Aktualności
21 i 22 kwietnia 1999 r.
22.04.1999W dniach 21 i 22 kwietnia 1999 r. odbyło się 34. posiedzenie Senatu RP. Posiedzeniu przewodniczyli marszałek Alicja Grześkowiak oraz wicemarszałkowie Andrzej Chronowski, Tadeusz Rzemykowski i Donald Tusk. Na sekretarzy posiedzenia powołano senatorów Stanisława Gogacza i Stanisława Jarosza; listę mówców prowadził senator S. Gogacz.
Otwierając posiedzenie, marszałek A. Grześkowiak poinformowała, że Sejm na 47. posiedzeniu 8, 9 i 10 kwietnia br. rozpatrzył poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o finansach publicznych, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw, ustawy o zmianie ustawy - Kodeks celny, ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych oraz ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.
Sejm przyjął wszystkie poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw, a także do ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Przyjął też prawie wszystkie poprawki do ustawy o zmianie ustawy - Kodeks celny oraz ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych. Ponadto Sejm przyjął część poprawek do ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, ustawy o finansach publicznych, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Senat zaakceptował porządek dzienny 34. posiedzenia, który obejmował:
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady,
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej,
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych,
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym,
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych,
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o przekształceniu Wyższej Szkoły Rolniczo-Pedagogicznej w Siedlcach,
- stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych,
- pierwsze czytanie wniesionego przez grupę senatorów projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych oraz okresu powojennego,
- pierwsze czytanie wniesionego przez grupę senatorów projektu ustawy o Funduszu Obrony Niepodległości,
- pierwsze czytanie wniesionego przez Komisję Ustawodawczą projektu ustawy o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
- pierwsze czytanie wniesionego przez Komisję Ustawodawczą projektu ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji,
- drugie czytanie projektu ustawy o obywatelstwie polskim,
- drugie czytanie projektu ustawy o Karcie Polaka i trybie stwierdzania przynależności do Narodu Polskiego osób polskiego pochodzenia lub narodowości polskiej,
- drugie czytanie projektu ustawy o repatriacji.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ochronie terenów
byłych hitlerowskich obozów zagłady
Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 47. posiedzeniu, 10 kwietnia br. Do Senatu została przekazana 13 kwietnia i tego samego dnia marszałek Senatu, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.
Przedstawił je senator Leon Kieres. Komisja zdecydowała rekomendować Izbie wprowadzenie 10 poprawek do ustawy. Senator sprawozdawca przedstawił i uzasadnił proponowane poprawki.
Propozycje wprowadzenia dalszych poprawek do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji. Senatorowie Jadwiga Stokarska i Krystyna Czuba złożyły wniosek o odrzucenie ustawy, a senatorowie Dorota Kempka i Ryszard Jarzembowski - wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.Wszystkie zgłoszone wnioski i propozycje poprawek rozpatrzyła podczas przerwy w obradach Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja poparła 15 poprawek spośród 35 zgłoszonych ogółem poprawek i wniosków. Mniejszość komisji poparła wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.
Zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności przeprowadzono głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy (Izba odrzuciła go 57 głosami, przy 17 - za i 16 wstrzymujących się), a następnie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek (Izba odrzuciła ten wniosek 54 głosami, przy 30 - za i 6 wstrzymujących się).
Wobec odrzucenia obu tych wniosków przeprowadzono głosowania nad poszczególnymi poprawkami, a następnie - głosowanie nad całością projektu uchwały w sprawie rozpatrywanej ustawy wraz z przyjętymi poprawkami. W wyniku tego ostatniego głosowania Senat 69 głosami, przy 11 przeciw i 10 wstrzymujących się, powziął uchwałę w sprawie ustawy o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady:
<< Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 10 kwietnia 1999 r. ustawy o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:
|
1) |
w tytule ustawy, w art. 1 w ust. 1, w art. 20, w art. 21, w art. 22, w art. 23 oraz w art. 24 w lit. a) wyrazy "hitlerowskich obozów zagłady" zastępuje się wyrazami "niemieckich obozów zagłady z okresu II wojny światowej"; |
|
2) |
w art. 4 w ust. 3: |
|
3) |
w art. 4 w ust. 3 w zdaniu wstępnym wyraz "zarządu" zastępuje się wyrazem "rady"; |
|
4) |
w art. 4 w ust. 4 wyrazy "2 tygodni" zastępuje się wyrazami "30 dni"; |
|
5) |
w art. 5 dodaje się ust. 3 w brzmieniu: |
|
6) |
w art. 6 w ust. 1 wyrazy ", na których jest położony Pomnik Zagłady i jego strefa ochronna" zastępuje się wyrazami "położonymi na obszarze Pomnika Zagłady i jego strefy ochronnej"; |
|
7) |
w tytule rozdziału 2 wyrazy ", na których są położone Pomniki Zagłady i ich strefy ochronne" zastępuje się wyrazami "położonych na obszarze Pomników Zagłady i ich stref ochronnych"; |
|
8) |
w art. 10 w ust. 1 po wyrazach "jego granic" dodaje się wyrazy "albo granic strefy ochronnej"; |
|
9) |
w art. 10 w ust. 2 wyrazy "może nastąpić po uzyskaniu" zastępuje się wyrazami "lub rozpoczęcie budowy takich obiektów, w przypadku gdy nie jest wymagane pozwolenie na budowę, wymaga"; |
|
10) |
w art. 11 w ust. 1 wyrazy ", na których są położone Pomniki Zagłady i ich strefy ochronne," zastępuje się wyrazami "położonych na obszarze Pomników Zagłady i ich stref ochronnych"; |
|
11) |
w art. 13 wyrazy ", na której jest położony Pomnik Zagłady lub jego strefa ochronna," zastępuje się wyrazami "położona na obszarze Pomnika Zagłady lub jego strefy ochronnej"; |
|
12) |
po art. 14 dodaje się art. 14a w brzmieniu: 2 Niewyrażenie opinii, o której mowa w ust. 1, w terminie 2 tygodni od dnia zwrócenia się przez wojewodę o jej wydanie, oznacza wyrażenie opinii pozytywnej."; |
|
13) |
po art. 17 dodaje się art. 17a w brzmieniu: |
|
14) |
w art. 26 w ust. 1 wyrazy ", na których jest położony Pomnik Zagłady lub jego strefa ochronna" zastępuje się wyrazami "położonych na obszarze Pomnika Zagłady lub jego strefy ochronnej"; |
|
15) |
w art. 27 wyrazy ", na której jest położony Pomnik Zagłady lub jego strefa ochronna" zastępuje się wyrazami "położonej na obszarze Pomnika Zagłady lub jego strefy ochronnej">>. |
W uzasadnieniu podjętej uchwały zaakcentowano, że Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm 13 kwietnia 1999 r. ustawy o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady, zadecydował o wprowadzeniu do niej 15 poprawek.
Wprowadzając poprawkę numer 1, Senat kierował się poszanowaniem prawdy historycznej i zmierzał do zaznaczenia, iż obozy zagłady, które znajdowały się na terytorium polskim w okresie drugiej wojny światowej, były zbudowane i prowadzone przez upoważnione władze ówczesnego państwa niemieckiego.
W kolejnej poprawce, oznaczonej numerem 2, Senat pragnąc przyspieszyć prace nad przygotowaniem aktu wykonawczego do ustawy wyznacza ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej nieprzekraczalny, sześciomiesięczny termin do wydania rozporządzenia określającego granice Pomników Zagłady i ich stref ochronnych.
Istotną zmianę proponuje Senat w poprawce numer 3, przenosząc z zarządu na radę gminy prawo do wydania opinii w sprawie ustalenia granic Pomników Zagłady i ich stref ochronnych. Senat uznał, że przy ustalaniu granic Pomników Zagłady i ich stref ochronnych wskazane jest uwzględnienie opinii społeczności lokalnych, reprezentowanych właśnie przez rady. Poprawka ta łączy się z kolejną poprawką numer 4, która wydłuża do 30 dni czas, w którym organ gminy może ustosunkować się do projektu rozporządzenia dotyczącego granic Pomników Zagłady. Zdaniem Senatu, dotychczasowy, czternastodniowy termin wystarczający dla zarządów gmin mógłby się okazać zbyt krótki dla wyrażenia opinii przez radę.
Senat uznał za wskazane umieszczenie, w poprawce nr 5, dodatkowej normy gwarantującej przyznanie i finansowanie odszkodowań przez Skarb Państwa w wypadku, gdy korzystanie z nieruchomości lub jej części stało się niemożliwe lub znacznie utrudnione w związku z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub jego zmianą.
Poprawkami oznaczonymi numerami 6, 7, 10, 11, 14 i 15 Senat doprecyzowuje brzmienie odpowiednich przepisów stanowiąc że ustawa nie dotyczy wywłaszczania nieruchomości, na których znajduje się Pomnik Zagłady (lub strefa ochronna), lecz tych nieruchomości, które są położone na obszarze Pomnika Zagłady (lub jego strefy ochronnej).
Poprawką numer 8 Senat pragnął wyraźnie zaznaczyć, że na terenie Pomnika Zagłady zgoda wojewody jest wymagana również na budowę obiektów, w odniesieniu do których nie jest wymagane uzyskiwanie pozwolenia na budowę.
Mając na uwadze dobro społeczności lokalnych i prawo wpływania przez te społeczności na działania podejmowane w stosunku do nich Senat zaproponował, w poprawce numer 12, aby decyzje dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, pozwoleń na budowę lub o wywłaszczaniu nieruchomości na obszarze Pomników Zagłady i ich stref ochronnych wojewoda wydawał po zasięgnięciu opinii zarządu właściwej terytorialnie gminy.
Nowy art. 17a, którego dodanie Senat zaproponował w poprawce numer 13, pozwoli, zdaniem Senatu, zachować na terenie Pomników Zagłady i ich stref ochronnych tylko te obiekty o charakterze symboli religijnych i te tablice upamiętniające męczeństwo ofiar hitleryzmu, których istnienie akceptują właściwe władze kościelne.
Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy
o Państwowej Straży Pożarnej
Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 47. posiedzeniu, 8 kwietnia br. Do Senatu została przekazana 9 kwietnia. Marszałek Senatu 13 kwietnia, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.
Przedstawił je senator Zdzisław Maszkiewicz. Senator zaznaczył, że rozpatrywana nowelizacja dotyczy jednego przepisu, budzącego największe emocje w środowisku funkcjonariuszy pożarnictwa - to jest art. 129 ustawy. Ustawa z 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (DzU z 1991 r. nr 88 z późn. zm.) dokonała podziału wśród zawodowych strażaków, pracowników ochrony pożarnictwa, na tych należących do Państwowej Straży Pożarnej, którym przysługują uprawnienia emerytalne i wypadkowe zgodnie z zapisami ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy policji, UOP, Straży Granicznej, PSP i służby więziennej oraz ich rodzin, i pozostałych, których zapisy wymienionej ustawy nie obejmują.
Proponowane zmiany art. 129 w przyjętej przez Sejm nowelizacji wydłużają okres posiadania statusu strażaka Państwowej Straży Pożarnej o jeden rok, to jest do 30 czerwca 1999 r. Zmierzają także do likwidacji istniejących wątpliwości związanych z prawem funkcjonariuszy pożarnictwa, którzy w styczniu 1992 r. wyrazili pisemną zgodę na podjęcie służby w Państwowej Straży Pożarnej, lecz nie zostali powołani lub mianowani na stanowiska służbowe w PSP, do zaopatrzenia emerytalnego, o którym mowa w ustawie z 18 lutego 1994 r. o tak zwanych policyjnych świadczeniach emerytalnych.
Senator sprawozdawca poinformował, że w wyniku długiej i wyczerpującej dyskusji, z udziałem wiceministra spraw wewnętrznych i administracji, przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz reprezentantów NSZZ "Solidarność" i innych związków zawodowych działających w zakładowych strażach pożarnych, komisja postanowiła wnieść o przyjęcie rozpatrywanej ustawy bez poprawek.
Senat - po dyskusji - przychylił się do tej propozycji i 80 głosami, przy 2 wstrzymujących się, podjął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.
Poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 47. posiedzeniu, 9 kwietnia br. i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 13 kwietnia, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.
Przedstawił je senator Dariusz Kłeczek. Senator sprawozdawca podkreślił, że podczas prac komisji zgłoszono wiele wątpliwości, które nie zostały do końca wyjaśnione. Najpoważniejsza wątpliwość dotyczyła tego, czy obecna nowelizacja doprowadzi do zmniejszenia wpływów do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, czy też nie. Czy wpływy do PFRON będą takie, jak planowano? Czy wszystkie zmiany mnożników, proponowane przez Sejm, wiążą się bezpośrednio z wprowadzonym ubruttowieniem?
Duże wątpliwości, związane z zasadniczym pytaniem, czy obniżone będą wpływy do PFRON, wzbudził art. 1 pkt 4 nowelizowanej ustawy, dotyczący art. 22 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Wyrazy: "kwoty wynagrodzeń wypłaconych pracownikom przez pracodawcę prowadzącego zakład pracy chronionej lub zakład aktywności zawodowej" zostały zastąpione wyrazami: "kwoty, pomniejszonych o należne od pracowników składki na ubezpieczenia społeczne, wynagrodzeń pracowników zakładów pracy chronionej lub zakładów aktywności zawodowej". Obecnie wpłata na fundusz może być przez pracodawcę obniżona o kwotę wynagrodzenia netto. Wynagrodzenie to jest pozbawione różnych elementów, które pracodawca jako płatnik musi odprowadzić, a mianowicie: zaliczki na podatek dochodowy, składki na ubezpieczenia zdrowotne, składki na ubezpieczenia społeczne. Kwota wynagrodzenia netto, którą otrzymuje pracownik, może podlegać w określonych sytuacjach odliczeniu przez pracodawcę od wpłaty na fundusz.
Jak wskazał senator D. Kłeczek, zmiana, którą uchwalił Sejm, sprowadza się do tego, że od wynagrodzenia pracownika odejmuje się składki na ubezpieczenia społeczne, które są finansowane z budżetu państwa i PFRON. To wynagrodzenie, pomniejszone wyłącznie o składki na ubezpieczenia społeczne, może być podstawą obniżenia wpłaty na fundusz. Utrzymanie dotychczasowego brzmienia art. 22 ust. 1 powoduje, że kwota wynagrodzenia, o którą można wpłatę na fundusz pomniejszyć, jest i tak liczona bez składek na ubezpieczenia społeczne, ponieważ wynagrodzenie wypłacane jest bez nich, a w związku z tym, po pierwsze, zawiera już tę proponowaną zmianę do art. 22 ust. 1. Po drugie, kwota wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi pozbawiona jest również zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenia zdrowotne. Zmiana uchwalona przez Sejm powoduje zatem, że tylko składka na ubezpieczenia społeczne podlega odliczeniu, czyli kwota, o którą można obniżyć wpłatę na fundusz, jest zwiększona.
Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Rodziny i Polityki Społecznej postanowiła zaproponować Izbie wprowadzenie do ustawy jednej poprawki o charakterze redakcyjnym.
Dalsze propozycje poprawek do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.
Wszystkie zaproponowane poprawki rozpatrzyła Komisja Rodziny i Polityki Społecznej podczas przerwy w obradach. Komisja rekomendowała Izbie przyjęcie 6 poprawek.
Zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu senatu przeprowadzono głosowanie nad poszczególnymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy, a następnie jednomyślnie, 88 głosami, powzięto uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych:
<<Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 9 kwietnia 1999 r. ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:
|
1) |
w art. 1 skreśla się pkt 2; |
|
2) |
w art. 1 w pkt 3 wyrazy "40,6%" zastępuje się wyrazami "40,65%"; |
|
3) |
w art. 1 skreśla się pkt 5; |
|
4) |
w art. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie: |
|
5) |
w art. 1 pkt 7 otrzymuje brzmienie: |
|
6) |
w art. 2 po wyrazach "art. 1" dodaje się wyrazy "pkt 1 lit. b),"; |
|
7) |
w art. 2 skreśla się wyraz "2,"; |
|
8) |
w art. 2 skreśla się wyraz " , 5"; |
|
9) |
w art. 2 po wyrazach "pkt 6 lit. a)" dodaje się wyrazy "pierwsze tiret">>. |
W uzasadnieniu powziętej uchwały podkreślono, że Senat uznaje za potrzebne i zasadne dostosowanie przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych do tzw. ubruttowienia wynagrodzeń wynikającego z normy art. 110 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Senat stanął jednak na stanowisku, że niektóre z przyjętych w ustawie uchwalonej przez Sejm rozwiązań wymagają korekty.
Dokładne obliczenia uwzględniające ubruttowienie przeciętnego wynagrodzenia wykazują, że współczynnik pozwalający na obliczenie wysokości wpłaty na PFRON powinien zostać obniżony z połowy przeciętnego wynagrodzenia do wysokości 40,65% przeciętnego wynagrodzenia (poprawka nr 2 do art. 1 pkt 3). Pozwoli to na zachowanie wpłat na PFRON w wysokości możliwie najbliższej wpłatom dokonywanym przed 31 grudnia 1998 r.
Senat uznaje wynikającą z ubruttowienia przeciętnego wynagrodzenia konieczność dokonania odpowiednich przeliczeń różnych kwot ustalanych jako wielokrotność tego wynagrodzenia. Zdaniem Senatu, nie zmienione powinny jednak zostać współczynniki odnoszące się do:
- górnej granicy wysokości pożyczki udzielanej osobie niepełnosprawnej na rozpoczęcie działalności gospodarczej albo rolniczej - ze względu na fakt, iż jest to szczególnie istotna forma aktywizacji osób niepełnosprawnych, pozwalająca niskim kosztem umożliwić utworzenie jednego, a nawet więcej miejsc pracy (poprawka nr 1 do art. 1 pkt 2 i poprawka nr 7 do art. 2),
- wpłaty na PFRON z tytułu niezorganizowania przez pracodawcę miejsca pracy dla osoby niepełnosprawnej, której niepełnosprawność powstała w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej - rozwiązania ustawowe powinny bowiem nakłaniać pracodawców do tworzenia takich miejsc pracy (poprawka nr 3 do art. 1 pkt 5 i poprawka nr 8 do art. 2).
W zakresie regulacji umożliwiających pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne uzyskiwanie zwrotu kosztów zatrudnienia tych osób Senat stanął na stanowisku, że ze zwracanych pracodawcy kosztów należy wyłączyć te elementy związane z wynagrodzeniem pracownika, które wcześniej były finansowane przez budżet państwa lub PFRON (poprawki nr 4 do art. 1 pkt 6 i nr 9 do art. 2 oraz poprawka nr 5 do art. 1 pkt 7).
Senat wprowadził poprawki do ustawy o zmianie ustawy
o finansach publicznych
Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 47. posiedzeniu, 10 kwietnia br. Do Senatu została przekazana 13 kwietnia i tego samego dnia marszałek Senatu, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.
Przedstawił je senator Kazimierz Drożdż. Senator przedstawił i szczegółowo uzasadnił dwie poprawki, których wprowadzenie do ustawy rekomendowała Izbie komisja.
Dalsze poprawki do ustawy zaproponowali senatorowie podczas dyskusji.
Wszystkie zgłoszone poprawki rozpatrzyła Komisja Gospodarki Narodowej podczas przerwy w obradach. Komisja poparła wszystkie proponowane poprawki.
Zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu przeprowadzono głosowania nad poszczególnymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy, a następnie jednomyślnie, 87 głosami, przyjęto uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych:
<<Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 10 kwietnia 1999 r. ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:
1) w art. 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:
"1a) po art. 34 dodaje się art. 34a w brzmieniu:
"Art. 34a. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może określić szczegółowe zasady i tryb umarzania wierzytelności jej jednostek organizacyjnych z tytułu należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów ustawy Ordynacja podatkowa, udzielania innych ulg w spłacaniu tych należności oraz wskazać organy do tego uprawnione.";";
2) w art. 1 skreśla się pkt 2;
3) w art. 1:
a) w pkt 4, art. 118 otrzymuje brzmienie:
"Art. 118.1. Podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych i nie działające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje na cele publiczne związane z realizacją zadań tej jednostki.
2. Zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z podmiotem, o którym mowa w ust. 1. Przepis art. 71 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
3. Tryb postępowania o udzielenie dotacji, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania określa w drodze uchwały organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego zapewniając jawność postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczenia.",
b) skreśla się pkt 5;
4) w art. 1 w pkt 6 po wyrazach "art. 19 ust. 10" dodaje się wyrazy ", a w odniesieniu do zakładów budżetowych jednostek samorządu terytorialnego również w 2000 r.".
W uzasadnieniu przyjętej uchwały zaznaczono, że rozpatrując ustawę o zmianie ustawy o finansach publicznych, Senat wprowadził do jej tekstu cztery poprawki.
Pierwsza poprawka dodaje do ustawy o finansach publicznych przepis umożliwiający określenie przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego szczegółowych zasad i trybu umarzania wierzytelności jej jednostek organizacyjnych z tytułu należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa. Senat uznał, iż dotychczasowy brak takiej normy w ustawie utrudniał gospodarkę finansową jednostek samorządu terytorialnego.
Senat uznał za niepotrzebną zmianę jednej z ogólnych zasad gospodarki finansowej obowiązującą w toku wykonywania budżetu państwa oraz budżetu jednostki samorządu terytorialnego, która to zmiana błędnie nakazuje odpowiednie zastosowanie przepisu art. 25 ustawy o finansach publicznych - mającego zastosowanie wprost zarówno do dotacji udzielanych z budżetu państwa, jak i z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Zdaniem Senatu, wszystkie kwestie szczegółowe dotyczące zlecania zadań i udzielania dotacji z budżetu jednostek samorządu terytorialnego należy uregulować w rozdziale dotyczącym budżetu tych jednostek.
Poprawka trzecia umieszcza w jednym artykule dotyczące tej samej materii przepisy art. 118 i 118a - w celu uniknięcia ewentualnych wątpliwości interpretacyjnych. Senat uznał, iż zlecenie zadania i udzielenie dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego powinno następować na podstawie umowy tej jednostki z podmiotem otrzymującym dotację - podobnie jak udzielenie dotacji z budżetu państwa. Dodatkowo w poprawce tej Senat zrezygnował z zasady konkurencyjności, uznając iż może ona uniemożliwić udzielenie dotacji w sytuacji, w której istnieje tylko jeden podmiot starający się o dotację budżetową.
Poprawka czwarta wydłuża okres niestosowania ograniczenia wysokości dotacji dla zakładu budżetowego jednostki samorządu terytorialnego. Zdaniem Senatu, samorządowym zakładom budżetowym, które nie są w stanie spełnić warunku określonego w art. 19 ust. 10, należy pozostawić więcej czasu na przekształcenie w jednostki budżetowe.
Ustawa o zmianie ustawy o podatku
od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym - przyjęta z poprawkami
Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 47. posiedzeniu, 9 kwietnia br. i tego samego dnia skierowana do Senatu. Marszałek Senatu 13 kwietnia, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.
Zaprezentował je senator Stanisław Jarosz. Senator sprawozdawca przedstawił i szczegółowo uzasadnił 8 poprawek, których wprowadzenie do ustawy rekomendowała komisja Senatowi.
Dalsze poprawki do ustawy zaproponowali senatorowie podczas dyskusji.
Wszystkie zgłoszone poprawki rozpatrzyła Komisja Gospodarki Narodowej podczas przerwy w obradach. Komisja poparła 11 spośród 15 zgłoszonych ogółem poprawek. Mniejszość komisji poparła 2 poprawki.
Zgodnie z art. 47 ust 1. Regulaminu Senatu przeprowadzono kolejne głosowania nad poszczególnymi poprawkami, a następnie 83 głosami, przy 3 wstrzymujących się, Senat powziął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym:
<<Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 9 kwietnia 1999 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:
|
1) |
w art. 1, w art. 21a w ust. 1 wyrazy "z zastrzeżeniem ust. 2" zastępuje się wyrazami "z zastrzeżeniem ust. 3"; |
|
2) |
w art. 1, w art. 21b w ust. 5 skreśla się wyrazy "w złotych" oraz wyrazy "w punktach zwrotu VAT przez" i dodaje się zdanie drugie w brzmieniu: "Zwrot podatku jest dokonywany w złotych."; |
|
3) |
w art. 1, w art. 21b w ust. 6 skreśla się wyrazy "pod warunkiem że ich obroty za poprzedni rok podatkowy wyniosły powyżej 400 tys. zł oraz dokonują zwrotu podatku wyłącznie"; |
|
4) |
w art. 1, w art. 21b w ust. 7 w pkt 5 skreśla się lit. a); |
|
5) |
w art. 1, w art. 21b dodaje się ust. 7a i 7b w brzmieniu: "7a. Kaucja gwarancyjna, o której mowa w ust. 7 pkt 5, jest utrzymywana przez cały okres działalności podmiotu, o którym mowa w ust. 5, i podlega zwrotowi po zakończeniu działalności związanej ze zwrotem podatku. 7b. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, tryb przyjmowania kaucji gwarancyjnej, o której mowa w ust. 7 pkt 5."; |
|
6) |
w art. 1, w art. 21b dodaje się ust. 7c w brzmieniu: "7c. Wysokość kaucji, o której mowa w ust. 7 pkt 5, jest waloryzowana corocznie w oparciu o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedni począwszy od drugiego kwartału danego roku."; |
|
7) |
w art. 1, w art. 21b w ust. 9 wyrazy "z chęci zysku" zastępuje się wyrazami "w celu osiągnięcia korzyści majątkowej"; |
|
8) |
w art. 1, w art. 21c dodaje się ust. 4a w brzmieniu: "4a. Prowizja, o której mowa w ust. 4, nie może być wyższa niż 10% zwracanej kwoty podatku."; |
|
9) |
w art. 1, w art. 21d w ust. 2 wyrazy "5 miesięcy od miesiąca" zastępuje się wyrazami "6 miesięcy licząc od końca miesiąca"; |
|
10) |
w art. 1, w art. 21e w ust. 2 w pkt 2 wyrazy "wartość zakupów wynikającą z dokumentu, o którym mowa" zastępuje się wyrazami "łączną wartość zakupów wynikającą z dokumentów, o których mowa"; |
|
11) |
w art. 1, w art. 21e w ust. 2 skreśla się pkt 3; |
|
12) |
W art. 1, w art. 21e w ust. 2 wyrazy "dochody określone w ustawie budżetowej, dotyczące w szczególności dochodów" zastępuje się wyrazami "określone w ustawie budżetowej dochody budżetu państwa, w szczególności dochody">>. |
W uzasadnieniu podjętej uchwały podkreślono, ze Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm 9 kwietnia 1999 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, wprowadził do jej tekstu 12 poprawek.
Senat zwrócił w szczególności uwagę na przepisy dotyczące kaucji gwarancyjnej składanej przez podmioty, których przedmiotem działalności jest zwrot podatku. Izba uznała, iż składanie w urzędzie skarbowym kwoty 5 mln jako nie oprocentowanego depozytu nie jest racjonalne i znacznie zwiększa koszty działalności spółek zajmujących się zwrotem podatku. Ponadto Senat doprecyzował zasady utrzymywania i zwrotu kaucji gwarancyjnej oraz wprowadził delegację do określenia rozporządzeniem trybu jej przyjmowania. W celu zagwarantowania jednakowej realnej wartości kaucji składanej w kolejnych latach Izba wprowadziła klauzulę waloryzacyjną uzależnioną od średniorocznej inflacji.
Wprowadzając poprawkę nr 3 Senat stanął na stanowisku, iż należy dać szansę zaistnienia w systemie zwrotu podatku wszystkim podatnikom VAT spełniającym ustawowe przesłanki uprawniające sprzedawcę do zwrotu podatku. Zdaniem Izby, wypełnienie obowiązków i spełnienie warunków, o których mowa w dodawanym art. 21b ust. 1-4, daje wystarczającą gwarancję prawidłowego funkcjonowania instytucji zwrotu podatku przez sprzedawców.
Mając na względzie interesy sprzedawców Senat przedłużył o jeden miesiąc termin na korektę podatku należnego od sprzedaży (poprawka nr 9), biorąc zaś pod uwagę konieczność zapewnienia realnych korzyści głównym beneficjentom ustawy - podróżnym Izba postanowiła ustawowo określić maksymalną wysokość prowizji od zwracanej kwoty podatku (poprawki nr 8 i 11)
Uznając potrzebę zachęcania podróżnych do dokonywania nawet niewielkich zakupów Senat zaproponował, by określona ewentualnie w rozporządzeniu minimalna wartość zakupów uprawniająca do zwrotu podatku odnosiła się do sumy wartości zakupów wynikającej z dokumentów wystawionych przez jednego lub kilku sprzedawców.
Pozostałe poprawki mają charakter porządkujący (poprawka nr 1), precyzujący (poprawka nr 2), redakcyjny (poprawka nr 12) lub dostosowują pojęcia ustawowe do terminologii występującej w systemie prawnym (poprawka nr 7).
Senat przyjął bez poprawek ustawę o zmianie ustawy
o zamówieniach publicznych
Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 47. posiedzeniu, 9 kwietnia br. i tego samego dnia przekazana do Senatu. Marszałek Senatu 13 kwietnia, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.
Przedstawił je senator Mieczysław Janowski. Senator sprawozdawca przypomniał, że przyjęta przez Sejm ustawa dotyczy dostosowania przepisów ustawy o zamówieniach publicznych do aktualnie obowiązujących przepisów prawa, w szczególności do wymogów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto ustawa zmienia definicję środków publicznych, odwołując się do określenia zawartego w ustawie o finansach publicznych, rozszerzając tę definicję o środki pochodzące ze składek na ubezpieczenia zdrowotne. W myśl nowelizacji, ustawę o zamówieniach publicznych stosować się będzie również do zamówień publicznych udzielanych przez jednostki samorządu terytorialnego wszystkich stopni, samorządowe jednostki organizacyjne, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, jednostki organizacyjne ubezpieczenia zdrowotnego oraz Krajowy Związek Kas Chorych. Nadto w ustawie, w art. 1, wprowadzono zmiany, które poprawiają błędne odesłania zawarte w przepisach ustawy.
Senator M. Janowski zwrócił też uwagę na to, że według zapewnień przekazanych przez Urząd Zamówień Publicznych przygotowywana jest gruntowna nowelizacja ustawy o zamówieniach publicznych. Rozpatrywana ustawa została przyjęta w Sejmie znaczną większością głosów, bo na 412 posłów 406 głosowało za. Senator sprawozdawca zwrócił się do Izby o przychylenie się do wniosku komisji i przyjęcie ustawy w przedłożeniu przekazanym przez Sejm.
Senat w głosowaniu zaakceptował to stanowisko komisji i jednomyślnie, 83 głosami, podjął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.
Senat nie zgłosił zastrzeżeń do ustawy o zmianie ustawy
o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym
Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 47. Posiedzeniu, 10 kwietnia br. Do Senatu została przekazana 13 kwietnia; marszałek Senatu, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.
Sprawozdanie przedstawił Senatowi senator Andrzej Krzak.
Jak stwierdził senator sprawozdawca, ustawa przyjęta przez Sejm 10 kwietnia br. stanowi kolejną nowelizację ustawy z 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Jej celem jest uzupełnienie regulacji ustawowych przepisami dotyczącymi ubezpieczeń zdrowotnych, odnoszącymi się do czynności medycznych wykonywanych przez felczerów. Ustawa wypracowana została w wyniku inicjatywy poselskiej.
Zgodnie z ustawą o zawodzie felczera z 20 lipca 1950 r., nowelizowaną w czerwcu 1998 r., felczerzy wykonują określone w ustawie czynności zawodowe w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej. Wykonywanie tych czynności nie zostało objęte zakresem ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. W następstwie tego powstała sytuacja, w której pacjenci podlegający ubezpieczeniu zdrowotnemu musieliby ponosić pełną odpłatność za przepisywane przez felczerów leki oraz za udzielane przez nich świadczenia zdrowotne.
Ustawa nowelizująca powoduje to, że felczerzy mogą zawierać z kasą chorych umowy o stwierdzenie świadczonych przez nich usług. Zgodnie z przyjętymi rozwiązaniami felczer lub starszy felczer, oczywiście tylko w zakresie określonym ustawą o zawodzie felczera i tylko w zakładzie opieki zdrowotnej, będzie mógł zawrzeć z kasą chorych umowę o udzielanie ubezpieczonym świadczeń zdrowotnych. Felczer ubezpieczenia zdrowotnego będzie miał prawo do skierowania ubezpieczonego na leczenie szpitalne, na badania diagnostyczne, prawo do wypisywania recept na leki i materiały medyczne, wydawania zleceń na bezpłatne przejazdy środkiem transportu sanitarnego w zakresie określonym ustawą o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz prawo do przepisania ubezpieczonemu świadczeń w zakresie diagnostyki, a także prawo do kierowania na zabiegi ambulatoryjne. Jak podkreślił senator A. Krzak, rozwiązania ustawy nowelizującej są konsekwencją regulacji dotyczących wykonywania zawodu felczera.
Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu przyjęła jednogłośnie rozpatrywaną nowelizację ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.
W głosowaniu Senat jednomyślnie poparł stanowisko komisji i 86 głosami podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.
Ustawa o przekształceniu Wyższej Szkoły Rolniczo-Pedagogicznej w Siedlcach
przyjęta bez poprawek
Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 47. posiedzeniu, 1o kwietnia br. Do Senatu została przekazana 13 kwietnia i tego samego dnia marszałek Senatu, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Nauki i Edukacji Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.
Przedstawił je senator Jan Cimanowski. Senator sprawozdawca podkreślił m.in., że siedlecka Wyższa Szkoła Rolniczo-Pedagogiczna spełnia kryterium określone w uchwale nr 140/97 Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego z 23 października 1997 r., niezbędne do uzyskania nazwy "akademia".
Uczelnia zatrudnia stu dwudziestu czterech samodzielnych pracowników naukowych, a więc o ponad czterdziestu więcej niż wymaga uchwała rady głównej. Uczelnia kształci na dziewięciu kierunkach studiów magisterskich, to znaczy ma o dwa kierunki więcej w stosunku do wymogów. Ma uprawnienia do nadawania stopnia doktora w czterech dyscyplinach oraz stopnia doktora habilitowanego w jednej dyscyplinie, podczas gdy uchwała rady wymaga tu zaledwie jednego z kierunków.
Jak stwierdził senator sprawozdawca, uczelnia jest znanym w kraju i za granicą ośrodkiem naukowym, współpracuje z dziesięcioma ośrodkami zagranicznymi.
W roku akademickim 1998/1999 na uczelni studiuje ponad dziewięć tysięcy osób, w tym trzy tysiące czterysta osiemdziesiąt dwie na studiach dziennych, trzy tysiące sto dziewięćdziesiąt pięć zaocznie, a pozostali w systemie wieczorowym i podyplomowym.
W 1991 r. siedlecka uczelnia jako pierwsza w kraju podjęła eksperyment integracyjnego kształcenia osób niepełnosprawnych. To przedsięwzięcie przyniosło pozytywne wyniki. Obecnie uczelnia siedlecka jest szkołą wiodącą w tej dziedzinie. Na uczelni studiuje stu dziewięćdziesięciu ośmiu studentów niepełnosprawnych, co stanowi 1/5 osób niepełnosprawnych studiujących w całej Polsce.
Ponadto uczelnia siedlecka od początku przyjęła na siebie, i podtrzymuje, regionalne posłannictwo. Oprócz kształcenia kadr prowadzi badania naukowe na rzecz regionu. Ma duże osiągnięcia w zakresie popularyzacji i krzewienia wiedzy, jest znaczącym ośrodkiem kulturotwórczym dla miasta i regionu.
Senator J. Cimanowski stwierdził, że Wyższa Szkoła Rolniczo-Pedagogiczna wyrosła ponad nazwę "szkoła wyższa", która w okresie, gdy powstają liczne szkoły wyższe kształcące na poziomie licencjackim i inżynierskim, a nawet półwyższym, wyraźnie deprecjonuje siedlecką uczelnię. Opinia rządu potwierdza rozwój tej uczelni oraz wszystkie jej osiągnięcia, jednakże przedstawiciel rządu sugerował, aby zmiany jej nazwy dokonać po zmianie ustawodawstwa dotyczącego szkolnictwa wyższego, która przewidziana jest na koniec bieżącego roku.
Jak poinformował senator sprawozdawca, Komisja Nauki i Edukacji Narodowej nie podzieliła tej opinii i przy jednym głosie sprzeciwu oraz jednym wstrzymującym postanowiła wnieść o przyjęcie przez Senat ustawy sejmowej bez poprawek.
Propozycję wprowadzenia poprawek do ustawy zgłosił senator Edmund Wittbrodt podczas dyskusji.
Przedstawione wnioski i poprawki rozpatrzyła Komisja Nauki i Edukacji Narodowej podczas przerwy w obradach. Komisja poparła wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.
Zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności głosowano nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek. Izba 43 głosami, przy 34 - przeciw i 8 wstrzymujących się, poparła ten wniosek i podjęła uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.
Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji
o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych
Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 47. posiedzeniu, 10 kwietnia br. Do Senatu została przekazana 13 kwietnia i tego samego dnia marszałek Senatu, zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy na wspólnym posiedzeniu przygotowały swoje sprawozdanie w tej sprawie.
Przedstawił je senator Krzysztof Majka. Senator sprawozdawca wskazał m.in., że rozpatrywane postanowienia konwencji podpisanej w Lugano 16 września 1988 r. pokrywają się z postanowieniami tak zwanej konwencji brukselskiej z roku 1968. Konwencja brukselska ma jednak charakter zamknięty i mogą do nie przystąpić jedynie państwa-członkowie Wspólnot Europejskich ma mocy art. 220 traktatu ustanawiającego Wspólnoty Europejskie. Państwa te są do tego zobowiązane.
Konwencja z Lugano swoim zasięgiem obejmuje nie tylko państwa Unii Europejskiej, ale również EFTA, a zgodnie z art. 62 ust. 1 lit. b do konwencji mogą przystąpić również inne państwa. Z tego właśnie przepisu skorzystała Polska.
Jak wskazał senator K. Majka, mechanizm przystąpienia kandydatów spoza Unii europejskiej i EFTA jest następujący. Zaproszenie do przystąpienia na wniosek któregokolwiek z umawiających się państw wystosowuje państwo będące depozytariuszem konwencji, czyli Szwajcaria, dopiero po otrzymaniu zgodny wszystkich państw-stron konwencji. Zgoda taka może być wydana dopiero po przedstawieniu przez państwo zamierzające przystąpić do konwencji oświadczenia na podstawie art. 63 tej konwencji. Oświadczenie to jest deklaracją określającą między innymi organy sądownicze w kraju kandydującym oraz procedury postępowania, które będą odpowiedzialne za realizację postanowień konwencji.
W wypadku Polski państwem przedstawiającym wniosek o nasze przystąpienie była Holandia. Zaproszenie do spełnienia wszystkich warunków uzyskaliśmy w marcu 1998 r. Senator podkreślił, że Polska jest pierwszym krajem spoza Wspólnot Europejskich i krajów EFTA, który został zaproszony do przystąpienia do tej konwencji.
Senator sprawozdawca podkreślił też, że celem konwencji, wyrażonym w preambule, jest wzmocnienie ochrony prawnej osób, umocnienie współpracy prawnej i gospodarczej w Europie, ułatwienie uznania orzeczeń oraz wprowadzenie sprawnego postępowania zapewniającego wykonywanie orzeczeń, ugód sądowych oraz obrotu dokumentów.
Senator sprawozdawca omówił szczegółowo zapisy konwencji, a następnie, w imieniu połączonych komisji, wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek. Senat w głosowaniu zaakceptował ten wniosek i 82 głosami, przy 1 przeciw i 2 wstrzymujących się, powziął uchwałę o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.
Pierwsze czytanie wniesionego przez grupę senatorów projektu ustawy
o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych oraz okresu powojennego
Projekt zaprezentował Izbie przedstawiciel wnioskodawców, senator Wiesław Pietrzak. Senator poinformował, że proponowana zmiana polega na dopisaniu w art. 1 ust. 2, który brzmi: "Za działalność kombatancką uznaje się:" pkt 8 o następującej treści: "bezpośrednie uczestnictwo w latach 1945-1956 żołnierzy Wojska Polskiego i osób cywilnych w wykrywaniu i usuwaniu zapór minowych w ramach operacji wojskowej całkowitego rozminowania kraju". W wyniku wprowadzenia tej zmiany osoby te uznane zostaną za kombatantów, ich działalność w tym względzie zostanie uznana za działalność kombatancką i otrzymają prawa, jakie przysługują im na mocy tej ustawy.
Senator sprawozdawca podkreślił, że Polska w wyniku II wojny światowej została nie tylko potwornie zniszczona, ale także poważnie zaminowana. Ponad 80% jej terytorium wymagało sprawdzenia, a następnie rozminowania. 2% było silnie zaminowane, 4,4% średnio i 74% zanieczyszczone minami, bombami, pociskami i innymi niebezpiecznymi przedmiotami. Rozminowanie terytorium Polski, jako wojskowa operacja całkowitego rozminowania kraju, trwało nieprzerwanie od 1945 do 1956 r. Największe jej nasilenie miało miejsce w latach 1945-1950. Od roku 1957 do dzisiaj trwa natomiast oczyszczanie terenu z min, pocisków, bomb i innych niebezpiecznych przedmiotów.
Stan zaminowania Polski oraz nadzwyczaj trudną, żmudną i niebezpieczną pracę saperów, związaną z usuwaniem min i niszczeniem wszelkiej amunicji, najwymowniej obrazują następujące liczby. Do 1956 r. zlikwidowano ponad czternaście milionów siedemset osiemdziesiąt tysięcy min i zniszczono prawie pięćdziesiąt dziewięć milionów pocisków, bomb, granatów i innych niebezpiecznych przedmiotów. Według najnowszych danych, podczas wykonywania tych niebezpiecznych zadań poniosło śmierć sześciuset sześćdziesięciu jeden żołnierzy wojsk inżynieryjnych, w tym sześćdziesięciu oficerów, stu pięćdziesięciu czterech podoficerów i czterystu czterdziestu siedmiu saperów. Niektóre źródła podają nieco niższe liczby. Znacznie więcej, bo około dziewięciuset, zostało ciężko rannych i na trwałe okaleczonych.
Dla porównania senator podał, że w działaniach bojowych na froncie wschodnim poległo i zmarło od ran czterystu pięćdziesięciu trzech saperów. Jest jednak w tych porównaniach zasadnicza różnica, bo saperzy rozminowujący kraj ginęli w czasie pokoju.
Kończąc swe wystąpienie, senator W. Pietrzak powiedział:
Szanowni Państwo, kombatantami w świetle i encyklopedii, i tej ustawy są osoby, które brały udział w wojnach, w działaniach zbrojnych i powstaniach narodowych, wchodzące w skład formacji wojskowych lub organizacji walczących o suwerenność i niepodległość Rzeczypospolitej. Trzeba powiedzieć, że ci saperzy wchodzili w skład formacji wojskowych. To były zorganizowane formacje wojskowe, pododdziały i oddziały wojskowe. Faktem jest, że odbywało się to już po działaniach wojennych, ale nadal była to wojna, a realizacja tych zadań miała jeszcze bardziej tragiczne skutki, ponieważ kiedy inni już mieli pokój, żołnierze ci musieli narażać swoje życie na wielkie niebezpieczeństwo i wykonywać to, czego nie zdołali i nie zdążyli wykonać w czasie wojny.
Bardzo rekomenduję paniom i panom senatorom przyjęcie tej nowelizacji.
Po dyskusji Senat skierował rozpatrywany projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Obrony Narodowej.
Pierwsze czytanie wniesionego przez grupę senatorów projektu ustawy
o Funduszu Obrony Niepodległości
Projekt ustawy o Funduszu Obrony Niepodległości w imieniu senatorów wnioskodawców przedstawił Senatowi wicemarszałek Andrzej Chronowski.
Przedstawiony projekt zmierza do powołania Funduszu Obrony Niepodległości (FON-NATO). Jak stwierdził wicemarszałek A. Chronowski, celem proponowanej inicjatywy ustawodawczej jest odwołanie się do ofiarności społeczeństwa. Znając stan naszej armii i jej trudną sytuację, grupa senatorów doszła do wniosku, że należy powołać taki właśnie fundusz.
W opinii wnioskodawców, przyczyni się on do mobilizacji środków pozabudżetowych na cele obronności Polski. Efektywność Funduszu Obrony Niepodległości może pomóc urzeczywistnieniu zasady równouprawnienia wszystkich członków Paktu Północnoatlantyckiego; pomoże także w zwalczaniu inspirowanych przez jego przeciwników szkodliwych opinii oraz działań, podważających wiarygodność partnerstwa Polski w NATO.
Przedstawiając projekt, wicemarszałek A. Chronowski podkreślił, że utworzenie funduszu nie rodzi żadnych komplikacji ani ze strony Unii Europejskiej, ani partnerów z NATO. Ustawa nie powoduje również żadnych obciążeń finansowych dla budżetu.
W dyskusji inicjatywę utworzenia funduszu poparł wiceminister obrony narodowej Robert Lipka.
Zgodnie z art. 63 ust. 3 Senat skierował projekt ustawy o Funduszu Obrony Niepodległości do Komisji Ustawodawczej i Komisji Obrony Narodowej.
Pierwsze czytanie wniesionego przez Komisję Ustawodawczą projektu ustawy o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
Projekt zaprezentował Izbie przedstawiciel wnioskodawców, senator Piotr Ł.J. Andrzejewski. Senator przypomniał m.in., że ustawa o wyborze prezydenta z 27 września 1990 r. mówi, iż przy ponownym głosowaniu przeprowadza się wybory tylko na terytorium kraju. Jeżeli chodzi o Polaków zamieszkałych za granicą, to tylko w pierwszej turze, w drugiej turze wyborów ponowne głosowanie nie jest przeprowadzane. Uchybia to podstawowym zasadom zawartym i w konstytucji, i w samej ustawie. Realizując to, co jest gwarancją podstawowych praw obywatelskich w konstytucji, sama ustawa wyraźnie stwierdza, że wybory prezydenta są powszechne i prawo oddania głosu ma każdy obywatel Polski, który w dniu wyborów ma ukończone osiemnaście lat. Nie różnicuje Polaków na tych, którzy mieszkają w kraju, i tych, którzy przebywają bądź mieszkają za granicą. Nie różnicuje Polaków na tych, którzy są obywatelami Polski na terenie kraju, i na tych, którzy zachowali obywatelstwo, zamieszkując za granicą, ale chcą wykorzystać swoje prawa wynikające z obywatelstwa polskiego. Tym bardziej że art. 2 regulacji dotyczącej wyboru prezydenta uzupełnia art. 4 ustawy, który mówi, że wybory są równe i wyborcy uprawnieni z racji obywatelstwa biorą udział w wyborach na równych zasadach.
Regulacja, która obowiązuje, jest sprzeczna z odnośnymi przepisami wymienionymi w uzasadnieniu do ustawy, zarówno przepisami konstytucji, jak i Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, znajdującymi oparcie w art. 21 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. A przestrzeganie tych praw zawarte jest w ramach nowej konstytucji, w jej art. 9, który mówi, że Polska przestrzega prawa międzynarodowego. Ma ono prymat nad prawem wewnętrznym. Zdaniem senatora sprawozdawcy, ustawy sprzeczne z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka i zawartymi tam gwarancjami, po pierwsze, powinny mieć obowiązującą moc ograniczoną do zakresu zgodności z tymi standardami, a po drugie, powinny być zmienione w zakresie, w którym kolidują z polskim systemem prawnym i Powszechną Deklaracją Praw Człowieka. W tym wypadku chodzi też o jej art. 29 ust. 2. Ustawa wskazuje bowiem - i można to traktować jako dyrektywę, jako pewną wiążącą klauzulę - ograniczenia podmiotowych praw wyborczych przy wyborze Prezydenta RP. Są to mianowicie: pozbawienie praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu, pozbawienie praw wyborczych orzeczeniem Trybunału Stanu, ubezwłasnowolnienie całkowite lub częściowe prawomocnym orzeczeniem sądu z powodu choroby psychicznej lub niedorozwoju umysłowego. Natomiast pozbawienie obywateli polskich przebywających za granicą konstytucyjnie zagwarantowanych praw obywatelskich do udziału w drugiej turze wyborów, co czyni art. 70 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, stanowi złamanie i zasady równości, i zasady powszechności w korzystaniu z obywatelskich praw wyborczych.
Jak stwierdził senator P.Ł.J. Andrzejewski, proponowana inicjatywa usuwa sprzeczność istniejącą w obowiązującym systemie prawnym, a potwierdzoną przytoczonymi argumentami, usuwając jednocześnie kolizję z fundamentalnymi zasadami systemu wyborczego, włączonymi zresztą do tejże ustawy. Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. przewiduje dwie tury głosowania w wyborach prezydenckich, z tym że przesłanką do przeprowadzenia drugiej tury jest nieuzyskanie w pierwszej turze bezwzględnej większości przez żadnego z kandydatów. Nie ma powodów, dla których części obywateli, którzy wzięli w kraju udział w pierwszej turze, a znaleźli się za granicą w drugiej turze, miano by odmówić prawa do udziału w dalszej części procesu wyborczego. Dlatego ta inicjatywa jest oczywista - stwierdził senator sprawozdawca.
Senator P.Ł.J. Andrzejewski wniósł o przyjęcie projektu ustawy w pierwszym czytaniu i skierowanie jej do drugiego czytania.
Podczas dyskusji nad projektem ustawy zaproponowano wprowadzenie do niej poprawek. Senator Ryszard Jarzembowski złożył wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu.
Izba w głosowaniu odrzuciła ten wniosek (27 głosów za, 57 - przeciw, 2 wstrzymało się), a następnie zdecydowała o skierowaniu projektu ustawy do Komisji Ustawodawczej, Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności.
Zobacz inne aktualności Przejdż do wszystkich aktualności
9. posiedzenie Senatu
