Z prac komisji senackich

Senatorowie z Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą zapoznali się z informacją Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” dotyczącą jej działalności na rzecz wspierania Polonii i Polaków za granicą w 2019 i 2020 r. Przedstawiając informację, prezes Mikołaj Falkowski podkreślił, że w 2020 r. fundacja musiała zmierzyć się ze zmianą sposobu finansowania zadań na rzecz Polonii i Polaków za granicą, a także z trudnościami spowodowanymi pandemią koronawirusa. Jak zaznaczył, fundacja stara się, by te utrudnienia były jak najmniej dokuczliwe dla beneficjentów. Wskazał jednocześnie, że mimo tych problemów fundacja realizuje swoje zadania bez większych zakłóceń. Prezes Mikołaj Falkowski podkreślił, że najważniejszą, niejako sztandarową, działalnością fundacji jest wspieranie mediów polonijnych i polskich na Wschodzie; w tym trudnym okresie udało się zapewnić ciągłość pracy 75 redakcji współpracujących z fundacją. Poinformował również, że w 2020 r. budżet Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” wyniósł 32 mln zł. Na tę kwotę złożyły się dotacje z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (22,5 mln zł), Ministerstwa Spraw Zagranicznych (5,3 mln zł), Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2,2 mln zł), a także innych instytucji. Jak mówił, oprócz swoich sztandarowych programów fundacja w 2020 r. realizuje 9 projektów inwestycyjnych: na Litwie, Łotwie, Białorusi i Ukrainie; na Łotwie np. prowadzona jest budowa świetlicy i stołówki w polskiej szkole. Prezes Mikołaj Falkowski zwrócił uwagę, że fundacja jest aktywna we wszystkich dotychczasowych obszarach działania (aktywizacja środowisk polskich za granicą, dziedzictwo kulturowe i historyczne, edukacja, kultura, media, pomoc charytatywna, stypendia), a realizację zadań na rzecz Polaków za granicą dostosowuje do aktualnych możliwości wynikających z epidemii. Jak wskazywał, ze względu na epidemię fundacja musiała zrezygnować z wymiany młodzieży szkolnej, którą zastąpiła częściowo organizowaniem spotkań on-line.

W 2019 r. budżet Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” wyniósł 36,5 mln zł, z czego dotacja z Kancelarii Senatu wyniosła 33 mln zł. Pozostałe środki pochodziły z ministerstw, instytutów, a także z wpłat na Wschodni Fundusz Dobroczynności. Posiadane środki wydatkowano na: aktywizację środowisk polskich poza granicami, dziedzictwo kulturowe i historyczne, edukację, kultury, media, pomoc charytatywną, stypendia. Kontynuowano i rozwijano najważniejsze projekty z lat poprzednich, takie jak: „Bon Pierwszaka”, „Spotkania na Pokuciu”, Wileńska Akademia Biznesu, kampania kampania #KtoTyJesteś, turniej wiedzy historycznej Historiada, akcja „Repatriacja krok po kroku”, zjazd Federacji Polskich Mediów na Wschodzie i szkolenia dziennikarzy, renowacją polskich kwater wojskowych na Białorusi i Litwie oraz wiele innych. Prezes Mikołaj Falkowski podkreślił, że w 2019 r. szczególny nacisk fundacja kładła na wspieranie mediów polonijnych i polskich na Wschodzie. W ramach projektu „Media Plus” wsparto bieżącą działalność polskich redakcji wydających gazety i czasopisma, tworzących programy radiowe i telewizyjne, a także prowadzących internetowe portale informacyjne. Realizacja projektu pozwoliła wyposażyć w sprzęt aż 24 redakcje; 3 ośrodki medialne otrzymały nowoczesne oprogramowanie, a w 4 przeprowadzono drobne remonty. W 2019 r. zorganizowano też szkolenia w polskich mediach dla polskich dziennikarzy z zagranicy oraz doroczny zjazd Federacji Mediów Polskich na Wschodzie, w którym udział wzięło blisko 70 dziennikarzy z 27 redakcji z 10 państw.

W trakcie dyskusji senatorowie pytali m.in. o kontynuację prac inwestycyjnych, a także o bieżące potrzeby w tym zakresie. Odpowiadając na pytanie przewodniczącego komisji senatora Kazimierza Michała Ujazdowskiego, dyrektor Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Jan Badowski poinformował, że informacje o przyznanych dotacjach w 2020 r. zostaną opublikowane na stronie internetowej pełnomocnika rządu do spraw Polonii i Polaków za Granicą, która jest obecnie przygotowywana.

Na zakończenie posiedzenia senator Wojciech Ziemniak zwrócił się do dyrektora Jana Badowskiego o przedstawienie uzasadnienia nieprzyznania dotacji na 2020 r. 2 największym polonijnym organizacjom parasolowym: Radzie Polonii Świata i Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych. Przewodniczący komisji senator Kazimierz Michał Ujazdowski poprosił natomiast o przesłanie pisemnego uzasadnienia tej decyzji. Poinformował też senatorów o prowadzonych do końca listopada 2020 r. konsultacjach w sprawie przygotowanego na zlecenie komisji raportu „Ośrodki polonoznawcze w Europie i Ameryce Północnej. Analiza stanu obecnego oraz rekomendacje działań wspierających” (OE-306). Zachęcał też do upowszechniania informacji na jego temat w zainteresowanych środowiskach. Ponadto senator poinformował, że zlecony przez niego raport „Instytucjonalny model samorządowej polityki repatriacyjnej” jest już gotowy i zostanie przekazany senatorom. Kolejne posiedzenie komisji emigracji będzie poświęcone działalności Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.