Aktualności

W dniach 20, 21, 22 i 23 grudnia 2000 r. odbyło się 72. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli wicemarszałkowie: Tadeusz Rzemykowski, Donald Tusk i Marcin Tyrna.

Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Stanisława Gogacza i Jolantę Danielak; listę mówców prowadziła senator Jolanta Danielak.

Zatwierdzony przez Izbę porządek obrad obejmował 11 punktów:

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy o oznaczaniu wyrobów znakami skarbowymi akcyzy, ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej;

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw;

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych;

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy;

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadku koronnym;

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ochronie dziedzictwa Fryderyka Chopina;

- trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw;

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami;

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o zakładach opieki zdrowotnej.

Senat uchwalił poprawki do ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy o oznaczaniu wyrobów znakami skarbowymi akcyzy, ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 94. posiedzeniu, 15 grudnia 2000 r. Do Senatu została przekazana 15 grudnia. Marszałek Senatu 18 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Stanisław Jarosz. Jak poinformował, komisja zdecydowała zaproponować Izbie przyjęcie nowelizacji bez poprawek.

Senator sprawozdawca omówił nowelizowane ustawy. Pierwsza z nich to ustawa o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela. Senator podkreślił, że wprowadzana tu zmiana budzi dosyć duże zainteresowanie opinii publicznej i jest dyskutowana w różnych środowiskach. Zmiana ta dotyczy usunięcia niespójności, wręcz błędu, który powoduje, że to, o czym rozstrzyga jeden artykuł ustawy - Karta Nauczyciela, a mianowicie art. 30 ust. 3, jest niezgodne z tym, o czym mówi ust. 5 tego artykułu. O ile w ust. 3 czytamy, że średnie wynagrodzenie nauczyciela stażysty wynosi 82% kwoty bazowej określonej dla pracowników państwowej sfery budżetowej - z tego się wywodzi także wynagrodzenie innych nauczycieli - o tyle ust. 5 mówi, że minister ustala wynagrodzenie zasadnicze na dany rok w wysokości co najmniej 75% średniego wynagrodzenia. Przy tym pozostałe składniki stanowiące wynagrodzenie średnie, oprócz zasadniczego, to ponad 30%. Są to takie składniki, jak: trzynasta pensja - 8,5% wynagrodzenia, wysługa lat - średnio około 16% pensji zasadniczej, godziny nadliczbowe i zastępstwa doraźne - średnio około 16%. Jak stwierdził senator S. Jarosz, widać więc wyraźnie, że ustalenie wynagrodzenia zasadniczego w wysokości 75% w sytuacji kiedy pozostałe składniki, które są pochodne od zasadniczego, wynoszą więcej niż 25% (w przedstawionym wyliczeniu jest to ponad 30%), powoduje, że średnie wynagrodzenie stażysty nie będzie wynosiło 82%, tylko 90% itd. Jeżeli więc ustawodawcy chodzi o to, żeby nauczyciele faktycznie zarabiali więcej i żeby średnie wynagrodzenie wynosiło nie 82%, ale 90% czy 100% płacy w sferze budżetowej, to należałoby dokonać zmiany art. 30 ust. 3 i zapisać, ile wynosi średnie wynagrodzenie nauczycieli. Odrębną sprawą jest natomiast istnienie błędu, a więc zapisanie 75%, kiedy zasadnicze wynagrodzenie, wobec dostępnych informacji o tych wszystkich dodatkach, nie wynosi 75%. Zdaniem komisji, należy ten błąd usunąć i w tej kwestii komisja zgodziła się z propozycją Sejmu. Większość komisji przyjęła tę propozycję w głosowaniu, natomiast mniejszość komisji nie.

Druga ustawa ze zbioru przyjętego na posiedzeniu komisji i uchwalonego przez Sejm to ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Sejm zaproponował zmianę, na mocy której Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa już w przyszłym roku będzie zobligowana przeznaczyć 30% wpływów pieniężnych uzyskanych w 2000 r. na poczet zobowiązań agencji wynikających z wykupu obligacji restrukturyzacyjnych. W 1996 r. takie obligacje były wyemitowane przez Ministerstwo Finansów i zgodnie z tamtymi zapisami sześć lat po tym okresie, a więc dopiero w 2002 r., agencja byłaby zobowiązana rozpocząć wykupywanie tych obligacji. Sytuacja finansowa państwa jest jednak taka, jak wszyscy widzą. Ponadto kierownictwo Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa przedstawiło informację, z której wynika, że agencja jest w stanie rozpocząć spłatę już w roku przyszłym. W związku z tym ustawa realizuje tę rzeczywistość i umożliwia zwiększenie wpływów w przyszłorocznym budżecie państwa. Tutaj również komisja przychyliła się do propozycji przyjęcia tego zapisu w wersji zaproponowanej przez Sejm.

Trzecia ustawa, której dotyczy nowelizacja, to ustawa o oznaczaniu wyrobów znakami skarbowymi akcyzy. Sejm w zmianie do tej ustawy zaproponował przerzucenie części kosztów (80%) drukowania znaków skarbowych akcyzy na producentów, a więc na podatników. Propozycja jest zatem taka, żeby podatnicy nie tylko płacili podatek akcyzowy, ale oprócz tego ponosili również co najmniej 80% kosztów wytworzenia znaków akcyzy, czyli banderoli podatkowych. Tutaj również komisja przychyliła się do stanowiska przyjętego przez Sejm i postanowiła zaproponować przyjęcie tego zapisu.

Kolejna zmiana dotyczy ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Sejm zaproponował szereg zmian, które były analizowane na posiedzeniu komisji i które komisja przyjęła większością głosów. Zmiany te, najogólniej rzecz biorąc, dotyczą zasiłków przedemerytalnych, świadczeń przedemerytalnych i różnych uregulowań dotyczących pojęcia tego zasiłku. Dotychczas zasiłek przedemerytalny był wypłacany w różnych sytuacjach, między innymi w takich: kiedy mężczyzna pracował co najmniej trzydzieści pięć lat, kobieta co najmniej trzydzieści, a kiedy osoby te pracowały w warunkach szczególnie uciążliwych co najmniej piętnaście lat, ten okres był skracany jeszcze o kolejne pięć lat. Propozycja, która została przyjęta przez Sejm w formie uchwalonej ustawy, zakłada, że pozostaną te same warunki, z wyjątkiem zapisu o pracy w warunkach uciążliwych. Chodzi więc o wydłużenie okresu, po jakim osoby, niezależnie od tego, gdzie pracowały, mogą otrzymywać świadczenia przedemerytalne.

Jak zaznaczył senator S. Jarosz, w tej ustawie jest kilka bardzo istotnych zmian. Na posiedzeniu komisji zastanawiano się, na ile ważne są ich skutki finansowe. Uznano, że ważne są również konsekwencje dla sytuacji różnych grup osób, których dotyczyła ta ustawa. A więc oprócz tego, że praca w warunkach szczególnych nie będzie jakimś specjalnym przywilejem, jeżeli chodzi o tego typu zasiłek, wprowadza się też zapis, że osoba otrzymująca zasiłek przedemerytalny nie może w tym czasie pracować, chyba że zawiesi ten zasiłek. Chodziło tu głównie o to, żeby zlikwidować sytuację pewnej nierówności, ponieważ osoba pobierająca normalny zasiłek nie może pracować, natomiast osoba na zasiłku przedemerytalnym może. Przedstawiciele rządu podali również argument, że w takiej sytuacji te miejsca pracy zwolnią się dla nowych pracowników, dla absolwentów, dla młodych ludzi.

Kolejna dosyć istotna zmiana to kwota zasiłków. Wprowadza się tutaj 140%, a dotychczas w sytuacjach szczególnych mogły one wynosić 160%.

W tej ustawie są wprowadzane również inne zmiany, jak choćby dotyczące sytuacji osób niepełnosprawnych. Proponuje się zapis, że zakłady pracy chronionej będą zobowiązane do odprowadzania składki na Fundusz Pracy za osoby pełnosprawne pracujące w tych zakładach. Wiadomo, że w takich zakładach pracują zarówno osoby niepełnosprawne, jak i osoby pełnosprawne. W wypadku tych drugich zakłady będą zobowiązane odprowadzać składkę.

Senator sprawozdawca podkreślił, że oprócz wymienionych jest jeszcze kilka zmian, które są może mało widoczne, ale, zdaniem senatora, istotne. Jest na przykład problem dotyczący tego, czy okres przebywania na zasiłku zalicza się do okresu, po którym można przejść na zasiłek przedemerytalny. Dotychczas tak było, teraz natomiast nie będzie się tego zaliczać. A na zasiłek przedemerytalny będą mogły pójść osoby, które zostaną zwolnione z pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Sytuacja zatem nieco się zmieniła, gdyż dotychczas tego warunku nie było.

Senator sprawozdawca wskazał, że w ustawie tej wprowadza się ponadto szereg zmian dla środowiska, w szczególności w stosunku do obszarów, gdzie sytuacja gospodarcza jest bardzo trudna i panuje duże bezrobocie. W opinii senatora, są to bardzo widoczne i bardzo istotne zmiany. Komisja przyjęła te propozycje i postanowiła zaproponować Izbie przyjęcie ich również bez poprawek.

Ostatnia ustawa, której dotyczyły zmiany, to ustawę o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej. Sejm zaproponował, żeby o rok przesunąć termin podwyższenia części akcyzy, która ma być przeznaczona na drogi. Dotychczasowy zapis wskazywał, że od przyszłego roku miało to być 35%, do tej pory było 30%. Zmiana zmierza do tego, żeby utrzymać trzydziestoprocentowy udział w roku przyszłym i dopiero od 1 stycznia 2002 r. udział ten wynosiłby 35%.

Kończąc swe wystąpienie, senator sprawozdawca poinformował, że komisja postanowiła rekomendować Izbie przyjęcie zmian w przedstawionych ustawach bez poprawek.

Wniosek mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej przedstawiła senator Genowefa Ferenc. Jak poinformowała, mniejszość Komisji Gospodarki Narodowej zdecydowała wnieść o odrzucenie rozpatrywanej ustawy w całości. W uzasadnieniu senator sprawozdawca stwierdziła, że głównym celem tej ustawy jest znalezienie pieniędzy dla budżetu kosztem nauczycieli i bezrobotnych, a nie rozstrzyganie poszczególnych problemów.

Senator G. Ferenc przypomniała, że projekt ustawy został złożony do laski marszałkowskiej 17 listopada, a więc dwa dni po doręczeniu projektu ustawy budżetowej. Zdaniem mniejszości, rozpatrywane propozycje są sposobem szukania środków dla budżetu państwa na 2001 r. Rząd już czwarty raz przedstawia budżet, który nie ma trwałej, stabilnej i pewnej podstawy prawnej. Zdaniem mniejszości, to jest przykład budowy budżetu państwa bez fundamentów.

Według informacji, które senatorowie uzyskali na posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej, poprzez tę ustawę znajduje się dla budżetu państwa 3 miliardy 300 milionów zł (dokładnie: Karta Nauczyciela - 1 miliard 880 milionów, sprawy drogowe - 800 milionów, kolejne to 300 milionów, banderole - 120 milionów, sprawy bezrobocia - 200 milionów zł).

Senator sprawozdawca przypomniała ponadto, że proponowane rozwiązania dotyczące Karty Nauczyciela nie były konsultowane ze związkami zawodowymi. Jeżeli chodzi o kartę, to nie wiadomo, co w wyniku tej nowelizacji otrzymają nauczyciele, co samorządy oraz jaki w ogóle będzie wpływ na całą edukację. Nie wynika również z tych zmian to, czy samorządy otrzymają środki, które powinny otrzymać w 2001 r. z tytułu wydatków poniesionych w bieżącym roku. Nie wiadomo też, jaki będzie realny wzrost nakładów na edukację.

Jak stwierdziła senator sprawozdawca, mniejszość komisji zwracała również uwagę na fakt, że rozwiązywanie spraw świadczeń przedemerytalnych czy zasiłków przedemerytalnych w tak cząstkowy sposób nie reguluje i nie rozwiązuje problemu bezrobocia, które wzrasta w tak szybkim tempie. Stąd mniejszość komisji nie godzi się na taki sposób procedowania, taki sposób przyjmowania prawa, które jest tak ważne dla wielu tysięcy obywateli. I stąd wniosek mniejszości o odrzucenie ustawy w całości.

Wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy złożyli senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie wnioski i propozycje poprawek Komisja Gospodarki Narodowej rozpatrzyła podczas przerwy w obradach. Komisja poparła wniosek mniejszości o odrzucenie ustawy w całości. Mniejszość komisji poparła wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności przegłosowano wniosek o odrzucenie ustawy (Izba odrzuciła ten wniosek 56 głosami, przy 29 za i 2 wstrzymujących się), następnie wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek (za wnioskiem głosowało 3 senatorów, 84 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu) i poszczególne poprawki w kolejności przepisów ustawy.

Po przegłosowaniu poprawek Izba 54 głosami, przy 29 przeciw i 5 wstrzymujących się, powzięła uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy o oznaczaniu wyrobów znakami skarbowymi akcyzy, ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 15 grudnia 2000 r. ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy o oznaczaniu wyrobów znakami skarbowymi akcyzy, ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1) w art. 4 w pkt 4, w art. 37j ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Zasiłek przedemerytalny przysługuje osobie spełniającej określone w ustawie warunki do uzyskania statusu bezrobotnego i prawa do zasiłku oraz posiadającej okres uprawniający do emerytury, jeżeli:

1. posiada okres uprawniający do zasiłku wynoszący 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn lub

2. posiada okres uprawniający do zasiłku wynoszący 25 lat dla kobiet i 30 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 15 lat wykonywania prac uznanych w przepisach emerytalnych za zatrudnienie w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.";

2) w art. 4 w pkt 4, w art. 37j:

a) w ust. 2:

- wyrazy "140%" zastępuje się wyrazami "120%",

- wyrazy "ust. 3 i 4" zastępuje się wyrazami "ust. 2a-4",

b) dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. Wysokość zasiłku przedemerytalnego wynosi 160% kwoty zasiłku, o którym mowa w art. 24 ust. 1, dla osoby zamieszkałej w dniu nabycia prawa do zasiłku przedemerytalnego oraz w okresie jego pobierania w powiatach (gminach) uznanych za zagrożone szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym, jeżeli stosunek pracy lub stosunek służbowy został rozwiązany z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Zasiłek ten przysługuje również w przypadku, gdy w okresie pobierania zasiłku przedemerytalnego powiat (gmina) został wykreślony z wykazu powiatów (gmin) uznanych za zagrożone szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym.";

3) w art. 4 pkt 5 otrzymuje brzmienie:

"5) w art. 37k skreśla się ust. 9;";

4) w art. 6 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Zasiłki przedemerytalne przyznane przed dniem wejścia w życie ustawy przysługują uprawnionym osobom w dotychczasowej wysokości, z uwzględnieniem art. 24 ust. 6a ustawy wymienionej w art. 4.".

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 94. posiedzeniu, 15 grudnia 2000 r. W tym samym dniu została przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 18 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Marek Waszkowiak. Senator zaznaczył, że rozpatrywana ustawa obejmuje trzy segmenty zagadnień.

Pierwszy z nich stanowi zmiana składki na ubezpieczenie zdrowotne. Według propozycji rządowej zostanie ona podniesiona z 7,5% na 7,75% - i z tym wiążą się wszystkie zmiany w ustawach o podatku dochodowym. Drugi to propozycja likwidacji Krajowego Związku Kas Chorych, zawarta w druku sejmowym. Trzeci segment stanowi zaś kwestia wielkości rad kas chorych oraz warunków, które muszą spełniać ich członkowie.

Senator M. Waszkowiak poinformował, że Komisja Gospodarki Narodowej na wspólnym posiedzeniu  z Komisją Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu poparła propozycję sejmową i zgodziła się na składkę w wysokości 7,75%.

Połączone komisje uznały również za zasadne zlikwidowanie Krajowego Związku Kas Chorych. Po wyjaśnieniach minister Knysok komisje także stanęły na stanowisku, iż w tej poprawce musi być zawarta delegacja, rozstrzygnięcie dotyczące przejęcia przez ministra zdrowia tego, co jest najistotniejszym elementem kas chorych, a mianowicie ogromnej bazy danych dotyczącej ich działalności.

Kolejny element to kwestia wielkości rad kas chorych, jak również sposób przygotowania wymagań dotyczących ich członków. Komisja Gospodarki Narodowej razem z Komisją Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu podjęły decyzję, że rada kasy chorych będzie miała siedmiu członków, a nie dziewięciu, jak było w propozycji rządowej. Sugestie tego typu padały ze strony senatorów z Komisji Gospodarki Narodowej i były związane z pewnymi doświadczeniami wynikającymi z kodeksu handlowego i z wielkością rad nadzorczych.

Podjęto również decyzję, iż ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia. Pewne jej elementy, to znaczy artykuły, na przygotowanie których z powodów proceduralnych potrzeba trochę czasu, zaczęłyby zaś obowiązywać z dniem 30 czerwca 2001 r.

W imieniu Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie ustawy z zaproponowanymi zmianami.

Wnioski mniejszości połączonych komisji przedstawili senatorowie Maciej Świątkowski i Jerzy Suchański.

Senator Maciej Świątkowski, w imieniu mniejszości komisji, zaproponował trzy poprawki, zmieniające dochody kas chorych w roku 2001, dzięki udzieleniu im dotacji w wysokości łącznie 800 milionów zł ze środków pochodzących z przychodów skarbu państwa z tytułu prywatyzacji. W budżecie na rok 2001pozostałby zapis, iż składka wynosi 7,75%, a ta dodatkowa kwota stanowi właśnie mniej więcej 0,25% składki zbieranej na świadczenia zdrowotne. Można by więc wpisać w art. 1 pkt 2, że składka na ubezpieczenia zdrowotne będzie wynosiła 8%. Byłby to sposób dochodzenia do ośmioprocentowej składki. I rząd, który będzie przygotowywał budżet państwa na rok 2002, będzie musiał ją uwzględnić, chyba że uzna, iż składka musi być większa. W ten sposób nie zabiera się środków finansowych tym podmiotom, które dostają je z budżetu państwa. Wiadomo, że przez to dochody gmin zmniejszą się o 245 milionów zł. Ale też minister Bauc zobowiązał się do wprowadzenia autopoprawki, nowelizacji budżetu, żeby w gminach te środki uzupełnić. Pozostałe 600 milionów zł będzie zaś pochodzić z budżetu ministra zdrowia. Prawdopodobnie to będą środki z inwestycji. W opinii senatora sprawozdawcy, poprawka mniejszości nie spowoduje, że będą zabierane środki finansowe przeznaczone wcześniej na jakieś wydatki, tylko one będą pochodzić z prywatyzacji.

Drugi wniosek mniejszości połączonych komisji przedstawił senator Jerzy Suchański. Jak wskazał, proponowana zmiana dotyczy możliwości czy też konieczności zwiększenia podatku, składki na ubezpieczenie zdrowotne z 7,75%, jak proponował Sejm, do 8%. W opinii mniejszości, już w 2001 r. powinna ona wynosić 8%. W odróżnieniu od poprzedniej propozycji, przedstawionej przez senatora M. Świątkowskiego, stwarza to możliwość prostszego patrzenia na składki i łatwiejszego - w opinii wnioskodawców - przeliczenia. Daje to przejrzystość sprawie i powoduje, że już w roku 2001 składka wynosiłaby 8%.

Senator sprawozdawca przypomniał, że wysuwano już propozycje podniesienia wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne do 10%, zgłaszał to Sojusz Lewicy Demokratycznej. Jak stwierdził, miał wówczas miejsce burzliwy protest opozycji, na czele którego stał późniejszy minister zdrowia, Wojciech Maksymowicz, który domagał się 11% na składkę. Z kolei minister zdrowia Franciszka Cegielska proponowała systematyczne dojście do wysokości 9%, tak aby już w roku 2001zwiększyć  składkę z 7,5% do 8% i stopniowo, co roku, powiększać ją o 0,5%. Senator sprawozdawca wyraził też nadzieję, że właśnie wzrost wysokości składki umożliwi zakończenie strajku w środowisku służby zdrowia,

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie wnioski i propozycje poprawek rozpatrzyły dwie komisje senackie podczas przerwy w obradach. Połączone komisje poparły 8 spośród 18 zgłoszonych ogółem poprawek; mniejszość komisji poparła 3 poprawki.

Senat przegłosował poprawki w kolejności przepisów ustawy, a następnie 64 głosami, przy 24 wstrzymujących się, podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 15 grudnia 2000 r. ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1) w art. 1 w pkt 17 w lit. a) wyrazy "9 członków" zastępuje się wyrazami "7 członków";

2) W art. 1 w pkt 18 lit. a) otrzymuje brzmienie:

"a) w ust. 1 skreśla się wyrazy "oraz przewodniczącego i członków komisji skarg i wniosków",";

3) W art. 1 skreśla się pkt 19;

4) W art. 1 po pkt 30 dodaje się pkt 30a w brzmieniu:

"30a) po art. 141d dodaje się art. 141e w brzmieniu:

"Art. 141e. 1. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych, określi, w drodze rozporządzenia:

1) zakres niezbędnych danych gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowy sposób rejestrowania tych danych oraz ich udostępniania Kasom Chorych, Prezesowi Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych, ministrowi właściwemu do spraw zdrowia i wojewodom, w tym także rodzaje wykorzystywanych nośników informacji oraz wzory dokumentów,

2) zakres niezbędnych danych gromadzonych w systemach informatycznych Kas Chorych oraz wzory i zasady przekazywania Prezesowi Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych sprawozdań okresowych, a także wzory i sposób przekazywania ministrowi właściwemu do spraw zdrowia i wojewodom zbiorczych danych dotyczących świadczeń zdrowotnych udzielonych ubezpieczonym będącym członkami Kasy Chorych,

3) zakres niezbędnych danych gromadzonych i przekazywanych przez apteki, o których mowa w art. 141b ust. 1, Kasom Chorych i ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia gromadzi i przetwarza materiały informacyjne z instytucji powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.";";

5) W art. 5:

a) w ust. 1 wyrazy "3 miesięcy" zastępuje się wyrazami "6 miesięcy",

b) w ust. 1 i 2 wyrazy "art. 75 ust. 2" zastępuje się wyrazami "art. 75 ust. 2 i 5";

6) Skreśla się art. 6;

7) W art. 7:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Z dniem zakończenia działalności Krajowego Związku Kas Chorych minister właściwy do spraw zdrowia powoła likwidatora.",

b) dodaje się ust. 3 i 4 w brzmieniu:

"3. Po zakończeniu likwidacji likwidator złoży wniosek o wykreślenie Krajowego Związku Kas Chorych z rejestru prowadzonego przez sąd rejestrowy.

4. Majątek pozostały po zlikwidowanym Krajowym Związku Kas Chorych staje się majątkiem Skarbu Państwa będącym w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia.";

8) W art. 8 na końcu dodaje się wyrazy ", z wyjątkiem art. 1 pkt 1, 3-10, 12-15, 20 lit. c), pkt 21-34 oraz art. 3, które wchodzą w życie z dniem 30 czerwca 2001 r.".

Ustawa o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw - przyjęta z poprawkami

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 93. posiedzeniu, 8 grudnia 2000 r., i w tym samym dniu została przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 11 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Dariusz Kłeczek. Jak wskazał, głównym celem nowelizacji ustawy jest wprowadzenie zmian wynikających z dotychczasowych doświadczeń zreformowanego systemu ubezpieczeń społecznych. W toku jego funkcjonowania daje o sobie znać dotkliwa potrzeba działania takich mechanizmów, które w sposób maksymalny zmniejszą możliwość wprowadzania do systemu błędów w dokumentach przekazywanych przez płatników.

Do ZUS wpłynęło i wpływa nadal bardzo wiele dokumentów, które przy przetwarzaniu dotychczasowymi metodami powodują ogromne spiętrzenie problemów i procedur wyjaśniających. Ten stan trwałby w przyszłym roku i uniemożliwiałby prawidłowe uporządkowanie bazy danych. Błędy, które ZUS obserwował i analizował, były błędami popełnianymi zarówno przez płatników, banki, jak i przez sam ZUS podczas przyjmowania dokumentów, między innymi w trakcie skanowania.

Dlatego wprowadza się obowiązek przekazywania do ZUS dokumentów dotyczących ubezpieczeń społecznych w formie elektronicznej, przez teletransmisję danych pocztą elektroniczną. Wyjaśnianie pomyłek powoduje nie tylko komplikacje ze względu na niejasności w bazie danych ZUS, lecz także opóźnienia w przekazywaniu pieniędzy do otwartych funduszy emerytalnych. Obowiązek elektronicznego przekazywania danych dotyczyłby płatników rozliczających składki więcej niż dwudziestu pracowników - w przedłożeniu rządowym miał on dotyczyć pracodawców zatrudniających do pięciu osób włącznie. Uregulowanie to ma zasadnicze znaczenie dla uporządkowania bazy danych ZUS.

Pracodawcy zatrudniający powyżej tysiąca osób rozpoczną rozliczanie elektroniczne po pięciu miesiącach od wejścia w życie nowelizacji. Zatrudniający mniej niż tysiąc, ale co najmniej stu ubezpieczonych - po sześciu miesiącach. Zatrudniający mniej niż sto osób, lecz co najmniej dwudziestu jeden ubezpieczonych - po siedmiu miesiącach.

Małe firmy, rozliczające składki od dwudziestu osób, będą przekazywać dokumenty w formie pisemnej lub w formie wydruku z aktualnego programu informatycznego udostępnianego bezpłatnie przez ZUS.

Płatnik rozliczający więcej niż tysiąc osób może zostać upoważniony przez ZUS do przekazywania dokumentów w formie wydruku z aktualnego programu informatycznego udostępnianego przez ZUS.

Istotnym rozwiązaniem, także zmierzającym do zminimalizowania liczby problemów, wynikających z błędów popełnianych w dokumentach finansowych przekazywanych wraz z pieniędzmi do ZUS, jest wprowadzenie obowiązku bezgotówkowego rozliczania się z ZUS. Wyjątek ustanowiono tylko w stosunku do osób fizycznych nie prowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej.

Obowiązek bezgotówkowego rozliczania się z ZUS ma służyć ograniczeniu problemów związanych z identyfikowaniem wpłat składek dokonywanych przez płatników, zawierających błędne dane identyfikacyjne, co zdarza się nagminnie przy ręcznym wypisywaniu dokumentów płatniczych, a potem błędy te są wprowadzone przez banki do międzybankowego systemu rozliczeń elektronicznych. Przyjęto rozwiązanie przejściowe, pozwalające na operacje gotówkowe dokonywane za pośrednictwem Poczty Polskiej, tak aby przez sześć miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji dostosować się do zmian ustawowych.

Ponadto wydłużono maksymalny termin przekazywania przez ZUS składek do otwartych funduszy emerytalnych z dotychczasowych dwóch dni do dwudziestu dni w 2001 r., piętnastu dni w 2002 r. i dziesięciu dni w latach następnych. Zmieniono termin, w którym ZUS był zobowiązany corocznie przekazywać ubezpieczonym informacje dotyczące kwot zgromadzonych na ich kontach - dotychczas do 30 kwietnia, obecnie nowelizacja przesuwa ten termin do 31 sierpnia. Przy czym informacje w części dotyczącej składek zewidencjonowanych na koncie 31 grudnia 2000 r. ZUS zacznie przekazywać ubezpieczonym, począwszy od 31 sierpnia 2001 r., i zakończy do 31 sierpnia 2002 r.

ZUS będzie miał prawo nadawania swojego numeru identyfikacyjnego o nazwie NUSP, który pomoże, zwłaszcza w okresie przejściowym, uporządkować bazę danych i pozwoli wyeliminować błędy w numerach NIP, REGON i innych.

Jak wskazał senator sprawozdawca, inna ważna regulacja dotyczy dodatkowej sprawozdawczości, jaka miałaby być wymagana od pracodawców. To jest kwestia naprawdę ważna, ponieważ dotyczy dość pilnych terminów. Sejm przyjął, że do 31 stycznia 2001 r. od pracodawców wymagano by dodatkowych informacji o wpłaconych w ciągu roku zasiłkach rodzinnych, wychowawczych, macierzyńskich, chorobowych. Wszystkie te informacje są potrzebne, aby przedstawić sprawozdanie budżetowe za każdy rok.

Sejm przyjął też rozwiązanie, że losowanie do funduszy emerytalnych odbywać się będzie nie raz na kwartał, ale raz do roku, po zakończeniu danego roku. Ustawa reguluje również problem dziedziczenia środków po zmarłych współmałżonkach ubezpieczonych w otwartych funduszach emerytalnych przez osoby, które same nie były członkami funduszu, ale mogły te środki odebrać po śmierci danej osoby po osiągnięciu odpowiedniego wieku albo po przelaniu ich do funduszu drugiej osoby, która jest w funduszu. Teraz możliwe jest wycofanie tych środków, w formie jednorazowej wypłaty, bez spełniania innych warunków.

W ustawie zapisano obowiązek wypłacenia dodatkowych waloryzacji z tytułu większej niż przewidywana w 2000 r. inflacja. Przewiduje się wypłacenie jednorazowo waloryzacji z tytułu wyższej niż przewidywana inflacja, poczynając od 25 lutego 2001 r. Wypłata tego świadczenia spowoduje, że waloryzacja czerwcowa będzie naliczana od wyższej bazy.

Senator D. Kłeczek poinformował, że Komisja Rodziny i Polityki Społecznej postanowiła zaproponować kilka poprawek do ustawy. W imieniu komisji senator sprawozdawca wniósł o przyjęcie ustawy z proponowanymi poprawkami.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie poprawki rozpatrzyła komisja senacka podczas przerwy w obradach. Komisja poparła 11 spośród 12 zgłoszonych ogółem poprawek.

Senat przegłosował poszczególne poprawki w kolejności przepisów ustawy, a następnie jednomyślnie, 85 głosami, podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 8 grudnia 2000 r. ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1) w art. 1 w pkt 1 w lit. b):

a w zdaniu wstępnym wyrazy "pkt 14 i 15" zastępuje się wyrazami "pkt 14-16",

b w pkt 15 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje pkt 16 w brzmieniu:

"16) rachunek bankowy - rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej przedsiębiorcy będącego jej członkiem.";

2) w art. 1 w pkt 17 w lit. b), w ust. 5 w pkt 1 wyrazy "31 stycznia 2001 r." zastępuje się wyrazami "28 lutego 2001 r.";

3) w art. 1 w pkt 18 w lit. a), w ust. 4d wyrazy "bank prowadzący" zastępuje się wyrazami "instytucję prowadzącą";

4) w art. 1 w pkt 18 w lit. h) wyrazy "wysokości iloczynu" zastępuje się wyrazami "wysokości równej iloczynowi";

5) w art. 1 w pkt 19:

a) w zdaniu wstępnym skreśla się wyrazy "i 47b",

b) w art. 47a w ust. 1 skreśla się wyrazy "oraz art. 47b",

c) skreśla się art. 47b;

6) w art. 1 w pkt 40 skreśla się wyrazy "oraz w art. 47b";

7) dodaje się art. 3a w brzmieniu:

"Art. 3a. W ustawie z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2 i z 1999 r. Nr 101, poz. 1178) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 3 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Do rozliczeń, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. Nr 140, poz. 939, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063 i Nr 162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 40, poz. 399 oraz z 2000 r. Nr 93, poz. 1027 i Nr 94, poz. 1037) o bankowych rozliczeniach pieniężnych.";

2) w art. 35 dodaje się pkt 8a w brzmieniu:

"8a) pośredniczy w przeprowadzaniu rozliczeń, o których mowa w art. 3 ust. 1,".";

8) w art. 5 skreśla się pkt 3;

9) dodaje się art. 5a w brzmieniu:

"Art. 5a. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 140, poz. 938, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063, z 2000 r. Nr 53, poz. 648 i Nr 62, poz. 718) w art. 51 w ust. 1 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:

"3a) Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej - dla celów przeprowadzania rozliczeń, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2 i z 1999 r. Nr 101, poz. 1178),".";

10) art. 8 otrzymuje brzmienie:

"Art. 8. Przepisów art. 47 ust. 4b i 4d ustawy, o której mowa w art. 1, nie stosuje się do wpłat składek dokonywanych za pośrednictwem państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej "Poczta Polska", przez okres 6 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy.";

11) dodaje się art. 9a i 9b w brzmieniu:

"Art. 9a. 1.  Płatnicy składek zobowiązani są przekazywać dokumenty, o których mowa w art. 47a ust. 1, ustawy o której mowa w art. 1, poprzez teletransmisję danych w formie dokumentu elektronicznego z aktualnego programu informatycznego udostępnionego przez Zakład nie później niż po upływie:

1) 5 miesięcy - jeżeli rozliczają składki lub składki na ubezpieczenie zdrowotne łącznie za co najmniej 1000 ubezpieczonych,

2) 6 miesięcy - jeżeli rozliczają składki lub składki na ubezpieczenie zdrowotne łącznie za mniej niż 1000, a co najmniej 100 ubezpieczonych,

3) 7 miesięcy - jeżeli rozliczają składki lub składki na ubezpieczenie zdrowotne łącznie za mniej niż 100, a co najmniej 21 ubezpieczonych.

2. Do czasu wykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 1, płatnicy składek zobowiązani są przekazywać dokumenty w formie wydruku z aktualnego programu informatycznego udostępnianego przez Zakład nie później niż po upływie:

1) 1 miesiąca - jeżeli rozliczają składki lub składki na ubezpieczenie zdrowotne łącznie za co najmniej 1000 ubezpieczonych,

2) 2 miesięcy - jeżeli rozliczają składki lub składki na ubezpieczenie zdrowotne łącznie za mniej niż 1000, a co najmniej 100 ubezpieczonych,

3) 3 miesięcy - jeżeli rozliczają składki lub składki na ubezpieczenie zdrowotne łącznie za mniej niż 100, a co najmniej 21 ubezpieczonych.

3. Liczbę ubezpieczonych ustala się według stanu na koniec miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym powstały obowiązki określone w ust. 1 i 2.

4. Terminy, o których mowa w ust. 1 i 2, biegną od dnia wejścia w życie ustawy.

Art. 9b. Kto, jako płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika, nie dopełnia obowiązku przekazywania dokumentów związanych z ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym w formie określonej w art. 9a,

podlega karze grzywny do 5 000 złotych.".

Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 94. posiedzeniu, 15 grudnia 2000 r. i w tym samym dniu przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 18 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawił senator Tadeusz Kopacz. Senator sprawozdawca podkreślił, że ustawa ta nowelizuje obowiązujący obecnie art. 36 tej ustawy. Dotychczasowa praktyka stosowania tego przepisu przez sądy wykazała bowiem swego rodzaju formalizm w kreowaniu wyroków eksmisji na przysłowiowy bruk. Sądy w niektórych wypadkach w sposób niedostateczny ustalają, czy jest konieczność zapewnienia eksmitowanemu lokalu socjalnego. Obowiązkiem udowodnienia tej okoliczności w wielu wypadkach obciążają niemal wyłącznie najemcę. Jak stwierdził senator T. Kopacz, głośne były, nie tylko w mijającym roku, eksmisje na bruk ludzi chorych, samotnych matek z dziećmi, a nawet osób o dużym stopniu niesprawności.

Na przykład w roku 1999 złożono do sądów ponad dwadzieścia osiem tysięcy wniosków o eksmisję, a orzeczono prawie piętnaście tysięcy eksmisji. Wykonano ich sześć tysięcy siedemset pięćdziesiąt, w tym do lokalu socjalnego tylko tysiąc siedemset.

Senator sprawozdawca podkreślił, że mimo iż sądy powinny brać pod uwagę sytuację materialną i rodzinną eksmitowanych, wiele przykładów świadczy o czymś zupełnie innym. Zaszła więc potrzeba pilnej nowelizacji art. 36 jeszcze przed okresem ochronnym, który zaczyna się 1 listopada, a kończy 1 kwietnia, pomimo że w Sejmie zaawansowane były prace legislacyjne nad wniesionym, również przez rząd, projektem ustawy o ochronie praw lokatorów w mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego.

Senator przypomniał, że w kilku artykułach tamtej ustawy przewidziano dodatkową ochronę lokatorów przed znalezieniem się na bruku po wyroku eksmisyjnym w razie niemożliwości poradzenia sobie - bez swojej winy - z utrzymaniem dotychczasowego mieszkania. Z wypowiedzi posłanki Ewy Tomaszewskiej, przedstawiającej założenia tej ustawy na forum Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, wynikało, że w ustawie o ochronie lokatorów przewidziano również stosowne przepisy proceduralne, które mają zapewnić spójność nowych rozwiązań z obowiązującą procedurą w sprawach cywilnych.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej po dyskusji nad nowelizacją ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych postanowiła rekomendować Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek. Nie świadczy to jednak o tym, że komisja nie miała uwag do przedłożenia sejmowego. Jej członkowie zaakceptowali oczywiście nałożenie na sądy obowiązku rozstrzygnięcia, czy osobie zobowiązanej do opróżnienia zajmowanego lokalu przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego, czy też nie, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania z lokalu przez najemcę oraz jego szczególną sytuację materialną i rodzinną. Uznali, podobnie jak rząd w swoim przedłożeniu, że nie może być żadnych przesłanek do orzeczenia przez sąd braku uprawnienia do lokalu socjalnego wobec kobiety w ciąży, małoletniego, niepełnosprawnego, ubezwłasnowolnionego oraz osób sprawujących nad takimi osobami opiekę i mieszkających z nimi, a także wobec osób spełniających przesłanki do zawarcia umowy najmu w pierwszej kolejności, określone przez radę gminy.

Zastrzeżenia członków komisji i legislatorów senackich budziła kwestia nieuregulowania w omawianej ustawie sprawy pokrywania kosztów utrzymywania byłego najemcy w okresie od wstrzymania wykonania eksmisji do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Senator sprawozdawca wspomniał tutaj o uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 12 stycznia 2000 r., które mówi, że przerzucenie tylko na właściciela lokalu niebędącego gminą obowiązków wynikających z zasady solidaryzmu społecznego (chodzi o zapobieganie bezdomności i ponoszenie związanych z tym kosztów) stanowi istotne naruszenie i ograniczenie prawa własności, czyniąc je pozornym, co w konsekwencji może być uznane za niezgodne z konstytucją. Senator podkreślił, że po wyrokach o eksmisję gminy zapewniają mieszkania zastępcze w bardzo różnych terminach. Czasami na taki lokal zastępczy oczekuje się w niektórych gminach nawet od pięciu do dziesięciu lat. Przez ten okres osoba, która ma być eksmitowana, na przykład z powodu niepłacenia czynszu, nadal go nie płaci, a ktoś te koszty musi ponosić. Jak poinformował senator T. Kopacz, z wyjaśnień posłanki sprawozdawcy wynikało, że ten problem ma być rozwiązany w ustawie o ochronie praw lokatorów.

Pewne wątpliwości budził też art. 36a ust. 3, nakazujący stosowanie do udziału gminy w sprawie o eksmisję przepisów o interwencji ubocznej oraz nakazujący gminie przystąpienie do postępowania po stronie powoda. W tym wypadku pojawia się sprzeczność interesów gminy i właściciela nieruchomości wobec wyłączenia art. 79 kodeksu postępowania cywilnego. Chodzi o zdanie drugie tego artykułu, które zakazuje podejmowania przez interwenienta czynności sprzecznych z czynnościami strony, do której przystąpił. Ta sprawa budziła pewne wątpliwości komisji, ale nie znaleziono odpowiedniego zapisu, który poprawiłby przedłożenie sejmowe.

W związku z powyższym komisja postanowiła przyjąć tę ustawę bez poprawek.

Sprawozdanie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej przedstawił senator Dariusz Kłeczek.

Senator rekomendował stanowisko Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, która postanowiła zaproponować przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych bez poprawek.

Senat w głosowaniu podzielił stanowisko komisji i jednomyślnie, 81 głosami, powziął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 94. posiedzeniu, 15 grudnia 2000 r. i w tym samym dniu przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 18 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Ustawodawczej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Praw Człowieka i Praworządności przedstawił senator Krzysztof Piesiewicz. Senator zaznaczył, że propozycja Sejmu dotyczy w istocie vacatio legis - art. 4 §2 miałby wejść w życie 1 stycznia 2001 r., a nowelizacja Sejmu przedłuża vacatio legis o rok, do 2002 r. Ten §2, którego vacatio legis miałoby trwać rok, brzmi następująco: "Skazany zachowuje prawa i wolności obywatelskie. Ich ograniczenie może wynikać jedynie z ustawy i przepisów wydanych na jej podstawie oraz z prawomocnego orzeczenia".

Jak wskazał senator sprawozdawca, dotychczas zagadnienia związane z art. 4 §2 kodeksu karnego wykonawczego były regulowane w trzech rozporządzeniach z sierpnia 1998 r. Do tego czasu nie zostały wprowadzone ustawowe regulacje, które zmieniałyby formę tego rozstrzygnięcia z rozporządzenia na ustawę. W związku z tym rząd zaproponował przedłużenie tego o rok, do 1 stycznia 2002 r. Senator K. Piesiewicz zaznaczył, że zapis w art. 4 §2 kodeksu karnego wykonawczego wynikał oczywiście z zapisów konstytucyjnych, gdzie się mówi, że rozszerzanie lub ograniczanie praw i wolności obywatelskich nie może być dokonywane aktami podustawowymi, lecz tylko aktem normatywnym, jakim jest ustawa.

Senator sprawozdawca, kończąc swe wystąpienie, poinformował, że Komisja Praw Człowieka i Praworządności postanowiła wnieść o przyjęcie propozycji sejmowej bez poprawek.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej przedstawił senator Stanisław Gogacz. Jak podkreślił, w nowelizacji chodzi oczywiście o to, żeby akty normatywne podustawowe mogły obowiązywać jeszcze przez rok, aby włączenie ich do kodeksu nastąpiło jeszcze rok później, a to z tego względu, że komisja kodyfikacyjna ma dużo pracy. Idzie o czas potrzebny do tego, żeby to wszystko było odpowiednio przygotowane.

W imieniu Komisji Ustawodawczej senator S. Gogacz wniósł o przyjęcie proponowanej ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu przychylił się do stanowiska komisji i jednomyślnie, 80 głosami, podjął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o świadku koronnym

Rozpatrywana ustawa została uchwalone przez Sejm na 93. posiedzeniu, 6 grudnia 2000 r. Do Senatu została przekazana 7 grudnia. Marszałek Senatu 8 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz do Komisji Ustawodawczej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Praw Człowieka i Praworządności przedstawił senator Zbigniew Romaszewski. Jak wskazał, rozpatrywana nowelizacja ustawy o świadku koronnym sprowadza się w zasadzie do trzech zagadnień.

Po pierwsze, przedłuża okres stosowania ustawy o świadku koronnym, która jest ustawą epizodyczną, wprowadzoną w roku 1998 na trzy lata, o dalszych pięć lat, a więc do 1 września 2006 r.

Po drugie, rozszerza środki ochronne, które mogą być stosowane wobec świadka koronnego.

Po trzecie, zobowiązuje organy Policji oraz Służby Więziennej do realizacji zadań ochrony świadka.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że te akurat zagadnienia nie wywołały szerszej dyskusji na posiedzeniu komisji. Wywołała ją natomiast zmiana pierwsza w nowelizacji, gdzie sąd na wniosek świadka koronnego obligatoryjnie wyłącza jawność rozprawy. Ta sprawa wydaje się najbardziej kontrowersyjna.

Zdaniem senatora sprawozdawcy, dyskutując o instytucji świadka koronnego, trzeba rozważyć trzy aspekty.

Pierwszy, który w opinii senatora Z. Romaszewskiego zdecydowanie przemawia za instytucją świadka koronnego, to wysoka efektywność tej instytucji, zwłaszcza gdy chodzi o zwalczanie przestępczości zorganizowanej. Dotychczasowa dwuletnia praktyka wykazała, że dzięki instytucji świadka koronnego można było rozbić grupy przestępcze, czy to w Szczecinie, czy w Pruszkowie. Programy ochrony świadka są w tej chwili realizowane i trzeba stwierdzić, że organy porządku publicznego są wielkimi zwolennikami tej instytucji. Z tą opinią należy się bezwzględnie zgodzić.

Drugi to fakt, że instytucja świadka koronnego odchodzi od jednej z podstawowych zasad procesu karnego, a mianowicie od zasady legalizmu. Osoba, która decyduje się zeznawać i oskarżać swoich współtowarzyszy, współsprawców przestępstw, może być uwolniona od odpowiedzialności karnej, przy czym ta kwestia jest przedmiotem negocjacji. I to jest aspekt niezwykle ważny. Stąd też ustawa miała charakter epizodyczny i na przykład profesor Murzynowski kwestionował potrzebę wydłużenia okresu obowiązywania tej ustawy aż do pięciu lat. Komisja tego poglądu nie podzieliła i uwzględniając żmudność procedur sądowych, które ciągną się latami, a także narastanie przestępczości zorganizowanej, uznała, że zachowanie takiej instytucji przez następne pięć lat jest bezwzględnie celowe.

Senator Z. Romaszewski podkreślił, że poważne wątpliwości komisji wzbudził art. 1 pkt 1, który powoduje obligatoryjne wyłączenie jawności na wniosek świadka koronnego. Wątpliwości te dotyczyły w zasadzie dwóch podstawowych zagadnień, przy czym jedno z nich jest natury ustrojowej, a drugie natury bardziej edukacyjnej.

Jak podkreślił senator sprawozdawca, jawność procesu jest jedynym faktycznym środkiem kontroli społeczeństwa nad wymiarem sprawiedliwości. Trzeba też sobie zdawać sprawę z tego, że art. 2 konstytucji bardzo wyraźnie stwierdza, że władzę w Rzeczypospolitej Polskiej sprawuje naród. Jak wobec tego, w warunkach niejawności procesów sądowych, naród mógłby sprawować władzę i kontrolować wymiar sprawiedliwości, który jest niezawisły, oraz sędziów, którzy są nieusuwalni? Zdaniem senatora, w gruncie rzeczy jedynym elementem pozwalającym mobilizować opinię publiczną i kontrolować funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości jest właśnie jawność procesu, a w szczególności jawność procesu karnego.

Ostatnie doniesienia mediów na temat sytuacji w wymiarze sprawiedliwości pozwalają sądzić, iż nie dzieje się tam najlepiej. Opinia publiczna jest zbulwersowana informacjami, które napływają z mediów. W tym momencie zamknięcie przed opinią publiczną drzwi może tylko tę podejrzliwość zwiększyć.

Proces, w którym świadek koronny przesłuchiwany jest przy drzwiach zamkniętych, kiedy żadne informacje z sali, zgodnie z przepisami kodeksu postępowania karnego, nie mają prawa przeniknąć do opinii publicznej, może prowadzić do podważenia autorytetu sądu.

Druga przesłanka ma charakter edukacyjny. Proces karny toczy się w postępowaniu jawnym nie tylko ze względu na to, żeby zapewnić społeczną kontrolę nad wymiarem sprawiedliwości, ale również po to, żeby poinformować społeczeństwo, co jest karalne, dlaczego jest karalne i jakie są tego konsekwencje. Wydaje się, że względy prewencji ogólnej odgrywają tutaj nie mniej ważną rolę niż samo skazanie przestępcy. Opinia publiczna powinna być poinformowana, w jakich wypadkach, dlaczego, z jakich powodów i na podstawie jakich dowodów dana osoba została skazana. Wyłączanie jawności ogranicza możliwość edukacji opinii publicznej. Zawsze powstanie problem, dlaczego tak się stało.

I - jak podkreślił senator Z. Romaszewski - nie jest to gołosłowne stwierdzenie, ponieważ tego rodzaju rozwiązanie zostało przyjęte już w ustawie lustracyjnej, gdzie na wniosek którejkolwiek ze stron sąd ma obowiązek wyłączenia jawności. Efekt jest taki, że zarówno wyroki skazujące, jak i wyroki uniewinniające - wszystkie są podważane przez opinię publiczną. I absolutnie wszystkie są i mogą być kwestionowane, dlatego że opinia publiczna nie miała okazji zapoznać się z przedstawionym materiałem dowodowym. W opinii senatora, to bardzo poważnie godzi w autorytet wymiaru sprawiedliwości. Z tego powodu pkt 1, zdaniem komisji, wymaga pewnych zmian. Należy jednak dążyć do tego, żeby opinia publiczna miała wgląd w to, co się dzieje za zamkniętymi drzwiami sądów.

Senator sprawozdawca podkreślił, że zarówno Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, jak i Ministerstwo Sprawiedliwości wysuwają tutaj argument bezpieczeństwa świadka koronnego, wręcz nawet pewnego komfortu złożenia zeznań przez świadka koronnego. Zdaniem senatora, nie sposób się z tym nie zgodzić. Oczywiście presja sali zapełnionej rodzinami i kolegami przestępców jest niezwykle silna. Jest zrozumiałe, że żaden świadek koronny nie chciałby w atmosferze takiej presji zeznawać. Jest to wzgląd zasadniczy. A ponieważ złożenie zeznań przez świadka koronnego jest niewątpliwie wynikiem negocjacji między służbami, między prokuraturą a przestępcą, to te służby czy prokuratura chciałyby mieć możliwość zagwarantowania, że na żądanie świadka koronnego proces będzie się odbywał przy drzwiach zamkniętych, bo on tego na pewno będzie żądał, bo jemu tak jest wygodniej. Komisja dyskutowała nad tą sprawą i jest skłonna to uznać.

Senator Z. Romaszewski podkreślił jednak, że nie sądzi, żeby tutaj zasadniczą rolę mogły odgrywać względy bezpieczeństwa, bo to nie jest świadek incognito. To jest świadek, który oczywiście zostanie zidentyfikowany przez sprawców, to jest świadek, który zostanie zidentyfikowany przez ich adwokatów. Przecież nie da się prowadzić procesu sądowego bez udziału oskarżonych, bez udziału ich adwokatów, bez udziału prokuratora i bez udziału sądu. Wobec tego identyfikacja i tak nastąpi. Zadaniem ochrony świadka koronnego jest późniejsza zmiana jego tożsamości. I to jest kwestia, która nie może ulegać żadnej wątpliwości. Ale jeżeli i tak nie da się uniknąć tych elementów, to pozostawianie opinii publicznej na zewnątrz, zdaniem senatora, mija się z celem.

Dlatego komisja postanowiła zaproponować, żeby sąd po wysłuchaniu świadka koronnego, w warunkach wyłączenia jawności, poinformował opinię publiczną o treści złożonych przez niego zeznań. Należy rozumieć, że jeżeli mieściłyby się tam  zeznania, które mogłyby stanowić zagrożenie dla tego świadka, to sąd będzie mógł je pominąć w swoim sprawozdaniu. Pełne wyłączenie jawności wydaje się bowiem mijać z celem, ponieważ izoluje społeczeństwo od sprawy.

Dlatego też Komisja Praw Człowieka i Praworządności postanowiła zaproponować Izbie wprowadzenie w art. 1 pkt 1 stosownej poprawki.

Sprawozdanie mniejszości Komisji Praw Człowieka i Praworządności przedstawiła senator Anna Bogucka-Skowrońska. Mniejszość wniosła o przyjęcie ustawy bez poprawek.

W opinii mniejszości, poprawka proponowana przez większość komisji de facto wykracza poza to, co stanowi o filozofii nowelizacji. Cała ustawa wzmaga bowiem gwarancję bezpieczeństwa świadka koronnego, a poprawka liberalizuje ją pod tym względem. Bo o ile dotychczas sąd miał prawo wyłączyć jawność, o tyle nigdy nie był zobowiązany do tego, aby podawać zeznania świadka do wiadomości publicznej. A więc ta poprawka jest sprzeczna z filozofią rozpatrywanej ustawy. Ponadto zawiera rozwiązanie nieznane kodeksowi postępowania karnego.

Jak stwierdziła senator sprawozdawca, wprowadzenie poprawki większości podałoby w wątpliwość całą instytucję niejawności postępowania, a przecież ta instytucja jest znana w naszym kodeksie i powodem jej istnienia w całym systemie prawa jest ochrona bardzo ważnych dóbr: interesu państwa, tajemnicy państwowej i służbowej - przy ich uchyleniu sąd ma obowiązek wyłączyć jawność rozprawy - czy ważnego interesu osoby, która jest przesłuchiwana. Sąd bowiem może wyłączyć jawność na wniosek każdego świadka w każdym postępowaniu, jeżeli świadek jest narażony na hańbę. Jawność jest wyłączana z urzędu z uwagi na ważny interes prywatny, na sytuację nieletnich, zawsze kiedy chodzi o sprawy przeciwko czci, o zniesławienie czy znieważenie, chyba że pokrzywdzony wyraźnie zażąda jawności. Sąd wyłącza również jawność z uwagi na dobre obyczaje czy chęć zachowania porządku publicznego. Czyli ustawodawca przyjmuje, że są kryteria równorzędne zasadzie jawności postępowania, które pozwalają wyłączyć jawność albo całego procesu, albo jego części. A w zmianie, jaka została wprowadzona obecnie, obowiązek, czyli obligatoryjność wyłączenia jawności nie dotyczy procesu, lecz tylko momentu, czasu przesłuchania świadka koronnego.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej przedstawił senator Stefan Konarski. Jak stwierdził, komisja nie miała zastrzeżeń natury legislacyjnej i rozpatrywała głównie problem zamiany fakultatywności na obowiązek procedury niejawnej, czyli wyłączenie jawności tej części rozprawy, gdy zeznaje świadek koronny.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Ustawodawcza postanowiła wnieść o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Poprawki do ustawy zgłosili natomiast senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie wnioski i poprawki rozpatrzyły dwie komisje senackie podczas przerwy w obradach. Komisje poparły wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Senat przychylił się do tego wniosku i 48 głosami, przy 26 przeciw i 2 wstrzymujących się, powziął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Senat uchwalił poprawki do ustawy o ochronie dziedzictwa Fryderyka Chopina

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 93. posiedzeniu, 7 grudnia 2000 r. Do Senatu została przekazana 8 grudnia. Marszałek Senatu 11 grudnia skierowała ją do Komisji Kultury i Środków Przekazu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Jacek Sauk. Senator zaznaczył, że przedmiotem ustawy jest otoczenie szczególną ochroną spuścizny związanej z życiem kompozytora. Jak stwierdził, nie ma potrzeby udowadniać, jak szczególna i ważna dla kultury polskiej jest ochrona spuścizny Fryderyka Chopina. W tej sprawie odbyły się dwa posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu. Byli na nich obecni przedstawiciele rządu, a także poseł sprawozdawca.

Senator przypomniał, że ustawa stanowi projekt sejmowy. Jego historia zaczęła się już w grudniu 1999 r., a Sejm uchwalił go 7 grudnia 2000 r.

Projekt sejmowy dotyczy właściwie kilku zasadniczych kwestii. Jego istotą jego jest powołanie narodowego instytutu Fryderyka Chopina jako instytutu państwowego, będącego pod nadzorem ministra kultury i dziedzictwa narodowego, a także ochrona nazwy, spuścizny i podobizny Fryderyka Chopina.

Senator sprawozdawca podkreślił, że opinie w tym względzie zarówno rządu, jak i ekspertów w zasadzie były negatywne, jeśli chodzi o sformułowanie tej ustawy, nie zaś samą jej filozofię. Komisja również miała sporo problemów z tą ustawą. Był nawet rozpatrywany wniosek o odrzucenie ustawy w całości, ale komisja doszła do wniosku, że podejmie próbę wprowadzenia poprawek w celu stworzenia ustawy nadającej się do przyjęcia. Komisja sformułowała i postanowiła rekomendować Izbie 5 poprawek do ustawy.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji. Senatorowie Wiesław Chrzanowski, Zbigniew Kruszewski i Donald Tusk przedstawili wniosek o odrzucenie ustawy.

Wszystkie wnioski i propozycje poprawek rozpatrzyła komisja senacka podczas przerwy w obradach. Jak poinformował sprawozdawca Komisji Kultury i Środków Przekazu senator Jacek Sauk, komisja nie poparła wniosku o odrzucenie ustawy w całości. Poparła natomiast wszystkie zgłoszone w debacie poprawki.

Zgodnie z Regulaminem Senatu w pierwszej kolejności przystąpiono do głosowania wniosku o odrzucenie ustawy sejmowej. Na 78 obecnych senatorów 34 głosowało za, 40 było przeciw, a 4 osoby wstrzymały się od głosu. Następnie przystąpiono do głosowania nad przedstawionymi poprawkami. W kolejnych głosowaniach uzyskały one akceptację Senatu.

Uchwałę w sprawie ustawy o ochronie dziedzictwa Fryderyka Chopina Izba podjęła 63 głosami, przy 8 przeciw i 6 wstrzymujących się:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 7 grudnia 2000 r. ustawy o ochronie dziedzictwa Fryderyka Chopina, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1) w art. 1 w ust. 1 wyraz "podobizna" zastępuje się wyrazem "wizerunek";

2) W art. 1 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Minister jest w szczególności uprawniony do dochodzenia ochrony imienia i wizerunku Fryderyka Chopina w przypadku naruszenia przepisów ustawy.";

3) W art. 1:

a w ust. 4 wyrazy "są przekazywane na rzecz instytutu, o którym mowa w art. 3" zastępuje się wyrazami "stanowią środki specjalne w ministerstwie obsługującym ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, z przeznaczeniem na cele określone w art. 2",

b ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określi, w drodze zarządzenia, sposób gospodarowania środkami, o których mowa w ust. 4.";

4) Dodaje się art. 1a w brzmieniu:

"Art. 1a. Uznaje się miejsce urodzenia Fryderyka Chopina - Dworek w Żelazowej Woli wraz z otaczającym go zabytkowym parkiem - za dobro kultury narodowej, podlegające ochronie przewidzianej w niniejszej ustawie.";

5) W art. 2 pkt 1-3 otrzymują brzmienie:

"1) prowadzenie działalności dokumentacyjnej, wydawniczej, edukacyjnej i promocyjnej,

2) inicjowanie i wspieranie działalności naukowej,

3) współdziałanie z podmiotami krajowymi i zagranicznymi obejmującymi swoim działaniem spuściznę historyczną i artystyczną Fryderyka Chopina,";

6) w art. 2 w pkt 5 kropkę na końcu zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 6 w brzmieniu:

"6) pieczę nad grobem Fryderyka Chopina w Paryżu.";

7) Skreśla się art. 3, 4, 7 i 8;

8) W art. 9 skreśla się ust. 2 oraz oznaczenie ust. 1..

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wyścigach konnych

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 93. posiedzeniu, 7 grudnia 2000 r. Do Senatu przekazano ją 8 grudnia. Marszałek Senatu 11 grudnia skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej przedstawił senator Kazimierz Drożdż. Jak stwierdził, ustawa ta ma zastąpić uchwaloną w latach pięćdziesiątych ustawę o wyścigach konnych. O potrzebie gruntownej zmiany regulacji rządzących wyścigami konnymi i co za tym idzie - hodowlą koni od dłuższego czasu mówiło środowisko polskich hodowców koni i fachowców zajmujących się zawodowo rozwojem i ulepszaniem ras koni w Polsce. Ustawa ta nie jest aktem prawnym zogniskowanym wokół zagadnień związanych z totalizatorem czy hazardem. Jeśli chodzi o zakłady odbywające się przy okazji wyścigów konnych, to aktem prawnym je regulującym jest ustawa o grach losowych i zakładach wzajemnych.

Przedstawiony projekt przewiduje powołanie Polskiego Klubu Wyścigów Konnych z siedzibą w Warszawie, który ma być ciałem regulującym część zagadnień związanych z wyścigami i hodowlą koni i któremu ma zostać przekazana część władztwa państwowego w omawianym zakresie. Dochodami klubu mają być opłaty pobierane od wydawania zezwoleń na prowadzenie wyścigów konnych, dosiadanie koni, powożenie, prowadzenie stajni itp. Podstawą budżetu klubu ma być jednak opłata w wysokości 2% sumy stawek wpłaconych na zakłady wzajemne na wyścigi konne organizowane w kraju, pobieranych w danym miesiącu od podmiotów organizujących zakłady wzajemne na wyścigi konne. Projekt ustawy uhonorował prawa własności. Właściciel konia pojawia się w ustawie jako adresat regulacji, w tym także określającej jego odpowiedzialność dyscyplinarną w ramach wyścigów.

Jak poinformował senator K. Drożdż, Komisja Gospodarki Narodowej, która obradowała 14 grudnia br., zaproponowała wprowadzenie piętnastu poprawek do ustawy o wyścigach konnych.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, najważniejsza, zdaniem komisji, poprawka dotyczy skreślenia art. 12 rozpatrywanej ustawy. W opinii senatorów, skarb państwa nie powinien pozbawiać się niezbędnych składników majątkowych służewieckiego toru wyścigów konnych w Warszawie, żeby znowu nie nastąpiło odsprzedanie za niską kwotę, a później przekazanie środków do kieszeni odpowiedniej osoby fizycznej czy prawnej.

Następna bardzo istotna poprawka zmierza do skreślenia w art. 13 ust. 1 pkt 1 wyrazów "na służewieckim torze wyścigów konnych", ponieważ komisja chciała objąć tą ustawą wszystkie trzy tory: na Służewcu, we Wrocławiu i w Sopocie. Z tą poprawką związana była zmiana dotycząca art. 13 ust. 1, w której zaproponowano dodanie pkt 1a w brzmieniu: "opłaty w wysokości 2% sumy wpłaconych stawek na zakłady wzajemne na wyścigi konne rozgrywane w kraju".

Podsumowując swoją wypowiedź, senator K. Drożdż stwierdził, że nowa ustawa regulująca wyścigi konne i hodowlę koni jest jak najbardziej potrzebna, a przedstawiony projekt wydaje się właściwy i w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej zwrócił się z prośbą o uchwalenie zaproponowanego projektu wraz ze zgłoszonymi przez komisję poprawkami.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił senator Paweł Abramski, który zapoznał senatorów z historią powstania wyścigów konnych i torów na Służewcu. Działo się to zgodnie z zapisem i regulacją ustawową z 19 kwietnia 1950 r., która była wielokrotnie nowelizowana. W ustawie monopol na organizację wyścigów konnych otrzymało przedsiębiorstwo Państwowe Tory Wyścigów Konnych, które dziwnym trafem nie znalazło się w zapisie ustawowym z 1992 r. o grach losowych i zakładach wzajemnych. Rozpatrywana przez Senat ustawa musi tę lukę wypełnić.

Jak stwierdził senator P. Abramski, obie komisje przedstawiły stanowiska zbieżne ze sobą w wielu punktach. Na temat zasadniczej poprawki, dotyczącej art. 12, komisje miały jednak zupełnie odmienne zdania. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaproponowała nowe brzmienie tego artykułu: "Skarb Państwa powierza Polskiemu Klubowi Wyścigów Konnych wykonywanie niezbywalnego prawa własności oraz innych praw rzeczowych na jego rzecz w stosunku do położonych na terenie miasta stołecznego Warszawy nieruchomości oraz pozostałych składników majątkowych zlikwidowanego przedsiębiorstwa państwowego Tory Wyścigów Konnych w Warszawie, które były ujęte w bilansie likwidacji i w stosunku do których w dniu wejścia w życie ustawy prawo własności w imieniu Skarbu Państwa wykonuje Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa". Zdaniem komisji, istnieje duże prawdopodobieństwo, że w momencie, gdy Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, która w tej chwili jest właścicielem terenów Służewca i okolic, czyli kilkuset hektarów, utraci sens bytu, losy tych torów mogą się bardzo różnie potoczyć. W opinii wnioskodawców, zapis ten w sposób jednoznaczny utrąci zakusy i apetyty na smakowity kąsek, jakim jest teren położony w centrum Warszawy.

Jak poinformował senator P. Abramski, Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaproponowała ogółem dwadzieścia jeden poprawek. Większość to poprawki legislacyjne, stylistyczne i uzupełniające lub porządkujące ustawę.

Ogółem w debacie nad ustawą o wyścigach konnych zgłoszono 23 wnioski o charakterze legislacyjnym. Senator Grzegorz Lipowski zgłosił wniosek o odrzucenie ustawy. Senator Józef Frączek postulował zmianę zapisu w art.12.

W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które ustosunkowały się do wszystkich wniosków przedstawionych w toku debaty.

Jak poinformował senator K. Drożdż, połączone komisje poparły 21 spośród 23 zgłoszonych poprawek. Akceptacji komisji nie uzyskał wniosek o odrzucenie ustawy oraz wniosek dotyczący zmiany brzmienia art. 12. Oba te wnioski uzyskały poparcie mniejszości.

Zgodnie z art. 54 ust.1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności przeprowadzono głosowanie w sprawie odrzucenia ustawy o wyścigach konnych. Na 77 obecnych senatorów 21 głosowało za, 47 było przeciw, a 9 osób wstrzymało się od głosowania.

W związku z wynikiem głosowania o odrzucenie rozpatrywanej ustawy Senat przystąpił do głosowania nad przedstawionymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy.

W jego wyniku 58 glosami, przy 8 przeciw i 10 wstrzymujących się, Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o wyścigach konnych:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 7 grudnia 2000 r. ustawy o wyścigach konnych, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

Uchwała

Senat wprowadził poprawki do ustawy o zmianie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz o obrocie tymi wyrobami

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 94. posiedzeniu, 15 grudnia 2000 r. i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 18 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił senator Stanisław Majdański. Jak stwierdził, dotychczasowe uregulowania dotyczące wyrobów winiarskich są zapisane w ustawie o działalności gospodarczej z 23 grudnia 1988 r. i w ustawie o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami z 29 sierpnia 1997 r.

Z dniem 1 stycznia 2001 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej, która nowelizuje wymienioną wcześniej ustawę. Zgodnie z tą ustawą - jak zapisano w art. 96 ust. 2 pkt 8 - działalność gospodarcza w zakresie wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich, objęta dotychczas koncesjonowaniem, staje się działalnością objętą wymogiem uzyskania zezwolenia. Z tych względów niezbędne jest, by począwszy od 1 stycznia 2001 r., istniała ustawowo określona procedura uzyskiwania wymaganych zezwoleń przez przedsiębiorców prowadzących taką działalność. Art. 98 ust. 2 wymienionej ustawy określa jednak, że jeżeli do dnia wejścia w życie ustawy nie zostaną ustawowo określone zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej oraz wydawania zezwoleń, jak też nie zostaną wskazane informacje i dokumenty wymagane do złożenia wniosku o wydanie zezwolenia, z mocy prawa wygasa obowiązek uzyskiwania zezwolenia. Może to spowodować straszny bałagan, ale senator sprawozdawca wyraził nadzieję, że rozpatrywana ustawa zostanie przez Senat uchwalona.

Omawiając nowelizację sejmową, senator S. Majdański poinformował, że wprowadzono do niej zmiany regulujące uzyskanie zezwoleń. Zmiany dotyczą tylko części ustawy, a mianowicie art. 9-14. Jak poinformował, Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi na swoim posiedzeniu 20 grudnia zaakceptowała cztery poprawki i zaproponowała ich przyjęcie przez Senat.

W debacie nad nowelizacją ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami poprawkę zgłosił senator Jerzy Pieniążek.

Podczas przerwy w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która ustosunkowała się do wniosków przedstawionych w toku debaty. Jak poinformował senator sprawozdawca S. Majdański, komisja poparła wszystkie postulowane w dyskusji zmiany. Następnie przeprowadzono kolejne głosowania nad przedstawionymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy. W głosowaniach Izba poparła poprawki rekomendowane przez komisję.

Uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami Senat podjął jednogłośnie, 75 głosami:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 15 grudnia 2000 r. ustawy o zmianie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1) w art. 1 w pkt 1, w art. 12 w ust. 1 w pkt 1 w lit. a) wyrazy "być równa" zastępuje się wyrazami "wynosić co najmniej 25%";

2) w art. 1 w pkt 2 po wyrazach "w art. 15" dodaje się wyrazy "w ust. 1";

3) w art. 2 wyrazy "z dniem 1 stycznia 2001 r." zastępuje się wyrazami "po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia";

4) w art. 2 po wyrazach "pkt 3" dodaje się wyrazy "ustawy, o której mowa w art. 1,";

5) w art. 2 wyrazy "obowiązuje do dnia uzyskania" zastępuje się wyrazami "traci moc z dniem uzyskania".

Ustawa o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o zakładach opieki zdrowotnej - przyjęta z poprawkami

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 95. posiedzeniu, 22 grudnia 2000 r. i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej przedstawił senator Dariusz Kłeczek. Jak poinformował, komisja na swoim posiedzeniu zapoznała się z ustawą. Celem ustawy jest wprowadzenie mechanizmów waloryzacji płac pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Technicznie polega to na uwzględnieniu samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w ustawie o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców, na ustaleniu tam średniego przyrostu płac w 2001 r. o 203 zł miesięcznie i matematycznego wzoru przyrostu płac w 2002 r.

Zmiana w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej wprowadza odpowiedzialność kierowników za stosowanie mechanizmów waloryzacyjnych.

Jak stwierdził senator D. Kłeczek, komisja omawiała na swoim posiedzeniu sytuację pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, sytuację zarządzania przez kasy chorych, która w sposób pośredni wiąże się z omawianą ustawą, sytuację protestujących pielęgniarek i położnych i doszła do wniosku, że w ustawie są pewne błędy, które w czasie prac komisji zostały omówione. Zdaniem komisji, ustawa w kształcie zaproponowanym przez Sejm nie gwarantuje, że każdy pracownik otrzyma średnio 203 zł miesięcznie.

Druga wątpliwość dotyczyła art. 2 ust. 7 i 8, ponieważ odpowiedzialność kierowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej wprowadzono bez terminu przejściowego, potrzebnego do tego, aby dotychczasowe umowy mogły być, zgodnie z kodeksem pracy, zmienione.

Po dyskusji komisja postanowiła jednak zaproponować Senatowi, aby przyjął ustawę bez poprawek.

W debacie nad rozpatrywaną ustawą wnioski o charakterze legislacyjnym zgłosili senatorowie D. Kłeczek i Zdzisław Maszkiewicz. Zaproponowali oni, aby przewidywany w ustawie wzrost wynagrodzeń w służbie zdrowia o 203 zł obowiązywał nie tylko w 2002 roku, ale też w latach następnych. Postulowali także przyjęcie przepisów pozwalających - ich zdaniem - na uniknięcie sytuacji, w której dyrektor mógłby jednemu pracownikowi dać np. 100 zł podwyżki, a drugiemu 600 zł.

Propozycje zmian do ustawy zgłosili również senatorowie Zbyszko Piwoński i Marian Żenkiewicz. Poprawka senatora Z. Piwońskiego dotyczyła podwyższenia do 300 zł kwoty przewidywanej w ustawie, natomiast senatora M. Żenkiewicza - podwyższenia z 1,14 do 1,21 wskaźnika przyjętego przez Sejm.

W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie, które przedstawił senator D. Kłeczek.

Poinformował on, że komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 5 poprawek (autorstwa jego i senatora Z. Maszkiewicza). Zmiany zgłoszone przez senatorów Z. Piwońskiego i M. Żenkiewicza uzyskały poparcie mniejszości komisji.

W kolejnych głosowaniach Senat zaaprobował poprawki rekomendowane przez Komisję Rodziny i Polityki Społecznej.

Uchwałę w sprawie ustawy w sprawie ustawy o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o zakładach opieki zdrowotnej Senat podjął 47 głosami, przy 22 wstrzymujących się:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 22 grudnia 2000 r. ustawy o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

w art. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) dodaje się art. 4a i 4b w brzmieniu:

"Art. 4a. Przeciętny roczny przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej nie może być niższy niż kwota ustalona według następującego wzoru:

Pp

Pł = (Pp - ------ ) C 1,14

Wsk

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

Pł - przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia,

Pp - prognozowane na dany rok w ustawie budżetowej przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej,

Wsk - średnioroczny procentowy wskaźnik przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej prognozowany na dany rok w ustawie budżetowej.

Art. 4b.1. Z dniem 1 stycznia 2001 r. wynagrodzenie pracownika samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej zatrudnionego w tym zakładzie w dniu 31 grudnia 2000 r. wzrasta o kwotę 203 zł w stosunku do wynagrodzenia, otrzymanego za listopad 2000 r., z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy osób, których wynagrodzenia w okresie od dnia 1 grudnia 2000 r. do dnia 1 stycznia 2001 r. wzrosły o kwotę nie niższą niż 203 zł.";";

2)n w art. 1 dodaje się pkt 4 w brzmieniu:

"4) dodaje się art. 7a w brzmieniu:

"Art. 7a. Przepis art. 4a stosuje się do ustalenia przyrostu wynagrodzeń na rok 2002 i lata następne.".";

3) w art. 2, w ust. 7 wyrazy "oraz z 1998 r. Nr 162, poz. 1112" zastępuje się wyrazami ", z 1998 r. Nr 162, poz. 1112 oraz z 2001 r. Nr …, poz. …";

4) dodaje się art. 2a w brzmieniu:

"Art. 2a. 1. W terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy podmiot, który utworzył samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, dokona wypowiedzenia warunków umowy o pracę zawartej z kierownikiem zakładu, uwzględniając wymagania art. 44 ust. 7 ustawy, o której mowa w art. 2; przepis art. 42 § 3 zdanie pierwsze Kodeksu pracy stosuje się odpowiednio.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do zmiany warunków zatrudnienia kierowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej powołanych na to stanowisko; przepis art. 69 pkt 1 Kodeksu pracy nie ma zastosowania.

3. W terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy strony umowy cywilnoprawnej, o której mowa w art. 44 ust. 4 i 5 ustawy, o której mowa w art. 2, podejmą negocjacje zmierzające do uwzględnienia w umowie warunku określonego w art. 44 ust. 8 ustawy zmienianej w art. 2.

4. Jeżeli w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy strony umowy cywilnoprawnej nie wprowadzą do umowy zmiany, o której mowa w ust. 3, organ, który utworzył publiczny samodzielny zakład opieki zdrowotnej, wypowie umowę na warunkach w niej przewidzianych, a jeżeli umowa nie określa trybu wypowiedzenia - z zachowaniem okresu wypowiedzenia 30 dni.";

5) art. 3 otrzymuje brzmienie:

"Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2001 r.".