Z prac komisji senackich

23 czerwca br. zakończyła się wizyta studyjna senatorów z Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisji Polityki Senioralnej i Społecznej na Północno-Wschodnim Mazowszu i Podlasiu. Tego dnia senatorowie odwiedzili Supraśl, Kruszyniany, Krynki, Sokółkę i Tykocin.

O budowie zabezpieczenia granicy państwowej na odcinku Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej 23 czerwca br. w Placówce SG w Krynkach opowiedział senatorom zastępca komendanta płk SG Marek Sochański. Wykonanie bariery umożliwiło uchwalenie ustawy z 29 października 2021 r. o budowie zabezpieczenia granicy państwowej. Płk Sochański podkreślił, że bez tych przepisów zbudowanie zapory w tak szybkim tempie nie byłoby możliwe.

Zapora ma zapobiec nielegalnemu przekraczaniu granicy przez imigrantów. Budowa fizycznej bariery ma zostać ukończona do początku lipca, zaś bariera elektroniczna ma być gotowa w połowie września. Cała długość zapory na odcinku lądowym granicy państwowej z Białorusią w województwach podlaskim i lubelskim ma wynieść 186,250 km. Stalowej zaporze towarzyszy infrastruktura elektroniczna – system zabezpieczenia elektronicznego zbudowany z 2,5 tys. kamer, w tym termowizyjnych, oraz system perymetrii, który będzie w stanie wychwycić każdą próbę ingerencji w barierę. Wysokość bariery fizycznej wynosi 5,5 m od poziomu terenu, w tym 0,5 m ławy fundamentowej wystającej ponad powierzchnię ziemi i 1 m pod ziemią, przęsła o wysokości 4,5 m oraz zakończenie z drutu ostrzowego typu concertina o średnicy 0,73 m. Na całym odcinku budowanej bariery przygotowano utwardzony pas drogi granicznej o szerokości 8 m, umożliwiający patrolowanie granicy. Wykonawcą bariery jest konsorcjum spółek Skarbu Państwa: POLIMEX-MOSTOSTAL, MOSTOSTAL Siedlce; WĘGLOKOKS, BUDIMEX SA, UNIBEP SA i BUDREX Sp. z o.o.

1 lipca br. przestanie obowiązywać rozporządzenie MSWiA o czasowym zakazie przebywania w 183 miejscowościach na obszarze przygranicznym województw podlaskiego i lubelskiego. Zamiast tego wojewodowie wprowadzą zakaz przebywania w odległości 200 metrów od linii granicy państwowej.

Senatorowie wraz ze starostą sokólskim Piotrem Rećką i przedstawicielami Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej przejechali wzdłuż 20-kilmetrowego odcinka granicy, monitorowanego przez placówkę SG w Krynkach i obejrzeli zbudowaną barierę i drogę techniczną na tym odcinku.

Przewodnicząca Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności senator Maria Koc złożyła w imieniu senatorów podziękowanie dla Straży Granicznej na ręce płk SG Marka Sochańskiego, podkreślając: „widzimy, że wykonaliście ogrom pracy, dzięki wam czujemy się w Polsce bezpiecznie”.

W Supraślu burmistrz Radosław Dobrowolski osobiście oprowadził delegację po najciekawszych obiektach miasta, zapoznając uczestników z wielowiekową, wielokulturową i wielowyznaniową historią regionu. Senatorowie odwiedzili m.in. dawny zbór ewangelicko-augsburski, a obecny kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, prawosławny Monaster Męski Zwiastowania NMP oraz Muzeum Ikon – działające od 2006 r. interaktywne muzeum sztuki sakralnej prawosławia, w którego zbiorach znajduje się blisko półtora tysiąca ikon z XVIII, XIX wieku oraz współczesnych, a także przedmioty sakralne i unikatowe freski wzorowane na stylu malarzy z Bałkanów.

Senatorowie odwiedzili także najstarszy w Polsce Meczet Tatarski oraz Centrum Edukacji i Kultury Muzułmańskiej Tatarów Polskich w Kruszynianach, gdzie spotkali się m.in. z przewodniczącym Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Kruszynianach Bronisławem Talkowskim. Gmina Wyznaniowa jest organizacją społeczną, której misją jest umożliwienie polskim Tatarom, zwanym również Tatarami Wielkiego Księstwa Litewskiego, zamieszkującym polskie ziemie od 600 lat, kultywowanie dorobku kulturalnego i religijnego swoich przodków, którzy przybyli na teren Rzeczypospolitej ze Złotej Ordy, Chanatu Krymskiego, Kazańskiego i Astrachańskiego.

Senacka delegacja w towarzystwie starosty sokólskiego Piotra Rećki złożyła także wizytę w Sanktuarium Najświętszego Sakramentu przy Parafii Rzymskokatolickiej pw. św. Antoniego Padewskiego w Sokółce, uznawanym za miejsce pierwszego w Polsce cudu eucharystycznego polegającego na przemianie hostii w tkankę ludzkiego serca. Na zaproszenie władz powiatu sokólskiego senatorowie wysłuchali także koncertu piosenek musicalowych w wykonaniu młodzieżowego Zespołu Powiatowego „Studio Poezja”.

W Tykocinie senatorowie spotkali się z burmistrzem Mariuszem Dudzińskim i wspólnie odwiedzili Wielką Synagogę, Dom Talmudyczny oraz Kościół pw. Trójcy Świętej, wybudowany staraniem Jana Klemensa Branickiego w latach 1740–1750.

22 czerwca br. – po zakończeniu wyjazdowego posiedzenia Komisji w Operze i Filharmonii Podlaskiej – Europejskim Centrum Sztuki im. Stanisława Moniuszki w Białymstoku – senatorowie zwiedzili budynek filharmonii, a następnie udali się do Muzeum Pamięci Sybiru, w którym obejrzeli ekspozycję dot. zesłańców syberyjskich, ze szczególnym uwzględnieniem historii sybiraków białostockich.

Wysłuchując nagrań relacji sybirackich z czterech akcji deportacyjnych w latach 40. XX w., podczas których represjom poddanych zostało blisko milion obywateli II RP, senatorowie mogli zobaczyć m.in. reprodukcje wagonów, w których deportowani wywożeni byli na wschód. Szczególną uwagę zwrócono na postaci Bronisława Piłsudskiego i Benedykta Dybowskiego, a także na samą nazwę muzeum, która – jak mówił przewodnik – „nieprzypadkowo zawiera słowo »pamięć«, „bo to pamięć jest głównym nośnikiem historii i nienamacalnym żywiołem, dającym nam wgląd w tragedię tamtych czasów”.

Na koniec drugiego dnia wizyty senatorowie zwiedzili białostocki Rynek Kościuszki.

Wcześniej – 21 czerwca br. – Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności odwiedziła Sulejówek, Węgrów, Sokołów Podlaski i Ciechanowiec.

W Sulejówku senatorowie odwiedzili Muzeum Józefa Piłsudskiego, po którym oprowadzili ich p.o. dyrektora muzeum dr Robert Andrzejczyk oraz zastępca dyrektora ds. naukowych prof. Grzegorz Nowik. Senatorowie zwiedzili m.in. dworek „Milusin”, ufundowany Naczelnemu Wodzowi w 1921 r. przez jego żołnierzy jako swoisty pomnik za zwycięską wojnę. „Ten dom symbolizował odzyskanie innego domu – ojczyzny. Wyposażony w łazienkę, bieżącą wodę, elektryczność, a nawet telefon, wyznaczał w swoim czasie standardy nowoczesności” – mówił prof. Nowik.

Senatorowie zostali także oprowadzeni po nowoczesnym gmachu kompleksu muzealno-edukacyjnego o powierzchni użytkowej ok. 6 tys. metrów kwadratowych, oddanym do użytku w 2020 r. Poza ekspozycją związaną z życiem Marszałka senatorowie mogli zobaczyć tam „skrzydła niepodległości”, na których odwiedzający muzeum uczniowie zapisują życzenia dla swoich ukraińskich rówieśników.

Kolejnym punktem wyjazdu była wizyta w Centrum Dialogu Kultur w Węgrowie, mieszczącym się w zrewitalizowanym klasztorze z XVII w., o którego historii opowiedziała mieszkająca w Węgrowie przewodnicząca Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności Maria Koc. „To wyjątkowe miejsce udało się podnieść z ruiny siłami społecznymi” – podkreśliła. Zwracała uwagę na wielokulturową i wieloreligijną historię miasta, odzwierciedlającą się niegdyś w m.in. w sąsiedztwie wielu świątyń różnych obrządków. W spotkaniu uczestniczyła również starosta węgrowski Ewa Besztak.

Na szlaku Wielkiego Gościńca Litewskiego członkowie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności odwiedzili także Sokołów Podlaski.

W Sokołowskim Ośrodku Kultury dyrektor Marcin Celiński zapoznał senatorów z działalnością instytucji i opowiedział o rozwoju regionu. „Zależy nam, by wskrzesić dziedzictwo Gościńca” – podkreślał. Dyrektor zwrócił uwagę na różnicę między historycznymi a administracyjnymi granicami Podlasia i przekonywał, że choć dojazd z Warszawy zajmuje zaledwie dwie godziny, obszar ten pozostaje wciąż w znacznej mierze nieodkryty. Senatorowie obejrzeli ekspozycję prezentująca stroje ludowe i chłopskie narzędzia codziennego użytku, a także wysłuchali historii Męczenników z Pratulina, czyli sokołowskich unitów.

Na koniec pierwszego dnia wyjazdu studyjnego członkowie senackiej Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności wzięli udział w konferencji „Rozwój regionu poprzez budowanie marki turystycznej – Podlasie” w Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu.

„Podlasie to nie tylko piękne krajobrazy, lecz także bogate dziedzictwo kulturowe – zróżnicowane narodowo i religijnie. Chcemy pokazać, jak wykorzystać te walory do rozwoju turystycznej gałęzi gospodarki” – powiedziała przewodnicząca Komisji Maria Koc, otwierając debatę.

Reprezentujący okręg białostocki senator Mariusz Gromko mówił o wpływie pandemii i kryzysu migracyjnego na lokalną turystykę. „Paradoksalnie zamknięcie granic sprawiło, że Polacy poszukiwali wypoczynku w kraju, w tym na Podlasiu. Niestety niebawem nastąpił kryzys na granicy” – zauważył. Senator wyraził także nadzieję, że po zakończeniu budowy zapory na granicy polsko-białoruskiej wszystkie miejscowości – np. Kruszyniany czy Białowieża – zostaną otwarte dla turystów.

Prezes Podlaskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej Bożena Nienałtowska w swoim wystąpieniu zwracała uwagę, że na Podlasiu znajduje się jedyny w Europie las pierwotny i jedyny w Polsce obiekt przyrodniczy wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO – Puszcza Białowieska.

Dyrektor biura PROT Sławomir Kieda przybliżył senatorom historię organizacji oraz strategię jej rozwoju i komunikacji. Wspominał m.in. o konferencji „Podlaska turystyka - wspólna sprawa”, udziale w targach branży turystycznej czy emisji reklam w przestrzeni publicznej. Dyrektor podkreślał znaczenie nowatorskich działań dla rozwoju marki, jaką jest region: promocję w mediach społecznościowych, tworzenie aplikacji mobilnych czy współpracę z firmami komercyjnymi. Zwracał również uwagę na konieczność szkolenia pracowników punktów informacji turystyczne. „To oni są »na linii frontu« kontaktu z turystą” - zauważył.

W spotkaniu uczestniczył także burmistrz Tykocina Mariusz Dudziński. „Tykocin jest bardzo dobrym przykładem współpracy między samorządem a organizacjami turystycznymi” – przekonywał.

Zastępca dyrektora działu marketingu Polskiej Organizacji Turystycznej Krzysztof Stejman przedstawił pomysły na przyciągnięcie turystów z krajów arabskich i Azji. Omówił stosowane przez POT systemy rekomendacji, np. Polskie Marki Turystyczne czy Modelowe Ośrodki Turystyczne Europy (EDEN). Wicedyrektor zaprezentował także niektóre wydarzenia i projekty organizowane przez PAT: „Weekend za pół ceny”, „Jak smakuje Polska – Podlaski Szlak Kulinarny”, Turystyczne Mistrzostwa Vlogerów, Mobilne Centrum Edukacji, Certyfikat Dobrych Praktyk i kampanię turystyki rowerowej.

Na koniec spotkania – po debacie ekspertów z senatorami – głos zabrała Dorota Łapiak, dyrektor Muzeum Rolnictwa im. Ks. K. Kluka w Ciechanowcu, w którego murach odbyła się konferencja. Dyrektor opowiedziała o historii i działach merytorycznych muzeum, m.in. jedynym w Polsce Muzeum Weterynarii, znajdującym się pod opieką Polskiego Towarzystwa Weterynaryjnego, czy dziale zielarstwa z roślinami leczniczymi wyselekcjonowanymi na podstawie dykcjonarza patrona muzeum.

Po konferencji senatorowie zwiedzili jeszcze część ekspozycji Muzeum Rolnictwa, w tym największą w Polsce kolekcję zabytkowych lokomobili, wystawę zabytkowych ciągników, drewniany kościół z XVIII w. i bogatą wystawę pisanek.