Aktualności

W tym roku 2 maja po raz pierwszy obchodzono Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Z tej okazji marszałek Longin Pastusiak wygłosił przemówienie transmitowane przez publiczne radio i telewizję:

Rodacy w kraju i za granicą,

dziś po raz pierwszy świętujemy Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Senat Rzeczypospolitej Polskiej, uznając wielowiekowy dorobek i wkład Polonii i Polaków za granicą w odzyskanie przez Polskę niepodległości, uznając wierność i przywiązanie do polskości oraz pomoc Krajowi w najtrudniejszych momentach, w celu potwierdzenia więzi Polonii z Macierzą i jedności wszystkich Polaków, tak mieszkających w Kraju, jak i żyjących poza nim, wystąpił z inicjatywą ustawodawczą, ustanawiając 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą.

Była to pierwsza inicjatywa ustawodawcza obecnego Senatu, nawiązująca do prac Izby poprzedniej kadencji. Ustanawiając Dzień Polonii i Polaków za Granicą, w ten symboliczny sposób wyrażamy wdzięczność i uznanie polskiej diasporze, a przede wszystkim podkreślamy wspólnotę dorobku kulturowego Polaków w Ojczyźnie i na Obczyźnie.

Również tym gestem Senat obecnej kadencji pragnie nawiązać do chlubnych tradycji Polski Odrodzonej, do zapoczątkowanego w dwudziestoleciu międzywojennym patronatu sprawowanego nad Polonią przez Izbę Wyższą Polskiego Parlamentu. Czerpiąc ze skarbnicy wzorców wypracowanych w II Rzeczypospolitej, a także w Polsce po 1989 roku, staje się on spadkobiercą tej zaszczytnej tradycji.

Opieka Senatu nad Polakami za granicą nie ogranicza się tylko do gestów. Również w tym roku w budżecie Kancelarii Senatu przewidziano środki przeznaczone na pomoc środowiskom polskim na świecie - na Wschodzie i na Zachodzie. Zdaję sobie sprawę z tego, że potrzeby są ogromne. Jednak możliwości, w związku z trudną sytuacją ekonomiczną w kraju - często ograniczone. Dlatego, wychodząc z założenia, że należy dołożyć wszelkich starań, aby gospodarowanie środkami budżetowymi odbywało się racjonalnie i zgodnie z celami polityki państwa polskiego wobec środowisk polskich i polonijnych za granicą, ustaliliśmy przejrzyste zasady przyznawania pomocy finansowej. Wnioski o dotacje analizuje specjalnie w tym celu powołany Zespół ds. Finansów Polonijnych, złożony z przedstawicieli Kancelarii Senatu i Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Następnie, po zaopiniowaniu ich przez senacką Komisję Emigracji i Polaków za Granicą, trafiają one pod obrady Prezydium Senatu, które podejmuje ostateczną decyzję. Chcemy, by pieniądze polskiego podatnika były mądrze wydatkowane.

Drodzy Rodacy,

pragniemy, by Polacy z zagranicy czuli, że Ojczyzna o nich nie zapomniała, że jest im wdzięczna za to, co dla Niej uczynili, że pamięta ich pomoc w chwilach, gdy tej pomocy potrzebowała. Wierzymy, że Polska ma orędowników wejścia do Unii Europejskiej. Potrzeba nam silnego polskiego lobby. Polsce potrzebna jest skuteczna promocja - nie tylko w Europie, ale wszędzie tam, gdzie mieszkają Polacy, gdzie kraj nasz tego potrzebuje.

Aby osiągnąć ten cel niezbędna jest współpraca. Dlatego zależy nam na jeszcze bliższych kontaktach z przedstawicielami Polonii i Polaków z zagranicy. W związku z tym planujemy powołać przy Marszałku Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Polonijną Radę Konsultacyjną, składającą się z przedstawicieli największych organizacji polonijnych wszystkich kontynentów. W ten sposób zamierzamy wyjść naprzeciw postulatom wysuwanym na ubiegłorocznym zjeździe Polonii. Temu samemu służyła także zakończona przedwczoraj debata polonijna, która odbyła się w Senacie. Uczestniczyli w niej reprezentanci niemal wszystkich organizacji polonijnych na świecie.

Owocem tej debaty była przyjęta uchwała w sprawie polityki Państwa Polskiego wobec Polonii i Polaków za granicą. Za najważniejsze aspekty polityki Państwa Polskiego wobec Polonii i Polaków za granicą uznano:

- zapewnienie Polonii i Polakom za granicą praw mniejszości narodowej w krajach zamieszkania,

- rozwijanie nauki języka polskiego i w języku polskim w miejscu zamieszkania Polaków za granicą, ze szczególnym uwzględnieniem państw, w których Rodacy nie mieli możliwości nauki języka ojczystego i kształcenia się w języku ojczystym,

- promowanie kultury i nauki polskiej,

- rozszerzanie oddziaływania polskiej prasy, radia i telewizji, a także polskojęzycznych, w tym polonijnych, środków przekazu informacji,

- wspieranie działalności gospodarczej, naukowej i twórczości artystycznej osób polskiego pochodzenia,

- pozyskiwanie Polonii i Polaków za granicą do wspierania polskich interesów narodowych,

- tworzenie sprzyjającego klimatu społecznego i zaplecza gospodarczego dla realizacji ustawy o repatriacji.

Aby te zamierzenia mogły być zrealizowane potrzebne jest współdziałanie instytucji państwowych z organizacjami samorządowymi i pozarządowymi, współpraca wszystkich ludzi dobrej woli tak w kraju, jak i za granicą. Potrzeba nam jedności, potrzeba wspólnych wysiłków dla dobra Ojczyzny.

Szanowni Państwo,

z okazji Dnia Polonii i Polaków za Granicą wszystkim Rodakom, gdziekolwiek rzucił ich los - w daleką syberyjską tajgę, czy na słoneczne wybrzeże Florydy, stepy Kazachstanu, czy w odległe Andy - w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, w imieniu Senatu składam najserdeczniejsze życzenia.

W przeddzień Święta 3 Maja wszystkim Polakom w kraju i mieszkającym za granicą życzę, aby ich myślami i czynami kierowały słowa naszego poety Jana Lechonia:

Jestem jak żołnierz na wszystko gotowy

I jak w Ojczyźnie, tak i w obcym kraju

Czuwam i strzegę skarbu polskiej mowy,

Polskiego ducha, polskiego zwyczaju.

Z narodem polskim na zawsze związany,

O każdej chwili to samo z nim czuję.

Do wspólnej wielkiej przyszłości wezwany,

Wszystkim Polakom braterstwo ślubuję.

Z okazji Dnia Polonii i Polaków za Granicą w warszawskim Domu Polonii odbył się uroczysty koncert, podczas którego wystąpiły m.in. zespół kameralistów Camerata Vistula i Polski Chór Pokoju.

Koncertu wysłuchali przedstawiciele władz państwowych, Senatu oraz prezesi największych organizacji polonijnych na świecie. Gospodarzami uroczystości byli marszałek Senatu L. Pastusiak oraz prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" prof. Andrzej Stelmachowski.

Podczas koncertu przedstawiciele Polonii przekazali sztandar ufundowany przez organizacje polonijne dla "Wspólnoty Polskiej".

Zespół Camerata Vistula zaprezentował kompozycje Michała Kleofasa Ogińskiego, Jana Stefaniego, Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego, Ignacego Jana Paderewskiego i Pawła Wróbla, a Polski Chór Pokoju - utwory Feliksa Nowowiejskiego, Stanisława Moniuszki i Ignacego Jana Paderewskiego oraz "Bogurodzicę" i "Gaude Mater Polonia".

Wystąpił także dziecięcy zespół z kółka teatralnego przy Domu Polskim w Baranowiczach. W programie zespołu znalazły się recytacje fragmentów poezji Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida, Stanisława Wyspiańskiego i Juliana Tuwima.