w którym TK stwierdził, że przepisy regulujące postępowanie sądowo-administracyjne odnośnie do skargi na odmowę udostępnienia przez IPN do wglądu dokumentów znajdujących się w jego zasobach są niezgodne z konstytucją. Przepisy te dotyczą postępowania przed sądem administracyjnym pierwszej instancji oraz sądem kasacyjnym.

Projekt ustawy uchyla przepisy ograniczające jawność postępowania sądowo-administracyjnego odnośnie do skargi na odmowę udostępnienia przez IPN wglądu do dokumentów znajdujących się w jego zasobach.

Za przyjęciem tego projektu głosowało 89 senatorów, 2 wstrzymało się od głosu. Izba upoważniła senatora Bohdana Paszkowskiego do reprezentowania jej stanowiska w dalszych pracach nad tym projektem.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o referendum lokalnym

Projektowana ustawa realizuje orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 26 lutego 2003 r. (sygn. akt K 30/02), stwierdzające zgodność przepisu art. 2 ust. 1 ustawy o referendum lokalnym z konstytucją.

Projekt ustawy przewiduje, że w referendum mieszkańcy będą mogli zajmować także stanowisko w istotnych sprawach dotyczących społecznych, gospodarczych lub kulturowych więzi łączących wspólnotę, a niezastrzeżonych do wyłącznej kompetencji organów innych władz publicznych. Ponadto zaproponowano, aby referendum w sprawie odwołania organu gminy niebędącej miastem na prawach powiatu było przeprowadzane na wniosek co najmniej 15% uprawnionych do głosowania mieszkańców gminy.

W wyniku głosowania Izba zdecydowała o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o referendum lokalnym (64 głosów za, 1 – przeciw, 25 wstrzymujących się) i upoważniła senator Helenę Hatkę do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tą inicjatywą.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizacji rynku rybnego

Projektowana ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 października 2010 r. (sygn. akt Kp 1/09), stwierdzającego niezgodność art. 23 ust. 1 i art. 23 ust. 3 pkt 2 ustawy o organizacji rynku rybnego z konstytucją.

W projekcie doprecyzowano, że pierwsza sprzedaż gatunków ryb, których zasoby wymagają wzmożonej ochrony lub wzmożonego nadzoru, odbywa się wyłącznie w centrum pierwszej sprzedaży, a nie, jak do tej pory, również w miejscach wskazanych w rozporządzeniu ministra ds. rybołówstwa.

Senat 88 głosami za, przy 1 wstrzymującym się, podjął uchwałę o wniesieniu tego projektu do Sejmu. Postanowiono, że w dalszych pracach nad nim Izbę będzie reprezentował senator Andrzej Grzyb.

Opinia o niezgodności z zasadą pomocniczości projektu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2001/83/WE w odniesieniu do informacji kierowanych do ogółu społeczeństwa dotyczących produktów leczniczych wydawanych na receptę lekarską; COM(2012)048 oraz projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 726/2004 w odniesieniu do informacji kierowanych do ogółu społeczeństwa dotyczących produktów leczniczych stosowanych u ludzi wydawanych na receptę lekarską

Komisja Europejska zaproponowała zmianę przepisów, dotyczącą informowania ogółu społeczeństwa o lekach przepisywanych na receptę, gdyż po analizie sytuacji na rynku farmaceutycznym stwierdziła, że sposoby informowania różnią się w poszczególnych krajach. Uznała, że to zjawisko niepożądane, powodujące nierówny dostęp pacjentów do informacji o produktach leczniczych, i przedstawiła rozpatrywane projekty dyrektywy i rozporządzenia.

Komisja Spraw Unii Europejskiej zaopiniowała negatywnie oba projekty, wspólnie z Komisją Zdrowia przeprowadziła pierwsze czytanie projektu opinii stwierdzającej ich niezgodność z zasadą pomocniczości.

W wyniku głosowania (85 głosów za, 2 – przeciw i 2 wstrzymujące się) Senat przyjął opinię o niezgodności tych projektów z zasadą pomocniczości, o której mowa w art. 5 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej.

Uchwała z okazji 120. rocznicy urodzin wielkiego matematyka Stefana Banacha

W wyniku głosowania Izba głosami 87 senatorów, przy 2 wstrzymujących się, podjęła uchwałę, której projekt został wniesiony przez Komisję Nauki, Edukacji i Sportu. Przypomniano w niej, że ten genialny polski matematyk urodził się 30 marca 1892 r. w Krakowie. Już w dzieciństwie wykazywał ogromne zdolności matematyczne i lingwistyczne. Nie ukończył studiów wyższych, był samoukiem. Dzięki profesorowi Hugonowi Steinhausowi Stefan Banach w 1920 r. został asystentem na Politechnice Lwowskiej. W tym samym roku otrzymał doktorat na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, w 1922 r. habilitował się na tej uczelni i został jej profesorem. W 1924 r. wybrano go na członka korespondenta Polskiej Akademii Umiejętności, a w 1939 r. – na prezesa Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Ogłoszona w 1922 r. jego rozprawa doktorska stworzyła podstawy analizy funkcjonalnej, będącej nowym, niezwykle ważnym działem matematyki. S. Banach uważany jest przez cały świat za jednego z największych matematyków ostatniego stulecia. Jego ogromny wkład w rozwój nauki światowej i stworzenie polskiej szkoły matematycznej dostrzegła w ostatnich latach Amerykańska Komisja Nauki z siedzibą w Chicago, która dokonując przeglądu wiedzy wniesionej do naukowego dorobku współczesnej cywilizacji, wyróżniła spośród wszystkich polskich naukowców Mikołaja Kopernika i Stefana Banacha. Wybitny matematyk zmarł we Lwowie w sierpniu 1945 r. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.

Ponadto w wyniku głosowania Izba 64 głosami, przy 23 przeciw, odrzuciła projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa i tym samym zakończyła postępowanie w tej sprawie.

Oświadczenia

Po wyczerpaniu porządku 8. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Tadeusz Arłukowicz, Przemysław Błaszczyk, Robert Dowhan, Beata Gosiewska, Ryszard Górecki, Piotr Gruszczyński, Andrzej Grzyb, Stanisław Iwan, Jan Maria Jackowski, Kazimierz Kleina, Bogdan Klich, Maciej Klima, Ryszard Knosala, Stanisław Kogut, Tadeusz Kopeć, Norbert Obrycki, Władysław Ortyl, Andrzej Pająk, Andrzej Person, Leszek Piechota, Marian Poślednik, Sławomir Preiss, Witold Sitarz, Krzysztof Słoń, Andrzej Szewiński, Grażyna Sztark, Grzegorz Wojciechowski, Alicja Zając, Piotr Zientarski.