Senat i senatorowie

Podczas 12. posiedzenia Senatu 18 czerwca br. Izba podjęła uchwałę o znaczeniu edukacji europejskiej. Wnioskodawcą uchwały był Wicemarszałek Senatu RP Michał Kamiński.

Za uchwałą głosowało 51 senatorów, 45 było przeciw, a jeden senator wstrzymał się od głosu.

Podczas debaty projekt uchwały wysoko oceniła senator Danuta Jazłowiecka. Za szczególnie ważne uznała wspieranie przez Senat edukacji europejskiej, promowanie UE i polskiego członkostwa we wspólnocie. Jak wskazał senator Bogdan Klich, fundamentem UE są wartości, takie jak godność osoby ludzkiej, wolność i demokracja, i to o nich powinna przypominać edukacja europejska. W opinii senatora Marcina Bosackiego znajdujemy się w momencie krytycznym, kiedy Polacy będą wybierać między 2 wizjami uczestnictwa naszego kraju w UE; ten wybór będzie zależał m.in. od edukacji europejskiej. Jak przekonywał, w naszym narodowym interesie jest mocne miejsce Polski w silnej UE. Jego zdaniem coraz więcej Polaków rozumie, że we współczesnym niespokojnym świecie gwarantem bezpieczeństwa i dobrobytu Polski jest nasze członkostwo w UE. Podczas debaty wniosek o odrzucenie projektu uchwały złożył senator Rafał Ślusarz. Według niego ze względu na skłonność Polaków do przekory uchwała może być przeciwskuteczna. Deklarując się jako się jako ogromny zwolennik polskiego członkostwa w UE, podkreślił, że zgłaszanie zastrzeżeń dotyczących jej funkcjonowania nie oznacza eurosceptycyzmu, a Unii szkodzi nadmierny hurraoptymizm. W ocenie senatora Michała Seweryńskiego w interesie Polski jest UE pojmowana jako wspólnota suwerennych państw. Dlatego należy stanąć w prawdzie i podjąć debatę na temat kształtu UE, bo przecież Unia „to coś, co się nam szczęśliwie przytrafiło” i przekreśliło przekleństwo Jałty. „Jeżeli mamy mówić o edukacji europejskiej, to mówmy całą prawdę o UE”– przekonywał senator Michał Seweryński. Senator Jerzy Czerwiński, wskazując na pokoleniowe doświadczenie, jakim było dla niego wstąpienie Polski do UE, apelował by edukację europejską opierać na prawdziwych przesłankach, a nie na pustosłowiu. Jego zdaniem samo wołanie „Kochajmy się” niczego nie zmieni. Tekst uchwały uznał za konfrontacyjny, otwierający pole do nowego konfliktu. Senator Bogdan Zdrojewski apelował, by nie traktować jako przeciwników UE osób mających krytyczne opinie czy wątpliwości na temat jej funkcjonowania. Jego zdaniem nie wolno jednak wprowadzać do debaty o UE skrajnych poglądów. Zdaniem senatora Jana Marii Jackowskiego, który zgłosił 5 poprawek do projektu uchwały, w senackiej dyskusji niepotrzebny jest element polityczny i ideologiczny, zwłaszcza w toku debaty prezydenckiej. Powinniśmy osiągnąć consensus co do tego, że Polska jest ważnym członkiem UE, która nie jest tylko klubem dżentelmenów, ale miejscem twardych negocjacji i promowania interesów poszczególnych państw członkowskich. Wnioskodawca projektu uchwały wicemarszałek Michał Kamiński dziękował uczestnikom debaty, że przy wszystkich fundamentalnych różnicach, pokazała ona punkty wspólne. Nikt też nie zakwestionował naszego członkostwa w UE.

Poniżej przedstawiamy treść uchwały:

„Poparcie dla Unii Europejskiej w polskim społeczeństwie utrzymuje się wciąż na wysokim poziomie. Polacy rozumieją i doceniają korzyści wynikające z członkostwa w Unii, ufają instytucjom europejskim i widzą w niej swoją przyszłość. Większość Polaków darzy zaufaniem Unię Europejską, uważa ją za demokratyczną, postępową, dającą ochronę i skuteczną. Większość Polaków rozumie, że w coraz bardziej niespokojnym świecie bezpieczeństwo i dobrobyt Polski będzie łatwiej budować w ramach Unii Europejskiej.

Od pewnego czasu pojawiają się jednak w przestrzeni publicznej głosy wypaczające istotę związków Polski z Unią, podważające wiarygodność i rzetelność instytucji unijnych, które rzekomo zagrażają suwerenności Polski.

Oddziaływania tych nieprawdziwych opinii, niezgodnych z racją stanu Polski, nie można lekceważyć gdyż mogą w dłuższej perspektywie wypaczyć obraz Unii w zbiorowej percepcji. Należy temu zawczasu przeciwstawić się i zapobiegać przy pomocy edukacji i informacji. Przykład Wielkiej Brytanii pokazuje jak daleko idące konsekwencje może mieć manipulowanie opinią publiczną.

W związku z powyższym Senat apeluje o wzmożenie istniejących działań i podejmowanie nowych inicjatyw na rzecz edukacji o Unii Europejskiej, w tym również o ojcach założycielach projektu europejskiego: Konradzie Adenauerze, Alcide de Gasperi i Robercie Schumanie. O nadanie nowego impulsu i nowego zakresu europejskiemu wymiarowi edukacji. Chodzi o intensyfikację popularyzowania wiedzy o integracji europejskiej i objęcie nią wszystkich grup wiekowych, wszystkich grup zawodowych i wszystkie regiony kraju.

Apel skierowany jest do wszystkich jednostek nauczania i wychowania, do nauczycieli i wychowawców, do samorządów wszystkich szczebli, do organizacji pozarządowych oraz do mediów.

Szczegółowe projekty dla realizacji tego celu są w rękach pedagogów, społeczników i dziennikarzy.

Generalnie edukacja o Europie to wiedza o historii integracji europejskiej, o podstawach prawnych funkcjonowania Unii Europejskiej, o zależnościach prawa krajowego i europejskiego, o prawach i obowiązkach członków Unii, a także wiedza o krajach członkowskich, naszych europejskich sąsiadach.

Od pierwszego projektu konstytucji dla Europy Wojciecha Jastrzębowskiego z 1831 r., przez polskie projekty integracji europejskiej powstające na emigracji powojennej, aż po przesłanie NSZZ Solidarność i myśl Jana Pawła II o solidarności europejskiej – suwerenna i wolna Polska w zjednoczonej Europie była od dawna celem wielu Polaków.

Postać Wojciecha Jastrzębowskiego powinna być patronem proeuropejskiego programu edukacyjnego w naszym kraju. Nie tylko ze względu na profetyczny, przeniknięty polską kulturowo-geopolityczną inspiracją projekt zjednoczenia Europy. Jako wielki przyrodnik był również Jastrzębowski pionierem budowania wrażliwości i troski o środowisko naturalne człowieka, co Polsce i Europie potrzebne jest jak nigdy dotąd.

Znajomość dziejów, kultury i bieżących problemów naszych europejskich partnerów będzie wzmacniać wzajemne zrozumienie, zaufanie i wspólnotę wartości i celów.

Edukacja dla Europy to nauczanie o funkcjonowaniu w zjednoczonej Europie i korzystaniu z jej dobrodziejstw, a także o wspólnych, inspirowanych przez chrześcijaństwo, wartościach cywilizacji europejskiej, ich wzmacnianiu i kultywowaniu.

A zatem nadajmy nowy rozmach i nowy wymiar edukacji europejskiej. Zadbajmy pilnie o to dla dobra Polski i jej obywateli, dla obecnych i przyszłych pokoleń.”.