Senat i senatorowie

Parlamentarny Zespół Dróg Wodnych zapoznał się z informacją na temat realizacji programów rewitalizacji dla dróg wodnych: Odrzańska Droga Wodna oraz Droga Wodna Wisły, finansowania inwestycji w ramach środków na realizacje polityki spójności, a także propozycje zmian  w ustawie o żegludze śródlądowej i o zintegrowanym europejskim programie działań na rzecz rozwoju żeglugi śródlądowej NAIADES III.

Uczestnicy posiedzenia wyrazili poparcie dla polskich starań włączenia Odrzańskiej Drogi Wodnej oraz Drogi Wodnej Wisły do europejskiej sieci transportowej. Zgodnie z ratyfikowanym w 2017 r. Europejskim Porozumieniem w Sprawie Głównych Śródlądowych Dróg Wodnych o Znaczeniu Międzynarodowym (AGN), w myśl którego drogi wodne E30, E40 i E70 miały zostać przebudowane w celu osiągnięcia wyższego stopnia żeglowności. Parlamentarzystów i ekspertów zaniepokoiła informacja, że w przekonaniu Komisji Europejskiej rozwoju śródlądowych dróg wodnych nie da się pogodzić z ochroną przyrody w myśl zasady zrównoważonego rozwoju. Zdaniem członków zespołu kwestie środowiskowe nie stoją w sprzeczności z rozwojem żeglugi śródlądowej. Ich zdaniem można minimalizować wpływ nowych inwestycji na środowisko oraz prowadzić działania kompensacyjne. Przypomnieli, że niezbędne inwestycje mają na celu nie tylko poprawę żeglowności rzek lecz także ochronę przed powodziami i suszą. Jak podkreślił przewodniczący zespołu senator Jerzy Wcisła, warto także policzyć koszty, również środowiskowe, zaniechania prac utrzymaniowych i modernizacyjnych. Chodzi chociażby o nieskorzystanie z możliwości przeniesienia na drogi wodne części transportu kołowego, co wpisuje się, jego zdaniem, w cele zrównoważonego transportu.

Uczestnicy posiedzenia oceniali, że uzgodnienia z Komisją Europejską mają kluczowe znaczenie dla przyznania finansowania w najbliższej siedmioletniej perspektywie finansowej. Poznali najważniejsze założenia Krajowego Programu Żeglugowego do 2030 r. – nadrzędnego dokumentu, który warunkuje możliwość pozyskania unijnych środków. Będzie on wyznaczać główne cele w krótkoterminowej polityce. Długoterminowym uzupełnieniem krajowego programu są programy odrzański i wiślany. Obecnie program Odrzańska Droga Wodna jest na etapie przygotowań do konsultacji międzyresortowych. Zaś program Droga Wodna Wisły przeszedł już ten etap i oczekuje na wpis do wykazu prac legislacyjnych rządu. Sam Krajowy Program, który zawiera m.in. opis sześciu zaplanowanych inwestycji, będzie niebawem poddany konsultacjom społecznym. Aktualnie w drodze przetargu ma zostać wyłoniony wykonawca na opracowanie Oceny Oddziaływania na Środowisko.

Członkowie zespołu wysłuchali także propozycji zmian w ustawie o żegludze śródlądowej, a także o założeniach programu NAIADES III. Unijny program ma na celu stwarzanie korzystnych warunków dla rozwoju branży, modernizację floty, zwiększenie zainteresowania pracowników, również zwiększenie udziału kobiet w zatrudnieniu w tym obszarze czy promocję żeglugi śródlądowej. Jednym z kierunków działań w tym zakresie ma być cyfryzacja, czyli m.in. digitalizacja usług np. uzyskiwania pozwoleń czy wprowadzenie płatności elektronicznych za korzystanie ze śluz i dróg wodnych. Parlamentarzyści postulowali utrzymanie zróżnicowanych opłat dla różnych rodzajów działalności i wykorzystywania dróg wodnych przez osoby prywatne. Uczestnicy posiedzenia mówili także, że w ramach tego programu nie zostały zaplanowane środki na cele inwestycji infrastrukturalnych.

Podczas posiedzenie zostały wręczone także akty mianowania członkom aespołu ekspertów Parlamentarnego Zespołu Dróg Wodnych.