Inne

W dniach 23 i 24 lipca br. odbyło się 17. posiedzenie Senatu. Posiedzeniu przewodniczyli wicemarszałkowie: Andrzej Chronowski, Tadeusz Rzemykowski, Donald Tusk. Na sekretarzy posiedzenia powołano senatorów Stanisława Jarosza i Witolda Kowalskiego; listę mówców prowadził senator S. Jarosz.

Zaakceptowany przez Izbę porządek dzienny posiedzenia obejmował:

• • stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa,

• • stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń, ustawy - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, ustawy o ustroju kolegiów do spraw wykroczeń, ustawy - Kodeks pracy i niektórych innych ustaw,
  • stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy karnej skarbowej,
  • stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym,
  • stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej,
  • drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej,
  • pierwsze czytanie przedstawionego przez Komisję Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu projektu ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej,
  • pierwsze czytanie przedstawionego przez grupę senatorów projektu ustawy o zmianie ustawy o publicznej służbie krwi.

Senat uchwalił poprawki do ustawy o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 24. posiedzeniu, 18 lipca br. Do Senatu została przekazana 20 lipca br. i w tym samym dniu marszałek Senatu skierowała ją, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Janina Sagatowska. Jak poinformowała senator sprawozdawca, komisja postanowiła rekomendować Izbie wprowadzenie do ustawy 16 poprawek.

Poprawki zaproponowano także w 2 wnioskach mniejszości komisji. Przedstawili je senatorowie Zbigniew Gołąbek i Janusz Okrzesik.

Podczas debaty dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie: Anna Bogucka-Skowrońska, Jerzy Mokrzycki, Marian Jurczyk, Andrzej Mazurkiewicz, Jerzy Suchański, Grzegorz Lipowski, Leon Kieres, Ryszard Jarzembowski, Jerzy Kopaczewski, Zbigniew Gołąbek, Zdzisław Maszkiewicz, Zbigniew Kruszewski, Adam Struzik, Jerzy Suchański, Krzysztof Majka, Marek Waszkowiak, Andrzej Krzak, Stanisław Jarosz, Jerzy Baranowski, Jerzy Smorawiński, Wojciech Kruk, Jan Cimanowski, Dorota Kempka, Andrzej Sikora, Jerzy Kopaczewski, Zdzisław Jarmużek, Tadeusz Rzemykowski. Senatorowie R. Jarzembowski i J. Kopaczewski złożyli wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Wszystkie zgłoszone wnioski i propozycje poprawek rozpatrzyła podczas przerwy w obradach Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja postanowiła poprzeć 17 poprawek. Przedstawiciele mniejszości komisji poparli złożone przez nie wnioski i propozycje poprawek.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności przeprowadzono głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek. Izba 64 głosami, przy 25 za i 5 wstrzymujących się, odrzuciła ten wniosek.

Wobec odrzucenia wniosku o przyjęcie ustawy bez poprawek poddano pod głosowanie poszczególne poprawki, a następnie całość projektu uchwały Senatu w sprawie rozpatrywanej ustawy wraz z przyjętymi poprawkami. W wyniku tego głosowania, 79 głosami, przy 7 przeciw i 7 wstrzymujących się od głosu, Senat powziął uchwałę w sprawie ustawy o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa:

Treść uchwały

W uzasadnieniu powziętej uchwały wskazano, że poprawki wniesione przez Senat do ustawy o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa należy podzielić na dwie zasadnicze grupy. Pierwsza grupa obejmuje poprawki dotyczące zasadniczego tekstu ustawy, zmierzające do sprecyzowania ogólnych jej postanowień. W skład drugiej grupy wchodzą zmiany dokonane w załączniku do ustawy, modyfikujące dokonany przez Sejm podział terytorium kraju na województwa.

Do pierwszej grupy poprawek należą uzupełnienia dokonane przez Senat w art. 2 ust. 1 i ust. 2, art. 5 oraz nadanie nowego brzmienia przepisom art. 7. Uzupełnienia do art. 2 zmierzają do usunięcia niejednoznaczności przepisów, które w pierwotnym brzmieniu mogły być odczytywane niezgodnie z intencją ustawodawcy - jako podstawa do wprowadzenia nowego podziału administracyjnego już z chwilą wejścia ustawy w życie, a więc na długo przed przyjętą datą 1 stycznia 1999 r.

Celem korekty, dokonanej przez Senat w art. 7, jest usunięcie wieloznacznego sformułowania i wyraźne rozróżnienie obowiązków i uprawnień Sejmu, Senatu i Rady Ministrów w odniesieniu do oceny i ewentualnej korekty zasadniczego podziału terytorialnego kraju.

Ulokowanie siedzib obu władz województwa kujawsko-pomorskiego - wojewody i sejmiku - w Bydgoszczy wiąże się z proponowanym przez Senat przeniesieniem 46 gmin z województwa kujawsko-pomorskiego do województwa pomorskiego. W wyniku tej zmiany Toruń oraz region, którego Toruń jest ośrodkiem, znajdą się w granicach województwa pomorskiego ze stolicą w Gdańsku. Senat podzielił w tym zakresie argumentację zwolenników umiejscowienia Gdańska i Torunia wraz z otoczeniem w jednym województwie, uwzględniając między innymi celowość wzmacniania dotychczasowych związków gospodarczych i kulturowych pomiędzy tymi ośrodkami.

Senat opowiedział się za ulokowaniem siedziby sejmiku województwa zachodniopomorskiego w Koszalinie - pozostawiając siedzibę wojewody w Szczecinie, uznając za uzasadnione zachowanie równowagi pomiędzy tymi ośrodkami.

Senat proponuje przeniesienie 6 gmin (w tym Głogowa) z województwa lubuskiego do województwa dolnośląskiego, uwzględniając celowość odwzorowania w podziale administracyjnym silnych związków gospodarczych, powstałych wokół eksploatacji złóż miedzi i funkcjonowania Kombinatu Górniczo-Hutniczego.

Senat proponuje również przeniesienie z województwa warmińsko-mazurskiego do województwa podlaskiego 12 gmin tzw. regionu "EGO" (z ośrodkami w Ełku, Gołdapi i Olecku). W opinii Senatu przeniesienie takie ma służyć pozostawieniu bez zmian dotychczasowych więzi przestrzennych, odgrywających duże znaczenie w zakresie wspierania swoistej drogi rozwoju gospodarczego tego regionu.

Prócz wyżej omówionych, Senat dokonał jeszcze kilku drobniejszych korekt granic województw. W wszystkich przypadkach poprawki Senatu dotyczące podziału terytorialnego kraju na województwa mają na celu uwzględnienie aspiracji społeczności lokalnych, zachowanie dotychczasowych więzi gospodarczych i kulturowych oraz poszanowanie woli samorządów, wyrażanej przez ich organy.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - kodeks wykroczeń ustawy - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, ustawy o ustroju kolegiów do spraw wykroczeń, ustawy - Kodeks pracy i niektórych innych ustaw

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 23. posiedzeniu, 2 lipca br. Do Senatu została przekazana 3 lipca br. Marszałek Senatu 7 lipca zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Ustawodawczej, Komisji Praw człowieka i Praworządności. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Komisja Ustawodawcza rekomendowała Izbie wprowadzenie do ustawy 39 poprawek. Komisja Praw Człowieka i Praworządności zaproponowała 23 poprawki. Podczas debaty nad ustawą propozycje wprowadzenia dalszych poprawek do ustawy zgłosili senatorowie: Jolanta Danielak, Genowefa Ferenc, Piotr Ł.J. Andrzejewski, Marian Cichosz, Jan Chojnowski, Anna Bogucka-Skowrońska.

Wszystkie zaproponowane wnioski i poprawki rozpatrzyły podczas przerwy w obradach komisje Ustawodawcza oraz Praw Człowieka i Praworządności. Połączone komisje rekomendowały Izbie wprowadzenie do ustawy 52 spośród 60 zgłoszonych ogółem poprawek.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu przeprowadzono głosowanie nad poszczególnymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy, a następnie głosowano nad całością projektu uchwały w sprawie rozpatrywanej ustawy wraz z przyjętymi poprawkami. Za przyjęciem tego projektu głosowało 72 senatorów, 4 - przeciw, 10 wstrzymało się od głosu.

W wyniku głosowania Senat powziął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń, ustawy - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, ustawy o ustroju kolegiów do spraw wykroczeń, ustawy - Kodeks pracy i niektórych innych ustaw:

Treść uchwały

W uzasadnieniu podjętej uchwały wskazano, że Senat, po rozpatrzeniu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń, ustawy - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, ustawy o ustroju kolegiów do spraw wykroczeń, ustawy - Kodeks pracy i niektórych innych ustaw zdecydował o wprowadzeniu do jej tekstu szeregu poprawek.

Senat jako pierwszą podjął niezmiernie istotną decyzję - w poprawkach nr 1, 44, 48 i 49 - o pozostawieniu orzekania w sprawach o wykroczenia przeciwko prawom pracownika w gestii inspektorów pracy, a nie kolegiów do spraw wykroczeń. To stanowisko Senatu wynika z przekonania Izby o braku organizacyjnego i merytorycznego przygotowania kolegiów do realizowania nowych zadań, w szczególności w zakresie prawa pracy oraz bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponadto kolegia, jako organ pozasądowy, nie posiadają w świetle nowej Konstytucji "lepszego" od inspektorów pracy prawa do orzekania w tych kwestiach i tak samo jak inspektorzy pracy nie realizują w pełni zasady prawa obywatela do sądu.

Kolejną istotną zmianą, która dotyczy poprawek oznaczonych numerami 5, 11, 25, 50 i 52, Senat zaproponował przywrócenie dotychczasowych granic kary aresztu, czyli od tygodnia do 3 miesięcy. Senat stanął na stanowisku, że proponowana przez Sejm kara maksymalna w wymiarze 30 dni aresztu jest zbyt łagodna w przypadku niektórych wykroczeń, jak choćby zakłócania imprezy masowej przez nietrzeźwych sprawców. Ponadto Senat nie podzielił poglądu, iż górna granica kary aresztu nie powinna wykraczać ponad dolną granicę kary pozbawienia wolności. Zdaniem Senatu, nie istnieje żaden racjonalny argument, aby kary te nie mogły się krzyżować, tak jak dzieje się w przypadku granic innych kar (np. grzywny) oraz tak jak miało to miejsce pod rządami kodeksu karnego z 1932 r.

Te same argumenty leżały u podstaw decyzji Senatu o przywróceniu dotychczasowych granic kary ograniczenia wolności. Ta kwestia znalazła swe odzwierciedlenie w poprawkach oznaczonych numerami 6, 7, 51 i 53.

Senat uznał za wskazane (w poprawkach numer 4, 9 i 10 ) podwyższenie z 10 do 20 złotych najniższej kwoty kary grzywny i zastępczej kary grzywny. Senat uznał, że wymierzanie kary grzywny w wysokości 10 złotych bądź uznanie jej za równoważną karze jednego dnia aresztu nie pozostaje we właściwej relacji do wartości tej kwoty i dzisiejszych realiów. Należy dodać, że zmiana ta, w zamierzeniu Senatu, nie będzie dotyczyła kary grzywny wymierzanej w drodze mandatu karnego.

Za nieuzasadnione uznał Senat wykreślenie przez Sejm z katalogu środków karnych środka w postaci podania orzeczenia do publicznej wiadomości. Właśnie ten środek przez swoją dolegliwość może, zdaniem Senatu, pełnić istotną rolę prewencyjną i choć dotychczasowe doświadczenia wskazują na nie zawsze prawidłowe jego stosowanie, to nowe realia polityczne w naszym kraju mogą się stać szansą na jego powrót do grupy skutecznych środków przeciwdziałania wykroczeniom (poprawki numer 12, 15, 27, 30 i 31).

Grupa poprawek oznaczonych numerami 16, 17, 18, 21 23 i 24 przywraca charakter chuligański wykroczenia jako okoliczności kwalifikującej, która wpłynie na zaostrzenie kar wymierzanych za wykroczenie. Senat stanął na stanowisku, że w związku z zauważalnym wzrostem brutalności sprawców czynów zabronionych i rosnącego wśród nich poczucia bezkarności ustawa karna nie powinna łagodzić, lecz zaostrzać ich odpowiedzialność, właśnie wtedy, gdy działając bez powodu lub z oczywiście błahego powodu okazują swym zachowaniem rażące lekceważenie podstawowych zasad porządku prawnego.

Te same argumenty stały u podstaw decyzji Senatu o nierezygnowaniu z tzw. recydywy wykroczeniowej. Senat zadecydował również o dostosowaniu przepisu art. 38 Kodeksu wykroczeń do zasad nowego Kodeksu karnego (chodzi o zastąpienie winy umyślnej pojęciem wykroczenia umyślnego). Poprawka oznaczona numerem 19 jest realizacją tego zamierzenia.

Ostatnią z istotnych, merytorycznych zmian wprowadzonych przez Senat jest wykreślenie art. 3 ustawy. Senat uznał za wskazane pozostawienie w kolegiach (na czas określony w art. 236 Konstytucji) orzekania w kwestii środka karnego w postaci przepadku przedmiotu. Senat ponadto pragnie podkreślić, że uzasadnienie rządowego projektu ustawy za podstawę dokonywanych zmian uznaje przepisy nowego Kodeksu karnego i Kodeksu postępowania karnego, zaś przepis art. 3 stoi w wyraźnej sprzeczności z przepisem art. 508 § 1 k.p.k., który ściśle wymienia tylko dwie przyczyny orzekania w sprawach o wykroczenia przez sądy, są to: potrzeba orzeczenia kary aresztu lub zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres powyżej roku.

Pozostałe zmiany zmierzają do zapewnienia przepisom ustawy poprawnych form i brzmienia.

Ustawa o zmianie ustawy karnej skarbowej - przyjęta bez poprawek

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 23. posiedzeniu, 3 lipca br. Do Senatu została przekazana 6 lipca. Marszałek Senatu 7 lipca, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej oraz do Komisji Praw Człowieka i Praworządności.

Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej przedstawiła senator Genowefa Ferenc. Senator sprawozdawca w imieniu komisji wniosła o odrzucenie ustawy. Podając argumenty za jej odrzuceniem, senator G. Ferenc wskazała, iż w myśl obowiązującej na mocy art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady prawa obywatela do sądu każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy, bez nieuzasadnionej zwłoki, przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Z zasadą tą sprzeczne są przepisy ustawy karnej skarbowej, dopuszczające orzekanie finansowych organów orzekających - chodzi tu o urzędy celne, Główny Urząd Ceł, urzędy i izby skarbowe - w sprawach o przestępstwa skarbowe zagrożone wyłącznie zasadniczą karą grzywny oraz w sprawach o wykroczenia skarbowe (chodzi o art. 123 § 1). Sprzeczności tej nie eliminuje ustawa nowelizująca, której zadaniem miało być jedynie dostosowanie ustawy karnej skarbowej do nowego kodeksu karnego i nowego kodeksu postępowania karnego. Można zatem - w opinii komisji - uznać ustawę nowelizującą za sprzeczną z konstytucją, albowiem nowelizuje ustawę pozwalającą na nakładanie kary innym organom niż sąd, nie dostosowując jednocześnie tych przepisów do wymogów konstytucyjnych. Zgodnie z przepisem art. 236 ust. 1 konstytucji "w okresie dwóch lat od dnia wejścia w życie Konstytucji Rada Ministrów przedstawi Sejmowi projekty ustaw niezbędnych do stosowania Konstytucji"

Wniosek mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej przedstawił senator Kazimierz Kleina. Senator Sprawozdawca poinformował, że mniejszość komisji wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Jak stwierdził senator K. Kleina, mniejszość podziela wiele wątpliwości, które wysunęła większość komisji, a więc wniosek, że cała ustawa w wersji podstawowej nie jest w pełni zgodna z konstytucją i powinna być nowelizowana. Taka nowelizacja, nowy kodeks karny skarbowy, jest przygotowywany w Ministerstwie Finansów i - zdaniem mniejszości - zostanie on na pewno uchwalony przez Sejm i Senat do 17 października 1999 r., tak jak przewiduje to konstytucja.

Rozpatrywana nowelizacja jest natomiast wymuszona głównie tym, że z dniem 1 września br. wchodzą w życie nowe kodeksy z zakresu kodyfikacji karnej: kodeks karny, kodeks postępowania karnego i kodeks karny wykonawczy.

W związku z tym przepisy ustawy karno-skarbowej, które zostały uchwalone w 1971 r., muszą być dopasowane do nowych przepisów wchodzących w życie w dniu 1 września. W praktyce oznaczałoby to tyle, że gdyby Senat nie uchwalił tej ustawy, w części nowelizującej, dostosowującej ją tylko do tych przepisów, które wchodzą w życie z dniem 1 września, w praktyce oznaczałoby to, że po 1 września nie można by egzekwować wielu przepisów karno-skarbowych, które obecnie obowiązują. Oznaczać by to mogło, że wiele przestępstw karnych nie byłoby ściganych, nie byłoby karanych, a więc mogłoby to w wielu przypadkach doprowadzić do sytuacji takiej, że przestępstwa karno-skarbowe mogłyby narastać.

Według mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej, w proponowanej ustawie nie ma sprzeczności z konstytucją, ponieważ konstytucja mówi, że nowe ustawy, które są przedstawiane przez parlament, muszą być zgodne z konstytucją. jest więc oczywiste, że jeżeli już wprowadza się nowe przepisy ustawy w całości, to dopóki nie zostaną znowelizowane pozostałe, trzeba je dostosować do istniejących przepisów, żeby nie było luk prawnych.

Sprawozdanie Komisji Praw Człowieka i Praworządności o rozpatrywanej ustawie przedstawiła senator Anna Bogucka-Skowrońska. Komisja zaproponowała wprowadzenie do ustawy trzech poprawek.

Senator sprawozdawca wskazała, że poprawki te dotyczą wyłącznie zamienników, zarówno grzywien, jak i kar pieniężnych, na areszt czy karę pozbawienia wolności przez podwyższenie najniższej kwoty do 20 zł. Uważamy bowiem, że zamiennik 10 zł za jeden dzień aresztu naprawdę nie jest zgodny z pewnymi standardami, gdyż wolność nie jest aż tak tania - stwierdziła senator A. Bogucka-Skowrońska.

Zgłoszone wnioski rozpatrzyły podczas przerwy w obradach komisje Gospodarki Narodowej oraz Praw Człowieka i Praworządności. Połączone komisje postanowiły rekomendować Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności przeprowadzono głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy. Izba odrzuciła ten wniosek 61 głosami, przy 9 - za i 1 wstrzymującym się.

W kolejnym głosowaniu senat 62 głosami, przy 7 przeciw i 1 wstrzymującym się, podjął uchwałę o przyjęciu ustawy o zmianie ustawy karnej skarbowej bez poprawek.

Uchwała Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 23. posiedzeniu, 3 lipca br. Do Senatu została przekazana 6 lipca. Marszałek Senatu 7 lipca, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Jan Chodkowski, który - w imieniu komisji - wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Senator sprawozdawca przypomniał, że Sejm w nowelizacji proponuje, by w art. 18 ustawy z 15 lipca 1984 r. z późniejszymi zmianami o podatku rolnym po słowach "1 ha" dodać wyraz "przeliczeniowego". Po tej zmianie art. 18 będzie miał brzmienie: "Prezes Głównego Urzędu Statystycznego, na podstawie danych statystycznych, ogłasza w terminie do dnia 30 października każdego roku wysokość przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego".

Jak powiedział senator sprawozdawca, trudno stwierdzić, dlaczego poprzedni parlament w marcu ubiegłego roku wprowadził zmianę, która spowodowała naliczanie dochodu rolniczego z 1 ha fizycznego. Bardzo możliwe, że była to po prostu pomyłka. Zmiana w art. 18 wydaje się niewielka, ale jest bardzo znacząca dla rodzin gospodarujących na słabych glebach. Dochód rolniczy jest bowiem przede wszystkim uzależniony od osiąganych plonów, a te od jakości gleby.

Ogłaszanie przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnym gospodarstwie, takiego samego dla klasy pierwszej i szóstej, jest bardzo niekorzystne dla gospodarstw o słabych glebach. Statystyczny dochód z pracy w gospodarstwie rolnym ma wpływ na uprawnienia członków rodzin rolników do korzystania z różnego rodzaju świadczeń socjalnych. Od wysokości przeciętnego dochodu, obliczonego według zasad określonych w ustawie o podatku rolnym, zależy: prawo do zasiłków rodzinnych, określenie odpłatności za pobyt w sanatorium, wysokość alimentów, przyznanie zapomogi z funduszu socjalnego w zakładach pracy, określenie uprawnień do dodatku mieszkaniowego, a także przyznanie stypendium czy też miejsca w akademiku lub internacie dla dzieci rolników.

W opinii senatora J. Chodkowskiego, przyjęcie proponowanej przez Sejm zmiany w art. 18 ustawy o podatku rolnym spowoduje, że przeciętny statystyczny dochód z pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym, podawany przez Główny Urząd Statystyczny, będzie miał związek z rzeczywistością i będzie brał w obronę rodziny najbardziej potrzebujących pomocy rolników.

Senat jednomyślnie zaakceptował wniosek i (81 głosami) powziął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Senat uchwalił poprawkę do ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 24. posiedzeniu, 16 lipca br., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 17 lipca, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Ustawodawczej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie. Przedstawił je senator Stanisław Gogacz.

Senator sprawozdawca podkreślił, że konieczność zmiany ustawy o statystyce publicznej wynikła przede wszystkim z utraty przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego prawa do wydawania aktów wykonawczych stanowiących powszechnie obowiązujące prawo oraz z niezbędnego uzupełnienia upoważnień do wydawania aktów wykonawczych o wytyczne dotyczące ich treści, co jest zgodne z art. 92 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z tym dotychczasowe uprawnienia prezesa Głównego Urzędu Statystycznego przekazano premierowi lub Radzie Ministrów. Ponadto w związku z koniecznością ochrony danych osobowych ograniczono jawność niektórych informacji zawartych w rejestrze podmiotów gospodarki narodowej.

Senator sprawozdawca poinformował, że komisja postanowiła rekomendować Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek.

Poprawkę do ustawy zgłosił natomiast senator Piotr Ł.J. Andrzejewski.

Do przedstawionych wniosków ustosunkowała się podczas przerwy Komisja Ustawodawcza. Komisja postanowiła rekomendować Izbie przyjęcie poprawki zaproponowanej przez senatora P.Ł.J. Andrzejewskiego.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności głosowano nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek. Wniosek ten odrzucono 61 głosami, przy 15 głosach za.

W głosowaniu nad wnioskiem o wprowadzenie poprawki do ustawy 72 senatorów głosowało za, 2 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu. W następnym głosowaniu, nad całością projektu uchwały wraz z przyjętą poprawką, Izba 75 głosami, przy 1 przeciw i 2 wstrzymujących się, powzięła uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej:

<<Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 16 lipca 1998 r. ustawy o zmianie ustawy o statystyce publicznej, wprowadza do jej tekstu następującą poprawkę:

-w art. 1 pkt 10 otrzymuje brzmienie:

"10) w art. 44 w ust. 2 w pkt 2 wyrazy "i Narodowemu Bankowi Polskiemu" zastępuje się wyrazami " , Narodowemu Bankowi Polskiemu, Państwowej Inspekcji Pracy oraz Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych";".>>.

W uzasadnieniu podjętej uchwały stwierdzono, że Senat, rozpatrując ustawę o zmianie ustawy o statystyce publicznej, postanowił wprowadzić do jej tekstu jedną poprawkę.

Poprawka do art. 1 pkt 10 zobowiązuje urzędy statystyczne do bezpłatnego udostępniania wyciągów z rejestru podmiotów gospodarki narodowej Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych. Przyjmując tę poprawkę Senat uznał, iż jest ona niezbędna dla prawidłowej realizacji zadań powierzonych Generalnemu Inspektorowi w ustawie o ochronie danych osobowych.

Drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej

Przewodniczący obradom wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski przypomniał, że pierwsze czytanie rozpatrywanego projektu odbyło się na 14. posiedzeniu Senatu, 19 czerwca br. Senat po przeprowadzonej debacie, zgodnie z art. 63 ust. 3 Regulaminu Senatu, skierował projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisje te na wspólnym posiedzeniu w dniach 3 i 16 lipca br. rozpatrzyły projekt ustawy i przygotowały sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Jolanta Danielak.

Senator sprawozdawca przypomniała, że projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej jest inicjatywą ustawodawczą senatorów. Zamierza on do wprowadzenia zmian w funkcjonującej ustawie o pomocy społecznej, które to zmiany dotyczą gwarantowanych zasiłków okresowych. Obie komisje, Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Rodziny i Polityki Społecznej, wnoszą o przyjęcie załączonego jednolitego projektu ustawy wraz z projektem uchwały w sprawie wniesienia go do Sejmu.

Jak stwierdziła senator J. Danielak, jest to bardzo słuszne rozwiązanie legislacyjne, dające osobom, które przebywają na gwarantowanych zasiłkach okresowych, szansę podjęcia pracy zawodowej, jeżeli taka możliwość się pojawi. Dotyczy ono podejmowania pracy nie tylko w pełnym wymiarze godzin, ale także zatrudnienia okresowego. I, mimo wszystko, zmierza do uaktywnienia osób przebywających na zasiłkach gwarantowanych oraz skłonienia ich do podejmowania pracy czy jej poszukiwania. Senator sprawozdawca zwróciła się do wszystkich senatorów o poparcie tej inicjatywy.

Senat 77 głosami, przy 1 wstrzymującym się, poparł ten wniosek i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej wraz z tym projektem ustawy. Senat upoważnił senator J. Danielak do reprezentowania stanowiska Izby w dalszych pracach nad tym projektem.

Pierwsze czytanie przedstawionego przez Komisję Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu projektu ustawy o zmianie ustawy o kulturze fizycznej

Projekt ustawy zaprezentował Izbie przedstawiciel wnioskodawców senator Maciej Świątkowski. Senator sprawozdawca podkreślił, że zagadnienie opieki socjalnej nad sportowcami, którzy zakończyli karierę sportową, jest w Polsce nie uregulowane. Po zakończeniu kariery sportowej sytuacja bytowa wielu sportowców, w tym olimpijczyków, jest bardzo trudna. Są wśród nich renciści pierwszej grupy inwalidzkiej, mający na dodatek na swoim utrzymaniu niepracujące żony. W tej grupie znajdują się na przykład bokserzy, kajakarze, gimnastycy, ciężarowcy, narciarze. Chorują oni często na kataraktę, nowotwory, białaczki, niedosłuch, encefalopatię pourazową, wylewy, chorobę Alzhaimera. Często są to osoby po zabiegach usunięcia części narządów wewnętrznych, takich jak śledziona i żołądek, oraz cierpią na załamania nerwowe, jak również z powodu samotności, braku opieki. Mają one także trwałe inwalidztwo.

Senator sprawozdawca zaakcentował, że inspiracją do powstania tej ustawy były odwiedziny grupy polskich olimpijczyków, która przedstawiła ten problem. Nie jest on problemem nowym, próbowano go załatwić wielokrotnie, ale nigdy nie było to działanie skuteczne, nigdy nie powstała ustawa, która by uregulowała tę sprawę. Odbyło się także spotkanie z marszałek Senatu, na które przyszła delegacja polskich olimpijczyków i na wniosek marszałek komisja merytoryczna przygotowała przedmiotowy projekt ustawy, która zmienia ustawę o kulturze fizycznej.

Jak stwierdził senator M. Świątkowski, celem nowelizacji jest przede wszystkim uhonorowanie wybitnych sportowców, zdobywców medali olimpijskich. Przyjęto koncepcję, by zmienić ustawę o kulturze fizycznej, ponieważ to ona reguluje nie tylko kwestie związane z uprawianiem sportu, ale także pewne sprawy finansowe i w pewnym stopniu określa statut zawodnika profesjonalnego, amatora, przysługujące im stypendia sportowe, wyróżnienia i nagrody. Zapisy odnoszące się do reprezentantów Polski na igrzyskach olimpijskich, a szczególnie do tych, którzy zdobyli medale olimpijskie, wydały się komisji nie wystarczające. Są to osoby, które swoim wysiłkiem i zaangażowaniem rozsławiły imię Polski na arenach świata, wpisały się na stałe do historii sportu nie tylko polskiego, ale też i światowego. W uznaniu ich zasług proponuje się zagwarantowanie im stałego dochodu w formie świadczenia pieniężnego. Ma ono być pewną formą wynagrodzenia za znakomite osiągnięcia i ma być przyznawane niezależnie od sytuacji finansowej osoby do niego uprawnionej. Przyjmuje się takie założenie, że dotychczas sportowcy, żyjący w tych warunkach, żyli ze świadczeń o charakterze zapomóg, które przede wszystkim przygotował im Polski Komitet Olimpijski, ale również niektóre fundacje, chociażby słynna fundacja Gloria Victis. Inicjatywa senatorów ma rozwiązać to zagadnienie systemowo. Proponuje się, aby sportowcy z polskiej reprezentacji, którzy zdobyli na igrzyskach olimpijskich medal olimpijski jakiejkolwiek barwy, ukończyli trzydziesty piąty rok życia, nie uprawiają już sportu, mają polskie obywatelstwo oraz mieszkają na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, otrzymywali świadczenia pieniężne z budżetu państwa, zwane dalej świadczeniami pieniężnymi, w wysokości prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej. Świadczenie to będzie wypłacał prezes Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki na wniosek osoby zainteresowanej. W skrajnych przypadkach może być to wniosek prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki. Świadczenie pieniężne będzie przyznawane na czas nieokreślony i wypłacane, poczynając od miesiąca, w którym został złożony wniosek. Świadczenie będzie więc wypłacane co miesiąc przez polskie związki sportowe ze środków Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki.

Kończąc swe wystąpienie senator sprawozdawca zaznaczył, że są sygnały, jak również wyniki ankiety, z których wynika, że wielu olimpijczyków popełniło samobójstwa. Wielu z nich, żeby przetrwać, sprzedaje nawet swoje medale olimpijskie. A na przykład drużyna orłów Górskiego gra mecze piłkarskie, ażeby utrzymać swoich pięciu kolegów, którzy nie mają stałego źródła dochodu. Jeżdżą po całej Polsce i grają mecze, za które otrzymują pewne wynagrodzenie, a potem dzielą się z tymi kolegami, którzy tych środków nie mają. W związku z tym wydaje się, że ustawa ta jest zasadna i nie będzie dużym obciążeniem dla budżetu państwa. Zdaniem komisji, będzie to kwota rzędu 1-1,5 miliona zł w skali roku.

Senator sprawozdawca w imieniu komisji zwrócił się do Senatu o uchwalenie proponowanej ustawy.

Po debacie Senat skierował projekt ustawy do Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu.

Pierwsze czytanie przedstawionego przez grupę senatorów projektu ustawy o zmianie ustawy o publicznej służbie krwi

Projekt nowelizacji zaprezentował Izbie przedstawiciel wnioskodawców senator Zbyszko Piwoński. Senator podkreślił, że bezpośrednią inspiracją dla grupy senatorów, których reprezentuje, do wystąpienia z inicjatywą nowelizacji ustawy o państwowej służbie Krwi jest obecna trudna sytuacja w tym zakresie w placówkach służby zdrowia, wyrażająca się zagrożeniem przerwania ciągłości zaopatrzenia w ten niezwykle cenny lek.

Senator Z. Piwoński przypomniał, że w roku ubiegłym honorowe krwiodawstwo w Polsce obchodziło swoje czterdziestolecie. W tym okresie, szacunkowo licząc, oddano ponad 10 milionów litrów krwi. Jak stwierdził senator sprawozdawca, jest to bardzo znaczące działanie, które zasługuje na najwyższe uznanie, jak żadne inne działanie społeczne, a jednocześnie - na takie oddziaływanie ze strony ustawodawcy, ażeby z jednej strony honorować tych ludzi, a z drugiej, na ile to jest możliwe, świadczyć im pewne usługi, niezbędne do tego, ażeby zachęcić ich do ciągłego uczestnictwa w tymże właśnie oddawaniu krwi.

Senator przypomniał, że początek krwiodawstwa wiąże się z organizacją Polskiego Czerwonego Krzyża, który nadal odgrywa znaczącą rolę. Podkreśleniem tej roli jest pierwszy punkt proponowanej nowelizacji. Zmierza on do tego, ażeby art. 4 ust. 2 otrzymał brzmienie: "Publiczna służba krwi realizuje swoje zadania we współdziałaniu z Polskim Czerwonym Krzyżem, który promuje honorowe krwiodawstwo i koordynuje prace organizacji zrzeszających krwiodawców w zakresie określonym w niniejszej ustawie". I ostatnie zdanie: "Niezbędne środki na promocję honorowego krwiodawstwa zabezpiecza minister zdrowia i opieki społecznej". Jest to podkreślenie roli tejże organizacji, która dała początek krwiodawstwu w naszym kraju i nadal aktywnie w tym uczestniczy. Zdaniem projektodawców, ten zapis w sposób jednoznaczny wyznacza rolę tejże organizacji, a jednocześnie nakłada pewne obowiązki na resort.

Dalej, w art. 10, już w drugiej poprawce skreśla się słowa "publicznych". Zgodnie z art. 10 zasłużonemu honorowemu dawcy krwi przysługują uprawnienia do korzystania poza kolejnością z ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych - i tu jest słowo "publicznych" - zakładów opieki zdrowotnej i świadczeń aptek. Z uwagi na to, że obecnie działają już nie tylko publiczne zakłady służby zdrowia, coraz więcej jest innych, w związku z tym skreślenie wyrazu "publicznych" rozciąga ten niewielki przywilej. Honorowy krwiodawca będzie mógł wtedy korzystać poza kolejnością również z wszystkich innych zakładów opieki zdrowotnej. Nie nakłada to na niego żadnych finansowych obciążeń, a jedynie stawia pewną równość pomiędzy wszystkimi placówkami służby zdrowia i ich obowiązkami na rzecz krwiodawców.

Trzecia, najważniejsza poprawka dotyczy art. 35. Mówi o tym, ażeby honorowych dawców krwi, którzy oddali co najmniej 20 litrów krwi, otoczyć szczególną opieką, poprzez przyznanie im prawa do bezpłatnych leków. Senator sprawozdawca zaznaczył, że jest to już przyjęte w ustawie, która daje delegację ministrowi. Delegacja ta odmiennie jednak reguluje to, co proponują projektodawcy nowelizacji. W ustawie zapisano, że po oddaniu przez kobiety 5 litrów krwi, a przez mężczyzn 6 litrów krwi uzyskuje się tytuł honorowego dawcy krwi; z tego tytułu przysługują świadczenia medyczne i niektóre lekarstwa. Na tym właśnie kończy się przywilej, jaki ta ustawa gwarantuje krwiodawcom. Bo ustawa przewiduje jeszcze tylko to, że po przekazaniu 20 litrów krwi krwiodawca uzyskuje tytuł honorowego dawcy krwi, zasłużonego dla zdrowia narodu. Następuje więc pokonanie jak gdyby kolejnego etapu i dodanie do poprzedniego tytułu wyróżnienia honorowego. Senatorowie swoją poprawką zmierzają do tego, żeby łącznie z tym tytułem tenże honorowy dawca krwi, zasłużony dla zdrowia narodu, uzyskał określony przywilej dotyczący bezpłatnych leków, które byłyby swoistą rekompensatą za to, co on sam czyni na rzecz innych w zakresie lecznictwa.

Senator Z. Piwoński poinformował, że projektodawcy przeprowadzili pewien rachunek ekonomiczny dotyczący proponowanego przywileju. Przyjęto dla celów kalkulacyjnych, że litr krwi szacuje się na 100 zł, a osocza - na 80 dolarów. Gdyby przyjąć, że dzięki zachęcie z tego tytułu przyrosłaby liczba tych ludzi, którzy po osiągnięciu pierwszego progu 6 i 5 litrów krwi zmierzaliby do następnego progu, ażeby uzyskać z jednej strony tytuł honorowy, a z drugiej - ten dodatkowy przywilej, to uzyskane dodatkowo litry krwi z pewnością spłaciłyby wszystkie finansowe zobowiązania, które poniosłoby państwo w wyniku ustalenia przywileju w postaci bezpłatnych leków. W przekonaniu inicjatorów tej nowelizacji, nie pociągnie to za sobą żadnych dodatkowych obciążeń, a jedynie sprawi, że krwi będzie więcej i nasze placówki przestaną borykać się z kłopotami i żyć w ciągłym zagrożeniu, że może nastąpić przerwa w zaopatrzeniu w krew.

Senat po debacie nad projektem nowelizacji zdecydował o skierowaniu go do komisji Ustawodawczej oraz Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu.