Aktualności

W dniach 21 i 22 września 2000r. odbyło się 65. posiedzenie Senatu. Posiedzeniu przewodniczyli marszałek Alicja Grześkowiak oraz wicemarszałkowie Tadeusz Rzemykowski i Donald Tusk.

Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Stanisława Gogacza i Jolantę Danielak; listę mówców prowadziła senator J. Danielak.

Zatwierdzony przez Izbę porządek obrad obejmował 8 punktów:

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych oraz o zmianie niektórych ustaw,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o giełdach towarowych,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o Polskim Rejestrze Statków,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o powszechnym spisie rolnym w 2002 r.,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2001 r.,

- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ustawy o zamówieniach publicznych oraz ustawy - Prawo bankowe,

- informacja Prezesa Trybunału Konstytucyjnego o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 1999 roku,

- zmiany w składzie komisji senackich.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych oraz o zmianie niektórych ustaw

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 85. posiedzeniu, 9 września br. Do Senatu została przekazana 11 września. Marszałek Senatu 12 września, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej, a komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Marek Waszkowiak. Jak wskazał, zasadniczą innowacją tej ustawy jest zmiana koncepcji zwolnień podatkowych dotyczących dochodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej prowadzonych na terenie strefy. Dotychczas możliwe było całkowite zwolnienie takich dochodów od podatku dochodowego w okresie równym połowie tego, na który została ustanowiona strefa, a następnie zwolnienie do 50% dochodów. Nowelizacja, pozostawiając zwolnienie podatkowe jako formę pomocy publicznej dla przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą na terenie strefy, ogranicza wielkość tej pomocy zgodnie z wymogami ustawy z 30 czerwca 2000 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców. Wielkość zwolnień podatkowych w poszczególnych strefach mają określić rozporządzenia Rady Ministrów. Rada Ministrów w rozporządzeniu ustanawiającym strefę ma również określić dopuszczalną wielkość pomocy publicznej w danej strefie, a więc wielkość wszelkiej pomocy, a nie tylko pomocy w postaci zwolnienia od podatku dochodowego. Ponadto zniesione zostają inne preferencje w zakresie podatku dochodowego, określone dotychczas w art. 12 ust. 3 i 4 ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, są też inne ważne postanowienia nowelizacji.

Po pierwsze, uregulowanie zasad łączenia, znoszenia i zmiany obszaru stref, ale przy ustawowym zagwarantowaniu największego łącznego ich obszaru i ochrony praw nabytych przedsiębiorców.

Po drugie, ograniczenie liczby członków rad nadzorczych spółek będących zarządzającymi z jednoczesnym wyeliminowaniem z ich składu osób wskazanych przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą na terenie stref.

Po trzecie, zmiana charakteru zwolnienia. Przestanie ono być warunkiem prowadzenia działalności na terenie strefy, a stanie się jedynie podstawą korzystania z pomocy publicznej.

Po czwarte, zniesienie przesłanki wygaśnięcia zwolnienia, wynikającej z niepodjęcia działalności gospodarczej w terminie określonym w zezwoleniu.

Po piąte, wprowadzenie w ustawach podatkowych zasady, iż w razie cofnięcia zezwolenia podatnik jest zobowiązany do zapłaty podatku za cały okres korzystania ze zwolnienia, a nie - jak było dotychczas - za okres od powstania okoliczności będącej podstawą cofnięcia zezwolenia.

Senator M. Waszkowiak poinformował, że w wyniku prac Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zaproponować pięć poprawek do ustawy.

Senator sprawozdawca przedstawił i uzasadnił proponowane zmiany.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie zaproponowane poprawki rozpatrzyła Komisja Gospodarki Narodowej. Komisja poparła 12 spośród 14 zgłoszonych ogółem poprawek. Mniejszość komisji poparła 2 poprawki.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu przeprowadzono kolejne głosowania nad poszczególnymi poprawkami, a następnie - w głosowaniu nad całością projektu uchwały w sprawie ustawy ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek - Senat jednomyślnie, 77 głosami, powziął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych oraz o zmianie niektórych ustaw:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 9 września 2000 r. ustawy o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych oraz o zmianie niektórych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1) w art. 1 w pkt 2:

a. lit. a) otrzymuje brzmienie:

"a) w ust. 1 wyrazy "Ministra Przemysłu i Handlu" zastępuje się wyrazami "ministra właściwego do spraw gospodarki uzgodniony z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego",",

b. dodaje się lit. a¹) w brzmieniu:

"a¹) w ust. 2 i 3 wyrazy "Minister Przemysłu i Handlu" zastępuje się wyrazami "Minister właściwy do spraw gospodarki",";

2) w art. 1 w pkt 3, w art. 5a w ust. 1 po wyrazach "do spraw gospodarki" dodaje się wyrazy "uzgodniony z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego";

3) w art. 1 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:

"3a) tytuł rozdziału 3 otrzymuje brzmienie:

"Zarządzanie strefą i zwolnienia podatkowe";";

4) w art. 1 w pkt 5 w lit. a) i b) po wyrazach "walnym zgromadzeniu" dodaje się wyrazy "lub zgromadzeniu wspólników";

5) w art. 1 w pkt 5 w lit. c) po wyrazach "o której mowa w ust. 1" dodaje się wyrazy "i 1a";

6) w art. 1 pkt 7 otrzymuje brzmienie:

"7) w art. 9 w ust. 1 wyrazy "Minister Przemysłu i Handlu" zastępuje się wyrazami "Minister właściwy do spraw gospodarki w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego";";

8) w art. 1 dodaje się pkt 7a w brzmieniu:

"7a) w art. 10 w ust. 2 i w art. 18 użyte w różnych przypadkach wyrazy "Minister Przemysłu i Handlu" zastępuje się użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami "minister właściwy do spraw gospodarki";";

9) w art. 1 w pkt 11, w art. 16 w ust. 3 w pkt 1 skreśla się wyrazy "przez przedsiębiorcę ubiegającego się o zezwolenie";

10) w art. 3 w pkt 1, pkt 64 otrzymuje brzmienie:

"64) dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 6-8, uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. Nr 123, poz. 600, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 121, poz. 770, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 2000 r. Nr ......, poz. .....), przy czym wielkość tego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości zwolnienia podatkowego określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów ustanawiającym specjalną strefę ekonomiczną.";

11) w art. 3 w pkt 2, w ust. 8 wyrazy "- do zmniejszenia podstawy opodatkowania o tę kwotę" zastępuje się wyrazami "do jej zmniejszenia o tę kwotę -";

12) w art. 4 w pkt 1, pkt 34 otrzymuje brzmienie:

"34) dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 4-6, uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. Nr 123, poz. 600, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 121, poz. 770, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 2000 r. Nr ..., poz. ....), przy czym wielkość tego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości zwolnienia podatkowego określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów ustanawiającym specjalną strefę ekonomiczną.";

12) w art. 4 w pkt 2, w ust. 6 wyrazy "- do zmniejszenia podstawy opodatkowania o tę kwotę" zastępuje się wyrazami "do jej zmniejszenia o tę kwotę -".

Senat uchwalił poprawki do ustawy o giełdach towarowych

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 85. posiedzeniu, 8 września br., i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 12 września, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Marian Noga. Senator sprawozdawca przypomniał, że giełdy towarowe to odbywające się regularnie, w określonym miejscu i czasie, podporządkowane określonym warunkom i zasadom spotkania osób zamierzających sprzedać lub kupić określone towary oraz osób pośredniczących w zawieraniu tych transakcji. Giełda towarowa zatem to nie tylko oferty kupna i sprzedaży, ale również miejsce, gdzie dokonuje się obrót derywatami, w Polsce często określanymi angielskim terminem financial futures. Giełda towarowa nie wymaga, aby towar fizycznie się na niej znajdował. Pełni ona również funkcje cenotwórcze i standaryzacyjne.

W Polsce giełdy towarowe funkcjonowały od 1817 r. do 1950 r. Później zostały zlikwidowane i zaczęły pojawiać się, w zasadzie spontanicznie, po 1989 r. Pojawiały się zgodnie z amerykańskim modelem funkcjonowania giełd towarowych, a więc bez specjalnych przepisów w tym zakresie, dosyć luźno, elastycznie. Na świecie istnieje też innych model giełd towarowych, model europejski, z bardzo precyzyjnie określonymi przepisami.

W opinii senatora sprawozdawcy, w Polsce budującej demokratycznie zasady społecznej gospodarki rynkowej, ustawa o giełdach towarowych jest konieczna. Rozpatrywana ustawa reguluje funkcjonowanie giełd towarowych i obrót towarami giełdowymi, w tym również zasady tworzenia, ustrój organizacyjny i działalność giełd towarowych, giełdowych izb rozrachunkowych, działalność maklerów giełd towarowych, towarowych domów maklerskich oraz nadzór nad tymi instytucjami.

Senator M. Noga poinformował ponadto, że Komisja Gospodarki Narodowej, po bardzo szczegółowej analizie ustawy w obecności przedstawicieli rządu, postanowiła wnieść do ustawy 16 poprawek. Senator omówił i uzasadnił proponowane poprawki.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji. Wszystkie zaproponowane poprawki rozpatrzyła Komisja Gospodarki Narodowej. Komisja poparła 16 spośród 26 zgłoszonych ogółem poprawek. Mniejszość komisji poparła jedną poprawkę.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu przegłosowano poszczególne poprawki w kolejności przepisów ustawy, a następnie Izba 77 głosami, przy braku głosów sprzeciwu i wstrzymujących się, podjęła uchwałę w sprawie ustawy o giełdach towarowych:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 8 września 2000 r. ustawy o giełdach towarowych, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	W art. 5 w ust. 2 wyraz "przedsiębiorstwa" zastępuje się wyrazem "działalności";
2)	W art. 5 w ust. 5 i 6, w art. 6 w ust. 3 i w art. 14 w ust. 7 użyty w różnych przypadkach wyraz "akcyjny" zastępuje się użytym w odpowiednim przypadku wyrazem "zakładowy";
3)	W art. 6 w ust. 5 wyrazy "Kodeksu handlowego" zastępuje się wyrazami "Kodeksu spółek handlowych";
4)	W art. 7 w ust. 3 wyrazy "statutu i regulaminu tej izby oraz analizę ekonomiczno-finansową możliwości prowadzenia przez izbę rozliczeń finansowych transakcji giełdowych w okresie co najmniej 3 lat" zastępuje się wyrazami "dokumenty wymienione w art. 17 ust. 2";
5)	W art. 9 w ust. 1 wyrazy "art. 309 Kodeksu handlowego" zastępuje się wyrazami "art. 304 Kodeksu spółek handlowych";
6)	W art. 10 wyrazy "art. 2 ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach losowych i zakładach wzajemnych (Dz. U. z 1998 r. Nr 102, poz. 650, Nr 145, poz. 946, Nr 155, poz. 1014, Nr 160, poz. 1061 i z 2000 r. Nr 9, poz. 117)" zastępuje się wyrazami "przepisów o grach losowych, zakładach wzajemnych i grach na automatach";
7)	W art. 11 w ust. 2 w pkt 15 wyrazy "przepisów ustawy z dnia ........ 2000 r. o domach składowych (Dz. U. Nr ..., poz. ...)" zastępuje się wyrazami "przepisów o domach składowych";
8)	W art. 17 w ust. 2 wyrazy "rozrachunków dla obsługi finansowej transakcji giełdowych" zastępuje się wyrazami "przez izbę rozliczeń finansowych transakcji giełdowych w okresie co najmniej 3 lat";
9)	W art. 22 w ust. 4 wyrazy "art. 395 § 1 i 3 Kodeksu handlowego" zastępuje się wyrazami "art. 401 § 1 i 3 Kodeksu spółek handlowych";
10)	Art. 23 otrzymuje brzmienie: "Art. 23. 1. Komisja może wytoczyć przeciwko spółce prowadzącej giełdę powództwo o: a) stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia lub rady nadzorczej giełdy - sprzecznej z ustawą lub podjętej z naruszeniem przepisów ustawy, b) uchylenie uchwały walnego zgromadzenia lub rady nadzorczej giełdy - sprzecznej ze statutem spółki, regulaminem giełdy, naruszającej zasady bezpieczeństwa obrotu lub podjętej z naruszeniem postanowień statutu lub regulaminu. 2. Powództwo należy wnieść w terminie 30 dni od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, nie później jednak niż w terminie sześciu miesięcy od dnia podjęcia uchwały. 3. Wniesienie powództwa powoduje wstrzymanie wykonalności zaskarżonej uchwały. 4. Prawomocny wyrok stwierdzający nieważność albo uchylający uchwałę walnego zgromadzenia ma moc obowiązującą w stosunkach między spółką a wszystkimi akcjonariuszami oraz między spółką a członkami organów spółki. W przypadkach, w których ważność czynności dokonanej przez spółkę jest zależna od uchwały walnego zgromadzenia, stwierdzenie nieważności takiej uchwały albo jej uchylenie nie ma skutku wobec osób trzecich działających w dobrej wierze.";
11)	W art. 27 w ust. 1 w pkt 3 wyrazy "w ustawie, o której mowa w art. 11 ust. 2 pkt 15" zastępuje się wyrazami "w przepisach o domach składowych";
12)	W art. 31 skreśla się ust. 3;
13)	W art. 37 skreśla się ust. 4;
14)	W art. 39 w ust. 2 w pkt 1 wyrazy "rejestru handlowego" zastępuje się wyrazami "rejestru przedsiębiorców";
15)	W art. 44 w ust. 4 wyrazy "art. 460 § 2 Kodeksu handlowego" zastępuje się wyrazami "art. 476 § 3 Kodeksu spółek handlowych";
16)	Art. 62 otrzymuje brzmienie: "Art. 62. W ustawie z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. Nr ..., poz. ...) w art. 9 dodaje się pkt 9a w brzmieniu: "9a) sprzedaż towarów giełdowych na giełdach towarowych,".

Ustawa o Polskim Rejestrze Statków - przyjęta z poprawkami

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 85. posiedzeniu, 7 września br. Do Senatu została przekazana 8 września. Marszałek Senatu 12 września, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawiła je senator Genowefa Ferenc. Senator sprawozdawca zaznaczyła, że rozpatrywana ustawa jest projektem poselskim i określa sposób przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego Polski Rejestr Statków w spółkę akcyjną o takiej samej nazwie, a także precyzuje przedmiot i charakter działania Polskiego Rejestru Statków oraz jego organizację.

Przekształcenie Polskiego Rejestru Statków z przedsiębiorstwa państwowego w spółkę akcyjną ma nastąpić na zasadach określonych w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, z pewnymi wyjątkami.

Na przykład w ustawie określa się, że cena nabycia akcji nie będzie przekraczała 1/5 wartości nominalnej akcji. W opinii senator sprawozdawcy, jest to bardzo znaczne uprzywilejowanie. Stanowi odstępstwo od reguły równego traktowania podmiotów gospodarczych.

Inny wyjątek to odmienne uregulowania dotyczące pracowników. Pracownicy spółki uprawnieni są do nieodpłatnego nabycia 15% akcji przedsiębiorstwa. Ten zapis ustawy powoduje, że nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji, określające krąg osób uprawnionych do nabycia akcji na preferencyjnych warunkach.

Senator G. Ferenc podkreśliła, że rozpatrywana ustawa jest oparta na takiej konstrukcji, iż przekształcenie dotychczasowego przedsiębiorstwa w spółkę akcyjną odbywa się na zasadach ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw, z wyjątkami wprowadzonymi właśnie przez tę ustawę. Samo funkcjonowanie przedsiębiorstwa po przekształceniu odbywa się natomiast na podstawie przepisów prawa handlowego, znów z wyjątkami przewidzianymi w tej ustawie.

Senator sprawozdawca wskazała, że ustawa dotyczy przedsiębiorstwa istniejącego ponad sześćdziesiąt lat i zatrudniającego około trzystu osób, znajdującego się w bardzo trudnej sytuacji. Przed trzema laty przedsiębiorstwo to zostało zawieszone w prawach członka Międzynarodowego Stowarzyszenia Towarzystw Klasyfikacyjnych i dopiero w połowie 1998 r. stowarzyszenie to przywróciło polskiemu klasyfikatorowi certyfikat jakości i członkostwa.

Jak stwierdziła senator sprawozdawca, w sytuacji kiedy w obrocie morskim toczy się ostra walka o klienta między towarzystwami klasyfikacyjnymi, Izba rozpatruje ustawę, w której obniża się autorytet i wartość firmy, proponując sprzedaż akcji w pierwszej imiennej ofercie po cenie do 1/5 ich nominalnej wartości.

Senator G. Ferenc podkreśliła, że w dyskusji podczas obrad komisji wskazywano na niesprawiedliwość tej ustawy w stosunku do pracowników, którzy wcześniej pracowali w tej firmie. Wskazywano, że ofertę zakupu akcji po bardzo preferencyjnych cenach kieruje się do firm ubezpieczeniowych, które w sensie kapitału nie są polskimi firmami. Wskazywano na to, że szukamy interesów zagranicznych dla towarzystw żeglugowych, czyli również Polski Rejestr Statków będzie częściowo w ich gestii. Zwracano uwagę na fakt, że udziałowcem w spółce mają być te firmy, których statki mają być dopuszczane do eksploatacji. Również termin wejścia w życie ustawy uznano za niewłaściwy.

Senator sprawozdawca zaznaczyła, że w opinii Biura Legislacyjnego zwraca się uwagę na wiele wątpliwości, które budzi ta ustawa. Na przykład pracownik posiadający udziały nie korzysta z dywidendy, jest jednak zobowiązany do uczestniczenia w pokrywaniu strat. Ustawa ta zmusza do posiadania akcji, w związku z czym wątpliwości mogą dotyczyć również jej konstytucyjności.

Kolejny problem podnoszony podczas dyskusji na forum komisji to dostosowanie ustawy do przepisów unijnych. W analizie przepisów pod kątem ustalonego stanu prawa wspólnotowego i postanowień Układu Europejskiego zwrócono uwagę na fakt, że ustawa nie zawiera wszystkich postanowień dyrektywy 94/57 WL. Ustawa nie mówi o warunkach, jakie musi spełniać Polski Rejestr Statków, i nie ustala określonych w dyrektywie relacji między administracją państwową a uznaną organizacją.

W opinii senator sprawozdawcy, ujęcie odpowiednich postanowień w przedłożonym projekcie byłoby tym bardziej pożądane, że w art. 1 ustawy zapowiada się, iż ma ona określać również zasady funkcjonowania. Z tego zapisu wynika, że ustawa całościowo reguluje kwestie związane z prawnym umocowaniem działań PRS. Być może takie regulacje będą zawarte w innych aktach prawnych i będą spełniały wymogi dyrektywy. Brak jednak nawet jakiegokolwiek odwołania czy wskazania innych aktów prawnych, co w opinii zespołu integracji europejskiej pozwala na stwierdzenie, że ustawa ta nie odnosi się do wymogów dyrektywy co do usytuowania się w systemie prawnym PRS jako instytucji uznanej, wykonującej zadania jej powierzone i realizującej postanowienia konwencji międzynarodowych. Stwierdzenie zespołu, że omawiana ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej czy nie jest sprzeczna z postanowieniami dyrektywy - to nie wszystko. Nie można bowiem uznać, że ustawa transponuje postanowienia dyrektywy 94/57 WL. Jak zaakcentowała senator G. Ferenc, Senat nie po to powołał Komisję Nadzwyczajną Legislacji Europejskiej, aby tworzyć przepisy, które trzeba będzie dostosowywać do przepisów europejskich. Nowo tworzone przepisy - w opinii senatorów Komisji Gospodarki Narodowej - powinny być dostosowane do obowiązujących przepisów unijnych.

Senator G. Ferenc poinformowała, że po merytorycznej dyskusji Komisja Gospodarki Narodowej przyjęła wniosek o odrzucenie ustawy.

W imieniu Komisji Gospodarki Narodowej senator sprawozdawca wniosła o odrzucenie ustawy.

Wniosek mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej przedstawił senator Kazimierz Kleina. Senator sprawozdawca poinformował, że mniejszość komisji postanowiła przedstawić siedem poprawek, mających na celu usunięcie wszystkich nieprawidłowości, które dostrzegła Komisja Gospodarki Narodowej podczas dyskusji nad ustawą. Przyjęcie tych poprawek i co za tym idzie poprawionej ustawy umożliwiłoby przekształcenie państwowego przedsiębiorstwa Polski Rejestr Statków w spółkę akcyjną, której akcjonariuszami byłyby duże towarzystwa ubezpieczeniowe, towarzystwa żeglugowe i inne firmy związane z działalnością Polskiego Rejestru Statków oraz pracownicy.

Senator sprawozdawca podkreślił, że Polski Rejestr Statków jest polskim towarzystwem klasyfikacyjnym istniejącym już od ponad sześćdziesięciu lat. Został utworzony w 1936 r. Towarzystwo klasyfikacyjne poprzez formułowanie wymagań technicznych i nadzorowanie spełniania tych wymagań podczas projektowania, budowy i eksploatacji statków oraz innych obiektów technicznych działa na rzecz bezpieczeństwa żeglugi i ochrony środowiska. Rządy państw wykorzystują towarzystwa klasyfikacyjne do nadzoru nad realizacją międzynarodowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa. Polski Rejestr Statków ma upoważnienie od ponad dwudziestu państw do wykonywania takiego nadzoru. Liczące się towarzystwa klasyfikacyjne, skupione w międzynarodowym zrzeszeniu towarzystw klasyfikacyjnych, klasyfikują ponad 90% floty światowej. Towarzystwa te mają charakter niezależnych instytucji użyteczności publicznej o niezarobkowym charakterze działalności. Polski Rejestr Statków jako przedsiębiorstwo państwowe nie mógł spełniać tego wymogu niezależności i w związku z tym był pod ciągłą presją międzynarodowych stowarzyszeń, które nie chciały uznawać niezależnego charakteru tej instytucji. Stąd wniosek o przekształcenie tej firmy w spółkę akcyjną.

Sprawa przekształcenia Polskiego Rejestru Statków uznana została za bardzo ważną przez Komisję Kodyfikacji Prawa Morskiego i była tematem specjalnego posiedzenia zespołu komisji już 4 marca 1999 r. Towarzystwo klasyfikacyjne takie jak Polski Rejestr Statków realizuje cele o charakterze publicznym. W związku z tym powstał pomysł i próba przekształcenia tego przedsiębiorstwa państwowego właśnie w spółkę nieprofitową.

Aby mogło stać się zadość tym zaleceniom, niezbędne jest wprowadzanie do ustawy poprawek sformułowanych przez mniejszość Komisji Gospodarki Narodowej. Senator sprawozdawca omówił i uzasadnił proponowane poprawki.

Do przedstawionych wniosków i propozycji poprawek ustosunkowała się Komisja Gospodarki Narodowej. Komisja poparła wniosek mniejszości o wprowadzenie poprawek do ustawy.

Mniejszość komisji poparła wniosek o odrzucenie ustawy.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności przeprowadzono głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy (Izba 45 głosami, przy 26 za i 9 wstrzymujących się, odrzuciła ten wniosek), następnie przegłosowano poszczególne poprawki i całość projektu uchwały ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek. W wyniku tego ostatniego głosowania Senat 48 głosami, przy 23 przeciw i 9 wstrzymujących się, powziął uchwałę w sprawie ustawy o Polskim Rejestrze Statków:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 7 września 2000 r. ustawy o Polskim Rejestrze Statków, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	W art. 7 w zdaniu drugim wyrazy "PRS SA" zastępuje się wyrazami "PRS";
2)	Skreśla się art. 8;
3)	W art. 9 w ust. 2 oraz w art. 17 w ust. 2 skreśla się wyrazy "i art. 8";
4)	W art. 17 ust. 3 otrzymuje brzmienie: "3. Akcjonariusz PRS SA, z wyjątkiem Skarbu Państwa, jest uprawniony do wykonywania nie więcej niż 3% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu.";
5)	W art. 17 w ust. 4 dodaje się zdanie drugie i trzecie w brzmieniu: "Jeżeli PRS S.A. odmawia zgody, powinna wskazać innego nabywcę w terminie określonym w statucie, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia zgłoszenia PRS SA zamiaru zbycia akcji. Jeżeli statut nie określa terminu, akcje mogą być zbyte bez ograniczeń.";
6)	W art. 17 w ust. 5 wyrazy "w sposób określony w art. 8" zastępuje się wyrazami "nieodpłatnie, na zasadach określonych w ustawie, o której mowa w art. 4";
7)	W art. 19 w ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie: "1) powoływanie i odwoływanie członków Zarządu,";
8)	W art. 19 skreśla się ust. 3..

Ustawa o powszechnym spisie rolnym w 2002 roku - przyjęta bez poprawek

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 85. posiedzeniu, 9 września br., a do Senatu została przekazana 11 września br. Marszałek Senatu 12 września br., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie, które przedstawił senator Jerzy Chróścikowski.

Senator sprawozdawca przypomniał, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na podstawie projektu rządowego z 11 kwietnia br. Ustawa obliguje do przeprowadzania w dniach od 21 maja 2002 do 8 czerwca 2002 powszechnego spisu rolnego, którym objęte zostaną: indywidualne gospodarstwa rolne, działki rolne, osoby fizyczne będące właścicielami zwierząt gospodarskich, osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, których podstawowym rodzajem działalności jest prowadzenie określonych upraw bądź użytkowanie użytków rolnych o powierzchni ponad 1 ha albo prowadzenie chowu zwierząt gospodarskich.

Powszechny spis rolny obejmuje: powierzchnię gospodarstwa i położenie gruntów, strukturę własności użytków rolnych gospodarstwa, strukturę dochodów, działalność gospodarczą, pracujących w gospodarstwie rolnym, powierzchnię zasiewów, pogłowie zwierząt gospodarskich, rozdysponowanie produkcji rolniczej, infrastrukturę, rodzaje budynków i budowli, procesy magazynowania w gospodarstwie, stosowanie nawozów i pestycydów, wyposażenie maszyn i urządzeń, urządzenia rolnicze, wydatki w gospodarstwie. Pytania takie zostaną zadane osobom zobowiązanym do udzielania odpowiedzi w spisie. Zawiera je przedstawiony wraz z projektem ustawy projekt aktu wykonawczego.

Tematyka spisu w znacznym stopniu odpowiada zakresowi tematycznemu z 1996 r. Projektowany spis rolny, w połączeniu z narodowym spisem powszechnym ludności i mieszkań, stworzy możliwość kompleksowego spisu wsi i całej ludności wiejskiej, a także obszarów wiejskich. Możliwa będzie ilustracja kompleksu zagadnień związanych z rolnictwem w nowym podziale administracyjnym kraju, z uzgodnieniem województw, powiatów i gmin, a także prezentacja ludności związanej z działalnością rolniczą oraz pozarolniczą działalnością gospodarczą na tle ogółu ludności kraju. Sporządzone zostaną charakterystyki użytkowników gospodarstw rolnych i członków gospodarstw domowych pod względem powiązań rodzinnych, struktury według płci, wieku stanu cywilnego, wykształcenia na tle ogółu ludności kraju, prezentacja infrastruktury komunalnej terenów wiejskich warunków mieszkaniowych ludności utrzymującej się z działalności rolniczej i pozarolniczej.

Jak stwierdził senator J. Chróścikowski, spis rolny stworzy możliwość ilustracji, wśród ogółu źródeł utrzymania mieszkańców kraju i gospodarstw domowych, źródeł pochodzenia z działalności rolniczej. Stworzy możliwość rozpoznania sytuacji społeczno-demograficznej użytkowników gospodarstw rolnych oraz ich aktywności ekonomicznej, charakterystyki miejsc pracy, poziomu bezrobocia i wiejskiego rynku pracy oraz rynków lokalnych, określenia realnego wykorzystania zasobów pracy w rolnictwie, głównie z uwzględnieniem pracowników najemnych zatrudnionych w gospodarstwach rolnych. Będzie można dokonać prawdziwego oddzielenia od pracujących w rolnictwie tych osób, które w wyniku zaistniałych przemian znalazły prace i główne źródło utrzymania poza rolnictwem, wiążące się z działalnością gospodarczą prowadzoną przez gospodarstwa rolne.

Spis rolny ma być prowadzony w tym samym czasie, w którym będzie przeprowadzony narodowy spis powszechny ludności i mieszkań, co pozwoli na racjonalne wykorzystanie środków przeznaczonych na te dwa spisy, a jednocześnie - dzięki kumulacji informacji zgromadzonych w formularzach spisowych - pozwoli uzyskać pełniejszy obraz rolnictwa i gospodarstw domowych rolników. Oszczędności wyniosą 55 milionów zł.

Sprawozdawca Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi stwierdził, że zamiar łącznego przeprowadzenia wyżej wymienionych spisów spowodował konieczność nowelizacji ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2001 r., w celu przesunięcia jego przeprowadzenia na 2002. Ostatni spis rolny przeprowadzony był w 1996 r., jego celem było zebranie kompleksowych danych o wszystkich gospodarstwach w rolnictwie i rozpoznanie zamierzeń produkcyjnych rolników do 2002 r. Potrzeba przeprowadzenia spisu rolnego w 2002 r. wynika z konieczności zapewnienia bazy informacyjnej o gospodarstwach rolnych i związanych z nimi gospodarstwach domowych. Jest to konieczne do wytyczenia polityki rolnej i społecznej wsi, dostarczenia informacji niezbędnych do finalizowania procesów integracji z Unią Europejską, wykonania zobowiązań Polski w zakresie dostarczenia informacji dla potrzeb organizacji międzynarodowych, między innymi FAO i OECD, aktualizacji statystycznego rejestru rolnego.

Senator J. Chróścikowski podkreślił, że przyjęty przez rząd w maju 1999 r. narodowy program przygotowań do członkostwa w Unii Europejskiej jako jeden z niezbędnych warunków wprowadzenia Polski do systemu wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej uznał rozwój i dostosowanie statystyki rolnictwa do wymogów wspólnotowych.

W swojej konstrukcji ustawa o powszechnym spisie rolnym jest skorelowana z postanowieniami ustawy z dnia 2 grudnia 1999 r. o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2002 r. Do spisu rolnego będą miały zastosowanie w szczególności postanowienia dotyczące poufności danych, zachowania tajemnicy statystycznej w art. 9 i 10, organizacji spisu w artykułach od 11 do 17 oraz przeprowadzenia kontrolnego spisu, zawarte w art. 19 i 20.

Sprawozdawca Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformował, że podczas posiedzenia komisji postawiono wiele pytań odnoszących się m.in. do poprawek zaproponowanych przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Komisja uznała jednak, że wykładnia dotycząca spisu jest wystarczająca i że te poprawki nie są konieczne. W związku z tym komisja nie wniosła poprawek. Członkowie komisji wnosili jednak, aby po wykonaniu spisu dokonano szczegółowego opracowania dla gmin - do tej pory takie nie były robione - w postaci zeszytów bazy danych. Chodzi o to, żeby gminy mogły pracować na bazie tych danych.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi postanowiła zaproponować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o powszechnym spisie rolnym w 2002 r.

W głosowaniu Izba poparła stanowisko komisji i 75 głosami za, przy 1 głosie wstrzymującym się, podjęła uchwałę w tej sprawie.

Senat zaakceptował ustawę o zmianie ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2001 r.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 85. posiedzeniu, 9 września br., do Senatu została przekazana 11 września br. Marszałek Senatu 12 września br., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie, które przedstawił senator Stanisław Marczuk.

Senator sprawozdawca przypomniał, że rozpatrywana ustawa jest nowelą ustawy z 2 grudnia 1999 r., w myśl której powszechny spis ludności i mieszkań miał być przeprowadzony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w dniach od 22 maja do 9 czerwca 2001 r. Istotą noweli jest przesunięcie terminu przeprowadzenia spisu, spisu kontrolnego i wszystkich innych czynności związanych ze spisem powszechnym o jeden rok, czyli na rok 2002. Przesunięcie tego terminu jest uzasadnione m.in. tym, że na rok 2002 odrębną ustawą ustalono przeprowadzenie powszechnego spisu rolnego. Przeprowadzenie obu tych spisów łącznie przyniesie konkretne, wymierne korzyści. Każdy spis powszechny to olbrzymie przedsięwzięcie organizacyjne, wymagające zaangażowania wszelkiego rodzaju środków, ale przede wszystkim zaangażowania właściwie wszystkich rodzin. Wszystko to wiąże się więc z pewnymi dolegliwościami obywateli, zobowiązanych do udzielania odpowiedzi na zadawane przez spisowych rachmistrzów pytania. Dlatego też fakt, że obywatele zostaną poddani tym dolegliwościom tylko raz, jest argumentem przemawiającym jednoznacznie za połączeniem obu tych spisów. Nie bez znaczenia jest też fakt otrzymania porównywalnego obrazu zamożności społeczeństwa, przekroju miast i wsi w badanym okresie. Połączenie obu spisów umożliwi wykorzystanie tylko jednego, tego samego aparatu spisowego dla obu spisów równocześnie, co przełoży się na konkretne, wymierne oszczędności budżetowe w wysokości około 55 milionów zł. Łączenie spisów nie jest naszym wymysłem, znane nam są w tym zakresie pozytywne doświadczenia we Włoszech. Podane wyżej fakty odbioru społecznych obciążeń, racji organizacyjnych oraz kosztów skłoniły Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej do przyjęcia uchwalonej przez Sejm ustawy o zmianie ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2001 r. bez poprawek.

Jak poinformował senator S. Marczuk, komisja w czasie posiedzenia 15 września br. ustaliła, że zmiana terminu oraz połączenie obu spisów nie wpłyną na realizację przyjętych przez Rzeczpospolitą Polską zobowiązań międzynarodowych, gdyż wspólne rekomendacje ONZ i Unii Europejskiej zakładają przeprowadzenie spisów ludności około 2000 r. Będą to spisy historyczne, zamykające bilans drugiego tysiąclecia. Są one prowadzone od roku 1999 przez rok 2000 aż do roku 2002. Nie ma jednej z góry określonej daty, a zatem przyjęcie nowego terminu spisu nie koliduje również ze zobowiązaniami na rzecz tych organizacji.

W głosowaniu Senat poparł stanowisko Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w sprawie ustawy o zmianie ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2001, powziął tym samym uchwałę o jej przyjęciu bez poprawek.

Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ustawy o zamówieniach publicznych oraz ustawy - prawo bankowe

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 85. posiedzeniu, 9 września br. Do Senatu została przekazana 11 września. Marszałek Senatu 12 września, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Ustawodawczej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Przedstawił je senator Stanisław Gogacz. Jak stwierdził, rozpatrywana ustawa jest bardzo istotna dla potwierdzenia przez Polskę woli uczestnictwa w działaniach społeczności międzynarodowej mających na celu zwalczanie patologii w życiu gospodarczym i przestępczości na skalę międzynarodową. Wejście w życie proponowanych rozwiązań postawi Polskę w gronie państw aktywnie zwalczających korupcję, co niewątpliwie przyniesie korzyści polityczne również w procesie akcesji Polski do Unii Europejskiej. Uczyni też Polskę wiarygodnym partnerem w międzynarodowych transakcjach handlowych, umożliwi również skuteczniejsze zwalczanie korupcji w wymiarze wewnętrznym, umacniając w ten sposób zasadę demokracji i rządów prawa Rzeczypospolitej Polskiej.

Senator sprawozdawca podkreślił, że projekt jest następstwem konieczności wprowadzenia do polskiego prawa niezbędnych zmian wynikających z postanowień dwóch konwencji. Pierwsza to konwencja OECD o zwalczaniu przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy publicznych w międzynarodowych transakcjach handlowych, podpisana w imieniu rządu polskiego 17 grudnia 1997 r. Ustawa zezwalająca na ratyfikację została już przyjęta przez obie izby parlamentu. Druga to konwencja Rady Europy w sprawie "prania" dochodów pochodzących z przestępstwa, ich ujawniania, zajmowania i konfiskaty, sporządzona w Strasburgu 8 listopada 1990 r., a podpisana w imieniu rządu polskiego 5 listopada 1998 r.

Zmiany w obowiązującym prawie są niezbędne ze względu na postanowienia konwencji, a przy tym korzystne dla stworzenia w systemie prawnym jednego i bardziej skutecznego instrumentarium zwalczania korupcji. Zmiany te dotyczą kodeksu karnego, ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ustawy o zamówieniach publicznych, ustawy - Prawo bankowe oraz kodeksu postępowania karnego.

Art. 1 rozpatrywanej nowelizacji dotyczy zmian w kodeksie karnym. Obejmują one głównie uzupełnienie art. 45 kodeksu karnego poprzez wprowadzenie generalnej zasady umożliwiającej orzekanie przez sąd przepadku korzyści osiągniętej z przestępstwa, nawet pośrednio, w każdej sprawie, a nie, jak było do tej pory, tylko w wypadku przestępczości zorganizowanej czy powrotu do przestępstwa.

W § 6 dodanym do art. 228 kodeksu karnego wprowadza się odpowiedzialność osoby pełniącej funkcję publiczną w państwie innym niż Polska albo w organizacji międzynarodowej. Takie rozwiązanie jest komplementarne z wymaganym przez konwencję wprowadzeniem odpowiedzialności za łapownictwo czynne funkcjonariusza zagranicznego.

W art. 229 kodeksu karnego w § 1-4 podwyższa się wymiar kary. Dodaje się też § 5, który zrównuje odpowiedzialność za przekupstwo bierne zagranicznego funkcjonariusza publicznego z odpowiedzialnością za takie samo przestępstwo funkcjonariusza polskiego.

Nowelizacja kodeksu postępowania karnego dotyczy art. 2. Dotychczas kodeks postępowania karnego przewidywał tylko jedną sytuację, w której kara orzeczona przez sąd innego państwa mogła być wykonana w Rzeczypospolitej Polskiej, a kara orzeczona przez sąd polski - w państwie obcym. Jest to instytucja przekazywania skazanych na karę pozbawienia wolności. Proponowane nowe brzmienie rozdziału 66 kodeksu postępowania karnego oprócz przekazywania i przejmowania skazanych na karę pozbawienia wolności przewiduje również możliwość wykonania kar grzywien, zakazów i przepadku.

Art. 3 projektu ustawy dotyczy nowelizacji ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Konwencja OECD wymaga, aby odpowiedzialność za przekupstwo zagranicznego funkcjonariusza ponosiły nie tylko osoby fizyczne, ale także osoby prawne, przy czym konwencja pozostawia wybór rodzaju odpowiedzialności - czy to będzie karna, administracyjna, czy cywilna - stronom konwencji. Polskie prawo karne nie dopuszcza, jak dotąd, odpowiedzialności karnej osób prawnych. Odpowiednim rozwiązaniem w naszych warunkach musi być zatem wprowadzenie sankcji odpowiedzialności administracyjnej w stosunku do osób prawnych. Projekt proponuje wprowadzenie stosownych przepisów do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurenci.

Art. 4 dotyczy nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych. W ustawie tej wprowadzono nową dodatkową sankcję polegającą na wykluczeniu możliwości uzyskania zamówienia publicznego przez okres trzech lat przez osobę fizyczną lub osobę prawną, która została skazana za przestępstwo przekupstwa osoby pełniącej funkcję publiczną.

Art. 5 dotyczy nowelizacji ustawy - Prawo bankowe. W art. 5 ustawa wprowadza możliwość udzielenia przez polskie banki informacji objętych tajemnicą bankową na wniosek prokuratora lub sądu państwa obcego w związku z wykonywaniem pomocy prawnej. Jeżeli chodzi o państwa obce, chodzi tu tylko o te państwa, z którymi państwo polskie związane jest umową międzynarodową przewidującą udzielanie takich informacji.

Kolejny, ostatni artykuł, czyli art. 6, wprowadza vacatio legis wynoszące trzy miesiące od momentu ogłoszenia ustawy. Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Ustawodawcza postanowiła rekomendować Izbie przyjęcie rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Senat przychylił się do stanowiska komisji i po dyskusji jednomyślnie, 77 głosami, zdecydował o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Informacja Prezesa Trybunału Konstytucyjnego o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 1999 roku

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym informuje on Sejm i Senat o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa trybunału. Nad informacją tą nie przeprowadza się głosowania.

Marszałek Senatu, zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 10 Regulaminu Senatu, otrzymaną od prezesa Trybunału Konstytucyjnego informację skierowała do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisja Praw Człowieka i Praworządności na posiedzeniu 25 lipca br., a Komisja Ustawodawcza na posiedzeniu 1 sierpnia br. zapoznały się z przedstawioną przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego informacją i poinformowały o tym marszałek Senatu. Komisja Ustawodawcza w piśmie przedstawionym marszałek Senatu stwierdziła ponadto, że przyjęła informację do praktycznego wykorzystania w pracach legislacyjnych według swojej kompetencji na forum Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.

Informację o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego przedstawił jego prezes Marek Safjan. W obszernym wystąpieniu wskazał m.in., że do Trybunału Konstytucyjnego napływa coraz więcej spraw, co wydłuża czas oczekiwania na werdykt trybunału.

Od złożenia wniosku do TK do ogłoszenia wyroku upływa teraz średnio 8 miesięcy. W zeszłym roku wpłynęły do TK wnioski w 252 sprawach, a także ponad 2 tys. listów, wniosków i petycji. Trybunał wydał w tym czasie 204 orzeczenia. W tym roku napływ spraw do trybunału nie maleje.

W ocenie prezesa M. Safjana, coraz bardziej przyjmuje się w praktyce instytucja skargi konstytucyjnej, istniejąca od ponad 2 lat. Te skargi dotyczą głównie prawa do sądu, ochrony własności i wolności gospodarczej, a także praw nabytych. Stopniowo utrwala się przeświadczenie, że podstawą do takiej skargi może być naruszenie praw socjalnych i ekonomicznych.

Ostateczny już charakter orzeczeń TK - podkreślił M. Safjan - rodzi nowe problemy, gdyż w razie orzeczenia o niekonstytucyjności ustawy może powstać dotkliwa luka w przepisach, jeśli parlament w porę nie pomyśli o jej wypełnieniu.

Prezes Trybunału Konstytucyjnego wytknął Sejmowi, że nie występuje np. z żadną inicjatywą w sprawie przepisów dotyczących czynszów regulowanych, uznanych przez TK za sprzeczne z konstytucją. Jeśli to nie nastąpi - ostrzegał - w tej dziedzinie zaczną niebawem działać wyłącznie mechanizmy rynkowe.

M. Safjan mówił też, jak trybunał pojmuje pojęcie sprawiedliwości społecznej: nie można go odrywać od innych wartości konstytucyjnych, takich jak własność czy swoboda działalności gospodarczej. To pojęcie - podkreślił - nie może być utożsamiane ze "zwulgaryzowaną wizją państwa egalitarnego", powinno się natomiast zbiegać z pojęciem "sprawiedliwości w czystej postaci", bez przymiotników.

Kończąc swe wystąpienie, prezes M. Safian ocenił, że: Dorobek Trybunału Konstytucyjnego sytuuje polski trybunał w Europie, w stosunku do innych systemów konstytucyjnych, na znaczącym miejscu. Polskie orzecznictwo spotyka się z wysokimi ocenami, o czym świadczy fakt - i mogę to z pełnym przekonaniem potwierdzić - że z naszych doświadczeń korzystają sądy konstytucyjne o bardzo utrwalonej tradycji.

Jestem przekonany, że orzecznictwo konstytucyjne jest i będzie dobrym punktem odniesienia dla oceny reform podejmowanych w państwie oraz dążeń do włączenia naszego systemu prawnego do przestrzeni prawa europejskiego.

Zmiany w składzie komisji senackich

Wniosek Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich dotyczący zmian w składzie komisji senackich przedstawił senator Paweł Abramski. Jak stwierdził, w związku z objęciem przez wicemarszałka Andrzeja Chronowskiego stanowiska ministra skarbu zaszła konieczność pewnych reorganizacji w składzie komisji. Dlatego Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich zaproponowała, aby odwołać wicemarszałka A. Chronowskiego ze składu Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej. Komisja, dając temu akceptację, zaproponowała zarazem, aby wicemarszałek A. Chronowski został wpisany do składu Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich. Przy okazji komisja wyraziła również akceptację dla poczynań senatora Zygmunta Ropelewskiego i zaproponowała, aby pracował w składzie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej.

Senat w głosowaniu przychylił się do stanowiska komisji i 73 głosami, przy 4 wstrzymujących się, powziął uchwałę w sprawie zmian w składzie komisji senackich:

Art. 1.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu, odwołuje senatora Andrzeja Chronowskiego ze składu Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej.

Art. 2.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu, powołuje:

1) senatora Andrzeja Chronowskiego do składu Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich,

2) senatora Zygmunta Ropelewskiego do składu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej.

Art. 3.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.