Z prac komisji senackich

Komisje: Ustawodawcza oraz Praw Człowieka, Praworządności i Petycji postanowiły zaproponować Senatowi poprawki do ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Senatorowie chcą m.in., aby przepisy ustawy obowiązywały posłów i senatorów obecnej kadencji, żeby wszystkie, a nie tylko – jak w wersji sejmowej – te w kwocie przekraczającej w jednym roku 10 tys. zł, wpłaty członkowskie na rzecz partii politycznych były ujawniane w rejestrach umieszczanych w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP). Przyjęli też poprawkę, aby o karach w postaci dożywotniego zakazu pracy w instytucjach publicznych decydował sąd nie obligatoryjnie, a fakultatywnie, a także, żeby do katalogu przestępstw włączyć przestępstwo urzędnicze.

Opinie o nowelizacji przedstawili eksperci. Prof. Ryszard Piotrowski ocenił, że jest ona niezgodna z konstytucją, m.in. w odniesieniu do zasady określoności i proporcjonalności. Na naruszenie zasady proporcjonalności przez wprowadzane przepisy zwrócił też uwagę prof. Artur Nowak-Far, opiniujący ich zgodność z prawem Unii Europejskiej. W jego ocenie część nowych przepisów jest zgodna z prawem UE, ale wątpliwości pod tym względem budzi m.in. brak dostatecznej ochrony danych osobowych dotyczących umów zawieranych przez partie polityczne i publikacji danych o wpłatach na rzecz partii. Założenia nowelizacji uznał za słuszne dr Marcin Walecki, który analizował realizację przez nią zaleceń GRECO i OBWE w zakresie korupcji. Podkreślił, że wprowadzane zmiany idą w dobrym kierunku, ale wymagają doprecyzowania. Jego zastrzeżenia budził m.in. obowiązek penalizacji przez Państwową Komisję Wyborczą naruszeń przez partie polityczne konieczności prowadzenia rejestrów wpłat i umów; brak harmonizacji przepisów dotyczących finansowania partii. Ekspert wskazywał także na potrzebę odpowiedniego dostosowania vacatio legis. Przedstawiciele Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska pozytywnie oceniali zakres dostępu do informacji publicznej proponowany w ustawie, dostrzegali jednak potrzebę doprecyzowania rozwiązań technicznych w tym zakresie .

W trakcie dyskusji senatorowie podkreślali, że ustawa antykorupcyjna jest potrzebna, ich wątpliwości budził m.in. przepis wprowadzony w Sejmie, wyłączający spod obowiązywania noweli posłów i senatorów obecnej kadencji. Propozycje poprawek wykreślających ten przepis zgłosili senatorowie: Krzysztof Kwiatkowski, Aleksander Pociej i Adam Szejfeld.

Przedstawiając ustawę o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, poseł sprawozdawca Jarosław Sachajko podkreślił, że spotkała się ona z dobrym odbiorem społecznym. Ta tzw. ustawa antykorupcyjna ma na celu zwiększenie skuteczności walki z korupcją. Przewiduje, że osoby skazane za korupcję nie będą mogły być zatrudniane w instytucjach państwowych i samorządowych, spółkach z udziałem Skarbu Państwa i samorządu. Skazanego za korupcję sąd będzie mógł pozbawić praw publicznych. Partie polityczne będą miały obowiązek prowadzenia i aktualizacji rejestrów wpłat, które będą umieszczane w BIP; i prowadzenia rejestru zawieranych umów, też udostępnianego w BIP.