Legislacja

Komisja Kultury i Środków Przekazu rozpatrzyła ustawę budżetową na rok 2021 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi jej działania i negatywnie zaopiniowała część 09: Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.

Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności pozytywnie zaopiniowała części ustawy budżetowej na 2021 r., właściwe zakresowi jej działania.

Komisja rozpatrzyła również ustawę o rezerwach strategicznych i zaproponuje Senatowi wprowadzenie do niej 13 poprawek, głównie doprecyzowujących i ujednolicających przepisy.

Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej nie zgłosiła propozycji poprawek do ustawy budżetowej na rok 2021.

Senatorowie z Komisji Zdrowia ‒ po rozpatrzeniu ustawy budżetowej na rok 2021 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania ‒ opowiedzieli się za wprowadzeniem do niej 6 poprawek.

Zmiany, które zaproponowała przewodnicząca komisji senator Beata Małecka-Libera, polegają na przesunięciu środków z cz. 79 budżetu: obsługa długu Skarbu Państwa i przeznaczeniu: 1 mld 950 mln zł na leczenie schorzeń onkologicznych i kardiologicznych; 100 mln zł na dofinansowanie Państwowego Ratownictwa Medycznego w celu walki z COVID-19, 100 mln zł na dofinansowanie Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Komisja poparła także przesunięcie środków z zał. nr 1 w części 77: podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa i z cz. 79 budżetu: obsługa długu Skarbu Państwa i przeznaczenie ich, w łącznej kwocie 4 mld zł, na dodatkowe wynagrodzenia w wysokości 100% dla pracowników medycznych, z którymi zawarto umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych osobom chorym na COVID-19 lub podejrzanym o zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i nie skierowano ich do pracy na podstawie ustawy z 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Senatorowie postanowili też przesunąć środki w wysokości 200 mln zł z zał. nr 2 w części 83: rezerwy celowe i przeznaczyć je na leczenie psychiatryczne w związku z powikłaniami po COVID-19, a także przesunąć środki w wysokości 80 mln zł z cz. 13 budżetu: Instytut Pamięci Narodowej ‒ Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu i przeznaczyć je na dofinansowanie zadań w zakresie epidemiologii i zwalczania chorób zakaźnych.

Tego dnia Komisja Zdrowia zapoznała się również z informacją ministra zdrowia na temat oceny efektywności Narodowego Programu Zdrowia, zrealizowanego w latach 2016‒20, i jego celów strategicznych. Senatorowie zapoznali się też z założeniami do Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021–25, które przedstawił wiceminister zdrowia Waldemar Kraska. Jak poinformował, planowane w latach 2021–25 cele operacyjne NPZ obejmują: profilaktykę nadwagi i otyłości, profilaktykę uzależnień promocję zdrowia psychicznego, zdrowe i aktywne starzenie się, zdrowie środowiskowe i choroby zakaźne.

Według przewodniczącej komisji senator Beaty Małeckiej-Libery Narodowy Program Zdrowia powinien określać najważniejsze zadania stojące przed państwem w kwestii stanu zdrowotnego społeczeństwa. Przypomniała, że program został skonstruowany w taki sposób, by skupiać się na problemach do rozwiązania, a nie na zagadnieniach związanych z leczeniem konkretnych chorób, a także pokazywać zdrowotność z punktu widzenia populacji. Odnosząc się do przedstawionych założeń, senator Beata Małecka-Libera zwróciła uwagę na pominięcie kwestii związanych ze środowiskiem, mających ogromny wpływ na zdrowie Polaków. Zgłosiła też pewne wątpliwości dotyczące profilaktyki zdrowia psychicznego. „Mamy garnek, do którego wrzucamy wszystko, co jest efektem wieloletnich zaniedbań w dziedzinie psychiatrii” – mówiła. Senator stwierdziła ponadto, że brakuje jej uczciwej weryfikacji realizacji NPZ w latach 2016–2020. Dlatego zwróciła się do wiceministra zdrowia o przedstawienie na piśmie podsumowania dotychczasowej realizacji programu i zawartych w nim celów operacyjnych, a także wydatkowania środków przeznaczonych na poszczególne programy. Apelowała też oprzedłużenie konsultacji w sprawie założeń do NPZ na lata 2021–25, uznając, że na ich przeprowadzenie wyznaczono zdecydowanie zbyt krótki okres, do 8 stycznia 2021 r. Z tą propozycją zgodził się wiceminister zdrowiaWaldemar Kraska, wydłużając ten termin do 18 stycznia 2021 r.

W opinii senator Ewy Mateckiej wśród założeń pominięto monitorowanie leczenia jamy ustnej, podczas gdy próchnica sieje spustoszenie u dzieci i młodzieży. O uwzględnienie programu zdrowia prokreacyjnego apelował prof. Michał Radwan z Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Jego zdaniem wobec złej sytuacji demograficznej i starzenia się społeczeństwa ochrona zdrowia prokreacyjnego jest jednym z największych wyzwań i powinna znaleźć się w NPZ na lata 2021–2025. Wiceminister Waldemar Kraska, pytany przez senator Beatę Małecką-Liberę o finansowanie programów in vitro przez samorządy, zapewnił, że nadal będzie to możliwe.

Senatorowie z Komisji Obrony Narodowej pozytywnie ocenili ustawę budżetową na rok 2021.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaopiniowała pozytywnie wszystkie części budżetowe właściwe jej przedmiotowemu zakresowi działania. Opinię w tej sprawie przekaże Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Senatorowie rozpatrzyli m.in. części ustawy budżetowej na rok 2021 dotyczące rolnictwa, rozwoju wsi, rynków rolnych, rybołówstwa, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, a także plany finansowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych, Centrów Doradztwa Rolniczego w Brwinowie i 16 wojewódzkich centrów doradztwa rolniczego.

Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej rozpatrzyła ustawę budżetową na rok 2021 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi jej działania. Postanowiła zaproponować przesunięcie środków z rezerwy ogólnej Rady Ministrów i utworzenie rezerwy w wysokości 10 mln zł na wsparcie organizacji pozarządowych na Białorusi.

Komisje: Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Środowiska zaproponują Izbie przyjęcie bez poprawek ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych.

Komisje: Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej zaproponują Senatowi przyjęcie ustawy o zmianie zakresu obowiązywania Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, sporządzonej w Stambule dnia 11 maja 2011 r. wraz z kilkoma poprawkami o charakterze redakcyjnym i technicznym. W trakcie dyskusji wicemarszałek Bogdan Borusewicz poruszył kwestię związaną z zapowiedzią wypowiedzenia przez Polskę konwencji stambulskiej. Pytał, czy w rządzie prowadzone są nad tym jakieś prace. Zarówno wiceminister rodziny i polityki społecznej Anna Schmidt, jak i wiceminister sprawiedliwości Marcin Romanowski oraz wiceminister spraw zagranicznych Paweł Jabłoński zapewnili, że rząd nie podejmuje żadnych działań w celu wypowiedzenia tej konwencji. Wiceminister rodziny przypomniała, że w związku z wątpliwościami natury konstytucyjnej odnośnie tego dokumentu premier skierował wniosek do Trybunału Konstytucyjnego. Miało to miejsce po tym, jak pod koniec lipca 2020 r. minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro zwrócił się do minister rodziny z wnioskiem o wszczęcie procedury wypowiedzenia konwencji stambulskiej.

Rozpatrzona przez komisje ustawa wyraża zgodę na dokonanie przez prezydenta zmiany zakresu obowiązywania tzw. konwencji stambulskiej i zaktualizowanie zastrzeżeń, złożonych przez Polskę do konwencji w 2015 r., które wygasną ostatecznie 1 lutego 2021 r., o ile przed 31 stycznia 2021 r. nie zostanie złożona odpowiednia notyfikacja w sprawie ich utrzymania lub zmiany. W ustawie wycofano się z zastrzeżenia dotyczącego przedawnienia przestępstw takich, jak przymusowe małżeństwa, okaleczenia narządów płciowych kobiet oraz przymusowa aborcja i sterylizacja. Ze względu na konieczność dostosowania do przepisów krajowych w ustawie doprecyzowano 2 kolejne zastrzeżenia, a także utrzymano na kolejne 5 lat czwarte z zastrzeżeń. Zgodnie z nowym zapisem Polska nie będzie miała obowiązku wszczynania postępowania z urzędu w zakresie „drobnych przestępstw” wyczerpujących znamiona przemocy fizycznej.

Wcześniej komisje rozpatrzyły ustawę o zasadach współpracy prawnej w sprawach karnych między Rzecząpospolitą Polską i terytorium, do którego stosuje się prawo karne należące do właściwości Ministra Sprawiedliwości Tajwanu, i wniosą o jej przyjęcie bez poprawek.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zapoznała się z opiniami 16 pozostałych komisji senackich, które analizowały poszczególne części ustawy budżetowej na rok 2021.  Poprawki do budżetu zaproponowały 4 komisje. Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich wnosiła o zwiększenie o 10 mln zł budżetu Kancelarii Senatu i przeznaczenie tych środków na realizację zadań Senatu w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą. Przedstawiając opinię komisji, senator Marek Borowski podkreślił, że środki te pozwoliłyby Senatowi wykonywać obowiązki wobec Polonii, zapisane w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Kolejne 2 poprawki również dotyczyły budżetu Kancelarii Senatu. Zwiększały wydatki bieżące o 9 mln 83 tys. zł poprzez zmniejszenie rezerwy ogólnej i o 738 tys. zł kosztem wydatków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Komisja proponowała także zmniejszenie budżetu Kancelarii Prezydenta RP o 3 mln zł i przeznaczenie tej kwoty na dotację dla Europejskiego Centrum Solidarności.

Wniosek o zwiększenie o 10 mln zł budżetu Kancelarii Senatu z przeznaczeniem na dotacje i subwencje dla fundacji i stowarzyszeń zajmujących się wsparciem Polonii złożyła także Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.

Komisja Zdrowia przedstawiła 6 propozycji poprawek. Pierwsza ma na celu przeznaczenie 1 mld 950 mln zł na leczenie schorzeń onkologicznych i kardiologicznych, druga zaś przeznaczenie 4 mld zł na dodatkowe wynagrodzenia w wysokości 100% dla pracowników medycznych, z którymi zawarto umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych osobom chorym na COVID-19 lub podejrzanym o zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i nie skierowano ich do pracy na podstawie ustawy z 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Komisja proponowała też inne przesunięcia środków w ramach budżetu i przeznaczenie 200 mln zł na leczenie psychiatryczne w związku z powikłaniami po COVID-19, a także 80 mln zł na dofinansowanie zadań w zakresie epidemiologii i zwalczania chorób zakaźnych. Kolejne poprawki mają na celu dofinansowanie Państwowego Ratownictwa Medycznego i Państwowej Inspekcji Sanitarnej kwotami po 100 mln zł na walkę z COVID-19.

Z kolei Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej proponowała utworzenie rezerwy w wysokości 10 mln zł na pomoc dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego w Białorusi oraz pomoc dla osób represjonowanych przez władzę Białorusi; środki pochodziłyby z rezerwy ogólnej Rady Ministrów.

Nie wszystkie części ustawy budżetowej uzyskały pozytywne opinie komisji senackich. Komisja Kultury i Środków Przekazu negatywnie zaopiniowała budżet Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, a Komisja Nadzwyczajna ds. Klimatu ‒ Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Komisja ta zgłosiła też zastrzeżenia do planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, dotyczące zakupu akcji w spółkach prawa handlowego i finansowania Funduszu Dróg Samorządowych. Zdaniem komisji środki te powinny zostać przeznaczone na zwiększone finansowanie programu „Czyste Powietrze” i retencjonowanie wody.

Tego samego dnia komisja budżetu przyjęła sprawozdanie w sprawie ustawy budżetowej na rok 2021, w którym proponuje przyjęcie jej z 20 poprawkami. Zgłoszony przez senatora Grzegorza Biereckiego wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek nie uzyskał większości.

Poparcie komisji uzyskała większość propozycji senackich komisji: dofinansowanie kwotą 80 mln zł zadań w zakresie epidemiologii i zwalczania chorób zakaźnych; przeznaczenie 100 mln zł na zakup dla Państwowego Ratownictwa Medycznego sprzętu i wyposażenia do walki z COVID-19, a także 100 mln zł dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej na walkę z COVID-19 (propozycje Komisji Zdrowia); zwiększenie o 10 mln zł budżetu Kancelarii Senatu i przeznaczenie tych środków na realizację zadań w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą (propozycja komisji: Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich oraz Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą); zwiększenie budżetu Kancelarii Senatu o 738 tys. oraz przyznanie dotacji w wysokości 3 mln zł dla Europejskiego Centrum Solidarności (propozycja Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich); utworzenie rezerwy celowej w wysokości 10 mln zł na pomoc dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego w Białorusi oraz pomoc dla osób represjonowanych przez władzę Białorusi (propozycja Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej).

Komisja zaaprobowała także poprawki zgłoszone przez senatorów Beatę Małecką-Liberę i Pawła Arndta. Pierwsza ma na celu skreślenie przepisu umożliwiającego uzyskanie przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji rekompensaty w wysokości 1 mld 950 mln zł z tytułu utraconych w 2021 r. wpływów z opłat abonamentowych. Druga zakłada przeznaczenie 4 mld zł na dodatkowe wynagrodzenia w wysokości 100% dla pracowników medycznych, z którymi zawarto umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych osobom chorym na COVID-19 lub podejrzanym o zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i nie skierowano ich do pracy na podstawie ustawy z 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Kolejne przewidują przeznaczenie 1 mld 950 mln zł na dofinansowanie leczenia chorób nowotworowych i układu sercowo-naczyniowego, 120 mln zł na leczenie związane z powikłaniami po COVID-19 i 80 mln zł na psychiatrię dziecięcą.

Przyjęte zostały też poprawki senatorów: Pawła Arndta, Marka Borowskiego, Leszka Czarnobaja i Kazimierza Kleiny. Zaproponowali oni zwiększenie o 2 mld 500 mln zł środków na podwyżki dla nauczycieli, o 300 mln zł ‒ środków na zakup pomocy dydaktycznych i sprzętu do nauczania zdalnego dla uczniów, a także o 3 mln 300 tys. zł budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich. Zgodnie z kolejnymi poprawkami senatorów 95 mln zł zostałoby przeznaczone na dodatki do emerytur dla członków Ochotniczych Straży Pożarnych po 10 latach społecznej służby, a 30 mln zł ‒ na przeciwdziałanie dyskryminacji i przemocy, w tym przemocy w rodzinie. Komisja poparła też poprawkę senatorów: Pawła Arndta, Marka Borowskiego, Leszka Czarnobaja, Kazimierza Kleiny i Gabrieli Morawskiej-Staneckiej, aby 100 mln zł przeznaczyć na program leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro).

Akceptację komisji uzyskała również poprawka senatorów Krzysztofa Kwiatkowskiego i Pawła Arndta, przewidująca utworzenie programu wieloletniego „Funkcjonowanie kół gospodyń wiejskich” z kwotą 22 mln zł.