Posiedzenia Senatu

19‒21 grudnia 2017 r. odbyło się 53. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła na nim 14 ustaw, do 3 wprowadziła poprawki. Podjęła też 2 uchwały okolicznościowe, zmieniła swój regulamin i składy swoich komisji.

Uchwała ustanawiająca rok 2018 Rokiem Harcerstwa

Izba 69 głosami podjęła, z inicjatywy grupy senatorów, uchwałę, chcąc w ten sposób wyrazić uznanie dla działalności polskiego harcerstwa i przyszłej jego roli w wychowaniu młodego pokolenia. W uchwale podkreślono, że w latach 1918–22, w których dokonał się proces odrodzenia i zjednoczenia Rzeczypospolitej, były czasem niezwykłego, spontanicznego zrywu, walki i pracy we wszystkich wymiarach życia państwowego, narodowego i społecznego. W różnych działaniach wzięło udział harcerstwo polskie, tworzone od 1910 r. na wzór skautingu Roberta Baden-Powella. Do tradycji tej i powołanego 1–2 listopada 1918 r. z organizacji skautowych i harcerskich z 3 zaborów Związku Harcerstwa Polskiego nawiązują wszystkie działające w Polsce i na obczyźnie organizacje harcerskie. „Po stu latach, kolejne pokolenia polskiej młodzieży podejmują kontynuowanie dzieła założycieli harcerstwa, a także tych, którzy w 1918 roku nadawali tej działalności nowy impuls i wymiar. Dziś Związek Harcerstwa Polskiego, Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, Skauci Europy – Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego «Zawisza», Związek Harcerstwa Polskiego poza granicami kraju, organizacje harcerskie na Wschodzie i pozostałe organizacje harcerskie kontynuują to dzieło” – napisano w uchwale. Senatorowie wyrazili także nadzieję, że harcerstwo nadal będzie „wskazaniem dla młodych w podejmowaniu decyzji życia, wyzwaniem i polem Służby Bogu, Polsce i Bliźnim, dla dobra naszego Narodu i Państwa”.

Ustawa o Służbie Ochrony Państwa – przyjęta bez poprawek

Na podstawie ustawy, uchwalonej z inicjatywy rządu, na 53. posiedzeniu Sejmu, 8 grudnia 2017 r., zostanie powołana Służba Ochrony Państwa, która ma zastąpić Biuro Ochrony Rządu. W ustawie określono zadania, uprawnienia i zasady organizacji SOP, obowiązki osób ochranianych, zakres i sposób ochrony Sejmu i Senatu oraz obiektów służących prezydentowi RP, członkom Rady Ministrów oraz polskich placówek zagranicznych, a także zadania, uprawnienia i zasady organizacji Straży Marszałkowskiej.

Zgodnie z ustawą, SOP ma być jednolitą, umundurowaną i uzbrojoną formacją, do której zadań należeć będzie nie tylko zapewnianie ochrony określonych w ustawie osób i obiektów, ale także „rozpoznawanie i zapobieganie przestępstwom przeciwko Polsce, życiu lub zdrowiu, bezpieczeństwu powszechnemu, bezpieczeństwu w komunikacji, wolności, czci i nietykalności cielesnej, porządkowi publicznemu, zamachom i czynnej napaści skierowanym przeciwko chronionym osobom oraz przeciwko bezpieczeństwu chronionych obiektów”.

Ochronie będą podlegały nie tylko obiekty służące prezydentowi, prezesowi Rady Ministrów, ministrom właściwym ds. wewnętrznych i zagranicznych, ale także siedziby członków Rady Ministrów wskazane przez ministra właściwego ds. wewnętrznych, z wyłączeniem obiektów Ministerstwa Obrony Narodowej i ministra sprawiedliwości.

Zgodnie z ustawą, funkcjonariusze SOP będą mogli przeprowadzać czynności operacyjno-rozpoznawcze w celu pozyskiwania informacji o zagrożeniach dotyczących ochronionych osób i obiektów, a także rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw im zagrażających. Chodzi m.in. o zakładanie podsłuchów i pozyskiwanie billingów z rozmów telefonicznych. Kontrolę operacyjną, która nie może trwać dłużej niż 12 miesięcy, może zarządzić sąd na pisemny wniosek komendanta SOP, po uzyskaniu pisemnej zgody prokuratora generalnego. Minister spraw wewnętrznych ma przedstawiać corocznie Sejmowi i Senatowi informację dotyczącą kontroli operacyjnej. Komendant SOP, jeżeli jest to uzasadnione względami bezpieczeństwa ochranianych osób lub obiektów, po uzyskaniu zgody szefa MSWiA, może korzystać z tajnej współpracy m.in. posłów i senatorów, sędziów, prokuratorów, adwokatów i dziennikarzy.

Ustawa przewiduje, że za ochronę prezydenta i obiektów jemu służących ma odpowiadać wyodrębniona komórka organizacyjna SOP.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rekomendowały Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek, co poparło 62 senatorów, 22 było przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. W trakcie dyskusji wniosek o odrzucenie ustawy lub wprowadzenie do niej 12 poprawek zgłosił senator Bogdan Borusewicz (m.in. rezygnacja z uprawnień SOP do rozpoznawania i zapobiegania określonym w ustawie przestępstwom). Izba 64 głosami, przy 22 przeciwnych, odrzuciła wniosek o odrzucenie ustawy.

Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki oraz ustawy o zmianie ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej – przyjęta bez poprawek

Nowela, uchwalona przez Sejm na 53. posiedzeniu, 14 grudnia 2017 r., na podstawie projektu poselskiego, określa kompetencje wojewody i prezesa Instytutu Pamięci Narodowej w przypadku niewykonania lub zmiany przez jednostkę samorządu terytorialnego zarządzenia zastępczego w sprawie nowej nazwy obiektu, budowli lub urządzeń użyteczności publicznej. Zgodnie z ustawą, zarządzenie zastępcze, w którym wojewoda nadaje nazwę, na przykład ulicy, zgodną z wymaganiami ustawy, ma podlegać wykonaniu od dnia wejścia w życie ustawy. Jeśli nie zostanie ono wykonane w ciągu 30 dni, wojewoda zapewni jego wykonanie na koszt jednostki samorządu terytorialnego. Z kolei samorząd będzie miał 30 dni na zwrócenie kosztów wojewodzie. Zmiana nazwy nadanej w trybie zarządzenia zastępczego będzie możliwa po uzyskaniu zgody IPN i wojewody. Skarga na zarządzenie zastępcze będzie przysługiwała tylko w przypadku, gdy brak możliwości zmiany nazwy wynikał z przyczyn niezależnych od jednostki samorządu terytorialnego.

Nowela skraca ponadto z 21 października 2018 r. do 31 marca 2018 r. termin na usunięcie pomnika upamiętniającego lub propagującegokomunizm czy inny ustrój totalitarnyprzez właściciela terenu, na którym on się znajduje.

Za przyjęciem ustawy bez poprawek, jak wnosiła Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, głosowało 64 senatorów, 22 było przeciw. Podczas dyskusji senatorowie: Mieczysław Augustyn, Leszek Czarnobaj i Piotr Florek proponowali wydłużenie z 31 marca 2018 r. do 31 marca 2019 r. terminu na usunięcie pomnika symbolizującego komunizm lub inny ustrój totalitarny lub propagujący taki ustrój w inny sposób, a także zmianę vacatio legis ustawy z 7 dni od dnia jej ogłoszenia na 1 października 2018 r.

Nowelizację będzie mógł teraz podpisać prezydent.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym – przyjęta bez poprawek

Izba, zgodnie z wnioskiem Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, przyjęła ustawę w brzmieniu uchwalonym przez Sejm na 53. posiedzeniu, 12 grudnia 2017 r., na podstawie projektu rządowego, co poparło 64 senatorów, 1 był przeciw, 21 wstrzymało się od głosu. Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Nowela przewiduje objęcie podatkiem akcyzowym od 1 stycznia 2019 r. płynu do papierosów elektronicznych i tzw. wyrobów nowatorskich (mieszaniny zawierające tytoń lub susz tytoniowy, które dostarczają aerozol bez ich spalania). Wprowadza też obowiązek oznaczenia tych wyrobów znakami akcyzy. Podstawą opodatkowania płynu do papierosów elektronicznych będzie jego ilość wyrażona w mililitrach a stawka akcyzy na taki płyn będzie wynosiła 0,5 zł za każdy mililitr. W przypadku wyrobów nowatorskich podstawą opodatkowania będzie ich ilość wyrażona w kilogramach a stawka akcyzy wyniesie 141,29 zł za każdy kilogram i 31,41% średniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży tytoniu do palenia. Nowela przewiduje także zwolnienia od podatku akcyzowego. Dotyczy to wyrobów przywożonych w bagażu osobistym lub otrzymanych w przesyłkach z państwa trzeciego, wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby własne lub rodziny.

Ustawa o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej oraz niektórych innych ustaw – przyjęta bez poprawek

Senat 84 głosami, przy 1 wstrzymującym się, przyjął bez poprawek ustawę uchwaloną z inicjatywy rządu na 53. posiedzeniu Sejmu, 14 grudnia 2017 r., o co wnosiła Komisja Budżetu i Finansów Publicznych. Nowela trafi teraz do podpisu prezydenta.

Nowela implementuje do polskiego prawa niektóre przepisy unijnych dyrektyw dotyczących ubezpieczeń – Wypłacalność II i Omnibus II. Dyrektywy te zostały już wcześniej przetransponowane do naszego prawa, jednak Komisja Europejska wskazała, że brakujeprzepisów m.in. dotyczących wewnętrznych zakładów ubezpieczeń i wewnętrznych zakładów reasekuracji; dających organowi nadzoru możliwość wydania zakazu swobodnego rozporządzania aktywami umiejscowionymi w Polsce na wniosek organu nadzorczego z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, który sprawuje nadzór nad zakładem ubezpieczeń lub zakładem reasekuracji wykonującym działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez oddział lub na zasadzie swobody świadczenia usług; określających zasady koasekuracji w Unii Europejskiej.

Nowe przepisy dotyczą m.in. do tzw. wewnętrznych zakładów ubezpieczeń i wewnętrznych zakładów reasekuracji (tzw. captives), których właścicielami mogą być instytucje niebędące instytucjami finansowymi, a które ubezpieczają np. wyłącznie ryzyka swoich właścicieli.

Ustawa przewiduje też ułatwienia w działalności wykonywanej przez wewnętrzne zakłady, m.in. zakres przekazywanych danych i informacji do celów nadzoru będzie mógł być węższy niż w przypadku innych zakładów. Dopuszcza także, że obowiązujący dolny próg minimalnego wymogu kapitałowego dla wewnętrznego zakładu reasekuracji będzie niższy, niż w przypadku innych zakładów reasekuracji.

Ustawa reguluje również kwestie zawierania przez krajowe zakłady ubezpieczeń umów koasekuracji dużych ryzyk, umiejscowionych na terytorium innych państw Unii Europejskiej oraz zawierania przez zagraniczne zakłady ubezpieczeń umów koasekuracji dużych ryzyk, umiejscowionych na terytorium Polski. Wprowadza też możliwość wydania przez KNF zakazu lub ograniczenia swobodnego rozporządzania aktywami umiejscowionymi w Polsce przez zagraniczny zakład ubezpieczeń lub zagraniczny zakład reasekuracji z państwa członkowskiego UE, wykonujący działalność w naszym kraju przez oddział lub na zasadzie swobody świadczenia usług. Ograniczenie lub zakaz swobodnego rozporządzania aktywami będzie następowało na wniosek organu nadzorczego państwa UE, w którym dany zakład ma siedzibę.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług – przyjęta bez poprawek

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 53. posiedzeniu, 14 grudnia 2017 r., na podstawie projektu rządowego, realizuje wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE, w którym orzeczono brak możliwości zastosowania przez Polskę obniżonej stawki podatku od towarów i usług do dostaw niektórych towarów związanych z ochroną zdrowia. Podstawową stawką podatku – 22%, a do końca 2018 r. 23% – zostaną objęte m.in. cysteina, cystyna i ich pochodne, soczewki kontaktowe i soczewki okularowe ze szkła i innych materiałów służące do innych celów niż korekta wzroku. Obniżoną stawkę utrzymano na smoczki dla niemowląt i dzieci, w szczególności przeznaczone do celów medycznych.

Za wnioskiem Komisji Budżetu i Finansów Publicznych o przyjęcie noweli bez poprawek głosowało 66 senatorów, 4 było przeciw, 16 wstrzymało się od głosu.

Nowe przepisy wejdą w życie, jeśli ustawę podpisze prezydent.

Ustawa zmieniająca ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności – przyjęta bez poprawek

Izba jednomyślnie, 86 głosami, poparła ustawę w brzmieniu uchwalonym przez Sejm na 53. posiedzeniu, 14 grudnia 2017 r., na podstawie projektu poselskiego, co proponowała Komisja Budżetu i Finansów Publicznych.

Nowela, którą może teraz podpisać prezydent, wydłuża z 1 stycznia 2018 r. do 1 lipca 2018 r. termin uruchomienia Rejestru Należności Publicznoprawnych, zawierającego informacje dotyczące zaległości publicznoprawnych, takich jak zobowiązania podatkowe, kary administracyjne, należności celne i grzywny. Utworzenie rejestru miało zapewnić m.in. większe możliwości uzyskiwania informacji o zobowiązaniach potencjalnego kontrahenta.

Zmiana terminu wynika z konieczności dokonania kompleksowych zmian w zakresie systemów informatycznych użytkowanych przez naczelników urzędów skarbowych, występujących jako wierzyciele, właściwych w zakresie poszczególnych kategorii należności pieniężnych, podlegających wprowadzeniu do rejestru.

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks karny – przyjęta bez poprawek

Ustawę, uchwaloną z inicjatywy rządu na 53. posiedzeniu Sejmu, 8 grudnia 2017 r., Senat przyjął bez zmian, 85 głosami, o co wnosiły Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Teraz nowela trafi do podpisu prezydenta.

Zgodnie z nowelizacją, nie będzie karana osoba, która przekroczyła granice obrony koniecznej, odpierając „bezprawny zamach, polegający na wdarciu się do mieszkania, lokalu, domu albo przylegającego do nich ogrodzonego terenu”. Zasada ta nie będzie obowiązywała w wypadku rażącego przekroczenia granic obrony koniecznej, czyli gdy sposób obrony czy użyte środki są niewspółmierne do zagrożenia wynikającego z zachowania napastnika.

Poprawka Senatu do ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw

Izba jednomyślnie, 85 głosami, wprowadziła poprawkę doprecyzowującą, zaproponowaną przez Komisję Ustawodawczą oraz Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, do ustawy, którą Sejm uchwalił z inicjatywy rządu na 53. posiedzeniu, 8 grudnia 2017 r.

Nowela, skierowana teraz do podpisu prezydenta, implementuje dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/41/UE w sprawie europejskiego nakazu dochodzeniowego w sprawach karnych. Wprowadzane zmiany mają na celu stworzenie skutecznego systemu wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych między państwami UE, jeśli chodzi o czynności dowodowo-dochodzeniowe, dzięki możliwości wydania europejskiego nakazu dochodzeniowego. Na mocy przepisów zawartych w dyrektywie polski sąd lub organ prowadzący postępowanie przygotowawcze będzie mógł wystąpić z wnioskiem do innego państwa UE o przeprowadzenie dowodu znajdującego się w tym państwie lub o uzyskanie wyników przeprowadzonego już postępowania dowodowego. Z kolei państwa UE będą mogły występować do Polski z wnioskiem o przeprowadzenie dowodu znajdującego się na terytorium naszego kraju.

Europejski nakaz dochodzeniowy będzie miał zastosowanie wyłącznie w sprawach karnych i części spraw wykroczeniowych; chodzi o wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji oraz wykroczenia przeciwko mieniu. Dopuszczona jest także możliwość wydania europejskiego nakazu dochodzeniowegona etapie postępowania sprawdzającego oraz czynności operacyjno-rozpoznawczych, prowadzonych na podstawie odrębnych przepisów np. ustawy o Policji, albo ustawy o ABW i AW. Przewidziany został też szczególny przepis dotyczący wydania europejskiego nakazu dochodzeniowegow sytuacji kontroli i utrwalania treści rozmów telefonicznych oraz utrwalania m.in. korespondencji przesyłanej pocztą elektroniczną

Poprawki do ustawy o zmianie ustawy – Prawo restrukturyzacyjne oraz ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego

Senat przyjął ustawę, uchwaloną na podstawie przedłożenia rządowego na 53. posiedzeniu Sejmu, 6 grudnia 2017 r., z 5 poprawkami, m.in. uwzględniającymi zmianę terminu utworzenia Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości (2 poprawki Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności i 3 senatora Grzegorza Peczkisa). Senackie zmiany rozpatrzy teraz Sejm.

Nowe przepisy mają ułatwić i przyspieszyć udzielanie pomocy publicznej na restrukturyzację małych i średnich firm. Dostosowano je do warunków, sformułowanych przez Komisję Europejską w procedurze notyfikacji „Programu pomocowego przewidującego udzielanie pomocy w celu ratowania i restrukturyzacji małych i średnich przedsiębiorców”. Umożliwi to udzielanie dozwolonej prawem unijnym pomocy publicznej na restrukturyzację bez dokonywania jej indywidualnej notyfikacji KE, dzięki czemu przedsiębiorcy nie będą musieli każdorazowo oczekiwać na decyzję w tej sprawie. W kodeksie postępowania administracyjnego zaś przewidziano zmianę, dotyczącą ulgi w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej stanowiącej pomoc publiczną.

Ustawa o zmianie ustawy o drogach publicznych – przyjęta bez poprawek

Nowela, uchwalona z inicjatywy rządu na 53. posiedzeniu Sejmu, 8 grudnia 2017 r., przewiduje włączenie dróg gminnych i powiatowych do systemu dróg obronnych w celu usprawnienia procesów inwestycyjnych na tych drogach.

Zmiany te umożliwią finansowanie z budżetu państwa zadań wykonywanych na drogach o znaczeniu obronnym lub ich odcinkach, np. w zakresie dostosowania tych dróg do wymagań techniczno-obronnych, uwzględniających wymagania transportowe Sił Zbrojnych RP i NATO.Ponadto z budżetu MON będą mogły być finansowane drogi niezbędne do zapewnienia dojazdów do portów lotniczych, portów morskich, przepraw, poligonów, składów materiałowych i obiektów specjalnych.

Komisja Infrastruktury oraz Komisja Obrony Narodowej proponowały przyjęcie ustawy bez poprawek, mniejszość zaś jej odrzucenie lub wprowadzenie poprawki. Senat w wyniku głosowań odrzucił wniosek o odrzucenie noweli (21 głosów za, 63 – przeciw, 1 wstrzymujący się) i przyjął ją bez zmian (63 głosów za, 21 – przeciw, 1 wstrzymujący się).

Nowelizacja zostanie teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Ustawa o zmianie ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska oraz ustawy ‒ Prawo ochrony środowiska – przyjęta bez poprawek

Izba 85 głosami, przy 1 przeciwnym, poparła nowelizację w brzmieniu uchwalonym przez Sejm na 54. posiedzeniu, 14 grudnia 2017 r., na podstawie projektu rządowego. Stanowisko takie proponowała Komisja Środowiska.

Celem noweli jest podniesienie jakości badań powietrza atmosferycznego oraz zwiększenie bezpłatnego i powszechnego dostępu do informacji na temat rozkładu zanieczyszczeń. Nowela dostosowuje polskie prawo do wymogów unijnych, w szczególności do dyrektyw nr 2004/107/WE i 2008/50/WE, ustanawiających przepisy dotyczące metod referencyjnych zatwierdzania danych i lokalizacji punktów pomiarowych do oceny jakości powietrza. Efektem wprowadzanych zmian będzie bezpłatny i powszechny dostęp obywateli do jednolitej i spójnej informacji na temat rozkładu stężeń zanieczyszczeń powietrza w poszczególnych województwach, w tym prognoz jakości powietrza. Informacje na ten temat będą zamieszczane na stronach Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska i wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska.

Zadaniem Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie będzie modelowanie matematyczne stężeń zanieczyszczeń w powietrzu i zapewnienie informacji o ich rozkładzie przestrzennym w kraju, głównie na potrzeby rocznych ocen i prognoz jakości powietrza. Wyniki modelowania będą przekazywane ministrowi środowiska i Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska. Modelowanie po raz pierwszy ma zostać przeprowadzone w 2019 r.

Zmiany rozszerzą kompetencje i zadania działającego przy Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska – Krajowego Laboratorium Referencyjnego i Wzorcującego (KLRiW). Nadzoruje ono jakość badań powietrza atmosferycznego, wykonywanych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ).

Zgodnie z nowelą, KLRiW obejmie nadzorem nie tylko laboratoria wojewódzkich inspektoratów, ale także inne podmioty wykonujące pomiary jakości powietrza w ramach PMŚ, np. zakłady przemysłowe, fundacje, instytuty naukowo-badawcze i samorządy. Laboratorium będzie też odpowiedzialne za koordynację w Polsce unijnych programów zapewnienia jakości powietrza. KLRiW przynajmniej raz na 3 lata będzie uczestniczyło w unijnych programach zapewnienia jakości powietrza.

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt – przyjęta bez poprawek

Izba jednomyślnie, 85 głosami, poparła wniosek Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o przyjęcie bez poprawekustawy uchwalonej z inicjatywy rządu na 53. posiedzeniu Sejmu, 14 grudnia 2017 r.

Nowela, którą teraz może podpisać prezydent, ma zwiększyć skuteczność zwalczania chorób zakaźnych zwierząt dzięki wprowadzeniu nowych rozwiązań w zakresie zabezpieczenia przed rozprzestrzenianiem się choroby zakaźnej zwierząt. Celem nowelizacji jest także zwiększenie skuteczności funkcjonowania organów Inspekcji Weterynaryjnej poprzez możliwość wydawania dodatkowych nakazów, zakazów i ograniczeń w związku ze zwalczaniem chorób zakaźnych zwierząt, a także wprowadzenie sankcji administracyjnych za ich nieprzestrzeganie.

Ustawa o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej – przyjęta bez poprawek

Ustawa, uchwalona z inicjatywy rządu na 53. posiedzeniu Sejmu, 8 grudnia 2017 r., upoważnia ministra właściwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego do wydania rozporządzeń, będących programami pomocowymi, podlegającymi zgłoszeniu do Komisji Europejskiej bez konieczności notyfikacji. Na podstawie tych programów minister kultury będzie udzielał pomocy publicznej projektom finansowanym w związku z realizacją umowy zawartej między UE a państwem lub państwami członkowskimi Europejskiego Stowarzyszenia o Wolnym Handlu. Chodzi m.in. o projekty realizowane w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Komisja Kultury i Środków Przekazu rekomendowała Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek, co poparło 84 senatorów. Teraz może ją podpisać prezydent.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej

Senat jednomyślnie, 86 głosami, zdecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy i upoważnił senatora Michała Seweryńskiego do reprezentowania Izby w dalszych pracach nad nim.

Projekt ustawy ma na celu zapewnienie finansowania z budżetu państwa dla instytucji kultury, które zostały utworzone na postawie prawa obcego i prowadzą działalność w zakresie ochrony lub upowszechniania polskiego dziedzictwa narodowego. Projekt przewiduje, że państwowe i samorządowe instytucje kultury będą mogły być tworzone przez ministrów i kierowników urzędów centralnych oraz jednostki samorządu terytorialnego na podstawie umowy zawartej z podmiotem utworzonym na podstawie prawa obcego, który prowadzi działalność w zakresie ochrony lub upowszechniania polskiego dziedzictwa narodowego i ma siedzibę w Polsce.

Projekt nowelizacji został zainicjowany przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw

86 senatorów opowiedziało się za przejęciem projektu ustawy, który umożliwi rehabilitację prawną i powrót do służby uniewinnionego w postępowaniu karnym funkcjonariusza Policji i Straży Granicznej, który ‒ w wyniku wymierzenia kary dyscyplinarnej w postaci wydalenia ze służby za czyn wypełniający jednocześnie znamiona przestępstwa i przewinienia dyscyplinarnego ‒ został zwolniony ze służby. Izbę w dalszych pracach nad tym projektem będzie reprezentował senator Łukasz Mikołajczyk.

Projekt został przygotowany z inicjatywy Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

Zmiana Regulaminu Senatu

Do Regulaminu Senatu wprowadzono zmiany, wynikające z ustawy z 24 listopada 2017 r. o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Dotyczą one zasad obniżania uposażenia i diety oraz utraty prawa do diety senatorów, którzy naruszają swoim zachowaniem na sali posiedzeń powagę Senatu. Zgodnie ze zmienionymi przepisami senatorowie będą mogli być ukarani za takie naruszenie obniżeniem uposażenia lub diety o kwotę nieprzekraczającą połowy miesięcznego uposażenia lub diety nie dłużej niż przez 3 miesiące, a także utratą prawa do diety. Senator będzie mógł być ukarany po uprzednim przywołaniu „do porządku” przez marszałka i przywołaniu „do porządku z zapisaniem do protokołu”. Marszałek będzie też mógł wykluczyć senatora z posiedzenia, jeżeli nadal zakłóca on porządek obrad, pomimo że na tym samym posiedzeniu marszałek stwierdził, że uniemożliwia on prowadzenie obrad. Z zakresu Regulaminu Senatu została wyłączona kwestia odpowiedzialności senatorów w związku z obradami Zgromadzenia Narodowego, która zostanie uregulowana odrębnie.

Poprawki Senatu do ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych

Ustawa, uchwalona na 54. posiedzeniu Sejmu, 14 grudnia 2017 r., na podstawie projektu poselskiego, zmienia przepisy 6 ustaw, m.in. kodeksu wyborczego.

Nowela wprowadza od wyborów samorządowych w 2018 r. 2-kadencyjność wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Wydłuża z 4 do 5 lat kadencję rad gmin i powiatów oraz sejmików wojewódzkich. Zgodnie z nowymi przepisami, jednomandatowe okręgi wyborcze będą obowiązywać tylko w gminach do 20 tys. mieszkańców; obecnie ordynacja większościowa dotyczy wszystkich gmin z wyjątkiem miast na prawach powiatu.

Nowela wprowadza obowiązek utworzenia budżetu obywatelskiego w miastach na prawach powiatu o wysokości co najmniej 0,5% wydatków gminy, a także obowiązek transmisji, nagrywania i publikacji nagrań sesji rad i sejmików oraz publikacji imiennego wykazu głosowań radnych.

Wprowadzona zostanie też inicjatywa uchwałodawcza w samorządach. W gminie do 5 tys. mieszkańców z obywatelską inicjatywą uchwałodawczą może wystąpić co najmniej 100 osób, w gminie do 20 tys. – co najmniej 200, w gminie powyżej 20 000 tys. – co najmniej 300. W przypadku powiatu do 100 tys. mieszkańców inicjatywę ma co najmniej 300 osób, powyżej 100 tys. – 500. W województwie inicjatywę ma grupa co najmniej 1 tys. mieszkańców.

Ustawa znosi głosowanie korespondencyjne. Przewiduje też wygaśnięcie kadencji obecnej Państwowej Komisji Wyborczej po wyborach parlamentarnych w 2019 r. Wówczas 7 jej członków wskażą kluby poselskie i po 1 NSA i TK. Zmienione zostały zasady powoływania szefa Krajowego Biura Wyborczego. Będzie on powoływany przez Państwową Komisję Wyborczą na 7 lat spośród 3 kandydatów przedstawionych przez ministra właściwego ds. wewnętrznych we wniosku złożonym po zasięgnięciu opinii szefów 3 kancelarii: Sejmu, Senatu i Prezydenta. Zwiększono też liczbę komisarzy wyborczych do 100. Będą oni powoływani na 5 lat przez Państwową Komisję Wyborczą na wniosek ministra spraw wewnętrznych.

Komisje: Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Ustawodawcza proponowały wprowadzenie do ustawy 7 poprawek, mniejszość odrzucenie ustawy lub przyjęcie jej z 15 poprawkami. W trakcie dyskusji propozycje zmian przedstawili senatorowie: Bogdan Borusewicz, Bogdan Klich, Grzegorz Napieralski, Barbara Zdrojewska, Piotr Florek, Jadwiga Rotnicka, Jan Rulewski, Marek Pęk, Marek Martynowski, Aleksander Pociej, Jan Filip Libicki, Marian Poślednik, Wiesław Kilian, Ryszard Bonisławski, Tomasz Grodzki, Jarosław Duda, Jerzy Czerwiński, Leszek Czarnobaj; łącznie 48 poprawek. Wniosek o odrzucenie ustawy zgłosili senatorowie Bogdan Borusewicz i Bogdan Klich. W wyniku głosowań Izba przyjęła ustawę z 19 poprawkami (60 głosów za, 21 – przeciw, 1 wstrzymujący się), odrzucając wcześniej wniosek o odrzucenie ustawy (22 głosy za, 61 – przeciw). Jedna z przyjętych poprawek przywraca głosowanie korespondencyjne dla osób niepełnosprawnych. Kolejne poprawki zwiększają rolę Państwowej Komisji Wyborczej w powoływaniu komisarzy wyborczych i szefa Krajowego Biura Wyborczego. W przypadku uzasadnionych zastrzeżeń zarówno wobec kandydatów na komisarzy wyborczych, jak i szefa KBW, PKW ma poinformować o tym niezwłocznie ministra spraw wewnętrznych, który wskaże nowych kandydatów; w wypadku szefa KBW ma być 2 kandydatów. PKW, w uzgodnieniu z ministrem spraw wewnętrznych, będzie też mogła odwołać szefa KBW. Senat wydłużył do 5 lat termin przechowywania dokumentacji z wyborów. Zrezygnowano ponadto z obowiązku ponownego liczenia niewykorzystanych kart do głosowania.