Posiedzenia Senatu

5–7 lutego 2020 r. odbyło się 4. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła na nim 15 ustaw, 4 odrzuciła, a do 8 wprowadziła poprawki. Zdecydowała również o wniesieniu do Sejmu 3 projektów ustaw, podjęła uchwałę okolicznościową. Senatorowie zapoznali się z informacją prezesa Rady Ministrów na temat sytuacji klientów GetBack SA i działań podjętych w celu umożliwienia odzyskania środków zainwestowanych w obligacje GetBack SA.

Ustawa o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o opłatach abonamentowych – odrzucona

Nowelizacja, którą Sejm uchwalił na 3. posiedzeniu, 9 stycznia 2020 r., z inicjatywy poselskiej, przewiduje rekompensatę w 2020 r. dla TVP i Polskiego Radia w związku z utraconymi wpływami z opłat abonamentowych z tytułu zwolnień w roku 2020 z uwzględnieniem części rekompensaty niewypłaconych w latach 2018–19. Minister finansów, na wniosek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, przekaże jednostkom publicznej radiofonii i telewizji skarbowe papiery wartościowe, o łącznej wartości nominalnej 1,95 mld zł, jako rekompensatę z przeznaczeniem na realizację przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji misji publicznej.

Środki z rekompensaty Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji podzieli między jednostki publicznej radiofonii i telewizji z przeznaczeniem na wypełnianie misji publicznej. Jednostki publicznej radiofonii i telewizji w projektach kart powinności na lata 2020–24 uwzględniają w każdym roku objętym tą kartą wysokość przychodów ze środków publicznych na poziomie nie niższym niż suma prognozowanych wpływów z opłat abonamentowych na rok 2020 oraz rekompensaty.

Zgodnie z nowelizacją jednostki publicznej radiofonii i telewizji, nie później niż do 15 kwietnia 2020 r., opracowują i przekazują Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji projekty zmienionych planów programowo-finansowych na rok 2020, uwzględniające wartość nominalną skarbowych papierów wartościowych, ustaloną dla poszczególnych jednostek publicznej radiofonii i telewizji, i prognozowane w związku z tym przychody. Taki sam mechanizm, wykorzystujący skarbowe papiery wartościowe, zastosowano w 2017 i 2019 r.

Izba, 51 głosami, przy 45 przeciwnych i 1 wstrzymującym się, odrzuciła nowelę, o co wnosiła Komisja Kultury i Środków Przekazu.

Do stanowiska Senatu ustosunkuje się teraz Sejm.

Informacja prezesa Rady Ministrów na temat sytuacji klientów GetBack SA ze szczególnym uwzględnieniem ochrony konsumentów przez instytucje państwowe przed niezgodną z prawem działalnością GetBack SA oraz działań podjętych w celu umożliwienia odzyskania środków zainwestowanych w obligacje GetBack SA

Przedstawiając informację, wiceminister finansów Leszek Skiba zapewnił, że wszystkie organy administracji państwowej w ramach swoich kompetencji działają, aby wszechstronnie wyjaśnić sprawę dotyczącą spółki GetBack. Udzielają także informacji i służą pomocą osobom poszkodowanym na skutek działalności spółki i podmiotów uczestniczących w oferowaniu emitowanych przez nią obligacji.

Wiceminister Leszek Skiba omówił wprowadzone zmiany w przepisach prawa, które przeciwdziałają zagrożeniom związanym z funkcjonowaniem rynku finansowego. Taki cel mają: nowelizacja ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (wzmocnienie bezpieczeństwa obrotu i ochrona inwestorów nieprofesjonalnych), ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku (nadzór nad rynkiem finansowym, obowiązkowa rejestracja niektórych papierów wartościowych, zwiększenie świadomości finansowej Polaków), nowela ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych z 2019 r. (przeciwdziałanie tzw. pełzającym ofertom).

Wiceminister finansów przedstawił także działania podjęte dotychczas przez policję i prokuraturę w sprawie afery spółki GetBack. Obecnie Prokuratura Regionalna w Warszawie prowadzi sprawę przeciwko Konradowi K., byłemu prezesowi zarządu spółki GetBack. Status podejrzanego mają też 64 osoby, tymczasowo aresztowano 21 osób. Przedstawione poszczególnym osobom zarzuty dotyczyły m.in. działania na szkodę spółki GetBack, doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzania mieniem znacznej wartości inwestorów w związku z emisją i sprzedażą obligacji GetBack za pośrednictwem Idea Bank i domów maklerskich oraz innych podmiotów współpracujących z tym bankiem, tzw. prania brudnych pieniędzy. Łączna wartość szkody szacowana jest na 503 mln zł, wysokość zabezpieczonego mienia należącego do podejrzanych wynosi obecnie ponad 373 mln zł.

W 2019 r. wszczęto też śledztwo w sprawie ‒ trwającego co najmniej od 15 marca 2016 r. do 16 kwietnia 2018 r. w Warszawie ‒ przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków przez funkcjonariuszy publicznych zobowiązanych do nadzoru nad rynkami kapitałowymi, ochroną konkurencji i konsumentów, wynikającego z nienależytego nadzoru nad działaniami zarządu GetBack i osób z tą spółką powiązanych, czym działano na szkodę interesu publicznego.

W Prokuratorze Regionalnej w Warszawie został powołany zespół, którego zadaniem jest analiza materiałów i podejmowanych działań z zakresu prawa cywilnego i administracyjnego w sprawach związanych z roszczeniami obligatariuszy i innych osób poszkodowanych w wyniku działalności GetBack i Idea Bank. Dotychczas wystąpiono z roszczeniami o zapłatę na rzecz obligatariuszy w łącznej wysokości 1 mln 940 tys. zł. W sprawach, w których obligatariusze we własnym imieniu wystąpili z powództwami o zasądzenie na ich rzecz należnych im świadczeń w łącznej kwocie 2 mln 280 tys. zł, prokuratorzy zgłosili swój udział w postępowaniach.

Wiceminister Leszek Skiba omówił też działania organów nadzoru. W efekcie kontroli przeprowadzonych w latach 2018–19 Komisja Nadzoru Finansowego zakończyła 5 postępowań administracyjnych związanych z niezgodną z prawem działalnością podmiotów nadzorowanych i podjęła decyzje o cofnięciu zezwolenia na prowadzenie działalności licencjonowanej, nałożyła też kary pieniężne na: Polski Dom Maklerski, Mercurius Dom Maklerski, Vestor Dom Maklerski, Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych „Saturn” i Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych „Lartiq” (dawniej „Trigon” TFI). KNF wszczęła też 3 postępowania administracyjne wobec spółki GetBack, z których 1 zostało zakończone. Uwzględniając interes wierzycieli układowych GetBack, KNF nałożyła na spółkę umiarkowaną karę w wysokości 500 tys. zł i nie wykluczyła akcji spółki z obrotu giełdowego. Wiceminister finansów zaznaczył, że KNF prowadzi również działania nadzorcze wobec innych podmiotów odpowiedzialnych za naruszenie przepisów prawa, ale na razie informacje te objęte są tajemnicą zawodową.

Z kolei działania Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów koncentrowały się przede wszystkim na prowadzeniu postępowań w celu wyjaśnienia nieprawidłowości w oferowaniu i sprzedaży konsumentom obligacji korporacyjnych GetBack i związanych z tym naruszeń zbiorowych interesów konsumentów. W ich wyniku stwierdzono, że Idea Bank w trakcie oferowanych obligacji korporacyjnych wyemitowanych przez GetBack stosował nieuczciwe praktyki rynkowe, tj. wprowadzał konsumentów, rozpowszechniając nieprawdziwe informacje, a także stosując wobec konsumentów tzw. misselling. Od 30 kwietnia 2018 r. zaprzestano stosowania tych praktyk. Ponadto prezes UOKiK nałożył na Idea Bank obowiązek wypłaty wszystkim obligatariuszom, którzy nabyli obligacje GetBack, rekompensaty publicznej w wysokości 20%, liczonych od kwoty zainwestowanych środków w wysokości 50 tys. zł jako minimalnego progu wymaganego przy zapisie na obligacje. Dla konsumentów, którzy łącznie zainwestowali jedynie 40 tys. zł, kwota rekompensaty będzie obliczana od kwoty faktycznie zainwestowanej. Wypłata rekompensaty nie dotyczy konsumentów, którzy zawarli ugodę z Idea Bank albo uzyskali prawomocne orzeczenie sądu powszechnego lub sądu polubownego, lub innej instytucji uprawnionej do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozstrzygania sporów konsumenckich, w której stroną rozstrzygnięć był Idea Bank. Decyzja ta nie jest prawomocna. Ponadto prezes UOKiK nałożył na Polski Dom Maklerski karę w wysokości 2 074 483 zł z tytułu stosowania niedozwolonego postępowania umownego we wzorcu umowy; decyzja ta nie jest prawomocna.

Ponadto UOKiK opracował i wdrożył system pomocy prawnej dla osób poszkodowanych w związku z nieprawidłowościami przy sprzedaży obligacji GetBack. System ten stanowią: infolinia konsumencka; konsumenckie centrum e-porad; miejscy i powiatowi rzecznicy konsumentów; organizacje konsumenckie. Opracowano też formularze reklamacji i instrukcję ich wypełniania. Na stronie internetowej UOKiK stworzono zakładkę „Obligacje korporacyjne – rynek obligacji korporacyjnych”, umieszczono informacje dotyczące przebiegu postępowania układowego i link do internetowej strony kuratora spółki.

Stowarzyszenie „Stop bankowemu bezprawiu” otrzymało środki na przeprowadzenie cyklu bezpłatnych konferencji i indywidualnych porad prawnych dla osób mających tzw. kredyty walutowe, poliso-lokaty i obligacje GetBack. Porad udzielano w 14 miastach. Fundacja Konsumentów, która prowadzi infolinię konsumencką, informuje zainteresowanych konsumentów, gdzie szukać pomocy, a Federacja Konsumentów udziela pomocy w pisaniu reklamacji, jak robią to rzecznicy.

W pomoc osobom posiadającym obligacje GetBack zaangażowany jest również rzecznik finansowy. Złożono do niego 802 wnioski o podjęcie interwencji w sprawie nieuwzględnienia roszczeń klienta przez podmiot rynku finansowego w trybie rozpatrywania reklamacji. Interwencje podjęto w wypadku 694 wniosków; 5 zostało załatwionych na korzyść klienta, 97 jest w toku, w wypadku 592 podmiot nie zmienił swojego stanowiska. Rzecznik finansowy udzielił również 461 porad telefonicznych dotyczących nabycia obligacji GetBack i 85 porad mailowych. Wpłynęły też do niego 52 wnioski o pozasądowe rozwiązanie sporu z klientem; 46 spraw jest w toku. Rzecznik nałożył ponadto na Idea Bank karę w wysokości 100 tys. zł; decyzja ta została zaskarżona przez bank.

Podsumowując informację, wiceminister finansów podkreślił, że sprawa spółki GetBack jest wielowątkowa, wymaga szczegółowych, dogłębnych wyjaśnień. W jego opinii organy państwa w związku z tą sprawą podjęły działania o bezprecedensowych skali i charakterze. Wyeliminowano z rynku podmioty, które naruszyły istotne interesy inwestorów, zwłaszcza nieprofesjonalnych, wymierzono kary w wysokości wykraczającej poza dotychczasową praktykę podmiotom, które dopuściły się nieprawidłowości. Jeśli chodzi o bezpośrednią pomoc poszkodowanym, zdaniem wiceministra finansów, istotne znaczenie będzie miała decyzja prezesa UOKiK, stwierdzająca naruszenie prawa przez przedsiębiorcę, która ma charakter prejudykatu. Oznacza to, że ustalenia urzędu co do faktu stosowania praktyki są wiążące dla sądów powszechnych w wypadku rozpatrywania indywidualnych spraw z udziałem konsumentów. W dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych pomocne dla poszkodowanych mogą być też stwierdzone przez KNF naruszenia.

Poprawki Senatu do ustawy o dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów

Emeryci i renciści corocznie będą otrzymywać dodatkowe świadczenie w wysokości najniższej emerytury dzięki ustawie, uchwalonej na 3. posiedzeniu Sejmu, 9 stycznia 2020 r., z przedłożenia rządowego. „Trzynastki” będą wypłacane w wysokości najniższej emerytury obowiązującej od 1 marca roku, w którym wypłacane jest dodatkowe świadczenie. W 2020 r. to 1200 zł brutto. Dodatkowe świadczenia będą wypłacane z urzędu. Otrzymają je osoby pobierające emerytury i renty w systemie powszechnym, emerytury i renty rolników, służb mundurowych, emerytury pomostowe, świadczenia i zasiłki przedemerytalne, renty socjalne i strukturalne, nauczycielskie świadczenia kompensacyjne, rodzicielskie świadczenia uzupełniające oraz renty inwalidów wojennych i wojskowych. Z kwoty świadczenia nie będą dokonywane potrącenia i egzekucje, nie będzie też ona wliczana do dochodu. Źródłem finansowania będą pieniądze Funduszu Solidarnościowego i z budżetu państwa.

Izba w wyniku głosowań poparła wniosek Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej o wprowadzenie do ustawy 8 poprawek (52 głosów za, 45 – wstrzymujących się), odrzuciła zaś wniosek mniejszości komisji o przyjęcie jej bez zmian (45 głosów – za, 51 – przeciw, 1 wstrzymujący się). Senat postanowił, że dodatkowe roczne świadczenienie będzie finansowane ze środków Funduszu Solidarnościowego. Pozostałe zmiany porządkują terminologię ustawy.

Do senackich poprawek ustosunkuje się teraz Sejm.

Ustawa o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw – przyjęta bez poprawek

Obecnie obowiązujące zasady waloryzacji emerytur i rent modyfikuje nowelizacja, uchwalona na 3. posiedzeniu Sejmu, 9 stycznia 2020 r., na podstawie projektu rządowego. Przewiduje, że od 1 marca wszystkie emerytury i renty wzrosną o 3,24%, nie mniej niż o 70 zł brutto (35 zł w wypadku emerytury częściowej i 52,50 zł w wypadku renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy i renty inwalidzkiej III grupy). Do 1200 zł wzrosną najniższe emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinne i renty socjalne, do 900 zł – renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Dodatki do emerytur i rent zostaną podwyższone procentowym wskaźnikiem waloryzacji.

Wyższą podwyżkę otrzyma około 6,2 mln emerytów i rencistów. Są to osoby, których świadczenie nie przekracza 2160,49 zł brutto. Nowelizacja podwyższa także do 1700 zł próg uprawniający do wypłaty świadczenia dla osób, które ukończyły 18 lat i są niezdolne do samodzielnej egzystencji.

Senat jednomyślnie, 97 głosami, poparł wniosek Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Teraz nowela trafi do podpisu prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz niektórych innych ustaw – odrzucona

Nowelizacja, którą Sejm uchwalił podczas 4. posiedzenia, 23 stycznia 2020 r., na podstawie projektu rządowego, wprowadza zmiany w strukturze organizacyjnej Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zwiększa też rolę koordynacyjno-nadzorczą głównego inspektora sanitarnego, aby zapewnić skuteczny nadzór w zakresie zdrowia publicznego i podejmowanie decyzji umożliwiających bezzwłoczne i adekwatne do zagrożenia działanie służb sanitarno-epidemiologicznych w całym kraju. Nowela przewiduje, że główny inspektor sanitarny będzie powoływał i odwoływał państwowych wojewódzkich i granicznych inspektorów sanitarnych, a wojewódzki inspektor sanitarny – powiatowych inspektorów sanitarnych. Zgodnie z ustawą inspektorzy Państwowej Inspekcji Sanitarnej będą musieli składać oświadczenia, że nie współpracowali z organami bezpieczeństwa PRL.

Senat, zgodnie z wnioskiem Komisji Zdrowia, odrzucił ustawę, co poparło 51 senatorów, 45 było przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. Mniejszość komisji proponowała przyjęcie noweli bez poprawek.

Stanowisko Senatu rozpatrzy teraz Sejm.

Ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2020 – przyjęta z poprawkami

Ustawa, uchwalona na 4. posiedzeniu Sejmu, 23 stycznia 2020 r., na podstawie projektu rządowego, ściśle wiąże się z projektem budżetu na rok 2020. Najważniejszych zmiany to m.in. regulacje dotyczące Funduszu Pracy, przewidujące, że ponad 2,2 mld zł z jego środków zostanie przeznaczone na finansowanie staży podyplomowych oraz szkoleń specjalizacyjnych lekarzy i lekarzy dentystów oraz specjalizacji pielęgniarek i położnych. 310 mln zł z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zostanie przeznaczone na refundację pracodawcom wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne młodocianych pracowników.

Ustawa zapewnia również środki na wypłatę ekwiwalentów pieniężnych z tytułu prawa do bezpłatnego węgla w części budżetowej prezesa ZUS. Umożliwia finansowanie wydatków (433,1 mln zł) związanych z modernizacją wyposażenia służb podległych resortowi spraw wewnętrznych i administracji w ramach „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa”.

Określa także na 30 września 2020 r. termin wypłaty podwyżki wynagrodzeń nauczycieli w związku z kwotą bazową i obowiązek wyrównania od 1 września 2020 r.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych proponowała wprowadzenie do ustawy 2 poprawek, mniejszość komisji zaś przyjęcie jej bez zmian. W trakcie dyskusji senatorowie Leszek Czarnobaj i Kazimierz Kleina zgłosili 6 poprawek. Senat jednomyślnie, 97 głosami, poparł ustawę z 8 poprawkami. Jedna z nich zakłada wyrównanie podwyżek dla nauczycieli od 1 stycznia, a nie od 1 września 2020 r. Kolejne zmiany mają na celu zagwarantowanie wyodrębnienia w budżecie ministra edukacji środków na doskonalenie zawodowe nauczycieli i nagrody za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze w wysokości określonej w Karcie Nauczyciela i zastosowanie kwoty bazowej obowiązującej 1 stycznia 2019 r. Następna poprawka ma na celu częściowe odmrożenie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli. Inna zmiana przewiduje, że w 2020 r. rezerwa części oświatowej subwencji ogólnej może być zwiększona o 50 mln zł z rezerwy celowej budżetu państwa. Izba opowiedziała się ponadto za utrzymaniem kontroli parlamentarnej nad przenoszeniem przez ministrów finansów i obrony narodowej wydatków zaplanowanych w części: obrona narodowa i za wydatkowaniem środków Funduszu – Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców tylko na te cele, dla których został on utworzony.

Do senackich zmian ustosunkują się teraz posłowie.

Ustawa o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw – odrzucona

Wyodrębnienie 2 nowych działów administracji rządowej – „aktywa państwowe” i „klimat” zakłada m.in. nowela, uchwalona przez Sejm na 4. posiedzeniu, 23 stycznia 2020 r., na podstawie projektu poselskiego. Minister aktywów państwowych będzie mieć kompetencje inicjowania polityki państwa w zakresie gospodarowania mieniem państwowym, wykonywania praw majątkowych i osobistych przysługujących Skarbowi Państwa, a także ochrony interesów Skarbu Państwa. Otrzyma też kompetencje inicjowania polityki państwa w zakresie wykorzystania mienia państwowego, będzie miał też możliwość zgłoszenia sprzeciwu do decyzji o likwidacji przedsiębiorstwa państwowego.

Do zadań resortu klimatu zaliczono m.in.: wdrażanie polityki klimatycznej UE, ochronę i kształtowanie środowiska, racjonalne wykorzystywanie jego zasobów, kontrolę przestrzegania wymagań ochrony środowiska i badania stanu środowiska, zarządzanie emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji oraz handel uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, gospodarkę odpadami, efektywność energetyczną oraz rozwój i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. Ustawa wprowadza także zmiany w zakresie spraw objętych działem „członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej”.

Ustawa dokonuje również zmiany w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, powierzając we wskazanym zakresie opiekę nad Polonią i Polakami za granicą Senatowi RP i prezesowi Rady Ministrów. Opieka, sprawowana w szczególności poprzez współpracę z organizacjami pozarządowymi i wskazanymi podmiotami, ma polegać na zlecaniu realizacji zadań publicznych finansowanych z części budżetu państwa dotyczących kancelarii: Senatu, Prezesa Rady Ministrów albo właściwego ministra.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w sprawozdaniu stwierdziła, że na jej posiedzeniu wniosek o przyjęcie ustawy z poprawkami nie uzyskał większości głosów. W trakcie dyskusji na posiedzeniu plenarnym propozycje 29 zmian przedstawili senatorowie: Zygmunt Frankiewicz, Bogdan Klich, Marek Komorowski, Marek Pęk i Wadim Tyszkiewicz. W wyniku głosowań Senat poparł 23 z nich, ale uchwała w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek nie uzyskała wymaganej większości głosów. Wniosek niosek o odrzucenie ustawy złożyli komisja samorządu terytorialnego iwicemarszałek Bogdan Borusewicz, senator Marek Komorowski zaś zaproponował ponownie 23 zmiany. W wyniku głosowania (51 głosów za, 42 – przeciw) Senat odrzucił nowelizację.

Do stanowiska Senatu odniesie się teraz Sejm.

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw – przyjęta z poprawkami

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm na 3. posiedzeniu, 9 stycznia 2020 r., z przedłożenia rządu, w ramach sądownictwa powszechnego tworzy odrębne jednostki organizacyjne, które miałyby się zajmować sprawami z zakresu prawa autorskiego i praw pokrewnych (własność intelektualna), własności przemysłowej i powiązanych z nimi spraw dotyczących nieuczciwej konkurencji oraz pewne kategorie spraw o ochronę dóbr osobistych. Chodzi np. o bezprawne wykorzystywanie praw autorskich i znaków towarowych, kopiowanie produktów, nieuprawnione korzystanie z cudzych wynalazków, a także o wykorzystywanie dobra osobistego w celach reklamowych i promocyjnych lub naruszenie dobra osobistego w związku z działalnością naukową i wynalazczą. Nowelizacja przewiduje też, że strony w postępowaniu dotyczącym własności intelektualnej będą obowiązkowo reprezentowane przez zawodowych pełnomocników, co powinno przyczynić się do zwiększenia szybkości i sprawności tych postępowań.

Zgodnie ze zmianami sprawy dotyczące własności intelektualnej rozpoznawać będą wyznaczone sądy: 2 apelacyjne i 4 okręgowe. Obecnie uprawnione są do tego wszystkie sądy okręgowe i apelacyjne w całym kraju. W wyznaczonych sądach orzekać mają sędziowie wyspecjalizowani w tematyce własności intelektualnej.

Przyjęte przepisy wprowadzają też zmiany w kodeksie spółek handlowych, które zakładają przesunięcie wejścia w życie przepisów dot. elektronicznego postępowania rejestrowego oraz prostej spółki akcyjnej.

Nowelizacja wprowadza także zmiany w kodeksie spółek handlowych, zakładające przesunięcie wejścia w życie przepisów dotyczących elektronicznego postępowania rejestrowego i prostej spółki akcyjnej, a także w prawie upadłościowym. Umożliwia ponadto publikowanie obwieszczeń w ramach postępowania upadłościowego i restrukturyzacyjnego na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wniosła o wprowadzenie do noweli 20 poprawek, a Komisja Ustawodawcza – 21. Zmiany proponował także senator Aleksander Pociej. Izba 97 głosami przyjęła ustawę z 22 poprawkami, w większości legislacyjnymi i doprecyzowującymi. Senat zdecydował m.in., że sądy własności intelektualnej powinny mieć większą elastyczność w formułowaniu treści postanowień, aby obowiązek udzielenia informacji był lepiej dostosowany do zakresu ochrony prawnej dotyczącej praw autorskich.

Do senackich poprawek ustosunkuje się teraz Sejm.

Poprawka Senatu do ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw

Powstrzymanie degradacji infrastruktury kolejowej, likwidacji nieeksploatowanych lub wygaszanych linii i eliminowanie wykluczeń komunikacyjnych ma na celu nowela, którą Sejm uchwalił na 3. posiedzeniu, 9 stycznia 2020 r., z inicjatywy rządu. Tereny kolejowe, które są niewykorzystywane, zostaną przywrócone do ponownego użytku na cele transportowe. Możliwe będzie też przekazywanie linii kolejowych do nieodpłatnego korzystania przez samorządy. Ograniczona zostanie również likwidacja linii kolejowych pod warunkiem uzyskania zgody ministra infrastruktury.

Nowe przepisy pozwolą na wsparcie samorządów województw, które będą mogły realizować przewozy kolejowe dalej niż do najbliższej stacji za granicą województwa, co ma poprawić komunikację na terenach pozbawionych dogodnych połączeń kolejowych. Przewozy na styku województw będą wykonywane na odległość 30 km poza granicę województwa, a nie tylko do najbliższej stacji. Nowela będzie wspierać program „Kolej +”.

Senat w wyniku głosowań odrzucił wniosek komisji: Infrastruktury oraz Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o przyjęcie noweli bez poprawek (45 głosów za, 52 – przeciw) i przyjął ją z poprawką, zgłoszoną przez senatora Zygmunta Frankiewicza (96 głosów za). Zmierza ona do utrzymania przepisu, umożliwiającego wszczynanie z urzędu przez wojewodę postępowania w sprawie potwierdzenia nabycia przez gminy własności nieruchomości, które stały się ich własnością z mocy prawa i nie zostały objęte spisami inwentaryzacyjnymi, przekazanymi wojewodzie do 31 grudnia 2005 r.

Poprawkę rozpatrzą teraz posłowie.

Ustawa o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 oraz niektórych innych ustaw – przyjęta bez poprawek

Senat jednomyślnie, 97 głosami, przyjął nowelizację w brzmieniu uchwalonym przez Sejm na 4. posiedzeniu, 23 stycznia 2020 r., z przedłożenia rządu, o co wnosiła Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Nowelizacja, którą teraz może podpisać prezydent, zakłada, że rolnicy hodujący krowy i świnie będą mogli otrzymać dodatkowe wsparcie finansowe, jeśli poprawią warunki utrzymania zwierząt, np. zwiększą powierzchnię przypadającą na 1 zwierzę co najmniej o 20% ponad wymogi minimalne albo dając zwierzętom dostęp do pastwiska lub wybiegu. Na dodatkowe dopłaty przeznaczono 50 mln euro w ramach działania „Dobrostan zwierząt” z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–20.

Aby otrzymać środki, trzeba będzie przygotować plan poprawy dobrostanu zwierząt. Rolnik dostanie dopłatę w wysokości 185 zł rocznie do krowy mlecznej, jeżeli będzie ją wypasał minimum 120 dni, dopłata do krów mlecznych utrzymywanych grupowo w budynkach o powierzchni zwiększonej o 20% wyniesie 595 zł rocznie. Rolnik otrzyma dopłatę do krów „mamek” w wysokości 329 zł rocznie, jeśli poza okresem wypasu zapewni im dostęp do środowiska zewnętrznego. Dopłaty dla hodowców trzody wyniosą: 301 zł rocznie do lochy, a 24 zł do tucznika. Utrzymanie świń na wolnym wybiegu w Polsce jest zakazane ze względu na afrykański pomór świń. O dopłatę do dobrostanu krów i świń będzie można ubiegać się w ramach wniosku o dopłaty bezpośrednie.

Poprawki Senatu do ustawy o Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa

Ustawa, którą Sejm uchwalił na 4. posiedzeniu, 23 stycznia 2020 r., na podstawie projektu rządowego, dostosowuje działania Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w zakresie nadzoru nad zdrowiem roślin do zadań właściwych organów i państw członkowskich Unii Europejskiej. Kontrole, m.in. występowania agrofagów, będzie wykonywał wojewódzki inspektor ochrony roślin i nasiennictwa. W razie stwierdzenia występowania agrofagów kwarantannowych lub innych agrofagów podlegających obowiązkowi zwalczania ten organ, jak wcześniej, ma wydawać decyzje administracyjne, a także świadectwa fitosanitarne eksportowe i reeksportowe. Będzie też prowadzić urzędowy rejestr podmiotów profesjonalnych, który zastąpi rejestr przedsiębiorców, prowadzony na podstawie ustawy o ochronie roślin.

Laboratoria Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa będą podlegać głównemu inspektorowi ochrony roślin i nasiennictwa. Wiąże się to z unijnym przepisem dotyczącym akredytacji analitycznych, które będą obowiązywały od 2022 r. Zmiana organizacji laboratoriów pozwoli ograniczyć koszty akredytacji z 58 mln zł do 19,5 mln, a ich utrzymania – z 27 mln zł do 9 mln zł rocznie.

Po odrzuceniu wniosku Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o przyjęcie ustawy bez poprawek (45 głosów za, 50 – przeciw, 2 wstrzymujące się) Izba jednomyślnie, 97 głosami, poparła ustawę z 13 poprawkami, zaproponowanymi w trakcie dyskusji przez senatora Antoniego Mężydłę. Uchwalone zmiany mają głównie charakter legislacyjny i doprecyzowujący, zapewniają właściwe odesłania i terminologię, a także vacatio legis dla przepisów represyjnych.

Ustawa o ochronie roślin przed agrofagami – przyjęta z poprawkami

Ustawa, uchwalona z inicjatywy rządu na 4. posiedzeniu Sejmu, 23 stycznia 2020 r., wprowadza rozwiązania, mające na celu ograniczenie ryzyka zawleczenia do Polski nowych agrofagów, wirusów, bakterii, grzybów, organizmów grzybopodobnych, nicieni, owadów i roztoczy, atakujących rośliny. Określa właściwość organów w zakresie ochrony roślin przed agrofagami, określonym w unijnych rozporządzeniach w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin i w sprawie kontroli urzędowych dotyczących m.in. zdrowia roślin i środków ich ochrony.

Agrofagi to patogeny, szkodniki i chwasty zmniejszające plony roślin uprawnych. Stwierdzenie obecności agrofagów w danym kraju przekłada się na możliwości eksportu płodów rolnych.

Wniosek Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o przyjęcie ustawy bez poprawek nie uzyskał większości (44 głosów za, 50 – przeciw, 2 wstrzymujące się). Senat jednomyślnie, 97 głosami, poparł ustawę z 15 poprawkami, zaproponowanymi w trakcie dyskusji przez senatora Antoniego Mężydłę. To przede wszystkim zmiany o charakterze legislacyjnym, redakcyjnym, uzupełniającym i poprawiającym zawarte w ustawie odesłania. Jedna z poprawek uzależnia obowiązek zapłaty kary administracyjnej od prawomocnego zakończenia postępowania, kolejna wprowadza vacatio legis dla przepisów represyjnych.

Ustawa o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw – przyjęta bez poprawek

Jak przewiduje nowelizacja, uchwalona podczas 4. posiedzenia Sejmu, 23 stycznia 2020 r., na podstawie projektu rządowego, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych będzie kontrolowała żywność zarówno na etapie produkcji i przetwarzania, jak i dystrybucji, co umożliwi szybsze reagowanie na pojawiające się na rynku nieprawidłowości, a w rezultacie – efektywniejszą eliminację produktów niespełniających standardów jakościowych.

Izba, zgodnie z wnioskiem Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przyjęła nowelę bez poprawek, co poparło jednomyślnie 97 senatorów.

Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw

Uproszczenie procesu inwestycyjnego ma na celu nowela, którą Sejm uchwalił podczas 4. posiedzenia, 23 stycznia 2020 r., z inicjatywy rządu. Przewidywane zmiany dotyczą m.in. procedury odstępstw od przepisów techniczno-budowlanych, zasad sporządzania projektu budowlanego, przeniesienia decyzji pozwolenia na budowę, samowoli budowlanych, uregulowania kwestii nielegalnego użytkowania obiektu czy doprecyzowania przepisów niejasnych i budzących wątpliwości. Ustawa wprowadza przepisy, które służą zwiększeniu bezpieczeństwa pożarowego i zapewnieniu sprawności przebiegu procesu inwestycyjnego, np. przyłączenie do sieci elektroenergetycznych, gazowych, ciepłowniczych wodociągowych i kanalizacyjnych. Dokonuje podziału projektu budowlanego na projekty: zagospodarowania działki lub terenu, architektoniczno-budowlany i techniczny.

Komisja Infrastruktury wniosła o wprowadzenie do ustawy 4 poprawek. Zmiany proponowali też senatorowie Artur Dunin i Władysław Komarnicki. Izba jednomyślnie, głosami 95 senatorów, opowiedziała się za przyjęciem noweli wraz z 11 poprawkami. Jedna z nich wprowadza dodatkową przesłankę, od której uzależnia się wszczęcie uproszczonego postępowania legalizacyjnego; chodzi o zgodność budowy z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego albo decyzją o warunkach zabudowy. Kolejna zmiana wyklucza prowadzenie uproszczonego postępowania legalizacyjnego wobec samowoli budowlanych na terenach rodzinnych ogrodów działkowych.

Poprawki Senatu rozpatrzą teraz posłowie.

Ustawa o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów – przyjęta z poprawką

Nowela, uchwalona przez Sejm na 4. posiedzeniu, 23 stycznia 2020 r., z przedłożenia rządu, ma wesprzeć m.in. samorządy w przeprowadzaniu remontów mieszkalnych budynków komunalnych. Przewiduje m.in. pomoc dla samorządów w prowadzeniu remontów mieszkalnych budynków komunalnych i wsparcie dla właścicieli budynków powstałych w technologii prefabrykowanej wielkopłytowej. Zmieni się sposób naliczania premii za kompleksową termomodernizację. Można będzie uzyskać wsparcie na montaż mikroinstalacji OZE.

Nowela służy zwiększeniu efektywności interwencji publicznych realizowanych ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów, który jest jednym z instrumentów finansowych wspierających poprawę stanu technicznego zasobów mieszkaniowych i warunków zamieszkania. Ma również pomóc w realizacji zintegrowanych projektów rewitalizacji, przywracających funkcje mieszkaniowe na obszarach zurbanizowanych i zdegradowanych społecznie. Potrzeba nowelizacji wynika z oceny skutków funkcjonowania w ciągu ostatnich 10 lat zasad udzielania wsparcia na termomodernizację i remonty oraz ich wpływu na poprawę stanu technicznego budynków.

Komisja Infrastruktury rekomendowała przyjęcie ustawy z 1 poprawką. W trakcie dyskusji senator Artur Dunin zaproponował rozszerzenie katalogu lokali, których remont uprawnia do uzyskania premii remontowej przez jednostkę samorządu terytorialnego lub spółkę należącą w 100% do samorządu gminnego, m.in. o lokale będące w zasobach towarzystw budownictwa społecznego. Izba 95 głosami przyjęła nowelę z tą poprawką.

Teraz do zmiany senackiej ustosunkują się posłowie.

Ustawa zmieniająca ustawę o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw – odrzucona

Nowela, uchwalona na 4. posiedzeniu Sejmu, 23 stycznia 2020 r., z inicjatywy poselskiej, przewiduje, że wszczęte przed końcem 2014 r., a dotąd niezakończone postępowania w sprawie koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin stałych będą prowadzone na podstawie obowiązujących wówczas przepisów. Pozwoli to uporządkować sytuację i zakończyć kilka ciągnących się od lat – m.in. z powodu postępowań sądowych – spraw dotyczących koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin stałych, głównie rud miedzi i srebra.

Komisja Środowiska wniosła o odrzucenie nowelizacji, co poparło 51 senatorów, 43 było przeciw, a 1 wstrzymał się od głosu. Wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek złożył senator Zdzisław Pupa.

Do stanowiska Senatu ustosunkuje się teraz Sejm.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych

Izba, głosami 58 senatorów, przy 1 – przeciw i 36 wstrzymujących się, postanowiła wnieść do Sejmu projekt ustawy, przygotowany z inicjatywy Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, iupoważniła senatora Janusza Gromka do reprezentowania Senatu w pracach nad projektem.

Projekt noweli zakłada zmniejszenie z 60 do 40% limitu udziału środków jednostek samorządu terytorialnego w finansowaniu przedsięwzięć dotowanych z budżetu UE, od którego stosuje się wyłączenie z indywidualnego wskaźnika zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego. Obecnie unijne dofinansowanie wynosi średnio 40–50% kosztów realizacji projektu, co powoduje, że nie są one wyłączane z indywidualnego zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego. Zmiana ma się przyczynić do większego wykorzystania przez samorządy środków UE, a także zachęcić do długofalowych inwestycji.

Projekt ustawy o łódzkim związku metropolitalnym

Izba, głosami 59 senatorów, przy 3 – przeciw i 33 wstrzymujących się, postanowiła wnieść do Sejmu projekt ustawy, przygotowany z inicjatywy Komisji Ustawodawczej, iupoważniła senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego do reprezentowania Senatu w pracach nad projektem.

Projekt ustawy określa zasady, tryb tworzenia i funkcjonowania łódzkiego związku metropolitalnego. Ma być to zrzeszenie gmin województwa łódzkiego (Łódź i gminy powiatów: zgierskiego, pabianickiego, łódzkiego wschodniego i brzezińskiego), charakteryzujących się „istnieniem silnych powiązań funkcjonalnych oraz zaawansowaniem procesów urbanizacyjnych, położonych na obszarze spójnym pod względem przestrzennym, który zamieszkuje co najmniej 1 mln mieszkańców”. Zadania związku to m.in.: kształtowanie ładu przestrzennego; rozwój społeczny i gospodarczy obszaru związku; planowanie, koordynacja, integracja i rozwój publicznego transportu zbiorowego; ochrona środowiska, w tym walka ze smogiem i gospodarka odpadami. Projekt przewiduje ponadto, że wysokość udziału związku metropolitalnego we wpływach z podatku PIT od jego płatników zamieszkałych na obszarze związku w roku, w którym go utworzono, wyniesie 0,2%, a w latach następnych – 5%.

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym

Izba jednomyślnie, 95 głosami, postanowiła wnieść do Sejmu projekt ustawy, przygotowany z inicjatywy Komisji Ustawodawczej, iupoważniła senatora Jerzego Czerwińskiego do reprezentowania Senatu w pracach nad projektem.

Projekt noweli, który wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 5 grudnia 2018 r. (sygn. akt K 6/17), przewiduje uniezależnienie wydania pojazdu od uiszczenia opłaty za jego usunięcie i parkowanie. Nakłada na właściciela obowiązek wniesienia opłaty w ciągu 7 dni od wydania pojazdu, a jeśli tego nie uczyni, zostanie wszczęte postępowanie egzekucyjne. W przypadku osób czasowo przebywających w Polsce lub niemających stałego miejsca zamieszkania albo pobytu do odzyskania pojazdu konieczne będzie uiszczenie opłaty w momencie wydania pojazdu. Pojazd będzie wydawany za potwierdzeniem, którego wzór określi w drodze rozporządzenia minister właściwy ds. wewnętrznych.

Senat IX kadencji wniósł do Sejmu taki sam projekt ustawy, ale nie został on rozpatrzony.

Uchwała w setną rocznicę Zaślubin Polski z Morzem 10 lutego 1920 roku w Pucku

Izba jednomyślnie, 94 głosami, podjęła uchwałę, w której oddaje hołd „wszystkim, którzy od 1772 r. do 10 lutego 1920 r. działali na rzecz polskości Pomorza, aby zrealizowało się marzenie pokoleń – Pomorze wróciło w granice Rzeczypospolitej”. W uchwale, przygotowanej z inicjatywy grupy senatorów, przypomniano wydarzenia historyczne, a także bohaterską i patriotyczną postawę miejscowych Polaków i Kaszubów, które doprowadziły do przyłączenia Pomorza do Polski po I wojnie światowej.

Podkreślono też, że uroczystość zaślubin Polski z morzem oznaczała rzeczywisty powrót Polski nad Bałtyk, co umożliwiło swobodną wymianę handlową odrodzonej Rzeczypospolitej, jej niezależny rozwój gospodarczy, realizację największej inwestycji polskiego międzywojnia, budowę portu i miasta Gdynia, a także uchroniły przed germanizacją miejscową ludność słowiańską. „Były to czasy niełatwe, często dramatyczne dla Pomorzan i Kaszubów” – zaznaczono.