Narzędzia:

58. posiedzenie Senatu – drugi dzień

09.02.2023
Fot. Łukasz Kamiński, Kancelaria Senatu

9 lutego 2023 r. zakończyło się 58. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła na nim 10 ustaw, do 6 wprowadziła poprawki. Podjęła też 2 uchwały okolicznościowe.

W ostatnim dniu obrad Senat w wyniku głosowań zdecydował o wprowadzeniu poprawek do następujących ustaw.

Senatorowie z 7 poprawkami przyjęli ustawę o zmianie ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Postanowili, że pozwolenie na budowę elektrowni jądrowej będzie wydawane wyłącznie po uprzednim uzyskaniu przez inwestora decyzji o pozwoleniu na użytkowanie drogi lub linii kolejowej będących inwestycjami towarzyszącymi tej elektrowni. Umożliwili dochodzenia odszkodowania od Skarbu Państwa przez przedsiębiorców, którzy ponieśli szkodę majątkową w związku z budową obiektu energetyki jądrowej. Zmodyfikowali też zasady ustalania wysokości odszkodowania za wywłaszczane nieruchomości – nie będzie mogło być niższe niż koszt odtworzenia nieruchomości bez uwzględniania stopnia jej zużycia. Pozostałe zmiany mają charakter techniczno-legislacyjny i redakcyjny. Nowela do katalogu inwestycji towarzyszących budowie elektrowni jądrowych i infrastruktury towarzyszącej dodaje inwestycje niezbędne do prowadzenia badań środowiskowych i lokalizacyjnych. Tzw. decyzja zasadnicza ma być wydawana na początkowym etapie, przed decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji. Decyzja o wskazaniu lokalizacji inwestycji i zezwoleniu na wejście na teren nieruchomości ma zostać rozszerzona o pomiary, badania lub inne prace, niezbędne do sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Nabywca lub zbywca nieruchomości objętej decyzją o wskazaniu lokalizacji inwestycji będzie musiał podać właściwemu wojewodzie dane nowego właściciela. Brak zgłoszenia i prowadzenie postępowania bez udziału nowego właściciela nie będzie stanowiło podstawy do wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności. Aby uzyskać zgodę na lokalizację obiektu energetyki jądrowej, inwestor będzie musiał uzyskać i przedłożyć – nawet w trakcie trwania postępowania o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji – decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji. Można będzie ją przedłożyć w trakcie trwania postępowania o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji takiej inwestycji. Rząd określi zakres informacji i niezbędnych danych, np. listę rejestrów, ewidencji, wykazów i archiwów, z których są udostępniane, wykaz podmiotów je prowadzących i tryb udostępniania. Organy administracji publicznej – na uzasadniony wniosek inwestora – mają udostępniać nieodpłatnie informacje i dane do wykorzystania w związku z wykonywaniem zadań związanych z obiektami energetyki jądrowej i inwestycji towarzyszących. Możliwa będzie też, do czasu wydania zezwolenia na eksploatację, eksploatacja tymczasowa obiektu jądrowego po uzyskaniu zezwolenia na rozruch, ale nie dłużej niż przez czas określony w zezwoleniu na rozruch. Pozwoli to uniknąć wielomiesięcznego wyłączenia bloku jądrowego.

Senat wprowadził 4 poprawki techniczno-legislacyjne do ustawy o rejestracji i ochronie nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych oraz gwarantowanych tradycyjnych specjalności produktów rolnych i środków spożywczych, win lub napojów spirytusowych oraz o produktach tradycyjnych (projekt rządowy), która ustala jednolite procedury rejestracji na szczeblu krajowym, a także kontroli i ochrony wszystkich objętych projektem produktów, środków lub napojów. Wdraża przepisy regulujące kwestie oznaczeń geograficznych. W 1 ustawie zostaną uwzględnione 3 sektory: produktów rolnych i środków spożywczych, napojów spirytusowych i win. Nowela określa ponadto warunki ochrony w Polsce nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych i gwarantowanych tradycyjnych specjalności produktów rolnych lub środków spożywczych, oznaczeń geograficznych win i napojów spirytusowych i określeń tradycyjnych produktów sektora wina. Nowelizacja zawiera też m.in. wykaz zadań oraz właściwość organów i jednostek organizacyjnych zajmujących się kontrolą i certyfikacją artykułów rolno-spożywczych, które mają chronioną nazwę pochodzenia, chronione oznaczenie geograficzne albo są gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnościami. Powoływana ustawą Rada ds. Oznaczeń Geograficznych i Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalności będzie opiniować wnioski o rejestrację, o zatwierdzenie zmiany w specyfikacji produktu, a także sprzeciwy krajowe wobec wniosków o rejestrację.

Senatorowie z 1 zmianą poparli ustawę o zmianie ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu (projekt rządowy). Doprecyzowuje ona, że zwrot 100% otrzymanej pomocy finansowej wraz z odsetkami odnosi się tylko do tych inwestycji, których skontrolowanie organizacja producentów owoców i warzyw uniemożliwia w okresie trwania zobowiązań. Nowela wprowadza zmiany wynikające z przepisów Komisji Europejskiej, dotyczących przyznawania pomocy ze środków UE organizacjom producentów w sektorze owoców i warzyw i ich zrzeszeniom. Wzmacnia nadzór Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) nad przyznawaniem i wykorzystywaniem unijnej pomocy finansowej. Ustala też sposób określania wysokości wsparcia za produkty, które są wycofywane z rynku w ramach działania w programie operacyjnym. Wysokość wsparcia za takie produkty będzie niższa od ich aktualnych cen rynkowych, co ma zapobiegać nieuzasadnionemu korzystaniu z tego działania, tj. wycofywaniu produktów z rynku zamiast wprowadzania ich do obrotu. Wysokość wsparcia za produkt wycofany będzie ustalać dyrektor oddziału regionalnego ARiMR z uwzględnieniem kosztów poniesionych przez organizację producentów na zakup tego produktu. Nowela wskazuje też sposób ustalania rocznego pułapu pomocy na dofinansowanie funduszu operacyjnego dla organizacji producentów owoców i warzyw. Przewiduje także kary m.in. za niewykorzystywanie przez organizacje producentów środków unijnych zgodnie z przeznaczeniem. Ukarany będzie musiał zwrócić sumę pomocy finansowej na inwestycję wraz z odsetkami, proporcjonalnie do okresu, w którym nie dotrzymano zobowiązania.

Izba wprowadziła 10 poprawek, głównie legislacyjnych i doprecyzowujących, do ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Przyjęte zostały też poprawki skreślające przepisy dotyczące końca biegu orzeczeń o niepełnosprawności oraz wyłączenia z kryteriów dochodowych, mających wpływ na prawo do świadczeń dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, dodatków emerytalnych dla strażaków, gdyż w ocenie senatorów wykraczają one poza zakres ustawy nowelizowanej. Ustawa zmienia określenie: „przemoc w rodzinie” na: „przemoc domowa”. Zakłada też uwzględnienie w przepisach przemocy ekonomicznej (umyślne działania lub zaniechania naruszające prawa lub dobra osobiste ofiary przemocy, w szczególności narażające ją na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, mienia, naruszające jej godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, jej cierpienie lub krzywdę, mające na celu uzyskanie nad nią kontroli w zakresie zasobów ekonomicznych) i cyberprzemocy (zachowania, zwłaszcza wykorzystujące środki komunikacji elektronicznej na odległość, mogące wzbudzić w osobie doznającej przemocy poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia). Nowela definiuje ponadto osobę stosującą przemoc zarówno jako ją stosującą, jak i tę, którą się o to podejrzewa. Rozszerza krąg osób objętych ochroną na niezamieszkujących razem byłych partnerów oraz dzieci będące świadkami przemocy domowej. Nowela wprowadza także zmiany w procedurze niebieskiej karty, np. przepis obligujący grupę diagnostyczno-pomocową do monitorowania sytuacji osób lub rodzin dotkniętych przemocą domową, a także zagrożonych jej wystąpieniem, w tym również po zakończeniu procedury niebieskiej karty. Nowelizacja wprowadza nowe formy wsparcia, czyli programy psychologiczno-terapeutyczne dla osób stosujących przemoc domową, przepisy umożliwiające złożenie zawiadomienia o popełnieniu wykroczenia przez osobę stosującą przemoc domową, gdy uporczywie uchyla się od udziału w programach korekcyjno-edukacyjnych lub psychologiczno-terapeutycznych. Ustawa określa również standard podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla osób doznających przemocy domowej.

Senat z 28 poprawkami przyjął ustawę o badaniach klinicznych produktów leczniczych stosowanych u ludzi (projekt rządowy). Jedna z nich przewiduje refundację także w przypadku recepty wystawionej w aptece na szczepionkę przeciw grypie. Kolejna zakłada, iż również farmaceuci będą mogli być głównymi badaczami w badaniach klinicznych produktów leczniczych. Zgodnie z inną poprawką sponsorem i współsponsorem niekomercyjnego badania klinicznego będzie mogło być też towarzystwo naukowe zrzeszające specjalistów w danej dziedzinie farmacji. Następna poprawka zobowiązuje rzecznika praw pacjenta do określenia w rozporządzeniu wzorów wniosków o przyznanie świadczenia kompensacyjnego oraz o wpis do wykazu organizacji pacjentów. Kolejna przyjęta zmiana zakłada, że przewodniczący Naczelnej Komisji Bioetycznej i jego zastępca będą wybierani i odwoływani przez tę komisję spośród jej członków, a nie jak uchwalił Sejm – przez ministra zdrowia. Inna poprawka przewiduje, że członkowi zespołu opiniującego Naczelnej Komisji Bioetycznej i członkowi zespołu opiniującego wyznaczonej komisji bioetycznej będzie można powierzyć sporządzenie w danym miesiącu nie więcej niż 3 ocen etycznych badania klinicznego. Ponadto jeśli ocenę etyczną badania klinicznego sporządza wyznaczona komisja bioetyczna, opłata wnoszona na rachunek bankowy Agencji Badań Medycznych w wysokości 35% tej opłaty jest przeznaczana na koszty działalności tej komisji, nie zaś Naczelnej Komisji Bioetycznej. Wprowadzony został też przepis przejściowy, tak aby świadczenie kompensacyjne mogło być wypłacane również w przypadku szkód powstałych w związku z udziałem uczestnika w badaniach klinicznych rozpoczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy. Pozostałe zmiany mają charakter legislacyjny i językowy. Ustawa ma zapewnić ochronę uczestników badań klinicznych, wysoką jakość wydawanych opinii i terminowość ich wydawania, określa również zasady odpowiedzialności cywilnej badacza i sponsora badań klinicznych. Przewiduje, że podmiot przeprowadzający eksperyment medyczny nie będzie mógł pobierać za udział w nim opłat od jego uczestnika. W ramach ochrony uczestników badań przewiduje m.in. utworzenie Funduszu Kompensacyjnego Badań Klinicznych, finansowanego z wpłat sponsorów, a pozostającego w dyspozycji Rzecznika Praw Pacjenta. Wysokość składki będzie uzależniona od liczby uczestników badania. Rzecznik Praw Pacjenta powoła zespół ekspertów, niezależnych od badacza i sponsora. Poszkodowany, którego nie usatysfakcjonuje wysokość odszkodowania, będzie mógł dochodzić roszczeń w sądzie. Ustawa przewiduje ponadto, że receptę na szczepionkę przeciw grypie pacjent otrzyma w aptece, tam też odbędzie się kwalifikacja do szczepienia i szczepienie. Recepta nie będzie jednak refundowana.

Ustawy przyjęte bez poprawek.

Ustawa o finansowaniu wspólnej polityki rolnej na lata 2023–2027 (projekt rządowy) dostosowuje polskie prawo do unijnych przepisów. Określa m.in. właściwość organów w zakresie uruchamiania środków publicznych pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji i z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Zawiera przepisy dotyczące zasad uruchamiania środków z budżetu państwa na wyprzedzające współfinansowanie kosztów kwalifikowanych oraz wyprzedzające finansowanie pomocy finansowej w ramach interwencji objętych planem strategicznym, a także pomocy technicznej. Funkcję agencji płatniczej będzie pełnić Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), a jednostki certyfikującej – szef Krajowej Administracji Skarbowej. Środki z europejskich funduszy, na wniosek ministra rolnictwa i rozwoju wsi, będą przekazywane do ARiMR na podstawie zapotrzebowań przez nią składanych. Środki na współfinansowanie krajowe i przejściowe wsparcie krajowe będą trafiały w formie dotacji celowej ministra rolnictwa.

Ustawa o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (projekt rządowy) wiąże wysokość emerytury podstawowej z wysokością najniższej emerytury określonej w przepisach emerytalnych. Dotychczas waloryzacji emerytury rolniczej dokonywano inaczej niż emerytury z ZUS, powstały więc duże różnice między tymi świadczeniami. Emerytura podstawowa stanowi podstawę wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych rolniczych, ale nie jest równa emeryturze rolniczej. Zgodnie z nowelą emerytura podstawowa będzie równa 90% minimalnej emerytury z ZUS. Nowe przepisy gwarantują, że emerytura rolnicza – po 25 latach opłacania składek – nie będzie niższa od najniższej emerytury wypłacanej z ZUS. Ustawa wprowadza ponadto mechanizm rekompensujący opłacanie podwójnej składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe z tytułu prowadzenia oprócz działalności rolniczej również pozarolniczej działalności gospodarczej lub składki dodatkowej z tytułu prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwach rolnych o powierzchni powyżej 50 ha przeliczeniowych. Umożliwi to uzyskanie dodatku do emerytur rolniczych na podobnych zasadach.

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z wprowadzeniem świadczenia za długoletnią służbę(projekt rządowy) wprowadza nowe świadczenie, służące zwiększeniu uposażeń funkcjonariuszy i żołnierzy posiadających co najmniej 15-letni staż służby. Zmiany te mają na celu zatrzymanie doświadczonych funkcjonariuszy i żołnierzy w służbie oraz wzrost konkurencyjności zatrudnienia w tych jednostkach.

Ustawa o ratyfikacji Protokołu zmieniającego Umowę między Rzecząpospolitą Polską a Baliwatem Guernsey w sprawie unikania podwójnego opodatkowania niektórych kategorii dochodów osób fizycznych, podpisaną w Londynie dnia 8 października 2013 r., podpisanego w Londynie dnia 19 maja 2022 r. (projekt rządowy) dotyczy ratyfikacji przez prezydenta protokołu zmieniającego umowę międzynarodową, która w obowiązującym brzmieniu nie spełnia najnowszych standardów w zakresie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, nie odpowiada w pełni obecnym priorytetom polityki podatkowej Polski, nakierowanym na uszczelnienie systemu podatkowego, ani aktualnym standardom wynikającym z Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku. Protokół przewiduje, że jego postanowienia będą zastosowane do lat podatkowych, okresów i zdarzeń powodujących powstanie opodatkowania, rozpoczynających się w pierwszym dniu lub po pierwszym dniu stycznia roku kalendarzowego następującego po roku, w którym wszedł on w życie.

 

Zobacz inne aktualności Przejdż do wszystkich aktualności

8. posiedzenie Senatu

Izba zakończyła obrady.

Prace w komisjach senackich – 13 marca 2024 r.

Komisja Petycji rozpatrzyła 7 petycji.

7. posiedzenie Senatu

Zakończyło się 7. posiedzenie Senatu.