Marszałek i Prezydium

W środę, 16 grudnia 2020 r. Marszałek Senatu RP prof. Tomasz Grodzki odbył rozmowę z Przewodniczącą Sejmu Republiki Litewskiej panią Viktoriją Čmilytė-Nielsen. Rozmowa za pośrednictwem łącza internetowego odbyła się na prośbę strony polskiej.

Marszałek Senatu pogratulował pani przewodniczącej wyniku ostatnich wyborów parlamentarnych na Litwie, a także wyraził nadzieję, na dalsze podtrzymywanie bardzo dobrych relacji między oboma krajami, które mają swoje podstawy nie tylko w długoletnich tradycjach historycznych, a przede wszystkim w ostatnich latach naszej współpracy parlamentarnej. Marszałek Grodzki zaprosił także przewodniczącą Čmilytė-Nielsen do złożenia wizyty w Polsce.  

Przewodnicząca litewskiego Sejmu potwierdziła, że planuje kontynuować przyjacielskie relacje z Polską, tak jak to robił jej poprzednik Viktoras Pranckietis, który darzy Polskę szczególną sympatią. Wyraziła też zaniepokojenie rosnącą liczbą przypadków zakażeń COVID-19 na Litwie oraz nadzieję, że w ciągu najbliższych tygodni uda się sytuację tę opanować, co pozwoli w niedalekiej przyszłości organizować bezpośrednie spotkania. Marszałek Senatu podzielił się swoimi przemyśleniami na temat przebiegu pandemii  na podstawie swojej wiedzy medycznej i opinii ekspertów epidemiologów.

Marszałek Senatu poinformował, że w środę, 16 grudnia br. ukonstytuowała się polska delegacja do Zgromadzenia Sejmu i Senatu, Sejmu Litwy oraz Rady Najwyższej Ukrainy. Prof. Grodzki zaproponował, aby w najbliższym czasie przewodniczący polskiej, litewskiej i ukraińskiej delegacji przeprowadzili rozmowę online na temat przyszłych prac Zgromadzenia, a po ustaniu pandemii posiedzenie plenarne oraz posiedzenia poszczególnych komisji Zgromadzenia mogłyby się odbyć w Warszawie.

Viktoriją Čmilytė-Nielsen wyraziła pogląd, że platforma Zgromadzenia 3-stronnego jest bardzo cenna, podobnie jak bilateralna forma współpracy – poprzez Grupę Przyjaźni Polsko-Litewskiej, czy Zgromadzenie Parlamentarne Polska-Litwa. Poinformowała, że w obu formatach bierze udział blisko 1/3 parlamentarzystów litewskiego Sejmu. Wskazuje to na strategiczne miejsce Polski w litewskiej polityce, zarówno ze względu na współpracę w ramach NATO, jak i w Unii Europejskiej.

Przewodnicząca Čmilytė-Nielsen potwierdziła, że priorytetem jest dla niej zawarte porozumienie koalicyjne, a także podnoszona przez stronę polską kwestia pisowni nazwisk polskich w litewskich dokumentach. Przewodnicząca zapewniła, że Ministerstwo Sprawiedliwości podjęło już prace nad tym zagadnieniem. Marszałek Grodzki wyraził nadzieję na rozwiązanie tego problemu.

Viktorija Čmilytė-Nielsen przypomniała ponadto o kalendarzu planowanych wydarzeń roku 2021, który Sejm RL ogłosił Rokiem Konstytucji 3 maja.

W ocenie Przewodniczącej Sejmu Republiki Litewskiej do najważniejszych zakresów polsko-litewskiej współpracy parlamentarnej należą polityka bezpieczeństwa oraz energetyka. Także temat Białorusi jest kluczowy, ze względu na obecną sytuację polityczną w tym kraju. Przewodnicząca poinformowała, że w czwartek, 17 grudnia br. w litewskim parlamencie odbędzie się głosowanie nad sugestiami przyznania nagrody wolnościowej dla białoruskich opozycjonistów.  Viktorija Čmilytė-Nielsen wyraziła również zaniepokojenie funkcjonowaniem elektrowni jądrowej w Ostrowcu. Wskazała, że jej istnienie jest nie tylko szkodliwe dla krajów sąsiadujących z Białorusią, ale może być niebezpieczne dla całego regionu.

Marszałek Tomasz Grodzki potwierdził również znaczenie wspólnie podejmowanych inicjatyw gospodarczych ze stroną litewską, takich jak Rail Baltica. Zasygnalizował, że docierają do niego liczne sygnały ze strony polskich przedsiębiorców, którzy chcą angażować się w ten projekt. Marszałek odniósł się także do tematu elektrowni jądrowej, potwierdzając, że funkcjonowanie takich przedsięwzięć musi odbywać się przy zachowaniu najwyższych wymogów  bezpieczeństwa i przy zastosowaniu najnowszych technologii. Marszałek wyraził  nadzieję, że działania Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej pozwolą na skuteczne rozwiązanie tego problemu. Potwierdził, że Polsce zależy na tym, by Białoruś była krajem demokratycznym. Wskazał na ważność funkcjonowania Belarusian House w Wilnie oraz poinformował, że działa on również w Warszawie. Zaproponował, aby Polska wraz z Litwą podjęły wspólną inicjatywę wspierania demokracji razem z Kongresem USA.

Przewodnicza Čmilytė-Nielsen potwierdziła, że jest pełna optymizmu co do współpracy z USA i ma nadzieję na dalsze umacnianie tych relacji. Ze względu jednak na obecną trudną dla Litwy sytuację pandemiczną, litewski Sejm skupia się głównie na walce z COVID-19. Poinformowała, że Sejm pracuje obecnie nad budżetem oraz zdalną formą pracy swoich parlamentarzystów. Marszałek Grodzki zaoferował gotowość wsparcia ze strony Senatu wiedzą i doświadczeniem w temacie zdalnej pracy parlamentu – posiedzeń oraz prac komisji.