Narzędzia:

45. posiedzenie Senatu – pierwszy dzień

29.06.2022
Fot. Tomasz Paczos, Kancelaria Senatu

W nocy z 29 na 30 czerwca 2022 r. zakończył się pierwszy dzień 45. posiedzenia Senatu. Izba rozpatrzyła 10 ustaw i podjęła uchwałę w 100. rocznicę objęcia części Górnego Śląska przez Polskę. 

Senatorowie podjęli jednomyślnie uchwałę w 100. rocznicę objęcia części Górnego Śląska przez Polskę (inicjatywa grupy senatorów). Senat wyraża w niej szacunek i uznanie wszystkim, którzy przyczynili się do objęcia części Górnego Śląska przez odradzające się państwo polskie. Senatorowie przypominają, że odrodzona Polska otrzymała 29% spornego obszaru z 46% mieszkańców. Na tym obszarze znajdowała się większa część przemysłu górnośląskiego, który miał ogromne znaczenie gospodarcze dla Polski, w tym 53 z 67 kopalń węgla kamiennego, niemal wszystkie kopalnie rud żelaza, połowa hut żelaza i koksowni, wszystkie huty cynku, ołowiu i srebra (18). Włączenie do Polski było poprzedzone przez trwającą kilka lat rywalizację polsko-niemiecką, odbywającą się na różnych polach: militarnym, dyplomatycznym i propagandowym. „Odzyskanie przez Polskę niepodległości, powszechnie kojarzone z datą 11 listopada 1918 roku, to proces skomplikowany i rozciągnięty w czasie. Kilkuletni okres zmagań o sporny region, w których stronami były odrodzona Polska i pokonane w I wojnie światowej Niemcy, został zakończony podpisaniem 16 lipca 1922 roku w Katowicach aktu objęcia części Górnego Śląska przez Polskę” – czytamy w uchwale. 

Ustawy rozpatrzone przez Senat.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) ma uszczelnić system zarządzania jakością powietrza, określa maksymalne limity wydatków na kolejne 10 lat obowiązywania przepisów, wdrażających wymagania unijnych dyrektyw w sprawie m.in. jakości powietrza i ograniczenia emisji lotnych związków organicznych. Określa odpowiedzialność za nieprzestrzeganie ograniczeń, nakazów lub zakazów, które zawarte są w uchwale sejmiku województwa w sprawie programu ochrony powietrza. Umożliwia nakładanie na gminy i powiaty kar finansowych za nieterminowe przygotowanie i przekazanie sprawozdań z realizacji działań naprawczych, określonych w programach ochrony powietrza. Nowela zmienia również termin przekazania ministrowi klimatu przez zarządy województw informacji o przyjęciu przez sejmiki województw programów ochrony powietrza i planów działań krótkoterminowych. Zmienia ponadto definicję stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza, uniezależniając podział od danych demograficznych GUS w wypadku miast mających ok. 100 tys. mieszkańców. Utrzymane zostanie 46 stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza. Nowela zakłada także, że minister klimatu i środowiska będzie miał 4, a nie – jak obecnie – 2 lata na dokonanie przeglądu norm jakości paliw stałych. Będzie też mógł wydać rozporządzenie dotyczące szczegółowych wymagań związanych z oceną dotrzymywania granicznych wielkości emisyjnych i sposobów postępowania z niepewnością pomiarową. Ustawa przedłuża ponadto do 2023 r. zaliczenie paliw z biomasy do zeroemisyjnych.

Ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw (projekt rządowy) przewiduje rekompensaty dla sprzedawców węgla. Zgodnie z nowelą odbiorcy indywidualni oraz wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie mieszkaniowe będą mogli kupić węgiel po cenie odpowiadającej jego średniej cenie z ostatniego roku, czyli 996,60 zł brutto za tonę. Gospodarstwo domowe będzie mogło kupić taniej 3 t węgla pod warunkiem, że źródło ciepła zostało wpisane do ewidencji emisyjności, a wspólnoty i spółdzielnie – tonaż odpowiedni do liczby mieszkań w budynku. Dopłatą objęty będzie węgiel kamienny, brykiet lub pelet zawierający co najmniej 85% węgla kamiennego. Ustawa przewiduje też rekompensatę w wysokości 1073,13 zł brutto dla firm, które importowały węgiel po wprowadzeniu embarga na rosyjski węgiel 16 kwietnia 2022 r. lub dopiero będą go sprowadzać, i zdecydują się na jego sprzedaż po niższych cenach. Do rekompensaty uprawnieni będą przedsiębiorcy wykonujący działalność gospodarczą w zakresie wprowadzania do obrotu paliw, którzy są wpisani do Centralnego Rejestru Podmiotów Akcyzowych. 

Ustawa o zmianie ustawy o dokumentach publicznych (pilny projekt rządowy) przewiduje zniesienie obowiązku wytwarzania większości dokumentów przez notariuszy i sądy na specjalnych blankietach. Nowela wyłącza dokumenty sądowe i notarialne spod formalności związanych ze sporządzaniem dokumentów i stosowaniem odpowiednich wzorów. Chodzi m.in. o tytuły wykonawcze wydawane w sądach i odpisy prawomocnych orzeczeń. Nowe przepisy obejmują też dokumenty wydawane na podstawie ustawy o broni i amunicji, a także książeczkę żeglarską. Nowelizacja przewiduje 3-letni okres przejściowy ważności dotychczas wydawanych dokumentów, o których mowa w ustawie o broni. Z kolei okres przejściowy dotyczący książeczki żeglarskiej będzie obowiązywał do momentu wykorzystania obecnego nakładu blankietów, nie później jednak niż do końca czerwca 2024 r. Według autorów projektu tej regulacji coraz większa cyfryzacja w sądach pozwala na skuteczną weryfikację prawdziwości dokumentów w odpowiednich rejestrach oraz umożliwia zabezpieczenie ich przed fałszerstwem na poziomie elektronicznym. 

Ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (projekt rządowy) wprowadza wsparcie kredytobiorców, m.in. możliwość skorzystania z wakacji kredytowych przez osoby zadłużone w złotych. Będą one mogły wnosić o 4 miesiące wakacji kredytowych w bieżącym roku (po 2 miesiące w III i IV kw. 2022 i po 1 miesiącu w każdym kwartale 2023 r.). Zawiera także przepisy mające wzmocnić Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, z którego udzielana jest im pomoc. Do końca roku banki mają wpłacić na niego dodatkowo 1,4 mld zł. Ustawa wydłuża ponadto z 31 lipca do 31 października tego roku działania tarcz antyinflacyjnych. W ich ramach stosowana jest m.in. niższa stawka podatku VAT na paliwa (8% zamiast 23%), na prąd i ciepło (5%), gaz (0%), a także akcyzy na prąd, na niektóre paliwa silnikowe. Ustawa zawiera także przepisy dostosowujące polskie prawo do rozwiązań UE dotyczących działalności platform crowdfundingowych, czyli służących finansowaniu społecznościowemu przedsięwzięć gospodarczych. Działalność tych platform zostanie uregulowana, a nadzór nad nimi obejmie Komisja Nadzoru Finansowego. Zgodnie z ustawą podniesione zostaną limity, które pozwolą małym i średnim przedsiębiorstwom pozyskiwać większy kapitał, np. na inwestycje. 

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych (projekt rządowy) ma usprawnić finansowanie programu budownictwa socjalnego i komunalnego, obejmującego bezzwrotne wsparcie finansowe z budżetu państwa dla jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pożytku publicznego na rozwój budownictwa na potrzeby mieszkaniowe osób o niskich dochodach. Bank Gospodarstwa Krajowego będzie mógł zawierać umowy finansowego wsparcia z beneficjentami w ramach limitu wydatków, ustalonego na dany rok budżetowy. Program będzie finansowany ze sprzedaży skarbowych papierów wartościowych. Nowela umożliwia wydłużenie przez gminy ponad ustawowe 3 miesiące okresu, za który osoby ubiegające się o lokal z gminnego zasobu mieszkaniowego będą musiały wykazać w deklaracji wysokość dochodu. Wprowadza zmiany dotyczące sprawozdawczości finansowej Krajowego Zasobu Nieruchomości (KZN), ogranicza też liczbę członków rad nadzorczych społecznych inicjatyw mieszkaniowych (SIM) wskazywanych przez KZN, i doprecyzowuje przepisy o ich wynagrodzeniu. Zgodnie z ustawą w razie niedopełnienia obowiązku zawarcia umowy lub nierozpoczęcia przez SIM realizacji inwestycji w terminie określonym w umowie gmina może wystąpić o umorzenie udziałów lub akcji SIM objętych z wykorzystaniem rządowego wsparcia.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) umożliwia prowadzenie dziennika budowy i książki obiektu budowlanego w formie elektronicznej, reguluje też działania portalu e-budownictwo, który ma służyć do obsługi administracyjnej usług procesu budowlanego. Do 2030 r. dziennik budowy będzie można prowadzić również – jak obecnie – w formie papierowej. Nowela zakłada prowadzenie centralnego rejestru osób mających uprawnienia budowlane i karanych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie. Niezwłocznie po uznaniu kwalifikacji zawodowych właściwa krajowa rada izby samorządu zawodowego ma przekazywać te dane Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego za pomocą systemu e-CRUB i przy użyciu elektronicznych formularzy. Przy uzyskiwaniu decyzji budowlanych aktualne uprawnienia projektantów będą dostępne dla organów w postaci elektronicznej. Nowela umożliwia także uzgadnianie poszczególnych części projektu budowlanego sporządzanego w formie elektronicznej pod względem ochrony przeciwpożarowej.

Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (projekt rządowy) zakłada m.in., że nieletni sprawcy najpoważniejszych przestępstw, takich jak zabójstwo, gwałt, pedofilia, będą obligatoryjnie trafiać do zakładów poprawczych, a nie – jak obecnie – trafiać jedynie pod nadzór kuratora. Podwyższa z 21. do 24. roku życia górną granicę wieku przebywania w zakładzie poprawczym osób, wobec których dotychczasowa resocjalizacja nie przyniosła skutku. Wprowadza też stopień pośredni między zakładami poprawczymi a młodzieżowymi ośrodkami wychowawczymi, do których trafiają sprawcy czynów zarówno dość błahych, jak i poważniejszych. W całym kraju na bazie zakładów poprawczych mają powstać okręgowe ośrodki wychowawcze. Zgodnie z ustawą minimalna granica wieku odpowiedzialności za zachowanie naruszające porządek prawny lub stanowiące przejawy demoralizacji na poziomie to 10 lat. Dyrektorzy szkół będą mieć możliwość kierowania uczniów za mniej poważne występki do prac porządkowych na terenie szkoły i wokół niej. Ustawa przewiduje ponadto powołanie komisji ds. środka leczniczego dla nieletnich, która będzie organem pomocniczym dla sądu rodzinnego, odpowiedzialnym za wskazywanie zakładu leczniczego odpowiedniego dla nieletniego. 

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (projekt senacki) dopuszcza doręczanie pism na adres skrytki pocztowej w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Taką możliwość przewidują kodeks postępowania cywilnego, kodeks postępowania karnego i kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Zmiana ma ułatwić dostęp do sądu osobom, które z różnych przyczyn nie mogą odbierać korespondencji w miejscu zamieszkania, w tym bezdomnym, a także uwzględnić, że często korzystanie ze skrytki pocztowej jest dla adresata wygodniejsze.

Ustawa o zmianie ustawy o Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz niektórych innych ustaw (projekt poselski) przewiduje ona przekształcenie Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia w Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego i poszerzenie zakresu jego działania na rzecz dialogu i porozumienia Polaków z narodami Europy Wschodniej, szczególnie z Ukraińcami, Białorusinami, Gruzinami, Mołdawianami i Rosjanami. Do zadań centrum należy prowadzenie badań naukowych, działalności wydawniczej, a także upowszechnianie w Polsce i poza jej granicami wiedzy o sytuacji politycznej, historii, kulturze i dziedzictwie narodów Europy Środkowej i Wschodniej, a także prowadzenie i wspieranie działalności edukacyjnej, zwalczanie stereotypów, przeciwdziałanie dezinformacji, organizowanie konferencji, seminariów, wykładów oraz debat publicznych, dofinansowywanie przedsięwzięć podejmowanych na rzecz dialogu i porozumienia w stosunkach Polaków z narodami Europy Wschodniej, prowadzenie programów stypendialnych, utrzymywanie kontaktów z ośrodkami akademickimi, eksperckimi, naukowymi, kulturalnymi i politycznymi. Centrum będzie współpracowało z dziennikarzami, organizacjami pozarządowymi i instytucjami w krajach, których dotyczy ustawa, także po to, aby informować o polskim punkcie widzenia na sytuację w Rosji środowiska opiniotwórcze w Europie Zachodniej.

Ustawa o zmianie nazwy Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu (projekt rządowy) zmienia nazwę Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu na: Akademia Wychowania Fizycznego im. Polskich Olimpijczyków we Wrocławiu.

Ostatnim punktem porządku pierwszego dnia posiedzenia była informacja o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2020 r. Na posiedzenie nie przybyła Prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska. Marszałek Senatu odczytał list prezes TK, w którym m.in. napisała, żedoświadczenia ostatnich lat pokazały, iż rzeczową merytoryczną dyskusję nad orzecznictwem Trybunału z udziałem części przedstawicieli władzy ustawodawczej Senatu zastępują często, niemające precedensu, ataki na TK oraz sędziów Trybunału”. Marszałek zaznaczył, że pani prezes nie może tego ocenić, bo nie była w tej kadencji na posiedzeniu Senatu. W trakcie debaty senatorowie wskazywali, że prezes TK ma ustawowy i konstytucyjny obowiązek przedstawić tę informację przed Senatem. Proponowali, by wystosować do pani prezes TK pismo przypominające jej o jej ustawowych obowiązkach. Debatę poprzedziły wystąpienia byłych prezesów TK Bohdana Zdziennickiego i Andrzeja Rzeplińskiego, którzy mówili o roli Trybunału Konstytucyjnego jako gwarancie stabilności i ciągłości państwa i prawa.

 

Zobacz inne aktualności Przejdż do wszystkich aktualności

8. posiedzenie Senatu

Izba zakończyła obrady.

Prace w komisjach senackich – 13 marca 2024 r.

Komisja Petycji rozpatrzyła 7 petycji.

7. posiedzenie Senatu

Zakończyło się 7. posiedzenie Senatu.