Aktualności

W dniach 3-5 października 2000r. odbyło się 66. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli marszałek Alicja Grześkowiak oraz wicemarszałkowie Tadeusz Rzemykowski, Donald Tusk i Marcin Tyrna.

Na sekretarzy posiedzenia powołano senatorów Stanisława Jarosza i Witolda Kowalskiego; listę mówców prowadził senator W. Kowalski.

Zatwierdzony przez Izbę porządek 66. posiedzenia obejmował 17 punktów:

- uchwałę Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora Leona Kieresa,

- uchwałę Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora Mariana Cichosza,

- odwołanie wicemarszałka Senatu,

- wybór wicemarszałka Senatu,

- zmiany w składzie komisji senackich,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o dostępie do informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o rzecznikach patentowych,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o bezpieczeństwie morskim,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zwolnieniu świadczeń z tytułu prześladowań przez nazistowskie Niemcy z podatków i opłat oraz o niezaliczaniu ich do dochodów,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o domach składowych oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, Kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Protokołu o wprowadzeniu zmian do Porozumienia o utworzeniu międzynarodowego sytemu i organizacji łączności kosmicznej "INTERSPUTNIK", przyjętego podczas XXV Jubileuszowej Sesji Rady INTERSPUTNIK w Moskwie dnia 30 listopada 1996 r.,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 oraz niektórych innych ustaw.

Uchwała Senatu w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora Leona Kieresa

Senator Tadeusz Lewandowski, sprawozdawca Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich, poinformował, że senator Leon Kieres złożył na ręce marszałek Senatu pismo, w którym zrzeka się mandatu w związku z powołaniem go na stanowisko prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Senator sprawozdawca poinformował też, że komisja przygotowała stosowny projekt uchwały w tej sprawie.

W głosowaniu Senat jednomyślnie, 64 głosami, powziął uchwałę w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora:

Art. 1.

Na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 ustawy z dnia 10 maja 1991 r. - Ordynacja wyborcza do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1994 r. Nr 54, poz. 224 oraz z 1997 r. Nr 70, poz. 443 i Nr 98 poz. 604), Senat stwierdza wygaśnięcie mandatu senatora Leona Kieresa z dniem 30 czerwca 2000 r. wskutek zrzeczenia się.

Art. 2.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Uchwała Senatu w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora Mariana Cichosza

Senator Tadeusz Lewandowski - w imieniu Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich - przedstawił projekt uchwały w sprawie wygaśnięcia mandatu senatora. Jak poinformował, senator Marian Cichosz złożył stosowne pismo, w którym rzekł się mandatu w związku z powołaniem go na funkcję dyrektora Delegatury Najwyższej Izby Kontroli w Lublinie.

Senat 62 głosami, przy 1 przeciw i 2 wstrzymujących się, powziął uchwałę w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora:

Art. 1.

Na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 ustawy z dnia 10 maja 1991 r. - Ordynacja wyborcza do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1994 r. Nr 54, poz. 224 oraz z 1997 r. Nr 70, poz. 443 i Nr 98 poz. 604), Senat stwierdza wygaśnięcie mandatu senatora Mariana Cichosza z dniem 1 września 2000 r. wskutek zrzeczenia się.

Art. 2.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Odwołanie wicemarszałka Senatu

Przewodnicząca posiedzeniu marszałek Alicja Grześkowiak przypomniała, że senator Andrzej Chronowski złożył rezygnację ze stanowiska wicemarszałka Senatu w związku z powołaniem go na stanowisko ministra skarbu państwa.

Zgodnie z art. 7 ust. 2, w związku z art. 6 ust. 3 Regulaminu Senatu, odwołanie wicemarszałka Senatu odbywa się w głosowaniu tajnym bezwzględną większością głosów ustawowej liczby senatorów.

W wyniku tego głosowania Izba 53 głosami, przy 10 przeciw i 4 wstrzymujących się (bezwzględna większość głosów ustawowej liczby senatorów wyniosła 51), podjęła uchwałę w sprawie odwołania wicemarszałka Senatu:

Senat Rzeczypospolitej Polskiej odwołuje senatora Andrzeja Chronowskiego ze stanowiska wicemarszałka Senatu, w związku ze złożoną przez niego rezygnacją.

Wybór wicemarszałka Senatu

Przewodnicząca obradom marszałek Alicja Grześkowiak przypomniała, że grupa senatorów zgłosiła kandydaturę senatora Marcina Tyrny na stanowisko wicemarszałka Senatu.

Poinformowała też, że kandydat na wicemarszałka złożył oświadczenie, wynikające z ustawy z 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa i współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 Regulaminu Senatu wybór wicemarszałka odbywa się w głosowaniu tajnym.

W wyniku tego głosowania Izba 47 głosami, przy 7 przeciwko i 13 wstrzymujących się, powzięła uchwałę w sprawie wyboru wicemarszałka Senatu:

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie art. 110 ust. 1 w związku z art. 124 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483), wybiera senatora Marcina Tyrnę na stanowisko wicemarszałka Senatu.

Zmiany w składzie komisji senackich

Senator Jerzy Cieślak, sprawozdawca Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich poinformował, że senator Janina Sagatowska skierowała do marszałek Senatu rezygnację z pracy w Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz prośbę o powołanie do składu Komisji Gospodarki Narodowej. Senator sprawozdawca poinformował też, że Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich na swym posiedzeniu jednogłośnie poparła obydwa wnioski senator J. Sagatowskiej.

W wyniku głosowania Senat jednomyślnie, 66 głosami, podjął uchwałę w sprawie zmian w składzie komisji senackich:

Art. 1.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu, odwołuje senator Janinę Sagatowską ze składu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz powołuje do składu Komisji Gospodarki Narodowej.

Art. 2.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Senat wprowadził poprawki do ustawy o dostępie do informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 86. posiedzeniu, 15 września br. Do Senatu została przekazana 19 września. Marszałek Senatu 20 września, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Ochrony Środowiska. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdanie komisji przedstawił senator Franciszek Bachleda-Księdzularz, który poinformował, że komisja, po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu 28 września br., w którym brali udział przedstawiciele organizacji pozarządowych i Polskiego Klubu Ekologicznego, zaproponowała Senatowi wprowadzenie dwudziestu jeden poprawek.

Sprawozdawca Komisji Ochrony Środowiska poinformował, że rozpatrywana ustawa sejmowa powstała na podstawie projektu rządowego z 22 grudnia 1999 r. Do projektu dołączone zostały następujące dokumenty: przewidywane skutki finansowe dotyczące ustawy, opinia Komitetu Integracji Europejskiej zawierająca skrótowe przedstawienie prawa Unii Europejskiej, czyli dyrektyw rady, i ocenę zgodności z tym prawem przedmiotowej regulacji, a także projekty siedmiu rozporządzeń wykonawczych.

Jak poinformował senator F. Bachleda-Księdzularz, materia będąca przedmiotem ustawy wyłączona została, celem przyspieszenia procesu legislacyjnego, do odrębnej regulacji z obszernej materii projektu dotyczącego całości zagadnień ochrony środowiska jako jeden z etapów pracy nad tym projektem. Ustawa, w myśl projektu, zawiera regulację prawną w odniesieniu do sześciu podstawowych grup zagadnień: dostępu do informacji; udziału społeczeństwa; ocen oddziaływania na środowisko w odniesieniu do planów i programów; ocen oddziaływania na środowisko; planowania konkretnych przedsięwzięć, głównie projektów inwestycyjnych; postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko. Ponadto ustawa zawiera przepisy ogólne oraz zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy końcowe i przejściowe.

Nowa ustawa ma na celu:

- dostosowanie polskiego prawa do wymagań Unii Europejskiej w zakresie tak zwanego ustawodawstwa horyzontalnego, to znaczy Dyrektywy Rady 85/337 EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków niektórych publicznych i prywatnych przedsięwzięć dla środowiska, znowelizowanej Dyrektywą Rady 97/11 z dnia 3 marca 1997 r., oraz Dyrektywy Rady 90/313 EWG z dnia 7 czerwca 1990 r. w sprawie swobodnego dostępu do informacji o środowisku;

- stworzenie ram prawnych umożliwiających realizację konstytucyjnego prawa do informacji o środowisku;

- stworzenie procedur umożliwiających efektywną realizację zobowiązań międzynarodowych dotyczących inwestycji o potencjalnym transgranicznym oddziaływaniu, w tym zwłaszcza wymagań podpisanych w 1991 r. i ratyfikowanych przez Polskę w 1998 r. konwencją ONZ o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym;

- usprawnienie procesów decyzyjnych związanych z wykonywaniem ocen oddziaływania na środowisko, w tym zwłaszcza w odniesieniu do kwestii udziału społeczeństwa;

- stworzenie podstaw prawnych do przeprowadzenia ocen oddziaływania na środowisko w odniesieniu do planów i programów, zgodnie z projektem dyrektywy w sprawie ocen oddziaływania na środowisko niektórych planów i programów;

- umożliwienie ratyfikacji podpisanej przez Polskę w Aarhus w 1998 r. konwencji ONZ o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska (cel ten nie jest jednak oficjalnie uwzględniony w uzasadnieniu ustawy i nie odnosi się ona z założenia do pewnych zawartych w tej konwencji zagadnień).

Jak stwierdził senator F. Bachleda-Księdzularz, w kontekście przedstawionego projektu rządowego wypracowana ustawa generalnie akceptuje przedłożone rozwiązania, wprowadzając pewne uściślenia, modyfikacje i zmiany, których kierunek sprowadza się do zaostrzenia rygorów w sferze ochrony środowiska i rozszerzenia uprawnień podmiotów w sferze dostępu do informacji o środowisku.

Rozszerzenie prawa do informacji o środowisku znalazło wyraz w postanowieniach dodanych przez Sejm w rozdziale 2. Wskazane w art. 5 informacje podlegające udostępnieniu poszerzone zostały o wyniki prac badawczych i studialnych z zakresu ochrony środowiska - w art. 5 ust. 2 pkt 14. Ponadto złagodzono procedurę udostępniania informacji, art. 5 ust. 5, i skrócono termin wywiązania się organu z tego obowiązku, art. 7 ust. 1 i 3. Sejm zawęził też zakres informacji, które organ może wyłączyć z procesu udostępniania, wskazując w przepisie art. 7 ust. 5 na informacje szczególnie ważne dla ochrony środowiska.

W rozdziale 3, dotyczącym udziału społeczeństwa w postępowaniu w sprawie ochrony środowiska, wskazana została dodatkowo, jako sposób informowania, powinność zamieszczenia informacji na stronie internetowej organu właściwego do wydania decyzji.

W rozdziale 4 wymogiem przeprowadzenia postępowania w sprawie ocen oddziaływania na środowisko objęto dodatkowo projekty polityki, strategii, planów i programów dotyczących leśnictwa, rolnictwa i rybołówstwa, art. 19 ust. 1 pkt 2.

W rozdziale 5 w art. 25, ust. 7 Sejm uznał za konieczne wprowadzenie obowiązku uzasadnienia wszystkich decyzji wskazanych w art. 25 ust. 3 w sprawie planowanego przedsięwzięcia mogącego poważnie oddziaływać na środowisko, a w art. 26 pkcie 3 wprowadził obowiązek określenia w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko zakresu wymaganego monitoringu.

Również w inicjatywy Sejmu ustawa poszerzona została o rozdział 7, powołujący organy wykonujące określone zadania w sferze procedury oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko - to jest komisję krajową i komisje wojewódzkie - które wypełniają lukę zaistniałą po zniesieniu instytucji biegłych z listy ministra ochrony środowiska.

Przystępując do omówienia zmian zaproponowanych przez Komisję Ochrony Środowiska, senator F. Bachleda-Księdzularz podkreślił, że większość stanowią poprawki redakcyjne lub wprowadzające. Największe spory podczas posiedzenia komisji wywołała poprawka dotycząca art. 50 ust. 2.

W debacie nad ustawą o dostępie do informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 3 poprawki zgłosił senator Jerzy Suchański.

W przerwie obrad Komisja Ochrony Środowiska rozpatrzyła zgłoszone poprawki i poparła 21 zmian spośród 24 zgłoszonych w debacie senackiej.

W kolejnych głosowaniach Izba zaaprobowała 23 poprawki. Uchwałę w sprawie ustawy o dostępie do informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływaniach na środowisko Senat podjął 78 głosami, przy 1 wstrzymującym się:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 15 września 2000 r. ustawy o dostępie do informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	W art. 1 w pkt 3 oraz w tytule rozdziału 4 i 5 wyraz "ocen" zastępuje się wyrazem "oceny";
2)	W art. 5 w ust. 2 w pkt 6 i 7 wyrazy "art. 19 ust. 1 pkt 2" zastępuje się wyrazami "art. 19 ust. 1";
3)	W art. 19 w ust. 1 w pkt 2 wyrazy "centralne i wojewódzkie" zastępuje się wyrazami "centralne lub wojewódzkie";
4)	W art. 19 w ust. 3 po wyrazie "uznają" przecinek zastępuje się myślnikiem i dodaje się wyrazy "biorąc pod uwagę w szczególności charakter działań przewidzianych w tych dokumentach oraz rodzaj i skalę oddziaływania na środowisko, a także cechy obszaru objętego tym oddziaływaniem -";
5)	W art. 20 w ust. 3 wyraz ", dotyczące" zastępuje się wyrazem "dotycząca";
6)	W art. 24 w pkt 1 skreśla się wyrazy "naczelny lub" oraz wyraz "rządowej" zastępuje się wyrazem "publicznej";
7)	W art. 27 w ust. 2 wyraz "organami" zastępuje się wyrazami "właściwymi organami";
8)	W art. 27 w ust. 3 wyraz "organami" zastępuje się wyrazami "właściwymi organami";
9)	W art. 28 w ust. 4 wyraz "organów" zastępuje się wyrazami "właściwych organów";
10)	W art. 29 w ust. 2 wyraz "informację" zastępuje się wyrazem "informacje";
11)	W art. 31 w ust. 5 oraz w art. 33 po wyrazach "lokalizacji autostrady" dodaje się wyrazy "albo drogi ekspresowej, jeżeli przepisy o autostradach płatnych mają zastosowanie do tej drogi,";
12)	W art. 36 wyrazy "art. 38-44, art. 46 i 49" zastępuje się wyrazami "art. 38, 43 i 46";
13)	W art. 37 w ust. 1 w zdaniu wstępnym wyrazy "wyrażania stanowiska" zastępuje się wyrazami "wydawania opinii";
14)	W art. 37 w ust. 1 w zdaniu wstępnym wyrazy "w sprawie zakresu raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko" zastępuje się wyrazami "odpowiednio w sprawie obowiązku sporządzania raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko lub jego zakresu";
15)	W art. 39 w ust. 1 w zdaniu wstępnym, w art. 41 oraz w art. 42 w ust. 2 i 4 wyrazy "oceny oddziaływania przedsięwzięcia" zastępuje się wyrazami " oceny oddziaływania";
16)	W art. 50 w ust. 2 wyrazy "w liczbie 60" zastępuje się wyrazami "w liczbie od 40 do 60";
17)	W art. 56 w pkt 3 w lit. b) po wyrazie "określi" dodaje się wyrazy ", w drodze rozporządzenia,";
18)	W art. 56 w pkt 10 wyrazy "5 i 6" zastępuje się wyrazami "5-7";
19)	W art. 56 w pkt 17 po wyrazach "ust. 2-5" dodaje się wyrazy "oraz oznaczenie ust. 1";
20)	W art. 57 w pkt 1 wyrazy "autostrad płatnych" zastępuje się wyrazami "autostrady albo drogi ekspresowej, jeżeli przepisy o autostradach płatnych mają zastosowanie do tej drogi";
21)	W art. 59 w pkt 3: a) w lit. a) wyrazy "innymi dokumentami" zastępuje się wyrazami "odpowiednimi dokumentami", b) w lit. c) wyrazy "inne dokumenty" zastępuje się wyrazami "odpowiednie dokumenty";
22)	W art. 60 w pkt 6 w lit. b) wyrazy "w publicznie dostępnych wykazach" zastępuje się wyrazami "w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski"";
23)	Art. 66 otrzymuje brzmienie: "Art. 66. Ilekroć w dotychczasowych przepisach jest mowa o inwestycjach szczególnie szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi albo o inwestycjach mogących pogorszyć stan środowiska, należy przez to rozumieć odpowiednio przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 1 albo w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy.".

Senat wprowadził zmiany do ustawy o rzecznikach patentowych

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 86. Posiedzeniu, 15 września br. Do Senatu została przekazana 19 września br. Marszałek Senatu 20 września br., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Nauki i Edukacji Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie, które przedstawił senator Stanisław Gogacz.

Sprawozdawca połączonych komisji poinformował, że rozpatrywana przez Senat ustawa o rzecznikach patentowych ma zastąpić dotychczas obowiązującą ustawę, również o rzecznika patentowych, z roku 1993. Jest to inicjatywa rządowa. Nowa ustawa kompleksowo reguluje warunki i zasady wykonywania zawodu rzecznika patentowego oraz funkcjonowanie samorządu zawodowego rzeczników patentowych.

Najważniejsze z celów, jakie realizuje projekt, dotyczą dostosowania stanu prawnego do przepisów konstytucji, dostosowania do warunków przyszłego członkostwa Polski w Unii Europejskiej, zsynchronizowania z uchwaloną niedawno ustawą - Prawo własności przemysłowej. W proponowanej ustawie określa się też zasady wykonywania zawodu rzecznika patentowego oraz zasady organizacji i działania samorządu rzeczników patentowych. Zachowany został dotychczasowy model zawodu rzecznika patentowego, przyjęty w ustawie z 1993 r. - jest to nadal wolny zawód funkcjonujący w ramach samorządu zawodowego.

Projekt przewiduje następujące formy wykonywania zawodu. Po pierwsze, w kancelariach patentowych prowadzonych jednoosobowo przez rzecznika patentowego lub w spółkach z wyłącznym udziałem rzeczników patentowych. Po drugie, w ramach stosunków pracy na rzecz pracodawcy. I po trzecie, na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Jeżeli chodzi o różnice pomiędzy ustawą obowiązującą obecnie a ustawą rozpatrywaną przez Senat, to do istotnych różnic należy zaliczyć przede wszystkim możliwość uzyskania uprawnień rzecznika patentowego nie tylko przez obywateli polskich. Znalazło to swój wyraz w art. 19.

Następna różnica to różnica dotycząca wykształcenia. O ile zgodnie z dotychczasowym projektem wystarczył zapis o wykształceniu wyższym, o tyle teraz, w sytuacji, kiedy do uzyskania wyższego wykształcenia nie są wymagane studia magisterskie - wystarczy licencjat - konieczne stało się wprowadzenie poprawki, która to precyzuje, literalnie warunku, że chodzi o studia magisterskie.

Kolejna różnica dotyczy szczebli organów samorządu. Do tej pory bowiem tylko na szczeblu centralnym istniały organy samorządu rzeczników patentowych. W obecnym projekcie rozszerzono organy samorządu rzeczników patentowych o okręgowe zgromadzenia rzeczników patentowych i przewidziano istnienie nowej instytucji dziekanów, którzy będą stali na czele okręgowych zgromadzeń. Są to osoby, które będą wybierane bezpośrednio na zgromadzeniach w okręgach. Zostało to zawarte w projekcie w art. 54, a dotyczy to rozdziału 4 ustawy z 1993 r.

W rozpatrywanej ustawie rozszerzono katalog kar dyscyplinarnych o karę pieniężną. Dotyczy tego art. 58. W odpowiadającym mu art. 28 ustawy z 1993 r. tej kary nie było.

Następna różnica - w rozdziale 7 projektu wprowadzono zapisy umożliwiające rzecznikom patentowym - ograniczone w zakresie przedmiotowym, to jest do spraw własności przemysłowej - zastępowanie klientów przed organami i sądami, podobnie jak to jest w wypadku radców prawnych i adwokatów. Nie ogranicza to możliwości działania w tych sprawach również adwokatów bądź radców prawnych, tak jak to jest w rozdziale 3 art. 14 ust. 1 ustawy z 1993 r.

W rozdziale 2 projektu przewidziano weryfikację osób wpisanych na dotychczasową listę rzeczników patentowych, które nie wykonują i nie zamierzają wykonywać zawodu rzecznika patentowego (takiej regulacji nie ma w obowiązującej ustawie z 1993 r.).

Senator sprawozdawca poinformował także o dyskusji na forum komisji dotyczącej zgodności rozpatrywanej ustawy z prawem Unii Europejskiej. Chodziło o odpowiedź na pytanie, czy rozpatrywana ustawa jest zgodna z odpowiednią dyrektywą Unii Europejskiej z 21 grudnia 1988 r Jak wskazał senator sprawozdawca, stosowanie obowiązku odbycia aplikacji rzecznikowskiej, na warunkach określonych w ustawie, wobec osób, które nabyły uprawnienia rzecznika patentowego w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej, byłoby sprzeczne z tą dyrektywą. Jeżeli jednak wziąć pod uwagę jej interpretacje, to okaże się, że przywołana dyrektywa Rady Unii Europejskiej z 1988 r. obejmuje system uznawania dyplomów szkół wyższych. Jednak kwalifikacje rzecznika patentowego nie opierają się tylko na dyplomie szkoły wyższej, dyplomie magisterskim. Jest to warunek konieczny, ale to tylko jeden z warunków decydujących o tym, czy ktoś może przystąpić do aplikacji rzecznikowskiej. Ostatnim etapem koniecznym do wpisania na listę rzeczników patentowych jest odbycie aplikacji. Przywołania tu dyrektywa nie dotyczy zaś aplikacji, ale świadectw, dotyczy dyplomów szkół wyższych. Merytoryczne kwalifikacje rzecznika patentowego konieczne do zastępowania klienta w postępowaniu przed urzędem patentowym nie mogą być uzyskane na żadnej uczelni, lecz tylko w wyniku tak zwanej aplikacji, która łącznie z kończącym ją egzaminem obejmuje praktyczną naukę zawodu w warunkach polskich. Nauka na aplikacji obejmuje więc treści, które nie były przedmiotem szkolenia zagranicznych rzeczników patentowych.

W projekcie, według art. 51 ust. 12, do zakresu działalności Krajowej Rady Rzeczników Patentowych należy występowanie do organów rejestrowych lub ewidencyjnych z wnioskiem o wszczęcie postępowania o wykreślenie z rejestru lub ewidencji jednostki organizacyjnej prowadzącej działalność w zakresie świadczenia pomocy w sprawach własności przemysłowej niezgodnie z przepisami ustawy.

Jak poinformował senator S. Gogacz, połączone komisje zaproponowały wprowadzenie 11 poprawek do rozpatrywanej ustawy o rzecznikach patentowych.

Pierwsza proponowana poprawka dotyczyła art. 5 ust. 2, który określa formy, w jakich może być prowadzona kancelaria patentowa. Wskazany w tym artykule katalog należy wzbogacić o spółkę partnerską, co korelowałoby z zapisem art. 88 rozpatrzonej przez Sejm ustawy - Kodeks spółek handlowych. Rozpatrując ustawę - Kodeks spółek handlowych, Senat wprowadził do niej spółkę partnerską. Dlatego wskazane byłoby, żeby do katalogu form wykonywania zawodu rzecznika patentowego dodać również spółkę partnerską. W pozostałym zakresie treść art. 5 ust. 2 została przyrównana do ustawy o radcach prawnych oraz ustawy - Prawo o adwokaturze. Zarówno wobec adwokatów, jak i radców prawnych sformułowano wymóg, aby spółka jawna lub spółka cywilna związana była z wyłącznym udziałem adwokatów lub radców. Adwokaci i radcowie nie są uprawnieni do wykonywania zawodu w ramach spółki z ograniczoną odpowiedzialności. Jeżeli taką możliwość mieliby otrzymać rzecznicy patentowi, to nie należy, według komisji, zapisywać, że jest to spółka z przeważającym udziałem rzeczników patentowych, ale - co proponują komisje - spółka, w której większość udziałów, czyli ponad 50%, mają rzecznicy patentowi. Zapis "przeważające udziały" wcale nie musi oznaczać ponad 50% udziałów.

Jeżeli chodzi o drugą poprawkę, to według propozycji komisji należy skreślić art. 6, z którego treści wynika jedynie to, iż ustawodawca przyznaje, że stanowione przez niego ustawy nie mają mocy wiążącej na terenie obcych państw. Wynika to niejako z konstytucji.

Trzecia poprawka poprawia czytelność przepisu.

W czwartej poprawce chodzi o przedstawienie wszystkich warunków opłacania składek na rzecz samorządu. Chodzi o to, żeby w art. 15 w ust. 1 po wyrazach "określonych w ustawie" dodać wyrazy "z zastrzeżeniem art. 51 pkt 6", w którym to artykule jest uszczegółowienie opłacania składek.

W piątej poprawce proponuje się, aby w art. 16 skreślić ust. 2. Ust. 1 tego artykułu stanowi bowiem, że obowiązkowi ubezpieczenia podlegają rzecznicy patentowi wykonujący zawód w określonych formach. Tak więc nie ma potrzeby wskazywania, że nie mają takiego obowiązku ci, którzy nie wykonują zawodu.

Szósta poprawka dotyczy art. 36, określającego zakres uprawnień aplikanta rzecznikowskiego. Po upływie osiemnastu miesięcy aplikacji może on zastępować swojego patrona we wszystkich czynnościach z wyjątkiem występowania w charakterze pełnomocnika przed Sądem Najwyższym. Oznacza to, że aplikanci rzecznikowscy posiadaliby prawo do występowania między innymi przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Aplikant adwokacki po osiemnastu miesiącach aplikacji może wystąpić przed wszystkimi sądami z wyjątkiem właśnie między innymi Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, a także Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu. Także aplikant radcowski po dwóch latach aplikacji nie ma prawa występowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Oznacza to, że ani aplikant radcowski, ani aplikant adwokacki, którzy posiadają wyższe wykształcenie prawnicze, a zawsze posiadają takie wykształcenie prawnicze, nie mają prawa występowania przed NSA. Stąd komisje zajęły stanowisko, że również aplikant rzecznikowski nie powinien mieć prawa do występowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

Poprawka siódma. Chodzi o to, żeby zagwarantować doręczenie orzeczenia Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego wszystkim podmiotom, które mają prawo wnoszenia kasacji.

Poprawka ósma. Chodzi o to, aby rzecznik patentowy nie tylko wnosił kasację do Sądu Najwyższego, ale także żeby reprezentował stronę po wniesieniu tej kasacji.

Poprawka dziewiąta dotyczy warunku, który jest konieczny, aby przystąpić do aplikacji rzecznikowskiej, czyli posiadania studiów magisterskich. Chodzi o to, żeby ten warunek nie dotyczył tych, którzy już tę aplikację rozpoczęli, żeby w trakcie aplikacji nie zmieniać warunków, na których te osoby do aplikacji przystąpiły.

W poprawce dziesiątej chodzi o to, że Krajowa Rada Rzeczników Patentowych nie tylko przygotowuje statut, ale również go uchwala. W zasadzie można by napisać, że uchwala statut, i to byłoby chyba równoznaczne, bo wiadomo, że można uchwalić tylko coś, co już jest przygotowane. Poprawka jedenasta wprowadza zmianę vacatio legis. W projekcie jest wymieniona data 1 stycznia 2000 r., a komisje proponują, żeby vacatio legis określone było literalnie jako trzy miesiące od dnia ogłoszenia. Wiąże się to z tym, że bardzo związana z obecną ustawą ustawa o własności przemysłowej, przyjęta przez Senat, a niepodpisana przez prezydenta, została przekazana do Trybunału Konstytucyjnego. I teraz część zapisów, które znajdą swoje miejsce w rozpatrywanej ustawie, będzie uzależniona od ustawy o własności przemysłowej i byłoby idealnie, gdyby rozpatrywana ustawa weszła po przyjęciu ustawy o własności przemysłowej. Jeżeli będzie różnica w czasie, nie zburzy ona porządku prawnego, jaki powinien obowiązywać w państwie polskim.

W kolejnych głosowaniach Senat poparł wszystkie poprawki zaproponowane w stanowisku Komisji Nauki i Edukacji Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej. Uchwałę w sprawie ustawy o rzecznikach patentowych Izba podjęła jednogłośnie, 78 głosami:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 15 września 2000 r. ustawy o rzecznikach patentowych, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	W art. 5 ust. 2 otrzymuje brzmienie: "2. Kancelaria patentowa może być prowadzona przez rzecznika patentowego jednoosobowo, jako spółka cywilna lub jawna, w której przynajmniej połowa wspólników to rzecznicy patentowi, spółka partnerska, spółka komandytowa, w której komplementariuszami są wyłącznie rzecznicy patentowi albo spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, w której większość udziałów mają rzecznicy patentowi.";
2)	Skreśla się art. 6;
3)	W art. 8 w ust. 3 wyrazy "na okres" zastępuje się wyrazami "o okres";
4)	W art. 15 w ust. 1 po wyrazach "określonych w ustawie," dodaje się wyrazy "z zastrzeżeniem art. 51 pkt 6,";
5)	W art. 16 skreśla się ust. 2;
6)	W art. 36 w ust. 1 po wyrazach "Sądem Najwyższym" dodaje się wyrazy "i Naczelnym Sądem Administracyjnym";
7)	W art. 66 ust. 1 otrzymuje brzmienie: "1. Orzeczenie wraz z uzasadnieniem wydane przez Odwoławczy Sąd Dyscyplinarny doręcza się obwinionemu, Ministrowi Sprawiedliwości, Prezesowi Urzędu Patentowego, Prezesowi Polskiej Izby Rzeczników Patentowych i Rzecznikowi Dyscyplinarnemu, którym przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego.";
8)	Po art. 69 dodaje się art. 69a w brzmieniu: "Art. 69a. W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z 1965 r. Nr 15, poz. 113, z 1974 r. Nr 27, poz. 157, Nr 39, poz. 231, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 11, poz. 82, Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1984 r. Nr 45, poz. 241 i 242, z 1985 r. Nr 20, poz. 86, z 1987 r. Nr 21, poz. 123, z 1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr 4, poz. 21, Nr 33, poz. 175, z 1990 r. Nr 14, poz. 88, Nr 34, poz. 198, Nr 53, poz. 306, Nr 55, poz. 318, Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 22, poz. 92, Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 12, poz. 53, z 1994 r. Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, Nr 43, poz. 189, Nr 73, poz. 350, Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 270, Nr 54, poz. 348, Nr 75, poz. 471, Nr 102, poz. 643, Nr 117, poz. 752, Nr 121, poz. 769 i 770, Nr 133, poz. 882, Nr 139, poz. 934, Nr 140, poz. 940, Nr 141, poz. 944, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 757, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z 2000 r. Nr 22, poz. 269 i 271, Nr 48, poz. 552 i 554, Nr 55, poz. 665 i Nr 73, poz. 852) w art. 3939 w § 11 wyrazy "Przepis art. 3932 § 2" zastępuje się wyrazami "Przepisy art. 3932 § 2 i 3".";
9)	W art. 75 po wyrazach "niniejszej ustawy" dodaje się wyrazy ", z zastrzeżeniem ust. 2" oraz dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu: "2. Do osób, o których mowa w ust. 1, wymóg wykształcenia warunkujący wpis na listę rzeczników patentowych ocenia się na podstawie przepisów dotychczasowych.";
10)	W art. 78 w ust. 2 po wyrazie "przygotuje" dodaje się wyrazy "i uchwali";
11)	W art. 80 wyrazy "z dniem 1 stycznia 2001 r." zastępuje się wyrazami "po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia."

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o bezpieczeństwie morskim

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 86. posiedzeniu, 15 września br. Do Senatu została przekazana 19 września. Marszałek Senatu 20 września, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Obrony Narodowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Kazimierz Kleina. Senator sprawozdawca podkreślił, że rozpatrywana ustawa o bezpieczeństwie morskim stanowi element nowej, kompleksowej regulacji zagadnień z zakresu prawa morskiego, w skład której wchodzą ponadto nowy kodeks morski, będący przedmiotem prac legislacyjnych Sejmu, i przyjęta niedawno przez Senat ustawa o Polskim Rejestrze Statków.

Jak wskazał senator K. Kleina, zasadnicze przesłanki tej ustawy to przede wszystkim sprawy szeroko rozumianego bezpieczeństwa morskiego, które są najbardziej dynamicznie rozwijającą się częścią prawa morskiego, w związku z czym regulacje dotyczące bezpieczeństwa żeglugi, zawarte w tytule I dziale I rozdziale 4 obowiązującego kodeksu morskiego, są już dzisiaj niewystarczające. Te względy nakazują zatem dokonanie znacznie szerszej regulacji tej szczególnie istotnej i ważnej dla życia ludzkiego na morzu sfery, by uwzględnić międzynarodowe standardy wypracowane i przyjęte przez Międzynarodową Organizację Morską, a jednocześnie nakazują wyeliminowanie z kodeksu morskiego problematyki bezpieczeństwa żeglugi i sprowadzenia regulacji kodeksu morskiego wyłącznie do regulacji cywilnoprawnych wiążących się z transportem morskim. W związku z tym rozpatrywana ustawa o bezpieczeństwie morskim ma dość nietypową konstrukcję, wynikającą ze specyficznej dziedziny, jaką jest bezpieczeństwo morskie. Znaczną część jej przepisów stanowią bowiem odesłania do aktów międzynarodowych, które Polska wcześniej ratyfikowała. Senator sprawozdawca zaznaczył, że przyjęta konstrukcja ustawy znajduje pełne uzasadnienie w fakcie, iż prawo morskie jest obszarem szczególnym, na którym zdecydowana większość norm prawnych wyprowadzona jest z traktatów i prawa międzynarodowego.

Zakres przedmiotowy ustawy obejmuje sprawy bezpieczeństwa morskiego, które są ujęte w czterech podstawowych rozdziałach. Po pierwsze, jest to budowa statku, jego stałych urządzeń i wyposażenie, po drugie - kwalifikacje i skład załogi, po trzecie - bezpieczeństwo żeglugi, a po czwarte - ratowanie życia na morzu.

Główną ideą opiniowanej regulacji jest wykorzystanie w jak najszerszym zakresie międzynarodowych standardów bezpieczeństwa, w szczególności poprzez inkorporację między innymi następujących konwencji międzynarodowych: o bezpieczeństwie życia na morzu, o liniach ładunkowych, o zapobieganiu zderzeniom na morzu, o bezpiecznych kontenerach, o poszukiwaniu i ratownictwie morskim, o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawaniu im świadectw i pełnieniu wacht.

Senator K. Kleina podkreślił, że przepisy rozdziału 2 ustawy dotyczące budowy i wyposażenia statku - poza odesłaniem do wymagań konwencyjnych - stwarzają ramy prawne do regulacji wymagań w tym zakresie w odniesieniu do statków nieobjętych konwencjami.

W rozdziale 3 istotnym novum jest inspekcja dotycząca przestrzegania przez statek wymagań w zakresie kwalifikacji i składu załogi, niezbędnych z punktu widzenia bezpieczeństwa morskiego.

Rozdział 4 wskazuje konwencję o zapobieganiu zderzeniom na morzu jako zasadniczy wzorzec w zakresie bezpieczeństwa załogi.

Rozpatrywana ustawa po raz pierwszy normuje wymagania bezpieczeństwa kontenerów przewożonych statkami, opierając się na konwencji o bezpiecznych kontenerach, sporządzonej w Genewie w 1972 r.

W opinii senatora sprawozdawcy, na szczególne podkreślenie zasługują przepisy rozdziału 5, nadające zagadnieniu ratowania życia na morzu po raz pierwszy rangę normy ustawowej. Aktualnie zagadnienia te są normowane rozporządzeniem ministra transportu i gospodarki morskiej z 1997 r. w sprawie wykonywania zadań poszukiwania i ratowania życia ludzkiego na morzu.

Ustawa, nawiązując do postanowień konwencji o poszukiwaniu i ratownictwie morskim, sporządzonej w Hamburgu 27 kwietnia 1979 r., a nazywanej konwencją SAR, dla realizacji zadań poszukiwania i ratowania życia na morzu kreuje państwową jednostkę budżetową pod nazwą "Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa", zwaną służbą SAR, i zakłada jej wyodrębnienie ze struktur przedsiębiorstwa państwowego Polskie Ratownictwo Okrętowe. Rozwiązanie przyjęte w tej mierze przez ustawę o bezpieczeństwie morskim należy ocenić - zdaniem senatora sprawozdawcy - jako właściwe i najlepsze w tym momencie. Jest ono podyktowane przede wszystkim zasadą konieczności oddzielenia zadań o charakterze publiczno-prawnym, jakimi są działania poszukiwania i ratowania życia na morzu, od działalności o charakterze komercyjnym, to jest w zakresie ratowania mienia. Obecnie Polskie Ratownictwo Okrętowe wykonuje obie te czynności, a więc ratowanie życia i ratowanie mienia. Ratowanie życia na morzu jest obowiązkiem każdego państwa i wykonywane jest na zasadzie non profit, bez czerpania korzyści materialnych, natomiast ratowanie mienia jest już usługą komercyjną i może być zlecane czy to przez właścicieli jednostek pływających, czy przez towarzystwa ubezpieczeniowe.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, drugi powód, dla którego w ten sposób konstruuje się służbę ratowniczą SAR, to konieczność ukształtowania dla służby SAR struktury zbliżonej do rozwiązań w tej mierze, które funkcjonują w morskich państwa Europy Zachodniej, gdzie ratowaniem życia zajmują się służby publiczne. Ich status prawny jest różny. Oprócz administracji morskiej, jaka jest na przykład we Francji, czy morskiej straży granicznej, są także stowarzyszenia i organizacje społeczne, jak w Republice Federalnej Niemiec, Holandii i czy w Wielkiej Brytanii. Te wszystkie typy jednostek ratownictwa życia na morzu łączy to, że prowadzą działalność o charakterze publicznym i niekomercyjnym.

Utworzenie służby SAR jako jednostki budżetowej i wyodrębnienie jej ze struktur Polskiego Ratownictwa Okrętowego nie ma żadnych negatywnych implikacji, ponieważ koszty utrzymania działalności SAR będą pokrywane, podobnie jak to ma miejsce obecnie, ze środków budżetu państwa.

W proponowanej ustawie gwarantowane jest też pracownikom zatrudnionym obecnie w Polskim Ratownictwie Okrętowym przejęcie wszelkich praw nabytych już w trakcie pracy w PRO i wybranie miejsca pracy czy w służbach SAR lub w Polskim Ratownictwie Okręgowym.

Senator sprawozdawca poinformował, że komisje postanowiły zaproponować 16 poprawek do ustawy. Senator przedstawił i uzasadnił te poprawki.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu przeprowadzono kolejne głosowania nad poszczególnymi poprawkami, a następnie 75 głosami, przy 1 przeciw, Izba podjęła uchwałę w sprawie ustawy o bezpieczeństwie morskim:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 15 września 2000 r. ustawy o bezpieczeństwie morskim, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	w art. 2 wyrazy "podanymi do publicznej wiadomości we właściwy sposób" zastępuje się wyrazami "ogłoszonymi w trybie określonym odrębnymi przepisami";
2)	w art. 7 w ust. 6 skreśla się wyrazy ", o których mowa w ust. 2 i ust. 5,";
3)	w art. 28 po wyrazach "sygnału wzywania pomocy" dodaje się wyrazy "określonego w załączniku IV do Konwencji o zapobieganiu zderzeniom";
4)	w art. 34 w ust. 2 skreśla się wyrazy "łącznie z określeniem trybu postępowania,";
5)	w art. 41 ust. 1 otrzymuje brzmienie: "1. Dla wykonywania zadań poszukiwania i ratowania życia na morzu tworzy się Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa, zwaną dalej "Służbą SAR".";
6)	w art. 43 w ust. 2 po wyrazach "z budżetu państwa" dodaje się wyrazy "w ramach części, którą dysponuje minister właściwy do spraw gospodarki morskiej";
7)	w art. 52 w pkt 1 po wyrazach "sygnału wzywania pomocy" dodaje się wyrazy "lub używa sygnału, który mógłby być wzięty za międzynarodowy sygnał wzywania pomocy,";
8)	w art. 55 wyrazy "art. 39-51" zastępuje się wyrazami "rozdział 4 działu I tytułu I";
9)	w art. 60 po wyrazach "12 miesięcy" dodaje się wyrazy "od dnia wejścia w życie ustawy" oraz po wyrazach "na podstawie" dodaje się wyrazy "uchylanych przepisów";
10)	w załączniku do ustawy w części I po pkt 13 dodaje się pkt 13a w brzmieniu: "13a. Za świadectwo wolnej burty - 350 j.t. Opłata za wydanie świadectwa wolnej burty nie zawiera opłaty za przeprowadzenie przeglądu.";
11)	w załączniku do ustawy w części I w pkt 17.1 i w pkt 18.1 po wyrazie "lub" dodaje się wyraz "do";
12)	w załączniku do ustawy w części I w pkt 21 po wyrazie "inspekcją" dodaje się dwukropek oraz skreśla się wyrazy "- pobiera się opłatę w zależności od pojemności statku w wysokości określonej jak w pkt.1.";
13)	w załączniku do ustawy w części I w pkt 22.1.2 - 22.1.5 wyraz "od" zastępuje się wyrazem "powyżej";
14)	w załączniku do ustawy w części I skreśla się pkt 26.1;
15)	w załączniku do ustawy w tytule części III wyrazy "OPŁATA ZA EGZAMIN I ZASADA WYNAGRADZANIA" zastępuje się wyrazami "OPŁATY ZA EGZAMIN I ZASADY WYNAGRADZANIA";
16)	w załączniku do ustawy po części III dodaje się część IV w brzmieniu: "IV. JEDNOSTKA TARYFOWA Wartość złotowa jednostki taryfowej stanowi równowartość 0,2 SDR - Specjalnych Praw Ciągnienia liczona według średniego kursu walutowego z poprzedniego tygodnia podanego w tabelach kursowych Narodowego Banku Polskiego.".

Senat zaakceptował ustawę o zwolnieniu świadczeń z tytułu prześladowań przez nazistowskie Niemcy z podatków i opłat oraz o niezaliczeniu ich do dochodów

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 87. posiedzeniu, 21 września br., i w tym samym dniu przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 25 września br., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie, które przedstawił senator Marek Waszkowiak.

Senator sprawozdawca przypomniał, że w rezultacie porozumienia zawartego ze stroną niemiecką Polska otrzyma 1,8 miliarda marek. Zgodnie z ustawą niemiecką, uchwaloną 6 lipca 2000 r., niemiecki Fundusz "Pamięć, odpowiedzialność i przyszłość" przekaże tę kwotę Fundacji "Polsko-Niemieckie Pojednanie", a ta dokona wypłat polskim obywatelom, którzy w czasie drugiej wojny światowej byli więzieni w obozach koncentracyjnych, byli wywiezieni do Niemiec jako robotnicy przymusowi i pracowali w przemyśle i rolnictwie.

Jak stwierdził senator M. Waszkowiak, ustawa rozpatrywana przez Senat obejmuje również porozumienie z Austrią, która przekaże środki na Fundusz Osób Poszkodowanych przez Trzecią Rzeszę.

W trakcie negocjacji strony niemiecka i austriacka zastrzegły, że kwoty przekazane na świadczenia z tytułu krzywd doznanych w związku z pracą przymusową powinny trafić wyłącznie do rąk poszkodowanych lub ich spadkobierców. W wypadku osób poszkodowanych przez Niemcy są to spadkobiercy ludzi żyjących 16 lutego 1999 r., a jeśli chodzi o pieniądze austriackie - spadkobiercy ludzi żyjących 16 lutego 2000 r.

Osoby, które uzyskają prawo do jednorazowych świadczeń, są w większości w zaawansowanym wieku i często w trudnej sytuacji materialnej. Z pewnością wiele z tych osób pobiera różne świadczenia socjalne lub korzysta z wszelkiego rodzaju ulg i przywilejów. Uzyskane prawo do świadczeń z tytułu prześladowań mogłoby oznaczać w niektórych wypadkach utratę praw do dotychczasowej pomocy. Dlatego też przedstawiona ustawa zakłada niezaliczanie tych świadczeń do dochodów, zakłada niepobieranie od tych osób podatku, a także zakłada, że osoby, które te świadczenia otrzymają, nie będą pozbawione świadczeń z innych źródeł.

Na zakończenie prezentacji sprawozdania Komisji Gospodarki Narodowej senator M. Waszkowiak poinformował, że komisja postanowiła zaproponować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o zwolnieniu świadczeń z tytułu prześladowań przez nazistowskie Niemcy z podatków i opłat oraz o niezaliczaniu ich do dochodów.

W głosowaniu Izba jednogłośnie, 75 głosami, poparła stanowisko komisji.

Senat wprowadził zmiany do ustawy o domach składowych oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, Kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 87. posiedzeniu, 21 września br. Do Senatu została przekazana 22 września br. Marszałek Senatu 25 września, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Ustawodawczej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił senator Witold Kowalski. Przypomniał on, że ustawa powstała na podstawie projektu poselskiego, odnoszącego się do produktów pochodzenia rolniczego, oraz projektu rządowego, wprowadzającego zasady ogólne, dotyczące wszystkich artykułów. Jak stwierdził senator sprawozdawca, przy rozpatrywaniu ustawy osiągnięto szeroki konsensus i uchwalono ją przy dużej zgodzie.

Senator W. Kowalski zwrócił uwagę, że ustawa sejmowa porusza szereg problemów. Określa m.in. sposób wydawania zezwoleń na prowadzenie przedsiębiorstw składowych, określa też zasady, według których mają być one prowadzone, a także nadzór nad działalnością domów składowych. Ustawa określa również sposoby kontroli domów składowych, ich działalności, spraw związanych z dowodami składowymi, a także funduszu gwarancyjnego, ponadto reguluje szereg zapisów w kodeksie cywilnym.

Zdaniem sprawozdawcy Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, rozpatrywana ustawa zmierza do stworzenia rolnikom, podmiotom gospodarczym jeszcze jednej możliwości w celu lepszego zagospodarowania płodów rolnych czy produktów pochodzenia rolniczego. Innym powodem było stworzenie możliwości zaciągania kredytów przez rolników pod zastaw towarów, które zostały w tych domach składowych zgromadzone.

Jak poinformował senator W. Kowalski, Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 26 poprawek. Zdecydowana większość zmian porządkowała zapisy sejmowe i doprecyzowuje pewne pojęcia natury prawnej. Jedynie dwie zaproponowane poprawki miały charakter merytoryczny i zostały przyjęte na wniosek Ministerstwa Finansów.

Poprawka dodająca ust. 11 w art. 61 wprowadziła zasadę, że przedmioty wnoszące wpłaty do funduszu tworzą rezerwy do wysokości wpłat, co z kolei - zgodnie z ustawami podatkowymi - powoduje, że są one uznawane za koszty uzyskania przychodów.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej przedstawił senator Stanisław Gogacz. Stwierdził on, że ustawa o domach składowych oraz o zmianie kodeksu cywilnego, kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw tworzy nowe instytucje, domy składowe, oraz system gwarantowania wykonania zobowiązań wynikających z umów składu.

Domy składowe są podmiotami przechowującymi - na podstawie umowy zawartej z oddającym na skład - towary, uprawnionymi i w pewnych sytuacjach zobowiązanymi do wydawania papierów wartościowych, dowodów składowych inkorpurujących przysługujące składającemu prawo własności towarów oddanych na skład. Celem wprowadzenia tej instytucji jest, po pierwsze, usprawnienie i zabezpieczenie obrotu towarowego, po drugie, wprowadzenie nowej podstawy kredytu. Warunkiem prowadzenia przedsiębiorstwa takiego jak dom składowy jest uzyskanie zwolnienia wydanego w zależności od rodzaju przyjmowanych na skład towarów - można tu mówić o towarach przemysłowych i o towarach rolnych - albo przez ministra właściwego do spraw gospodarki, albo przez ministra właściwego do spraw rynków rolnych.

Dowód składowy wystawiony jest na żądanie składającego towary przez dom składowy. Jest to zbywalny przez indos dokument wydany przez dom składowy, składający się, zgodnie ze słowniczkiem, z dwóch części, z których jedna, nazywana rewersem, stwierdza posiadanie rzeczy złożonych na skład, natomiast druga, zwana warrantem, stwierdza ustanowienie zastawu na rzeczach złożonych na skład. Zgodnie więc z europejską tradycją dowody składowe będą dwuczęściowymi papierami wartościowymi, występującymi również w formie materialnej. Inne papiery wartościowe, których zasady funkcjonowania określa ustawa - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, obecnie w Polsce mogą istnieć wyłącznie w formie zdematerializowanej. W pierwszym wypadku byłyby to więc papiery wartościowe, które posiadałyby choć w części swój charakter zmaterializowany. Obie części, czyli rewers i warrant, w chwili wydania będą ze sobą połączone, ale w taki sposób, aby było możliwe ich fizyczne oddzielenie od siebie. Dopóki dowód składowy występuje w postaci nierozdzielonej, mówić można o jednym papierze wartościowym, składającym się z dwóch części.

Ustawa przewiduje utworzenie izby domów składowych, zbliżonej w swym kształcie do izby gospodarczej - z tym że udział domu składowego w izbie jest obowiązkowy - oraz powołanie Składowego Funduszu Gwarancyjnego.

Sprawozdawca Komisji Ustawodawczej poinformował, że komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 26 poprawek. Część z nich była zbieżna ze zmianami zawartymi w stanowisku Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Następnie senator omówił proponowane poprawki.

Ogółem w debacie nad ustawą o domach składowych oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, Kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw zgłoszono 29 poprawek, które w przerwie obrad Senatu rozpatrzyły Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisja Ustawodawcza. Poparcie komisji uzyskało 27 poprawek.

W kolejnych głosowaniach Izba opowiedziała się za zmianami zawartymi w stanowisku połączonych komisji i jednomyślnie, 77 głosami, podjęła uchwałę w sprawie ustawy o domach składowych oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, Kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 21 września 2000 r. ustawy o domach składowych oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, Kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	W art. 3 po wyrazach "spółkami komandytowymi," dodaje się wyrazy "spółkami komandytowo - akcyjnymi,";
2)	W art. 6 w ust. 1 w pkt 1 wyrazy "i spółki komandytowej - dane osobowe wspólników" zastępuje się wyrazami ", spółki komandytowej i spółki komandytowo - akcyjnej - dane osobowe wspólników, z wyjątkiem akcjonariuszy w spółce komandytowo - akcyjnej";
3)	W art. 6 w ust. 1 w pkt 11, w art. 34, w art. 35 w ust. 1, w art. 36 w ust. 1 i 2, w art. 37 w ust. 1 i 4, w art. 44 w ust. 2 i w art. 49 w ust. 1 użyty w różnych przypadkach wyraz "bank" zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami "bank domicylowy";
4)	W art. 10 w ust. 4 po wyrazach "wojewódzkiego inspektora" dodaje się wyrazy "skupu i przetwórstwa artykułów rolnych";
5)	W art. 15 wyrazy "uchylił decyzję o udzieleniu" zastępuje się wyrazami "wydał decyzję o cofnięciu";
6)	W art. 18 w ust. 3 skreśla się wyraz "zupełnego";
7)	W art. 50 w ust. 6 wyrazy "Miasto Stołeczne" zastępuje się wyrazami "miasto stołeczne";
8)	W art. 51 w ust. 2 przed pkt 1 dodaje się pkt ... w brzmieniu: "...) podstawowe zadania izby oraz sposób i formy ich realizacji,";
9)	W art. 51 w ust. 2 w pkt 3 wyraz "odwoływania" zastępuje się wyrazem "odbywania";
10)	W art. 51 w ust. 2 w pkt 7 wyraz "nich" zastępuje się wyrazem "niej";
11)	Art. 53 otrzymuje brzmienie: "Art. 53. 1. Zwyczajne walne zgromadzenie izby zwołuje zarząd izby w ciągu pierwszego półrocza każdego roku. 2. Nadzwyczajne walne zgromadzenie izby zwołuje zarząd izby: 1. z własnej inicjatywy, 2. na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki, 3. na wniosek ministra właściwego do spraw rynków rolnych, 4. na wniosek co najmniej jednej piątej ogólnej liczby członków izby. 3. Nadzwyczajne walne zgromadzenie izby powinno być zwołane w ciągu 14 dni od dnia wpływu wniosku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 - 4.";
12)	W art. 54 w ust. 1 w pkt 1 wyrazy "prezesa i wiceprezesa, członków" zastępuje się wyrazami "prezesa, wiceprezesa i pozostałych członków";
13)	W art. 54 w ust. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie: "6) zatwierdza sprawozdania przedstawiane przez zarząd izby, w tym roczne sprawozdania z działalności finansowej,";
14)	W art. 54 w ust. 1 dodaje się pkt 6a w brzmieniu: "6a) podejmuje uchwały w sprawie udzielenia zarządowi izby absolutorium,";
15)	W art. 55 w ust. 2 po wyrazach "członków izby" dodaje się wyrazy ", chyba że statut stanowi inaczej";
16)	Art. 56 i 57 otrzymują brzmienie: "Art. 56. 1. W skład komisji rewizyjnej wchodzi od trzech do pięciu osób. 2. Kadencja komisji rewizyjnej trwa 4 lata. 3. Przedmiotem działania komisji rewizyjnej jest coroczne badanie przedstawianych przez zarząd sprawozdań, w tym rocznego sprawozdania z działalności finansowej oraz sprawozdania z wykonania przez zarząd budżetu. 4. Komisja rewizyjna składa sprawozdanie z przeprowadzonego badania walnemu zgromadzeniu izby, przedkładając jednocześnie wnioski w sprawie udzielenia zarządowi izby absolutorium. 5. Uchwały komisji rewizyjnej zapadają większością głosów w obecności co najmniej połowy jej składu. W przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego. Art. 57. 1. Zarząd izby działa w mieście stołecznym Warszawie i składa się z pięciu członków, w tym prezesa i wiceprezesa. 2. Kadencja zarządu izby trwa 4 lata. 3. Zarząd izby na pierwszym posiedzeniu uchwala regulamin wewnętrznego urzędowania zarządu.";
17)	W art. 60 w ust. 1 wyraz "jej" zastępuje się wyrazem "jego";
18)	W tytule rozdziału 10 wyrazy "Fundusz Gwarancyjny" zastępuje się wyrazami "fundusz gwarancyjny";
19)	W art. 61 w ust. 5 skreśla się wyraz "kwot";
20)	W art. 61 w ust. 9 wyrazy "ust. 6" zastępuje się wyrazami "ust. 7";
21)	W art. 61 dodaje się ust. 11 w brzmieniu: "11. Domy składowe tworzą, w ciężar kosztów, rezerwy do wysokości wpłat wniesionych do funduszu.";
22)	W art. 62 w ust. 1 wyraz "funduszu" zastępuje się wyrazami "w funduszu";
23)	W art. 63 w ust. 3 wyrazy "do spraw rolnictwa" zastępuje się wyrazami "do spraw rynków rolnych";
24)	W art. 69 w ust. 1 po wyrazie "funduszu" dodaje się wyraz "gwarancyjnego";
25)	W art. 71 w pkt 3 i 4 wyraz "wekslu" zastępuje się wyrazem "weksla";
26)	Skreśla się art. 73 i 74;
27)	W art. 77 po wyrazie "ogłoszenia" dodaje się wyrazy ", z wyjątkiem art. 3 i art. 6 ust. 1 pkt 1 w części dotyczącej spółek komandytowo - akcyjnych, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.".

Ustawa o ratyfikacji Protokołu o wprowadzeniu zmian do Porozumienia o utworzeniu międzynarodowego systemu i organizacji łączności kosmicznej "INTERSPUTNIK", przyjętego podczas XXV Jubileuszowej Sesji Rady INTERSPUTNIK w Moskwie dnia 30 listopada 1996 r. - przyjęta bez poprawek

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 87. posiedzeniu, 21 września br. Do Senatu została przekazana 22 września br. Marszałek Senatu 25 września br., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Sprawozdanie komisji przedstawił senator Andrzej Mazurkiewicz.

Senator sprawozdawca przypomniał, że porozumienie, do którego zmiany są przedmiotem rozpatrywanej ustawy, zostało sporządzone w Moskwie 15 listopada 1971 r., a ratyfikowane przez Polskę 15 września 1972 r. Na mocy tego porozumienia został utworzony międzynarodowy system łączności za pośrednictwem sztucznych satelitów. W ten sposób została powołana do życia organizacja, która miała koordynować współpracę między państwami zajmującymi się łącznością satelitarną, koordynować wysiłki w zakresie projektowania, tworzenia i rozwijania systemów łączności.

Jak stwierdził sprawozdawca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, jest to chyba jedyna organizacja, która przetrwała do dziś i w tym kształcie zostaje utrzymana przez Polskę, ponieważ przynosi zyski. Według informacji udzielonych przez przedstawicieli rządu zyski te wynoszą rocznie około 800 tysięcy dolarów i są przekazywane do TP SA.

Senator A. Mazurkiewicz omówił następnie nowelizację zapisów protokołu, którą można podzielić na trzy istotne części. Po pierwsze, jest to określenie nowych ram prawnych dla następnego etapu tworzenia międzynarodowego systemu łączności dookreślenie pewnych pojęć, które do tej pory były nieostre.

Po drugie, w znacznej mierze zmienione zostają kompetencje. Utworzony zostaje tak zwany Komitet Eksploatacyjny. Członkiem takiego komitetu jest każdy uczestnik protokołu - Polska ma tam również swojego stałego przedstawiciela. Do zadań komitetu, który ma być mobilnym ciałem wykonawczym, będą należały między innymi: rozpatrywanie i zatwierdzanie przedsięwzięć mających na celu budowę, nabycie lub dzierżawę, a także eksploatację kompleksów kosmicznych; zatwierdzanie planów rozwoju i doskonalenia systemów łączności. Tak więc ma to być ciało mobilne, takie, które ma realizować bieżące zadania. Zadania te z kolei ma określać rada. Rada ma podejmować decyzje strategiczne, dotyczące ogólnej polityki, długoterminowych celów, jakie zostaną wyznaczone do osiągnięcia, a także decyzje dotyczące właśnie zadań, którymi ma się zająć Komitet Eksploatacyjny.

Po trzecie, czymś zupełnie nowym jest także art. 13, który tworzy Fundusz Statutowy. Ten Fundusz Statutowy ma być przeznaczony na prace naukowo-badawcze i doświadczalno-konstruktorskie w zakresie naziemnych systemów zarządzania sieciami łączności satelitarnej. Ma być przeznaczony także na projektowanie, budowę, pozyskiwanie lub dzierżawę kompleksów kosmicznych, na pokrycie kosztów wystrzelenia i wniesienia na orbitę satelitów telekomunikacyjnych organizacji oraz na inne cele organizacji.

Jak stwierdził senator A. Mazurkiewicz, Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, stwierdzając oczywistość potrzeby wprowadzenia tych zmian, jednogłośnie podjęła decyzję o zarekomendowaniu Senatowi przyjęcia bez poprawek rozpatrywanej ustawy ratyfikacyjnej.

W głosowaniu Senat jednogłośnie poparł stanowisko komisji i 76 głosami opowiedział się za niewnoszeniem zastrzeżeń do ustawy o ratyfikacji Protokołu o wprowadzeniu zmian do Porozumienia o utworzeni międzynarodowego systemu i organizacji łączności kosmicznej "INTERSPUTNIK", przyjętego podczas XXV Jubileuszowej Sesji Rady INTERSPUTNIK w Moskwie dnia 30 listopada 1996 r.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 87. posiedzeniu, 22 września br. Do Senatu została przekazana 25 września i w tym samym dniu marszałek Senatu skierowała ją, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, do Komisji Nauki i Edukacji Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przestawił je senator Bogdan Tomaszek. Senator sprawozdawca poinformował, że komisja na swym posiedzeniu 25 września br. rozpatrywała zapisy uchwalonej ustawy, zapoznała się z opinią sporządzoną przez Biuro Legislacyjne oraz wysłuchała informacji - stanowiska rządu na temat ustawy, zapoznała się z poprawkami zgłaszanymi w trakcie obrad, a także wysłuchała opinii zaproszonych na obrady ekspertów.

Jak wskazał senator B. Tomaszek, uchwalona przez Sejm ustawa nowelizuje ustawę o jednostkach badawczo-rozwojowych z 25 lipca 1985 r. Jest to już szesnasta jej nowelizacja, bardzo przez środowisko jednostek badawczo-rozwojowych oczekiwana.

Senator sprawozdawca poinformował, że komisja postanowiła zaproponować 12 poprawek do ustawy. Senator scharakteryzował i uzasadnił te poprawki.

Senator B. Tomaszek przedstawił także wniosek mniejszości Komisji Nauki i Edukacji Narodowej. Mniejszość wniosła o wprowadzenie jednej poprawki.

Podczas dyskusji dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie B. Tomaszek i Adam Graczyński. Do wniosków przedstawionych podczas debaty ustosunkowała się Komisja Nauki i Edukacji Narodowej. Komisja poparła 16 poprawek.

Po przegłosowaniu poszczególnych poprawek Senat 75 głosami, przy 1 wstrzymującym się, podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 22 września 2000 r. ustawy o zmianie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	w art. 1 przed pkt 1 dodaje się pkt ... w brzmieniu: "...) w art. 1 w ust. 1, w art. 2 w ust. 2 w pkt 1 i 3, w art. 15 w ust. 3 i w art. 49 w ust. 2 w pkt 1 wyrazy "badawczo-rozwojowych" zastępuje się wyrazem "rozwojowych";";
2)	w art. 1 przed pkt 1 dodaje się pkt ... w brzmieniu: "...) w art. 2 w ust. 3a i w art. 23 w ust. 1 wyrazy "prace badawczo-rozwojowe" zastępuje się wyrazami "prace rozwojowe";";
3)	w art. 1 w pkt 6, w art. 9a w ust. 3 wyrazy "rejestru jednostek badawczo-rozwojowych" zastępuje się wyrazami "Krajowego Rejestru Sądowego";
4)	w art. 1 w pkt 7 w lit. a), w ust. 3 wyrazy "w porozumieniu" zastępuje się wyrazami "złożony w porozumieniu";
5)	w art. 1 w pkt 7 w lit. c), w ust. 4 wyrazy "prawa handlowego" zastępuje się wyrazem "handlową";
6)	w art. 1 w pkt 8, art. 10b otrzymuje brzmienie: "Art. 10b. 1. Do rady naukowej spółki, o której mowa w art. 10a, należy: 1. przedkładanie władzom spółki propozycji perspektywicznych kierunków działalności naukowej, rozwojowej i wdrożeniowej, 2. przeprowadzanie postępowania o nadanie tytułu naukowego na zasadach określonych w odrębnych przepisach, 3. przeprowadzanie przewodów doktorskich i habilitacyjnych w zakresie posiadanych uprawnień, 4. opiniowanie kierunkowych planów tematycznych i finansowych spółki, 5. opiniowanie regulaminu organizacyjnego spółki, 6. opiniowanie kwalifikacji osób zatrudnionych na stanowiskach pracowników naukowych i naukowo-technicznych oraz dokonywanie okresowej oceny dorobku naukowego i technicznego tych osób. 2. Do rady naukowej spółki stosuje się art. 24 ust. 3 - 5 i art. 25-27. ";
7)	w art. 1 w pkt 10, w art. 12a w ust. 3 wyrazy "badawczo-rozwojowych" zastępuje się wyrazem "rozwojowych";
8)	w art. 1 w pkt 19 w lit. a), w pkt 3 skreśla się wyrazy "nie mniej niż 20 % i";
9)	w art. 1 w pkt 22 w lit. a), w ust. 1 i 2 wyrazy "prawa handlowego" zastępuje się wyrazem "handlowych";
10)	w art. 1 w pkt 40, w art. 64a w ust. 1 w pkt 1 wyraz "dotychczas" zastępuje się wyrazami "w dniu 1 stycznia 2001 r.";
11)	w art. 1 w pkt 40, w art. 64a w ust. 1 w pkt 1 wyrazy "badawczo-rozwojowych" zastępuje się wyrazem "rozwojowych";
12)	w art. 1 w pkt 40, w art. 64a w ust. 1 w pkt 2 po wyrazach "na własność - " dodaje się wyrazy "pozostające w jej posiadaniu w dniu 1 stycznia 2001 r.";
13)	w art. 1 w pkt 45, w art. 74 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: "1a. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do spółki handlowej, powstałej w wyniku komercjalizacji i prywatyzacji jednostki badawczo-rozwojowej.";
14)	w art. 1 w pkt 45, w art. 74 w ust. 3 wyrazy "prawa handlowego" zastępuje się wyrazem "handlowa";
15)	w art. 1 w pkt 45, w art. 74 dodaje się ust. 4 w brzmieniu: "4. Przepis ust. 3 ma zastosowanie pod warunkiem złożenia przez spółkę wniosku w terminie 60 dni od dnia przekształcenia. W przypadku, gdy wniosek nie zostanie uwzględniony, spółka jest obowiązana do zapłaty podatków, opłat i ceł należnych za okres zwolnienia w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się decyzji w sprawie wniosku.";
16)	po art. 1 dodaje się art. 1a w brzmieniu: "Art. 1a. W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 i Nr 60, poz. 700 i 703) w art. 17 w ust. 1c w pkt 1 po wyrazie "spółkach," dodaje się wyrazy "z wyłączeniem spółek, o których mowa w art. 74 ustawy z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych (Dz. U. z 1991 r. Nr 44, poz. 194 i Nr 107, poz. 464, z 1992 r. Nr 54, poz. 254, z 1994 r. Nr 1, poz. 3 i Nr 43, poz. 163, z 1996 r. Nr 41, poz. 175 i Nr 89, poz. 402, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 75, poz. 467 i poz. 469, Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 769 i poz. 770, Nr 141, poz. 943, z 1998 r. Nr 117, poz. 756 i Nr 162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 49, poz. 484 oraz z 2000 r. Nr ..., poz. ...),".">>.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw

ozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 87. posiedzeniu, 21 września br. Do Senatu została przekazana w dniu 22 września. Marszałek Senatu 25 września, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawcza. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej przedstawił senator Roman Skrzypczak. Senator przypomniał, że rozpatrywana nowelizacja jest projektem rządowym, i wskazał, że nowelizacja działu XI Kodeksu pracy wynika z woli usprawnienia procesu negocjowania i zawierania układów zbiorowych pracy oraz dostosowania przepisów ustawy do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i umów międzynarodowych. Art. 59 konstytucji nie wprowadza żadnych ograniczeń w treści przedmiotowej zawieranych układów zbiorowych pracy. Ustawa reguluje sytuację, w której rozwiązanie układu nie jest zagrożeniem dla interesów pracowniczych, określając, że do czasu wejścia w życie nowego układu obowiązuje układ dotychczasowy, jeżeli strony nie ustaliły wcześniej w układach lub w drodze porozumienia terminu rozwiązania układu.

Ustawa wprowadza bardziej czytelne określenie reprezentatywności organizacji związkowych oraz ponadzakładowych. Zawiera również zapis wyliczający, kogo nie dotyczy możliwość zawierania układów (dotychczas takiego zapisu nie było).

Do ustawy o związkach zawodowych został wprowadzony zapis nakładający na pracodawcę obowiązek pobierania i przekazywania składek związkowych na rachunek wskazany przez organizację związkową. Zapis ten wychodzi naprzeciw oczekiwaniom różnych organizacji związkowych, które chciały uporządkować zbieranie swoich składek związkowych.

Senator sprawozdawca, w imieniu komisji, wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej przedstawił senator Stefan Konarski. Senator sprawozdawca zaznaczył, że rozpatrywana nowelizacja kodeksu pracy stanowi przedłożenie rządowe i dotyczy przede wszystkim działu XI, czyli układów zbiorowych pracy.

Senator S. Konarski podkreślił, że obecnie obowiązujące przepisy regulujące problematykę zbiorowych układów pracy, uchwalone w roku 1994, odegrały w swoim czasie pozytywną rolę, umożliwiając prowadzenie dialogu społecznego na poziomie zakładu pracy, stwarzając warunki do zawierania zakładowych układów zbiorowych pracy. Doświadczenia z pięciu lat stosowania tych przepisów jednak ujawniły pewne niedostatki i braki obowiązującej regulacji i stały się podstawą do opracowania niniejszej nowelizacji zmierzającej do ułatwienia negocjowania i zawierania układów zbiorowych pracy. Zaistniała również konieczność dostosowania przepisów w tym zakresie do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz umów międzynarodowych.

Senator sprawozdawca zaakcentował, że w rozpatrywanej nowelizacji m.in. zniesiono ograniczenia zakresu przedmiotowego układu zbiorowego, co daje stronom możliwość zachowania swobody wzajemnych relacji, ograniczonej jedynie zakazem naruszania praw osób trzecich (chodzi o art. 240 § 3 ustawy nowelizowanej, dotychczasowe istnienie tego ograniczenia było niezgodne z art. 59 konstytucji).

W art. 241⁷ §4 ustawy nowelizowanej (chodzi o art. 1 zmianę 5 ustawy nowelizującej) wprowadzono uregulowanie, zgodnie z którym w wypadku rozwiązania układu do czasu wejścia w życie nowego układu stosuje się układ dotychczasowy, jeżeli strony nie ustaliły w układzie lub nie ustalą w drodze porozumienia innego terminu stosowania rozwiązanego układu.

W kolejnym rozwiązaniu nowelizacji, dążąc do udrożnienia procesu negocjacyjnego zbiorowych układów pracy, przyjęto bardziej zobiektywizowane określenie reprezentatywności organizacji związkowych, zarówno zakładowych, jak i ponadzakładowych (chodzi o art. 241¹⁶, 214¹⁷, 241²⁵, 241^25a ustawy nowelizowanej oraz o art. 8).

Ponadto omawiany projekt ustawy nowelizuje ustawę o związkach zawodowych w postulowanym przez związki zawodowe zakresie oraz ustawę o organizacjach pracodawców i o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, umożliwiając poprzez zaproponowane rozwiązania zawieranie zbiorowych układów pracy przez pracowników sfery budżetowej.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Ustawodawcza, rozpatrując ustawę, wniosła do niej 7 poprawek.

Poprawka pierwsza, dotycząca art. 1 pkt 2 ustawy nowelizującej, dodaje &4 dopuszczający zawieranie układu w sprawach nieobjętych przepisami ustawy o służbie cywilnej dla pracowników archiwów państwowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Do tej pory wszyscy pracownicy archiwów państwowych archiwiści wszystkich szczebli, pracownicy naukowi zatrudnieni w archiwach państwowych, byli objęci ustawą o służbie cywilnej, podczas gdy sensowne byłoby objęcie nią jedynie Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych. Dlatego również pojawił się postulat pracowników związków działających w archiwach umożliwienia im zawierania już niemal przygotowanego układu zbiorowego pracy w sprawach nieuregulowanych ustawą o służbie cywilnej.

Poprawka druga, odnosząca się do art. 1 pkt 11 ustawy nowelizującej, który dotyczy art. 241^14a §3 ustawy nowelizowanej, ma charakter porządkujący. Jej celem jest wprowadzenie rozwiązania analogicznego do zastosowanego w § 1 tego artykułu, mianowicie dla ponadzakładowych organizacji związkowych. Polega ona na rozstrzygnięciu kolizji uprawnień między poszczególnymi strukturami organizacji pracodawców.

Poprawka trzecia ma na celu utrzymanie przez ministra właściwego do spraw pracy rejestracji układów ponadzakładowych zawieranych przez odpowiednie organy samorządu terytorialnego. Dzięki tej poprawce nie zostanie rozproszona rejestracja układów ponadzakładowych między ministra oraz szesnastu okręgowych inspektorów pracy.

Poprawki czwarta i siódma stanowią konsekwencję ewentualnego przyjęcia poprawki trzeciej.

Poprawki piąta i szósta do art. 12 ustawy nowelizującej mają charakter ściśle porządkujący. Ich celem jest usunięcie ewentualnych wątpliwości, które mogłyby pojawić się przy ustalaniu, jakich układów ponadzakładowych zawartych przez ministrów lub organy samorządu terytorialnego dotyczy omawiany przepis. Odnosi się to do układów ponadzakładowych zawartych przez wyżej wymienione organy, zarówno przed, jak i po wejściu w życie nowelizacji. Dodanie zdania drugiego wynika z potrzeby zachowania jednolitej zasady formułowania przepisów dotyczących utraty mocy obowiązujących układów, stosowanej w całym dziale XI kodeksu pracy.

W imieniu komisji senator S. Konarski wniósł o przyjęcie ustawy z zaproponowanymi poprawkami.

Wnioski przedstawione podczas debaty rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły wszystkie poprawki zaproponowane przez Komisję Ustawodawczą.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności przeprowadzono głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek (Izba odrzuciła ten wniosek 41 głosami, przy 27 za i 5 wstrzymujących się), następnie przegłosowano poszczególne poprawki i całość projektu uchwały wraz ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek. W wyniku tego ostatniego głosowania Izba 72 głosami, przy 3 wstrzymujących się, podjęła uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 21 września 2000 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	W art. 1 w pkt 2: a) w zdaniu wstępnym po wyrazach "art. 239" dodaje się dwukropek i pozostałą treść oznacza się jako lit. a), b) w § 3 w pkt 1 po wyrazie "cywilnej," dodaje się wyrazy "z zastrzeżeniem § 4,", c) dodaje się lit. b) w brzmieniu: "b) dodaje się § 4 w brzmieniu: "§ 4. Dopuszcza się zawieranie układu w sprawach nie objętych przepisami ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 1999 r. Nr 49, poz. 483, Nr 70, poz. 778 i Nr 110, poz. 1255) dla pracowników archiwów państwowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.";";
2)	W art. 1 w pkt 11, w art. 24114a § 3 otrzymuje brzmienie: "§ 3. W razie gdy organizacja pracodawców zrzeszająca pracodawców, którzy mają być objęci układem ponadzakładowym, wchodzi w skład federacji lub konfederacji, prawo do zawarcia układu przysługuje organizacji, w której pracodawcy są bezpośrednio zrzeszeni.";
3)	W art. 9 skreśla się ust. 2 i 3 oraz oznaczenie ust. 1;
4)	W art. 11 i 12 wyrazy "art. 9 ust. 1" zastępuje się wyrazami "art. 9";
5)	W art. 12 po wyrazach "art. 9 ust. 1" dodaje się wyrazy "oraz w art. 24114 § 1 pkt 2 lit. b) i c) Kodeksu pracy w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy";
6)	W art. 12 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu: "Przepis art. 2418 § 2 Kodeksu pracy stosuje się.";
7)	Skreśla się art. 13.

Ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości - przyjęta z poprawkami

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 87. posiedzeniu, 21 września br. Do Senatu została przekazana 22 września br. Marszałek Senatu 25 września br., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie, które przedstawił senator Stanisław Jarosz.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, rozpatrywana nowelizacja ustawy o rachunkowości, obowiązującej od 1995 r., jest zmianą bardzo ważną. Ustawę już kilkanaście razy poprawiano, ale były to poprawki mniejszej wagi. Zmiany w gospodarce naszego kraju spowodowały jednak, że zaistniała konieczność zmiany wręcz systemowej, która inaczej rozwiązywałaby wiele kwestii rozstrzyganych dotychczas w ustawie o rachunkowości.

Ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości uzupełnia dotychczasową ustawę o kwestie, których ta dotychczas nie regulowała. Są to takie obszary jak fuzje, przejęcia, instrumenty finansowe, leasing finansowy. W dużym zakresie są tutaj wykorzystywane zalecenia zapisane w międzynarodowych standardach rachunkowości, które jednocześnie częściowo są regulowane w dyrektywach Unii Europejskiej.

Ustawa uściśla i zmienia niektóre przepisy powodujące w obecnym brzmieniu wątpliwości interpretacyjne. Są to zmiany o charakterze porządkowym, uwzględniające wyniki doświadczeń, zwłaszcza w zakresie konsolidacji, podatku odroczonego i obowiązku badania sprawozdań finansowych.

Ponadto ustawa zawiera zmiany w zakresie informacji wykazywanych w sprawozdaniach finansowych, sporządzania uproszczonych sprawozdań finansowych, obowiązku publikacji i badania sprawozdań finansowych.

Podstawową intencją tej ustawy i proponowanych zmian jest zapewnienie rzetelnego, prawidłowego i jasnego obrazu sytuacji majątkowej, finansowej i dochodowej jednostki w prezentowanych przez nią sprawozdaniach finansowych.

Jednym z nieuregulowanych do tej pory zagadnień jest sposób ujęcia w księgach rachunkowych połączeń spółek, a także połączeń następujących drogą nabycia przez jednostkę spółki, zorganizowanej części przedsiębiorstwa innej jednostki. Nowelizacja ustawy przewiduje dwie metody księgowego ujęcia połączenia spółek, to jest metodę łączenia udziałów i metodę nabycia. Zastosowanie jednej z wymienionych metod zależy od spełnienia przez łączące się jednostki określonych kryteriów. Za podstawową przyjmuje się możliwość zidentyfikowania w procesie łączenia się spółek spółki przejmującej. Ustawa zakłada, że w wypadku wystąpienia w procesie łączenia spółki przejmującej połączenie powinno zostać rozliczone w księgach rachunkowych połączonych spółek lub nowej spółki, powstałej w wyniku połączenia spółek według metody nabycia. W wyniku połączenia właściciele jednej z łączących się spółek przejmują kontrolę nad drugą łączącą się spółką. Przy tej metodzie ustala się wartość rynkową przyjętych składników majątku oraz zobowiązań i porównuje się ją z wartością rynkową wydanych przez spółkę przejmującą akcji lub udziałów. Wynikające z tego porównania różnice wykazuje się w rachunkowości połączonych spółek jako wartość firmy lub rezerwę kapitałową i wartość ta jest odpisywana na wynik w okresie pięciu lat lub dłuższym.

W ograniczonej liczbie wypadków jednak, kiedy żadnej z łączących się spółek nie można uznać za przejmującą, połączenie się spółek rozlicza się metodą łączenia udziałów. W tym wypadku grupy akcjonariuszy, udziałowców łączących się spółek w wyniku wymiany akcji, udziałów, przy parytecie, który odzwierciedla ich udział w połączonych przedsiębiorstwa, wnoszą składniki majątku pod wspólną kontrolę.

Połączenie metodą łączenia udziałów polega na zsumowaniu poszczególnych pozycji, odpowiednio aktywów i pasywów, oraz przychodów i kosztów łączących się spółek, według stanu na dzień połączenia. Wyłączeniu podlegają wzajemne rozrachunki oraz koszty i przychody.

Jak stwierdził senator S. Jarosz, ustawa, oprócz kwestii połączeń, rozstrzyga kilka ważnych spraw, dotyczących przede wszystkim inwestycji kapitałowych, które wraz z rozwojem życia gospodarczego w naszym kraju stają się istotne, a nie były rozstrzygane. Jednoznacznie rozstrzyga kwestię leasingu finansowego, wprowadza pojęcie umów długoterminowych. W poszczególnych paragrafach ujmuje kwestię konsolidacji, zajmuje się kwestią podatku odroczonego.

Ustawa po części zaspokaja również potrzeby praktyki gospodarczej: chodzi o koszty prowadzenia rachunkowości. Ustawa wchodzi w tę kwestię i podnosi progi, przy których badanie sprawozdań finansowych jest obowiązkowe. W praktyce gospodarczej utarło się przekonanie, być może wynikające z samej praktyki, że koszty badania sprawozdań są istotne dla firm małych. W związku z tym - komisja w tej części podzieliła zdanie twórców ustawy, Sejmu - firmy mniejsze nie będą musiały w trybie raz na trzy lata, jak dotychczas, badać sprawozdań finansowych. Oczywiście pozostaje wątpliwość, czy takie rozwiązanie nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa obrotu. Niemniej jednak komisja podzieliła zdanie twórców ustawy i zaakceptowała to rozwiązanie.

Senator S. Jarosz poinformował, że Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie poprawek do rozpatrywanej nowelizacji sejmowej.

Z 12 zgłoszonych zmian właściwie jednak była poprawką sensu stricto merytoryczną, jeżeli chodzi o samą materię ustawy.

Zmiana w art. 1 w pkt 42 w lit. a) zmierzała do rozszerzenia zakresu podmiotów zobowiązanych do badania sprawozdań finansowych o fundacje oraz inne jednostki gospodarujące środkami publicznymi. Komisja uznała, że jest to rozwiązanie konieczne z uwagi na wiele zastrzeżeń, jakie budzi możliwość skontrolowania gospodarowania środkami publicznymi właśnie w zakresie rachunkowości na poziomie finansów gmin i innych jednostek. Taka poprawka została zaproponowana, ponieważ dotychczasowe instytucje, takie jak regionalne izby obrachunkowe czy Najwyższa Izba Kontroli, wykonywały te kontrole, ale w tym drugim wypadku w trybie incydentalnym, a w pierwszym - chodzi o regionalne izby obrachunkowe - w sposób, zdaniem komisji, niewystarczający. Badanie sprawozdań finansowych tych instytucji, które gospodarują środkami publicznymi, byłoby więc z korzyścią dla sposobu wydatkowania tych środków.

W debacie nad nowelizacją ustawy o rachunkowości kilkadziesiąt propozycji zmian zgłosili senatorowie: Genowefa Ferenc, Adam Graczyński, Mieczysław Janowski, S. Jarosz, Kazimierz Kleina i Jerzy Suchański.

Podczas przerwy w obradach zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym rozpatrzyła Komisja Gospodarki Narodowej, która spośród 76 poprawek poparła 58. Dwie poprawki uzyskały poparcie mniejszości komisji.

W kolejnych głosowaniach Senat zaakceptował 58 poprawek do rozpatrywanej ustawy. Uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości podjęto 72 głosami, przy 1 wstrzymującym się:

Uchwała

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 87. posiedzeniu, 21 września br. Do Senatu została przekazana 25 września i tego samego dnia marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Praw Człowieka i Praworządności przedstawiła senator Anna Bogucka-Skowrońska. Senator sprawozdawca zaakcentowała, że ostatnia ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii została uchwalona 24 kwietnia 1997 r., a obecna zmiana jest już czwartą jej nowelizacją. Tymczasem problem narkomanii jest jednym z najważniejszych problemów społecznych. Coraz więcej młodzieży sięga po narkotyki i ulega desocjalizacji, a także biologicznej degradacji. Wydawało się, że ustawodawca zrobił wszystko, by przeciwdziałać narkomanii. Przeciwdziałanie to obejmuje: działalność wychowawczą i zapobiegawczą, leczenie, rehabilitację i readaptację uzależnionych, nadzór nad substancjami, których używanie może prowadzić do narkomanii, zwalczanie niedozwolonego obrotu, wytwarzania, przetwarzania i przerobu takich substancji oraz nadzór nad uprawami roślin, które zawierają takie substancje. Ustawa przewiduje realizowanie tych zadań przez organy administracji rządowej, samorządowej, także przez zakłady opieki zdrowotnej, szkoły, policję, wojsko, zakłady karne.

Mimo tak komplementarnych rozwiązań w zakresie realizacji celów ustawy problem narkomanii nie tylko, się nie zmniejsza, ale też niepokojąco wzrasta. Kwitnie narkobiznes oparty na wytwarzaniu lub przemycie narkotyków. Narkotyki docierają do coraz młodszych ludzi, eksperymentuje z nimi ponad 40% uczniów szkół podstawowych. Lokale, kawiarnie i dyskoteki stały się bazą dealerów narkotyków.

Wyraźnie uwidocznione zostały błędy niektórych rozwiązań ustawy. W szczególności kanałem umożliwiającym przepływ narkotyków odbiorcy stał się przepis art. 48 ust. 4 ustawy, powodujący, że niekarane jest posiadanie niewielkiej ilości narkotyków na własne potrzeby. Jak wynika z raportów policji i licznych sygnałów w mediach, powstały całe zorganizowane siatki dealerów, dostarczające narkotyki niejako na raty, dealerów szydzących z prawa w wypadku ich zatrzymania przez interweniujących policjantów, bezradnych z powodu powoływania się dealerów na wspomniany przepis. W lokalach biznes narkotykowy rozkwitł do tego stopnia, że mafie narkotykowe otwierają nowe lokale w celu dystrybucji narkotyków.

Obecna zmiana ustawy wprowadza więc takie rozwiązania, które umożliwiają skuteczniejszą walkę z przestępczością narkotykową. Jak stwierdziła senator A. Bogucka-Skowrońska, filozofię zmian wprowadzonych przez obecnie uchwaloną ustawę Komisja Praw Człowieka i Praworządności w pełni popiera.

Senator sprawozdawca podkreśliła, że ustawa ta wprowadza szereg zmian o charakterze legislacyjnym i nowe nazewnictwo organów rządowych, rozszerza katalog substancji psychotropowych o grzyby halucynogenne, zmienia nawet załączniki, poszerzając zakres tak zwanych prekursorów o nowe propozycje do wykazu środków psychotropowych poprzez wpisanie nowego narkotyku syntetycznego, 4-metylotioamfetaminy, zgodnie z prawem Unii, a dokładnie decyzją Rady Unii Europejskiej z 13 września 1999 r. Ustawa wprowadza również zaostrzenia dotyczące zezwoleń i dokumentów przy wywozie i przywozie oraz w wypadku posiadania w kraju narkotyków, określa podmioty uprawnione do zakupu i posiadania tych narkotyków w celu realizacji ich zadań związanych z ustawą, rozszerza zakres osób dopuszczonych do rehabilitacji uzależnionych poprzez umożliwienie wykonywania tego przez osoby z wykształceniem średnim i specjalnym certyfikatem, po specjalistycznych przeszkoleniach, wprowadza zmiany legislacyjne, czyli orzeczenie przepadku rzeczy przez sąd bez postępowania karnego.

Jak wskazała senator A. Bogucka-Skowrońska, najważniejszymi zmianami obecnie są te, które najbardziej odpowiadają potrzebom. Chodzi tu o zaostrzenie kar pozbawienia wolności w wypadku wytwarzania, przetwarzania lub przerabiania narkotyków w znacznej ilości albo w celu osiągnięcia korzyści. Do tej pory w art. 40 było zagrożenie karą do lat pięciu, teraz jest od lat trzech, czyli dolna granica jest ostra, bardzo wysoka.

W wypadku udzielania narkotyków innej osobie także nastąpiło zwiększenie zagrożenia karnego z granicy do dwóch lat na do trzech lat - to w art. 45.

W art. 48 skreślono ust. 4, dopuszczający niekaralność w wypadku posiadania nieznacznych ilości narkotyków na własny użytek. Uważa się - i Komisja Praw Człowieka i Praworządności ten pogląd poparła - że ustawa daje szereg instrumentów pozwalających odróżnić tych, którzy narkotyki rozprowadzają, czyli dealerów, od osób uzależnionych, potencjalnych odbiorców narkotyków, tak aby ich sytuacja karna była różna i aby była możliwość odstąpienia od wymierzenia kary w wypadku osób kupujących narkotyki.

Zmiana umożliwia również przepadek przedmiotów wykroczeń określonych w art. 51 i 52, w tym między innymi likwidację plantacji maku niskomorfinowego i konopi włóknistych. Narkotyki z tych roślin są mniej groźne, ale obecnie w Polsce coraz częściej odkrywane są takie dzikie plantacje.

Do ustawy dodany został art. 46a - jest to zmiana dwudziesta druga w art. 1 - zobowiązujący właścicieli, zarządów i kierowników zakładów gastronomicznych, lokali rozrywkowych lub innych lokali usługowych do powiadomienia organów ścigania o popełnieniu na terenie lokalu przestępstwa, o którym mają wiarygodną wiadomość, dotyczącego: handlu narkotykami, udzielenia narkotyków innej osobie, działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przy obrocie narkotykami.

Senator sprawozdawca poinformowała, że Komisja Praw Człowieka i Praworządności, po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu 27 września, zaakceptowała wszystkie zmiany wprowadzone przez Sejm. Postanowiła także zaproponować 7 poprawek do ustawy. Senator omówiła i uzasadniła te poprawki.

Sprawozdanie Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu przedstawiła senator Elżbieta Płonka. Jak stwierdziła, Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu przyjęła z zadowoleniem tę nowelizację z racji ważnej ochrony zdrowia przed szerzeniem się narkomanii w Polsce, a więc powodu istotnego społecznie, oraz z racji konieczności walki z przestępczością narkomanii w Polsce. W związku z tym również z zadowoleniem przyjęła zaostrzenie odpowiedzialności karnej za udział w handlu narkotykami i wprowadzenie zakazu posiadania nieznacznych ilości narkotyków na własny użytek, gdyż dotychczasowy zapis przyczynił się do wzrostu używania narkotyków i rozwoju sieci handlu narkotykami w Polsce. Komisja popiera zapisy nowelizacji i przyjęte uregulowania. Są one znacznie szersze niż te z pierwotnego projektu poselskiego. Wprowadzają one nazewnictwo organów rządowych, które koresponduje z ustawą o działach administracji rządowej, uzupełniają słowniczek pojęć ustawowych o definicję leczenie uzależnienia, a także o definicję grzybów halucynogennych, których to definicji brakowało w ustawie. Nowelizacja dopuszcza posiadanie i przechowywanie oraz dokonywanie zakupu określonych narkotyków przez instytucje naukowe lub specjalistyczne prowadzące badania naukowe nad problematyką narkomanii, jeśli jest to niezbędne do prowadzenia tego rodzaju badań. Reguluje ona także przechowywanie, posiadanie i nabywanie w niezbędnej ilości określonych narkotyków przez jednostki organizacyjne administracji rządowej oraz szkół wyższych, które prowadzą szkolenie osób realizujących zadania mające na celu przeciwdziałanie narkomanii. Przyjęte uregulowania dopuszczają do udziału w rehabilitacji osób uzależnionych nową kategorię podmiotów - organizacje pozarządowe. Wprowadzają one również w art. 22 nowe brzmienie ust. 4, w myśl którego przepadek na rzecz skarbu państwa orzeka sąd na wniosek wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego. Nowe zapisy umożliwiają także przywóz określonych narkotyków z zagranicy lub ich wywóz na własne potrzeby lecznicze na podstawie stosownych dokumentów. Podwyższają wymiar kar, a więc kary pozbawienia wolności w wypadku wytwarzania, przetwarzania lub przerabiania narkotyków, jeśli czyn dotyczy ich znacznej ilości lub został popełniony w celu osiągnięcia korzyści majątkowej albo osobistej, oraz w wypadku udostępnienia narkotyków innej osobie. Pozwala to na aktywną i realną walkę z osobami rozprowadzającymi narkotyki w Polsce. Zapisy te wprowadzają również odpowiedzialność karną właścicieli zakładów gastronomicznych lub lokali rozrywkowych na zaniechanie obowiązku zawiadomienia o popełnieniu określonych przestępstw. Wprowadzają one też zakaz posiadania nieznacznych ilości narkotyków.

Jest to głównym powodem pełnej akceptacji komisji dla tej ustawy. Niekaralność posiadania nieznacznej ilości narkotyków była wyłomem, który spowodował, że Polska znalazła się nie tylko w kręgu przemytu narkotyków, ale i w kręgu wprowadzania cywilizacji śmierci do młodego pokolenia.

Przepisy umożliwiają także orzeczenie przepadku przedmiotów wykroczenia polegającego na uprawie maku niskomorfinowego lub konopi włóknistych albo na niezgodnym z nowelizowaną ustawą obrocie prekursorami.

Senator E. Płonka poinformowała, że Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu przyjęła 7 poprawek do ustawy. W imieniu komisji senator sprawozdawca wniosła o przyjęcie proponowanych poprawek.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie przedstawione wnioski i propozycje poprawek rozpatrzyły dwie komisje senackie podczas przerwy w obradach. Połączone komisje poparły 8 poprawek. Mniejszość komisji poparła 1 poprawkę.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu przeprowadzono głosowanie nad poszczególnymi poprawkami w kolejności przepisów ustawy, a następnie Senat 73 głosami, przy 1 przeciw i 2 wstrzymujących się, podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 21 września 2000 r. ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	W art. 1 w pkt 4 po wyrazach "Gospodarki Morskiej" dodaje się wyrazy "oraz Prezes Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki" oraz po wyrazach "Minister Sprawiedliwości" dodaje się wyrazy "oraz Prezes Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu";
2)	W art. 1 w pkt 6, w art. 12 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: "2a. Uprawnienia, o których mowa w ust. 2, przysługują także Policji w celu realizacji ustawowych zadań.";
3)	W art. 1 w pkt 18 wyrazy "w ust. 2" zastępuje się wyrazami "ust. 2";
4)	W art. 1 w pkt 22, w art. 46a w ust. 1 po wyrazach "o tym" dodaje się wyraz "niezwłocznie";
5)	W art. 1 w pkt 22, w art. 46a w ust. 2 po wyrazie "grożącą" dodaje się wyrazy "jemu samemu lub";
6)	W art. 1 w pkt 24, w ust. 2 wyrazy "przepadek przedmiot wykroczenia" zastępuje się wyrazami "przepadek przedmiotów wykroczenia";
7)	W art. 1 dodaje się pkt 25a w brzmieniu: "25a) w art. 56 w ust. 6 wyrazy "Minister Zdrowia i Opieki Społecznej" zastępuje się wyrazami "Minister właściwy do spraw zdrowia";";
8)	W art. 1 w pkt 26 po wyrazach "otrzymują brzmienie" dodaje się wyrazy "załączników nr 1, 2 i 3 do niniejszej ustawy" oraz dwukropek na końcu zastępuje się kropką.

Senat wprowadził poprawki do ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 87. posiedzeniu, 22 września br., a do Senatu przekazana 25 września br. Marszałek Senatu 25 września br., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie, które przedstawił senator Jerzy Suchański.

Jak stwierdził, ustawa, wypracowana przez wszystkie siły polityczne w Sejmie, wypływa z kilku przesłanek. Jedna z nich dotyczy Unii Europejskiej. Zmiany w Unii Europejskiej spowodowały, że pieniądze przekazywane z Unii mogą być wykorzystywane i nadzorowane albo przez specjalnie powołany departament w ministerstwie, albo utworzenie odpowiedniej agencji rządowej. Właśnie z uwagi na chęć korzystania z tych środków rząd opracował i przygotował ustawę o Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

W tym miejscu sprawozdawca Komisji Gospodarki Narodowej przypomniał ustawę - Prawo o działalności gospodarczej i ustawę o finansach publicznych. Obydwie te ustawy dały dodatkowe argumenty przemawiające za koniecznością utworzenia Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Jak poinformował senator J. Suchański, Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 3 poprawek do rozpatrywanej ustawy. Ich celem było doprecyzowanie niektórych zapisów w ustawie uchwalonej przez Sejm.

W debacie nad ustawą o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości wniosek o odrzucenie ustawy zgłosili senatorowie Jerzy Markowski i Donald Tusk. Wprowadzenie 2 zmian zaproponował senator Marek Waszkowiak.

Zgłoszone wnioski rozpatrzyła podczas przerwy w posiedzeniu Komisja Gospodarki Narodowej. Jej akceptacji nie uzyskał wniosek o odrzucenie ustawy. Powyższy wniosek został również odrzucony przez Senat. Za wnioskiem głosowało 21 senatorów, 41 było przeciw, 7 osób wstrzymało się od głosowania.

Komisja Gospodarki Narodowej poparła natomiast 2 poprawki senatora M. Waszkowiaka i ogółem zarekomendowała Izbie 6 zmian do rozpatrywanej ustawy.

W kolejnych głosowaniach uzyskały one akceptację Senatu. Uchwalę w sprawie ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Izba podjęła 53 głosami, przy 21 przeciw i 3 wstrzymujących się:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 22 września 2000 r. ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	w art. 11 w ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie: "3) w razie niezatwierdzenia jednego z dokumentów, o których mowa w art. 14  ust. 4 - 6, jeżeli dokument ten został negatywnie zaopiniowany przez Radę.";
2)	w art. 13: a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: "1a. Kadencja Rady trwa 4 lata.", b) ust. 2 otrzymuje brzmienie: "2. Przewodniczącego, zastępcę Przewodniczącego i pozostałych członków Rady powołuje, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, minister właściwy do spraw gospodarki spośród osób, które: 1) spełniają warunki jakie na podstawie odrębnych przepisów powinni spełniać kandydaci na członków rad nadzorczych spółek, w których Skarb Państwa jest jedynym akcjonariuszem oraz 2) posiadają doświadczenie w opracowywaniu lub realizacji programów dotyczących małych i średnich przedsiębiorstw.", c) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu: "4a. Minister właściwy do spraw gospodarki może odwołać członka Rady przed upływem kadencji: 1) na jego wniosek, 2) w razie jego pięciokrotnej nieobecności na posiedzeniu Rady, 3) jeżeli został skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne, 4) na wniosek organu lub organizacji, która wnioskowała o powołanie tego członka Rady, 5) w razie niewywiązywania się przez Radę z zadań określonych w art. 12 ust. 1.";
3)	w art. 16: a) w ust. 2 wyrazy "środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych" zastępuje się wyrazami "netto środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych", b) dodaje się ust. 5 w brzmieniu: "5. Agencja przeznacza zysk netto na powiększenie funduszu statutowego lub innych funduszy, o ile zostały utworzone. O podziale zysku netto decyduje Rada.";
4)	w art. 17 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: "2a. Agencja jest zwolniona z podatków i innych danin publicznych z tytułu przejęcia majątku Fundacji.";
5)	w art. 18: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: "1. Prezes powołany zgodnie z art. 21 ust. 1, od dnia powołania do dnia wejścia w życie ustawy pełni funkcję likwidatora Fundacji.", b) w ust. 2 wyraz "Powołanie" zastępuje się wyrazem "Ustanowienie", c) w ust. 3 wyraz "powołania" zastępuje się wyrazem "ustanowienia";
6)	w art. 21 dodaje się ust. 6 w brzmieniu: "6. Pierwsza kadencja Rady rozpoczyna się w dniu wejścia w życie ustawy.".

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 oraz niektórych innych ustaw

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 87. posiedzeniu, 22 września br. Do Senatu została przekazana 25 września i tego samego dnia marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Mieczysław Janowski. Jak wskazał, nowelizacja jest projektem poselskim, zgłoszonym przez sejmową Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej 28 sierpnia br.; została uchwalona przez Sejm 22 września br., przy czym za jej przyjęciem głosowano 378 posłów, przeciw było 2, wstrzymała się zaś 1 osoba. Ustawa zawiera osiemnaście artykułów i wprowadza zmiany w kilkunastu ustawach.

Najistotniejsze są zmiany w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Można je podzielić na cztery kategorie. Po pierwsze, jest to przedłużenie obowiązywania dotychczasowych przepisów do 31 grudnia 2001 r. Po wtóre, jest to uaktualnienie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego i przystosowanie jej do obecnego stanu prawnego. Po trzecie, ustawa ta wprowadza zmiany upraszczające gospodarkę finansową jednostek samorządu terytorialnego. I po czwarte, w niektórych przepisach są zmiany usuwające dostrzeżone przez te niemal dwa lata luki wobec niej w obowiązujących przepisach dotyczących dochodów samorządu terytorialnego.

Senator sprawozdawca podkreślił, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej podczas swego posiedzenia analizowała bardzo szczegółowo poszczególne przepisy ustawy. W czasie prac komisji senatorowie wysłuchali stanowiska posła sprawozdawcy oraz Ministerstwa Finansów. Komisja wsłuchiwała się bardzo uważnie w głosy przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego i ich stowarzyszeń, Związku Miast Polskich, Związku Powiatów Polskich oraz przedstawicieli sejmików wojewódzkich.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej postanowiła zarekomendować Izbie przyjęcie siedmiu poprawek do ustawy. Senator M. Janowski omówił proponowane poprawki i w imieniu komisji wniósł o ich uchwalenie.

Propozycje wprowadzenia dalszych poprawek do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie poprawki rozpatrzyła Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja poparła 16 spośród 31 zgłoszonych ogółem poprawek.

W pierwszej kolejności poddano pod głosowanie poszczególne poprawki według kolejności przepisów ustawy, a następnie Senat 72 głosami, przy 1 przeciw i 2 wstrzymujących się, podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 oraz niektórych innych ustaw:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 22 września 2000 r. ustawy o zmianie ustawy dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 oraz niektórych innych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	W art. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie: "5) w art. 4: a) po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu: "4a) środki finansowe pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi oraz środki na współfinansowanie programów realizowanych z udziałem środków zagranicznych niepodlegających zwrotowi,", b) po pkt 9 dodaje się pkt 9a w brzmieniu: "9a) środki finansowe przekazywane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na realizację zadań inwestycyjnych,";";
2)	W art. 1 w pkt 6, w art. 7a w ust. 2 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu: "Wskaźnik ten ma zastosowanie w gminie, w której wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych należne gminie w 2000 r. były o nie mniej niż 10 % niższe od wpływów uzyskanych z tego podatku w 1999 r.";
3)	W art. 1 pkt 7 otrzymuje brzmienie: "7) w art. 9: a) po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu: "3a) środki finansowe pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi oraz środki na współfinansowanie programów realizowanych z udziałem środków zagranicznych niepodlegających zwrotowi,", b) po pkt 9 dodaje się pkt 9a w brzmieniu: "9a) środki finansowe przekazywane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na realizację zadań inwestycyjnych,";";
4)	W art. 1 pkt 8 otrzymuje brzmienie: "8) w art. 12: a) po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu: "4a) środki finansowe pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi oraz środki na współfinansowanie programów realizowanych z udziałem środków zagranicznych niepodlegających zwrotowi,", b) po pkt 9 dodaje się pkt 9a w brzmieniu: "9a) środki finansowe przekazywane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na realizację zadań inwestycyjnych,";";
5)	W art. 1 w pkt 10, w art. 16 w ust. 1 w pkt 4 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 5 w brzmieniu: "5) które wpłynęły na rachunki poszczególnych gmin warszawskich, przekazywane są na rachunek miasta stołecznego Warszawy w terminie do 10 dni.";
6)	W art. 1 w pkt 10, w art. 16 w ust. 2 w pkt 3 wyrazy "nie ma" zastępuje się wyrazami "nie miał";
7)	W art. 1 w pkt 11, w art. 16a w ust. 1 w pkt 4 po wyrazach "tego przedsiębiorstwa" dodaje się wyrazy "albo jego zorganizowana część";
8)	W art. 1 w pkt 11, w art. 16a w ust. 1 w pkt 5 wyrazy "urząd gminy" zastępuje się wyrazami "urząd skarbowy";
9)	W art. 1 w pkt 11, w art. 16a dodaje się ust. 3 w brzmieniu: "3. Płatnicy przekazują pobrany podatek od czynności cywilnoprawnych na wyodrębniony rachunek urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę podatnika.";
10)	W art. 1 pkt 14 otrzymuje brzmienie: "14) art. 36 otrzymuje brzmienie: "Art. 36. 1. Kwotę przeznaczoną dla powiatów i województw na część drogową subwencji ogólnej związaną z budową, modernizacją, utrzymaniem, zarządzaniem i ochroną dróg wojewódzkich, powiatowych oraz dróg powiatowych i krajowych w granicach miast na prawach powiatu, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, oraz na dotację celową dla miasta stołecznego Warszawy ustala się w wysokości 60 % kwoty ustalonej na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o finansowaniu dróg publicznych (Dz. U. Nr 123, poz. 780, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 150, poz. 983 oraz z 2000 r. Nr 12, poz. 136). 2. Od kwoty, o której mowa w ust. 1, odlicza się 10 % na rezerwę części drogowej subwencji ogólnej, przeznaczoną wyłącznie na finansowanie inwestycji rozpoczętych przed dniem 1 stycznia 1999 r. 3. Rezerwą, o której mowa w ust. 2, dysponuje minister właściwy do spraw finansów publicznych po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw transportu oraz reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego. 4. Kwotę dotacji celowej dla miasta stołecznego Warszawy, o której mowa w art. 4 ust. 3 ustawy o finansowaniu dróg publicznych, ustala się w wysokości 3,5 % kwoty, o której mowa w ust. 1, pomniejszonej o rezerwę, o której mowa w ust. 2.";";
11)	W art. 3, w art. 10 w ust. 2 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu: "Uchwałę w sprawie udzielenia pomocy podejmują organy stanowiące obu stron.";
12)	W art. 5 w pkt 2 przecinek zastępuje się kropką i skreśla się pkt 3 i 4;
13)	Skreśla się art. 6;
14)	Skreśla się art. 9;
15)	W art. 10, w art. 7a po wyrazie "powiatów" dodaje się wyrazy "i innych jednostek samorządu terytorialnego";
16)	W art. 10, w art. 7a dodaje się zdanie drugie w brzmieniu: "Uchwałę w sprawie udzielenia pomocy podejmują organy stanowiące obu stron.";
17)	W art. 11, w art. 8a dodaje się zdanie drugie w brzmieniu: "Uchwałę w sprawie udzielenia pomocy podejmują organy stanowiące obu stron.".