Posiedzenia Senatu

31 stycznia–1 lutego 2018 r. odbyło się 55. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła na nim 5 ustaw, wszystkie przyjęła bez poprawek. Dokonała również zmian w swoim regulaminie.

Ustawa o zmianie ustawy o działach administracji rządowej – przyjęta bez poprawek

Nowelizacja, uchwalona na podstawie projektu rządowego podczas 57. posiedzenia Sejmu, 26 stycznia 2018 r., ma na celu uporządkowanie przestrzeni publicznej i zapewnienie koordynacji działań związanych z polityką mieszkaniową państwa, w szczególności z programem Mieszkanie +. Istotną potrzebą społeczną jest dbałość o ład i estetykę przestrzeni publicznej, a w dotychczasowym stanie prawnym ta kwestia nie była wymieniona w ustawie o działach administracji rządowej, co powodowało niejasność co do właściwości ministrów w tym obszarze. Z uwagi na potrzebę intensyfikacji działań ukierunkowanych na dbałość o estetykę przestrzeni publicznej konieczna jest koordynacja z pozostałymi dziedzinami polityki kulturalnej państwa. Będzie to stanowić 1 z elementów szerszego celu, jakim jest ochrona krajobrazu. W noweli przewidziano nadzór premiera nad polityką mieszkaniową państwa, a sprawy związane z estetyką przestrzeni publicznej w zakresie architektury, urbanistyki i planowania przestrzennego będą należały do kompetencji ministra kultury i dziedzictwa narodowego.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej nie zajęła stanowiska w sprawie tej ustawy, gdyż na jej posiedzeniu większości nie uzyskał ani wniosek o jej przyjęcie bez poprawek, ani o wprowadzenie do niej zmiany. Senat w wyniku głosowania (58 głosów za, 24 – przeciw) opowiedział się za przyjęciem noweli bez poprawek.

Ustawa zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o dystrybucji ubezpieczeń – przyjęta bez poprawek

Do podpisu prezydenta trafi teraz nowelizacja, którą z inicjatywy rządu Sejm uchwalił na 57. posiedzeniu, 26 stycznia 2018 r., a Senat poparł ją w tej wersji jednomyślnie, głosami 83 senatorów, zgodnie z wnioskiem Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.

Ustawa ma na celu przesunięcie z 23 lutego 2018 r. na 1 października 2018 r. terminu wejścia w życie ustawy z 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń Celem ustawy ma być zwiększenie ochrony klientów zawierających umowy ubezpieczenia. Ustawa implementuje do polskiego systemu prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie dystrybucji ubezpieczeń. Termin wejścia w życie nowych przepisów przesunięto, ponieważ w UE procedowany jest wniosek Komisji Europejskiej, zakładający odroczenie terminu rozpoczęcia stosowania tej dyrektywy od 1 października 2018 r. Przesunięcie wejścia w życie dyrektywy unijnej da możliwość lepszego przygotowania się sektora ubezpieczeniowego do zmiany przepisów. Nowela zmienia też przepis przejściowy, odnoszący się do terminu odbycia pierwszego szkolenia zawodowego w pełnym wymiarze, i przesuwa go na 31 grudnia 2019 r.

Zmieniana ustawa przewiduje, że klienci będą korzystać z jednakowej ochrony, niezależnie od różnic między kanałami dystrybucji ubezpieczeń. Dystrybutorami ubezpieczeń będą zarówno pośrednicy ubezpieczeniowi, jak i zakłady ubezpieczeń. Wprowadzono też nową kategorię ‒ agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające. Klient ma otrzymywać odpowiednie informacje o produkcie ubezpieczeniowym i dystrybutorze ubezpieczenia, przekazywane w sposób prosty i zrozumiały. W nowelizowanej ustawie uregulowano też m.in. kwestie ujawniania przez dystrybutorów ubezpieczeń charakteru ich wynagrodzenia (honorarium, płacone bezpośrednio przez klienta, prowizja, uwzględniana w kwocie składki ubezpieczeniowej, inny rodzaj wynagrodzenia), a także sprawy ubezpieczeń o charakterze inwestycyjnym. Ustawa zachowuje podział pośredników ubezpieczeniowych na: brokerów (przedstawiciel podmiotu poszukującego ubezpieczenia) i agentów ubezpieczeniowych (przedstawiciele podmiotu oferującego ubezpieczenie) z zakazem łączenia obu funkcji.

Ustawa o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego – przyjęta bez poprawek

Celem nowelizacji, uchwalonej przez Sejm podczas 57. posiedzenia, 26 stycznia 2018 r., na podstawie projektów poselskich, jest wydłużenie do 31 grudnia 2019 r. okresu, w którym to na gminie spoczywa obowiązek zapewnienia najemcom prawa do lokalu zamiennego i pokrycia kosztów przeprowadzki w związku z koniecznością remontu lub rozbiórki budynku gminnego. Te obowiązki ciążą na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu dotychczas zajmowanego, jeżeli w związku z koniecznością rozbiórki lub remontu budynku doszło do wypowiedzenia umowy najmu, na podstawie której najemca opłacał czynsz regulowany. Zgodnie z dotychczasowymi przepisami gminy miały taki obowiązek jedynie do końca 2017 r. Nowela zakłada ochronę lokatorów od 1 stycznia 2018 r.

W wyniku głosowania Izba jednomyślnie, 83 głosami, poparła wniosek Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej i przyjęła ustawę bez poprawek.

Nowelizacja zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw – przyjęta bez poprawek

Popierając wniosek Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Izba jednomyślnie, 83 głosami, przyjęła ustawę bez poprawek. Trafi ona teraz do podpisu prezydenta.

Nowelizacja, którą Sejm uchwalił na 57. posiedzeniu, 26 stycznia 2018 r., z inicjatywy rządu, stanowi kolejny etap wprowadzanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości reformy prawa gospodarczego. Wprowadzone rozwiązania mają służyć implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych aspektów prawa spółek. Zmiany przewidziane w noweli zasadniczo zmienią funkcjonowanie Krajowego Rejestru Sądowego. Najważniejsza to wprowadzenie obowiązku składania sprawozdań finansowych w postaci elektronicznej, co powinno zwiększyć możliwości w zakresie opracowywania i analizy danych zawartych w tych dokumentach. Sprawozdania finansowe będą umieszczane w repozytorium dostępnym na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.

Inne ważne zmiany to utworzenie ogólnodostępnych akt elektronicznych podmiotu, które będą obejmować wszystkie dokumenty złożone do tych akt przez strony i dokumenty wytworzone przez sąd, a także coraz szersze wykorzystanie możliwości elektronicznego doręczania dokumentów sądowych i wprowadzenie możliwości śledzenia na bieżąco przebiegu postępowania.

Ustawa przewiduje też weryfikację karalności osób powołanych na prokurentów, co wzmocni bezpieczeństwo obrotu gospodarczego. Likwiduje także rejestr dłużników niewypłacalnych.

Uchwała w sprawie zmiany Regulaminu Senatu

Po odrzuceniu (25 głosów za, 57 – przeciw, 1 wstrzymujący się) wniosku o odrzucenie projektu uchwały, wniesionego przez marszałka Senatu, Izba podjęła ją 27 głosami, przy 53 – przeciw i 2 wstrzymujących się. Zmiany dokonane w regulaminie przewidują zniesienie głosowań tajnych w sprawach personalnych, a także jawność głosowań dotyczących wyboru marszałka i wicemarszałków Senatu oraz ich odwoływania. Zgodnie z uchwalonymi zmianami Senat będzie rozstrzygać o tajności obrad bez udziału publiczności, przedstawicieli prasy, radia i telewizji po wysłuchaniu uzasadnienia wniosku – bez debaty.

Ustawa o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o grobach i cmentarzach wojennych, ustawy o muzeach oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary – przyjęta bez poprawek

Nowelizacja, uchwalona przez Sejm podczas 57. posiedzenia, 26 stycznia 2018 r., na podstawie projektów rządowego i poselskiego, ma zapobiec publicznemu używaniu i rozpowszechnianiu określeń takich jak „polskie obozy śmierci”, sprzecznych z prawdą historyczną oraz godzących w dobre imię Polski i narodu polskiego. Nowelizacja zakłada, że publiczne i wbrew faktom przypisywanie narodowi lub państwu polskiemu odpowiedzialności lub współodpowiedzialności za popełnione przez III Rzeszę Niemiecką zbrodnie nazistowskie lub inne przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz zbrodnie wojenne będzie karane grzywną lub karą więzienia do 3 lat. Taka sama kara ma grozić za „rażące pomniejszanie odpowiedzialności rzeczywistych sprawców tych zbrodni”. Jeśli sprawca działałby nieumyślnie, podlegałby karze grzywny lub ograniczeniu wolności. Nie byłoby przestępstwem popełnienie tych czynów „w ramach działalności artystycznej lub naukowej”. Ten przepis ma się odnosić do obywateli polskich i cudzoziemców „niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia czynu”. Śledztwo z urzędu wszczynałby prokurator IPN; wyrok byłby podawany do publicznej wiadomości.

Nowelizacja zakłada także możliwość wytaczania za takie sformułowania jak „polskie obozy śmierci” procesów cywilnych, m.in. przez organizacje pozarządowe i IPN. Odszkodowanie lub zadośćuczynienie będą przysługiwać Skarbowi Państwa.

Ustawa umożliwi też wszczynanie postępowań karnych m.in. za negowanie zbrodni ukraińskich nacjonalistów, także z tych formacji, które kolaborowały z III Rzeszą. Według definicji zawartej w nowelizacji to „czyny popełnione przez ukraińskich nacjonalistów w latach 1925–50, polegające na stosowaniu przemocy, terroru lub innych form naruszania praw człowieka wobec jednostek lub grup ludności”. Taką zbrodnią, zgodnie z ustawą, były też udział ukraińskich nacjonalistów w eksterminacji Żydów i popełnione przez nich ludobójstwo na obywatelach II RP na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. Nowe przepisy regulują również kwestie udzielania dotacji z budżetu państwa na dofinansowywanie zadań fundacji i stowarzyszeń w zakresie ich opieki nad grobami i cmentarzami wojennymi, m.in. związanych z prowadzeniem ekshumacji i badań archeologicznych.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Kultury i Środków Przekazu wniosły o przyjęcie ustawy bez poprawek, co Izba poparła w wyniku głosowania (57 głosów za, 23 – przeciw, 2 wstrzymujące się). Mniejszość komisji proponowała wprowadzenie 7 poprawek.

Nowelizacja trafi teraz do podpisu prezydenta.