Z prac komisji senackich

Komisje: Środowiska, Nadzwyczajna ds. Klimatu oraz Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej nie zakończyły rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach.

Wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba rekomendując senatorom nowe przepisy, stwierdził, że mają one ograniczyć koszty funkcjonowania gospodarki odpadowej w gminach. Nowela przewiduje m.in. podniesienie maksymalnych opłat za odpady z nieruchomości niezamieszkałych. Ma to spowodować, że gminy nie będą dopłacać do ich wywozu i zagospodarowania.

Podczas obrad rozpatrywana nowelizacja wywołała wiele wątpliwości i kontrowersji. Komisje senackie otrzymały stanowiska, opinie i propozycje zmian m.in. od rzecznika małych i średnich przedsiębiorców, Związku Miast Polskich, Unii Metropolii Polskich, Unii Miasteczek Polskich, Związku Gmin Wiejskich RP, Związku Pracodawców Gospodarki Odpadami  czy Izby Przemysłowo-Handlowej Gospodarki Złomem. W trakcie dyskusji senatorowie podkreślali, że proponowane poprawki wymagają przeanalizowania ze względu na sprzeczność propozycji postulowanych przez przedsiębiorców i samorządowców. Część z poprawek zgłoszonych przez senatorów idzie bardziej w kierunku postulatów przedsiębiorców, część zaś realizuje postulaty samorządów. Podczas posiedzenia dyskusję wywołał m.in. artykuł noweli, który określa maksymalną stawkę za odpady, jaką gmina będzie mogła nałożyć na mieszkańców przy wyborze metody obliczenia jej na podstawie ilości zużytej wody. Zgodnie z nowelizacją tzw. ustawy śmieciowej opłata ta nie będzie mogła być wyższa niż 7,8% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za gospodarstwo domowe i wyniesie ok. 150 zł. Zdaniem samorządowców ustalenie odgórnej maksymalnej opłaty przy metodzie „od wody” negatywnie wpłynie np. na gminy turystyczne, które w ten sposób obliczają opłatę śmieciową. W ich ocenie takie rozwiązanie uprzywilejowuje też gospodarstwa domowe, w których czasowo przebywa większa liczba osób generująca wyższe koszty systemu odpadowego; chodzi m.in. o studentów, cudzoziemców czy pracowników tymczasowych. Resort klimatu i środowiska nie krył, proponując ten przepis, że jest to konsekwencja sytuacji w Warszawie, kiedy po wprowadzeniu metody od „wody”, rachunki za śmieci w stolicy poszły radykalnie w górę. Kontrowersje wywołał też przepis, który umożliwi gminom pokrywanie części kosztów gospodarowania odpadami z dochodów własnych, które nie pochodzą z opłat śmieciowych pobranych od mieszkańców. Strona samorządowa wskazywała, że nie wyklucza takiego rozwiązania, ale jedynie w wypadku zagwarantowania szczelności całego systemu, a tak obecnie nie jest. Jak podkreślali samorządowcy, obecnie byłoby to niesprawiedliwe i de facto powodowałoby dopłacanie do tych, którzy za śmiecie faktycznie nie płacą. Wątpliwości budził także postulat przedsiębiorców, by wydłużyć z 60 do 90 dni możliwość wypisania się z systemu gminnego nieruchomości niezamieszkałych, w których powstają odpady komunalne. Przeciwko tej propozycji protestowali samorządowcy, argumentując, że w realiach prowadzonych obecnie przetargów na odbiór odpadów, które często obowiązują na rok, 90-dniowa możliwość wypisania się z systemu spowoduje jeszcze większe wydłużenie procesu przetargowego, który w takich okolicznościach mógłby trwać nawet pół roku. Proponowano również, by gmina w terminie 7 dni informowała wszystkich przedsiębiorców na swoim terenie o możliwości wyłączenia się z systemu.

W trakcie debaty senatorowie: Ewa Matecka, Jadwiga Rotnicka, Zygmunt Frankiewicz, Krzysztof Kwiatkowski, Janusz Pęcherz, Zdzisław Pupa, Wadim Tyszkiewicz zgłosili kilkadziesiąt propozycji poprawek. Głosowania nad nimi zostaną przeprowadzone na następnym posiedzeniu komisji.