Narzędzia:

Wicemarszałkini Senatu RP na uroczystościach w 79. rocznicę powstania w obozie w Treblince

02.08.2022
fot. Hubert Pielas, Kancelaria Senatu

Ważne jest uświadomienie, zwłaszcza młodym pokoleniom, tej tragedii tak, aby takie konsekwencje już nigdy nie miały miejsca i aby ludzie nie pozostali obojętni - powiedziała Wicemarszałkini Senatu RP Gabriela Morawska-Stanecka podczas uroczystości w 79. rocznicę wybuchu powstania w niemieckim nazistowskim obozie zagłady w Treblince, które odbyły się 2 sierpnia br. na terenie dawnego obozu. Wicemarszałkini oddała hołd ofiarom obozu i złożyła wieniec przed pomnikiem w miejscu pamięci na terenie dzisiejszego Muzeum Treblinka.

Wicemarszałkini odczytała uchwałę Senatu RP z 20 lipca br. podjętą w 80. rocznicę wielkiej akcji likwidacyjnej warszawskiego getta, która upamiętnia początek zagłady getta warszawskiego i tysięcy jego mieszkańców. Chcąc uczcić pamięć blisko 2 mln żydowskich ofiar niemieckiej akcji „Reinhardt” z innych miejscowości okupowanej Polski, Izba oddała w niej hołd pomordowanym polskim Żydom oraz złożyła cześć ich pamięci.

Senatorowie przypomnieli w uchwale, że likwidację warszawskiego getta – największej i najliczniejszej w okupowanej Europie dzielnicy utworzonej przez okupacyjne władze do izolowania ludności żydowskiej – Niemcy rozpoczęli 22 lipca 1942 r., w dzień żydowskiego święta Tisza be-Aw, upamiętniającego zburzenie świątyni jerozolimskiej. Od tego dnia z Umschlagplatzu codziennie odchodziły transporty liczące 5–7 tys., a niekiedy nawet 10 tys. Żydów, w większości obywateli Rzeczypospolitej, wyruszających w swoją ostatnią drogę – na śmierć – do obozu zagłady w Treblince. W ciągu niespełna 2 miesięcy wywiezionych i zamordowanych w komorach gazowych obozu w Treblince zostało, według różnych szacunków, 250–300 tys. Żydów (ok. 75% ówczesnych mieszkańców getta).

W odczytanej przez Gabrielę Morawską-Stanecką uchwale senatorowie podkreślili, że początek wielkiej akcji likwidacyjnej warszawskiego getta to bez wątpienia jedna z najtragiczniejszych dat w dziejach ludności żydowskiej w okupowanej Polsce. „Przypominamy tę tragedię ludności żydowskiej – tragedię ludzką, tragedię narodu – ale także tragedię Warszawy oraz Polski. Wspominamy mordowany naród żydowski, wspominamy polskich Żydów, naszych współobywateli. Niech pamięć o tych dramatycznych wydarzeniach stanowi wyraz sprzeciwu i potępienia zbrodniczych, ludobójczych działań, tak by okrucieństwo, jakie wydarzyło się przed 80 laty, nigdy już się nie powtórzyło” – przywołała fragment uchwały Senatu Wicemarszałkini Gabriela Morawska-Stanecka. Jak dodała, po tragedii i zbrodniach dokonanych w czasie II wojny światowej, światu wydawało się że odrodzi się lepszy i bezpieczny, „odrodzi się świat, który będzie się troszczył o człowieka i o jego prawa”. „Społeczność międzynarodowa potwierdziła to wieloma umowami, traktatami, cywilizowane państwa zobowiązały się do przestrzegania praw człowieka, do budowania mostów między narodami do powstrzymywania swoich imperialnych ambicji. Niestety w ostatni czasie przekonaliśmy się jak złudne były te nadzieje” – mówiła Gabriela Morawska-Stanecka. Dlatego w jej przekonaniu ważna jest pamięć i edukacja oraz uświadomienie, zwłaszcza młodym pokoleniom, tej tragedii tak, aby takie konsekwencje już nigdy nie miały miejsca i aby ludzie nie pozostali obojętni. „Bo jedenaste przykazanie to: nie bądź obojętny” – powiedziała Wicemarszałkini Senatu nawiązując w ten sposób do słów ocalonego z Auschwitz redaktora Mariana Turskiego.

Obóz Treblinka II był największą niemiecką fabryką śmierci w Generalnym Gubernatorstwie i drugą w okupowanej Europie po -Birkenau. Jego przeznaczeniem była eksterminacja ludzi - narodu żydowskiego i Romów. Pierwszy transport Żydów z getta warszawskiego przybył do Treblinki 23 lipca 1942 roku. Do sierpnia 1943 roku Niemcy wymordowali tutaj ok. 900 tys. osób, w tym niemal całą żydowską społeczność Warszawy. W tych tragicznych okolicznościach zrodził się wśród więźniów desperacki plan zbrojnego zrywu, zniszczenia komór gazowych i wspólnej ucieczki. 2 sierpnia 1943 roku ponad 800 więźniów podjęło nierówną walkę zbrojną. Z obozu udało się wydostać ponad dwustu spośród 850 uwięzionych. Wielu uciekinierów zginęło w trakcie pościgu lub później, a wojnę przeżyło zaledwie kilkudziesięciu więźniów tego obozu.

Do czasu likwidacji obozu Treblinka II w listopadzie 1943 roku zamordowano w nim blisko 900 tys. Żydów. Ogromna większość z nich, ok. 760 tys., pochodziła z terenów polskich, ale wśród ofiar byli również Żydzi z Austrii, Bułgarii, Belgii, Czechosłowacji, Francji, Grecji, Jugosławii, Niemiec i ZSRR, a także Romowie i Sinti z Polski i Niemiec.

 

Zobacz inne aktualności Przejdż do wszystkich aktualności

Wiceprzewodniczący Zgromadzenia Narodowego Wietnamu Tran Quang Phuong w Senacie

Michał Kamiński spotkał się w Senacie z wiceprzewodniczącym Zgromadzenia Narodowego Socjalistycznej Republiki Wietnamu Tranem Quang Phuongiem.

Konkurs „Poznajemy Senat Rzeczypospolitej Polskiej”

Kancelaria Senatu wspólnie z biurami senatorskimi organizuje ogólnopolski konkurs wiedzy o historii i działalności Senatu RP, jego roli w polskim systemie konstytucyjnym, mający przybliżyć funkcjonowanie władzy ustawodawczej.

Senatorowie na 71. sesji plenarnej COSAC

Senatorowie Grzegorz Schetyna oraz Kazimierz Ujazdowski wzięli udział w 71. posiedzeniu plenarnym COSAC w Brukseli.