Z prac komisji senackich

W 73. rocznicę wyzwolenia obozu koncentracyjnego Ravensbrück senatorowie z Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji spotkali się z przedstawicielkami Klubu Byłych Więźniów Obozu Koncentracyjnego dla Kobiet Ravensbrück. W spotkaniu, które odbyło się pod hasłem „Ocalić od niepamięci”, wzięły udział więźniarki tego obozu: Józefa Barańska, Maria Bogusz, Krystyna Cieliszak, Hanna Gontarczyk, Krystyna Kosmahl, Alicja Kubecka, Barbara Piotrowska, Wanda Rosiewicz, Stanisława Tkaczyk i Krystyna Zając, a także członkowie rodzin kobiet, które były tam więzione. Obecni byli wicemarszałkowie Maria Koc i Michał Seweryński, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin, kapelan Rodziny Ravensbrück ksiądz prałat Robert Ogrodnik, przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej, a w zastępstwie naczelnego rabina Polski – Ellis Yehoshua.

Otwierając spotkanie, przewodniczący Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji senator Robert Mamątow przypomniał, że 30 marca 2011 r. Senat podjął uchwałę w sprawie ustanowienia kwietnia miesiącem pamięci o ofiarach niemieckiego, nazistowskiego obozu koncentracyjnego Ravensbrück, a w Senacie organizowane są cyklicznie spotkania z jego byłymi więźniarkami.

Wicemarszałek Michał Seweryński zwrócił się do uczestniczek posiedzenia słowami: „Więźniarki i męczennice!”. Jak mówił, senackie spotkanie wpisuje się w trwałe postanowienie, aby wyrazić szacunek zarówno dla osób, które przetrwały, jak i dla tych, które nie przetrwały pobytu w obozie Ravensbrück. „Nie przez przypadek nasza konferencja nosi tytuł «Ocalić z niepamięci». Coraz trudniej jest zachować tę pamięć – pamięć o męczeństwie narodu polskiego, o milionach polskich ofiar. Powinniśmy mówić o Holokauście naszego narodu. Powinniśmy przywrócić pamięć o wojnie obronnej 1939 r., o wojnie prowadzonej przez państwo podziemne w odpowiedzi na celową politykę wyniszczenia i eksterminacji narodu polskiego przez Niemcy hitlerowskie” – stwierdził. Wicemarszałek Senatu podkreślił, że każda osoba ocalała z obozu jest żywą kartą historii, żywym dowodem postawy Polaków w czasie okupacji. Jego zdaniem należy dbać o to, aby przyszłe pokolenia zachowały pamięć o męczeństwie i walce narodu polskiego, aby Polska była budowana na zdrowym fundamencie – szacunku dla naszych bohaterów i tradycji. Młodzież powinna brać udział w takich spotkaniach, ponieważ w ten sposób tworzy się żywy most między ich pokoleniem a uczestnikami tamtych wydarzeń. Wicemarszałek Michał Seweryński zwrócił uwagę, że nie można pozwolić na zakłamywanie polskiej historii, a w ostatnim czasie prawda historycznajest obiektem manipulacji, co działa na szkodę polskich ofiar wojny, w celowy sposób pomniejsza się ich męczeństwo, ofiarę krwi i życia.

W trakcie spotkania został odczytany list marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego z wyrazami szacunku dla kobiet, które przeszły obozową gehennę – niewyobrażalny ból i cierpienie, walcząc o zachowanie człowieczeństwa. Zostały wygłoszone referaty: ks. dr Roberta Ogrodnika z Fundacji „Cultura Memoriae” „Operacje doświadczalne na Polkach w KL Ravensbrück”, dyrektor Muzeum Martyrologii „Pod Zegarem” Barbary Oratowskiej „Tajna korespondencja z KL Ravensbrück świadkiem ujawniania zbrodni niemieckich”, a także referat „Niemiecki Nazistowski Obóz Koncentracyjny dla Kobiet Ravensbrück w świetle materiałów śledztwa Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Szczecinie”, przedstawiony przez prokuratora z oddziału koszalińskiego Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Krzysztofa Bukowskiego.

Przedstawicielka Polski w Międzynarodowym Komitecie Ravensbrück Hanna Nowakowska, córka Janiny Ciszewskiej i wnuczka Władysławy Buszkowskiej, byłych więźniarek Ravensbrück, mówiła o działaniach podejmowanych na rzecz zachowania pamięci o kobietach z obozu. Jak podkreśliła, to właśnie uchwała Senatu z 2011 r. zapoczątkowała upamiętnianie ofiar. „Senat przyczynił się do rozpowszechniania wiedzy o obozie” – wskazała.

Zachowanie pamięci i zaangażowanie młodzieży w jej utrwalanie ma na celu projekt, o którym mówiła Anna Klimowicz, edukatorka w Sekcji Edukacji Historycznej Biura Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej. W ramach projektu „O tym nie można zapomnieć… – spotkania z osobami, które przeszły piekło obozów i deportacji podczas II wojny światowej” uczniowie gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych spotykają się z byłymi więźniami, aby zarejestrować ich wspomnienia. Obecni na sali uczniowie, którzy biorą udział w tegorocznej, 8. już edycji projektu, dziękowali za możliwość spotkania się ze świadkami historii.

Podczas II wojny światowej w KL Ravensbrück uwięziono 132 tys. kobiet i dzieci, zginęło około 92 tys. Liczbę Polek szacuje się na 40 tys., ocalało około 8 tys. z nich. W latach 1942–44 w obozie przeprowadzano zbrodnicze eksperymenty medyczne na więźniarkach. Operacjom poddano 86 kobiet, 74 były Polkami. Większość tych, które przeżyły, została kalekami.