Narzędzia:

6 kwietnia 2002 r.

06.04.2002

6 kwietnia 2002 r. w Muzeum Narodowym w Warszawie odbyła się debata pt. "Szansa dla kultury", podczas której minister kultury Andrzej Celiński przedstawił projekty zmian legislacyjnych i organizacyjnych dotyczących całego obszaru kultury polskiej.

W debacie udział wzięli premier Leszek Miller, marszałek Sejmu Marek Borowski, wicemarszałek Senatu Kazimierz Kutz, szefowa Kancelarii Prezydenta Jolanta Szymanek-Deresz, przewodniczący Komisji Kultury i Środków Przekazu senator Ryszard Sławiński.

Do dyskusji zaproszono wybitnych twórców kultury, menadżerów, polityków. Wśród gości przybyłych na spotkanie byli dyrektorzy: Teatru Narodowego Jerzy Grzegorzewski i Teatru Wielkiego - Opery Narodowej Waldemar Dąbrowski, Krzysztof Zanussi, prezes ZASP Olgierd Łukaszewicz, Jan Englert i Kazimierz Kaczor.

Propozycje przedstawione przez ministra A. Celińskiego dotyczyły systemowych gwarancji dla rozwoju kultury. Przewidują one m.in. przeznaczenie 1% dochodów państwa na kulturę, odpis od podatku sum przeznaczonych na kulturę, finansowanie z Lotto i tzw. Funduszy Kryształowych.

Zdaniem ministra A. Celińskiego, dla uzdrowienia sytuacji polskiej kultury duże znaczenie będzie miała nowa ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Umożliwi ona m.in. równoległe funkcjonowanie instytucji różnego typu: prywatnych i publicznych, komercyjnych i niekomercyjnych. Prywatne niekomercyjne instytucje kultury będą miały dostęp do dotacji ze środków publicznych. Zapowiedział, że ministerialny projekt nowej ustawy trafi do rządu za kilka tygodni.

Możliwość długoletniego planowania działalności i odpowiedniego gospodarowania majątkiem instytucji ma zapewnić przeznaczanie na kulturę co najmniej 1% dochodów państwa.

Minister kultury zapowiedział, że chce, aby co roku budżet na kulturę był powiększany przynajmniej o wskaźnik inflacji plus 1% w stosunku do roku poprzedniego.

Plany te potwierdził premier L. Miller, który stwierdził, że zamierzeniem rządu jest, aby od następnego roku nakłady na kulturę systematycznie rosły. W opinii prezesa Rady Ministrów, kultura powinna być chroniona, powszechnie dostępna i dobrze opłacana. Premier wspomniał przy tym o wadze nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Inne propozycje ministra kultury to m.in. określenie standardów finansowych i organizacyjnych dla wszystkich instytucji, zmiana systemu rozliczeń instytucji kultury poprzez odejście od ograniczeń rocznego budżetowania, możliwość odpisu od podatku od dochodów osobistych jednego procentu na cele kulturalne (ma to zapewnić zmiana w ustawie o organizowaniu pożytku publicznego i wolontariatu).

Innym instrumentem finansowym będą w dalszej perspektywie tzw. Kryształowe Fundusze. Instytucje kultury będą w nich umieszczały jeden procent swoich bieżących wydatków. Będzie to kapitał nienaruszalny, możliwe będzie korzystanie z odsetek. Ten projekt ma amortyzować ewentualne niekorzystne skutki budżetowe.

Dodatkowe dochody na kulturę miałyby płynąć także z Lotto. Zagwarantuje to ustawa o grach losowych i zakładach wzajemnych. Według szacunkowych danych ministerstwa, zapewni to dochód na poziomie około kilkudziesięciu milionów złotych rocznie. Ze środków tych będą mogły korzystać nie tylko narodowe instytucje kultury, ale także jednostki samorządowe i pozarządowe.

Zdaniem ministra kultury, istotną gwarancją dla kultury powinien być kontrakt między organizatorem a dyrektorem instytucji czy konkretnego projektu, opisujący zakres wzajemnych zobowiązań i dający wieloletnie gwarancje finansowe dla obu stron.

W dyskusji większość uczestników debaty oceniła propozycje ministra jako dobre, głównie ze względu na to, że minister A. Celiński przedstawił całościowy pakiet naprawy sytuacji finansowej i prawnej instytucji kultury.

Uczestnicy debaty dostrzegli jednak ważne wątki, które nie zostały przez ministra poruszone.

W opinii Mikołaja Grabowskiego, który 1 września br. obejmie stanowisko dyrektora Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, należy zastanowić się nie tylko nad sytuacją instytucji kultury, ale także odbiorców, którzy z różnych przyczyn - psychologicznych, edukacyjnych i finansowych - nie uczestniczą w kulturze.

Szefowa Zachęty Agnieszka Morawińska dodała, że instytucje kultury czekają na zmianę ustawy o VAT. Ratunkiem byłaby zerowa stawka VAT.

W opinii wicemarszałka K. Kutza, minister pominął w swych planach najważniejszą sprawę - wspieranie młodych talentów. Podczas debaty stwierdził, że inteligentny i mądry minister powinien wiedzieć, jak wykorzystać talenty. Geniuszów trzeba szukać już w szkołach. W obecnych warunkach wybitne jednostki nie mają szans, by zaistnieć.

Według szefa warszawskiej Filharmonii Narodowej Antoniego Wita, najważniejsze jest to, by zaproponowane przez ministra kultury zmiany zostały konsekwentnie przeprowadzone.

Zobacz inne aktualności Przejdż do wszystkich aktualności

Senator Masłowski na międzyparlamentarnej konferencji na temat gospodarki o obiegu zamkniętym

Senator Piotr Masłowski wziął udział w konferencji nt. gospodarki o obiegu zamkniętym w Brukseli

Senacki Zespół ds. Innowacji w Gospodarce dyskutował o nowych metodach ochrony wód powierzchniowych

Pierwsze posiedzenie Senackiego Zespołu ds. Innowacji w Gospodarce poświęcono wymogom Ramowej Dyrektywy Wodnej UE i metodom obniżania ilości biogenów w wodach powierzchniowych.

Spotkanie komisji spraw europejskich parlamentów państw Trójkąta Weimarskiego

Parlamentarzyści Trójkąta Weimarskiego debatowali na temat perspektyw i skutków rozszerzenia Unii Europejskiej. Omówili także kwestie związane ze zmianą unijnych traktatów.