Posiedzenia Senatu

1 lutego 2019 r. odbyło się 72. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła na nim 7 ustaw, do 1 wprowadziła poprawki.

Ustawa o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym – przyjęta bez poprawek

Senat, zgodnie z wnioskiem Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, przyjął nowelizację w brzmieniu uchwalonym na 76. posiedzeniu Sejmu, 17 stycznia 2019 r., na podstawie projektu rządowego. Ustawę, która trafi teraz do podpisu prezydenta, poparło 80 senatorów, a 2 osoby wstrzymały się od głosu.

Nowela ma m.in. usprawnić funkcjonowanie przepisów dotyczących przymusowej restrukturyzacji i systemu gwarantowania depozytów. Dostosowuje polskie prawo do przepisów unijnych, w szczególności do dyrektywy dotyczącej stopnia uprzywilejowania niezabezpieczonych instrumentów dłużnych w hierarchii roszczeń w postępowaniu upadłościowym. Ustawa wprowadza nową kategorię zobowiązań w hierarchii zaspokajania wierzytelności. Dzięki temu zostanie usprawniony proces przymusowej restrukturyzacji, w szczególności, jeśli chodzi o przeprowadzanie umorzenia lub konwersję zobowiązań. Nowelizacja zakłada m.in. systemowe wyłączenie banków hipotecznych z regulacji dotyczących systemu gwarantowania depozytów i związanych z tym obowiązków, gdyż banki hipoteczne nie przyjmują depozytów. Umożliwia też wykorzystanie instrumentu tzw. instytucji pomostowej przy restrukturyzacji banku zrzeszającego, a także porządkuje i koryguje przepisy dotyczące warunków działań Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) w zakresie restrukturyzacji spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Nowela rozszerza ponadto warianty zarządzania środkami finansowymi BFG w zakresie inwestycyjnym, wprowadzając możliwość lokowania jego wolnych środków w depozycie u ministra finansów. Ma także zapewnić ochronę gwarancyjną środkom gromadzonym na rachunkach bankowych rad rodziców działających przy szkołach.

Ustawa o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym – przyjęta bez poprawek

Ustawa, którą Sejm uchwalił z inicjatywy rządu na 77. posiedzeniu, 31 stycznia 2019 r., określa warunki i tryb przyznawania oraz zasady wypłacania i finansowania rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. Ma ono zapewnić niezbędne środki utrzymania osobom, które zrezygnowały z zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej albo ich nie podjęły ze względu na wychowywanie dzieci. Ustawa przewiduje, że matki, które urodziły i wychowały przynajmniej 4 dzieci, będą miały prawo do minimalnej emerytury. Świadczenie ma być wypłacane od 1 marca 2019 r. Będą mogły się o nie ubiegać matki, które osiągnęły wiek emerytalny 60 lat. Świadczenie będzie przysługiwało także ojcom 4 dzieci po osiągnięciu 65. roku życia, w razie śmierci matki albo porzucenia przez nią dzieci. Po waloryzacji w marcu 2019 r. minimalna emerytura wyniesie 1100 zł brutto. Prawo do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego będą miały także osoby sprawujące opiekę nad dziećmi w ramach rodzinnej pieczy zastępczej z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej. Takie osoby będą musiały dołączyć do wniosku orzeczenie sądu o powierzeniu im sprawowania pieczy zastępczej nad dzieckiem. Co do zasady rodzicielskie świadczenie uzupełniające będzie mógł przyznać na wniosek osoby zainteresowanej (matki lub ojca) Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w wyniku decyzji administracyjnej, po zbadaniu sytuacji dochodowej danej osoby. Jak zapewnił senatorów wiceminister rodziny Marcin Zieleniecki, wysoka emerytura lub wynagrodzenie męża nie spowodują, że kobieta nie będzie miała prawa do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. Przy ocenie prawa do jego otrzymywania będą brane pod uwagę tylko źródła dochodu osoby, która się o nie ubiega. Świadczenie nie będzie przysługiwało osobie, którą sąd pozbawił władzy rodzicielskiej lub ją ograniczył przez umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej, a także w wypadku długotrwałego zaprzestania wychowywania małoletnich dzieci, np. ze względu na odbywanie kary pozbawienia wolności. Według szacunków resortu rodziny z nowych przepisów skorzysta około 65 tys. osób, które nie mają prawa do emerytury lub renty, a także 20,8 tys. osób pobierających świadczenia wynoszące poniżej poziomu najniższej emerytury. W budżecie państwa na 2019 r. na program „Mama 4 plus” zagwarantowano około 801,3 mln zł.

Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej wniosła o przyjęcie ustawy bez poprawek, co poparło 57 senatorów, a 26 osób wstrzymało się od głosu. W trakcie dyskusji zmiany proponowali senatorowie Mieczysław Augustyn, Jarosław Duda, Tomasz Grodzki, Jan Rulewski, Piotr Wach.

Ustawa czeka teraz na podpis prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy – przyjęta bez poprawek

W wyniku głosowania Senat poparł nowelę (57 głosów za, 27 – przeciw), uchwaloną przez Sejm na 77. posiedzeniu, 31 stycznia 2019 r., na podstawie projektu poselskiego, o co wnosiły Komisje: Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Ustawodawcza. Teraz ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Nowelizacja dostosowuje do zmian, wprowadzonych przez ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych z 11 stycznia 2018 r., przepisy prawa wyborczego, regulujące sposób przeprowadzania wyborów parlamentarnych, prezydenckich i do Parlamentu Europejskiego. Zgodnie z nowelą osoba skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe na każdą karę, a nie tylko na karę pozbawienia wolności, nie będzie miała prawa wybieralności w wyborach na wójta, burmistrza, prezydenta miasta. Ustawa zakłada też powrót do 1 obwodowej komisji wyborczej w wyborach do Sejmu, Senatu, Parlamentu Europejskiego oraz prezydenckich; 2 komisje wyborcze – ds. przeprowadzenia głosowania i ds. ustalenia wyników głosowania – będą powoływane tylko przy wyborach samorządowych i przy ponownych wyborach samorządowych. Nowelizacja przewiduje, że liczba osób wchodzących w skład obwodowej będzie zależeć od liczby mieszkańców obwodu głosowania (do 1000 mieszkańców –7 osób, od 1001 do 2000 – 9, od 2001 do 3000 – 11, a w obwodach powyżej 3000 mieszkańców – 13 osób). Dotychczas w skład każdej obwodowej komisji wyborczej wchodziło 9 członków. Ustawa zwiększa także liczbę członków obwodowych komisji wyborczych w obwodach głosowania utworzonych za granicą (od 4 do 12 osób), powoływanych spośród kandydatów zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych lub upoważnione przez nich osoby, a także 1 osobę wskazaną przez konsula. W obwodach odrębnych (np. w szpitalach, zakładach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych) liczbę członków komisji zmniejszono z 6 do 5 osób. Zgodnie z nowymi przepisami osoby spokrewnione z kandydatami biorącymi udział w wyborach mogą być członkami obwodowych komisji wyborczych wyłącznie w innych okręgach wyborczych niż okręg, w którym kandyduje osoba z nimi spokrewniona. Nowela ujednolica przepisy dotyczące wygaśnięcia mandatów radnych i wójtów oraz mandatów posłów, senatorów oraz posłów do PE. Przewiduje ponadto, że kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych należy zgłaszać najpóźniej w ciągu 30 dni przed terminem wyborów (taki termin obowiązywał dotychczas tylko w wypadku wyborów samorządowych). Kandydaci na członków obwodowej komisji wyborczej muszą mieć ukończone 18 lat w dniu zgłoszenia ich do komisji. Zgłoszenia do składów obwodowych komisji wyborczych mogą być dokonywane też bezpośrednio przez wyborców – komisarz wyborczy może uzupełnić skład komisji o takie osoby, jeżeli liczba zgłoszonych kandydatów jest mniejsza niż ustawowy skład liczbowy obwodowej komisji wyborczej. Nowelizacja przewiduje również, że decyzję o wpisaniu lub o odmowie wpisania do rejestru wyborców osoby stale zamieszkującej na obszarze gminy bez zameldowania na pobyt stały, będzie wydawał wójt w terminie 5, a nie jak dotychczas 3 dni, od wniesienia wniosku; wyborca będzie musiał dołączyć do wniosku adres czasowego przebywania.

Do stanowiska Komisji: Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Ustawodawczej zgłoszono 2 wnioski mniejszości. W trakcie debaty propozycje zmian, poparte następnie przez mniejszość tych 3 komisji, przedstawili senatorowie Piotr Florek, Jan Libicki, Grzegorz Napieralski, Aleksander Pociej, Grażyna Sztark, Jerzy Wcisła, Barbara Zdrojewska, Piotr Zientarski.

Ustawa o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami i ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów – przyjęta bez poprawek

Ustawa, którą Sejm uchwalił na 77. posiedzeniu, 31 stycznia 2019 r., z inicjatywy Senatu; ma zapewnić mieszkańcom ochronę przed nieuzasadnionym zwiększeniem opłat z tytułu użytkowania wieczystego. Nowelizacja wprowadza maksymalny poziom wzrostu opłaty rocznej z tytułu użytkowania nieruchomości gruntowej i bonifikaty od tej opłaty. Przewiduje, że aktualizacja wysokości opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste nieruchomości nie może być wyższa niż suma zwiększeń lub zmniejszeń cen lokali mieszkalnych w danym województwie z 4 kwartałów poprzedzających kwartał, w którym dokonano aktualizacji, określonych według wskaźników zmian cen dla lokali mieszkalnych, ogłaszanych przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Przyjęte rozwiązania będą stosowane w sprawach aktualizacji opłat z tytułu użytkowania wieczystego wszczętychod 5 października 2018 r.

Nowelizacja przewiduje, że na gruntach należących do Skarbu Państwa bonifikata za przekształcenie użytkowania wieczystego we własność nie będzie niższa niż zaproponowana przez lokalny samorząd. Jeżeli zdecyduje on o wyższej bonifikacie niż 60% proponowanych przez Skarb Państwa, to na tym terenie zostanie ona automatycznie podwyższona przez wojewodę do tego samego poziomu. Nowelizacja ujednolica także zasady dotyczące udzielania bonifikat na przekształcenie gruntów pod garażami i miejscami postojowymi. Samorządom umożliwia udzielenie bonifikaty na przekształcenie gruntów pod garażami, czy miejscami postojowymi w sposób jednoznaczny, na gruntach Skarbu Państwa takie bonifikaty będą wynikały natomiast wprost z ustawy. Ustawa wprowadza także przepis przejściowy dla osób, które po 1 stycznia 2019 r., a przed wejściem w życie tej nowelizacji, otrzymały już zaświadczenie o wysokości opłaty i wniosły opłaty za przekształcenie bez uwzględnienia bonifikaty za garaż, czy miejsce postojowe.

Senat, na wniosek Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, opowiedział się za przyjęciem nowelizacji bez poprawek; za było 83 senatorów, a 1 osoba wstrzymała się od głosu. Propozycje zmian przedstawili senatorowie Piotr Florek i Piotr Zientarski.

Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o Radzie Ministrów oraz niektórych innych ustaw – przyjęta bez poprawek

Nowelizacja, którą Sejm uchwalił na 77. posiedzeniu, 31 stycznia 2019 r., z inicjatywy rządu, umożliwia prezesowi Rady Ministrów przyznawanie osobom fizycznym w szczególnie uzasadnionych wypadkach (wybitne osiągnięcia naukowe, sportowe lub z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa narodowego), po zasięgnięciu opinii właściwego ministra, nagród specjalnych ze środków rezerwy ogólnej budżetu państwa. Nowela przewiduje ponadto zwolnienie nagrody specjalnej z podatku dochodowego od osób fizycznych, a także zniesienie obowiązku wliczania jej do dochodu służącego do ustalenia prawa do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowejwniosła o odrzucenie ustawy. W trakcie debaty senator Marek Martynowski zgłosił wniosek o przyjęcie jej bez poprawek, poparty przez Izbę w wyniku głosowania; 56 senatorów było za, 27 – przeciw, a 1 osoba wstrzymała się od głosu.

Ustawa będzie obowiązywać, jeśli podpisze ją prezydent.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce – przyjęta bez poprawek

Na wniosek Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senat poparł ustawę, uchwaloną przez Sejm na 77. posiedzeniu, 31 stycznia 2019 r., na podstawie projektu poselskiego. Stanowisko komisji poparło 82 senatorów, a 2 osoby wstrzymały się od głosu.

Nowelizacja, która trafi teraz do podpisu prezydenta,umożliwi uczelniom ustalenie w statucie, kto będzie sprawował obowiązki rektora, jeśli jego mandat wygaśnie, a nie zostanie wybrany jeszcze nowy rektor. Zgodnie z dotychczasowym przepisem „w okresie od dnia stwierdzenia wygaśnięcia mandatu do dnia wyboru albo powołania rektora obowiązki rektora pełni najstarszy członek senatu posiadający co najmniej stopień doktora”. Nowela przewiduje natomiast, że w takim wypadku obowiązki rektora przejmie „osoba wskazana w statucie uczelni, a w przypadku braku wskazania takiej osoby najstarszy członek senatu posiadający co najmniej stopień doktora”.

Poprawka do ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne

Izba wprowadziła poprawkę korygującą błędne odesłanie do nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na 77. posiedzeniu, 31 stycznia 2019 r., na podstawie projektów poselskich. W trakcie debaty zaakceptowaną zmianę zgłosił senator Grzegorz Bierecki, a następnie poparła ją Komisja Budżetu i Finansów Publicznych. Do rozpatrywanej ustawy poprawki przedstawili także senatorowie Leszek Czarnobaj, Kazimierz Kleina, Władysław Komarnicki, Sławomir Rybicki. Nie uzyskały one jednak akceptacji Izby. Stanowisko w sprawie nowelizacji przyjęto 56 głosami, przy 3 głosach przeciw i 23 wstrzymujących. Teraz do senackiej poprawki ustosunkuje się Sejm.

Ustawa m.in. umożliwia ujawnienie zarobków kadry kierowniczej NBP i reguluje wysokość jej wynagrodzeń. Przewiduje, że pensja prezesa i wiceprezesów banku jest ustalana na podstawie przepisów o wynagradzaniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Z kolei zasady wynagradzania pracowników NBP są ustalane przez zarząd banku w drodze uchwały. Maksymalne wynagrodzenie dla poszczególnych pracowników, oprócz wiceprezesów i członków zarządu NBP, nie będzie mogło przekroczyć 0,6-krotności (60%) wynagrodzenia prezesa NBP. Uchwała zarządu NBP dotycząca zasad wynagradzania będzie jawna i publikowana w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie NBP. Publikowana ma być także wysokość wynagrodzenia prezesa, wiceprezesów, członków zarządu NBP i osób zajmujących stanowiska dyrektora oddziału okręgowego, dyrektora departamentu (komórki równorzędnej) i ich zastępców oraz osób zajmujących stanowiska równorzędne pod względem płacowym ze stanowiskiem dyrektora departamentu i jego zastępcy. Ujawnione zostaną także zarobki osób sprawujących te funkcje w latach 1995–2018. Wielkość środków na wynagrodzenia ustalana będzie corocznie w planie finansowym NBP, z uwzględnieniem poziomu płac w sektorze bankowym.

Informacja o wysokości wynagrodzeń najważniejszych osób w NBP będzie publikowana do 31 marca każdego roku, za poprzedni rok. Nowe przepisy nakładają też obowiązek na zarząd NBP do dostosowania zasad wynagradzania pracowników banku do wymogów nowelizacji w ciągu 30 dni od wejścia w życie nowych przepisów.