Narzędzia:

Prace w komisjach senackich – 4 października 2022 r.

04.10.2022
Komisja Zdrowia (fot. Łukasz Kamiński, Kancelaria Senatu)

Komisja Zdrowia rozpatrzyła ustawę o medycynie laboratoryjnej i wniesie o wprowadzenie do niej poprawek. Rozszerzają one zakres wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego o możliwość udzielania informacji diagnostycznej i wprowadzają definicję tego określenia. Rozszerzają też zakres czynności medycyny laboratoryjnej o udział w zespołach diagnostyczno–terapeutycznych i konsultacyjnych. Skracają okres przejściowy – z 31 grudnia 2028 r. do 31 grudnia 2026 r. – w którym ukończenie innego kierunku niż analityka medyczna lub diagnostyka laboratoryjna będzie uprawniało do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego. Przesądzają, że kierownik laboratorium, który nie spełnia wymogów określonych w ustawie, zachowuje swoją funkcję do 31 grudnia 2026 r. Zmiany te zaproponowała przewodnicząca Komisji Zdrowia senator Beata Małecka-Libera. Przyjęta została też poprawka senatora Wojciecha Koniecznego, skreślająca przepis umożliwiający uznanie przez ministra zdrowia dorobku naukowego lub zawodowego za równoważny ze zrealizowaniem programu szkolenia specjalizacyjnego w danej dziedzinie medycyny laboratoryjnej. Senator zapowiedział zgłoszenie na posiedzeniu Senatu poprawki rozszerzającej zakres wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego o wykonywanie czynności medycyny laboratoryjnej w zakładach patomorfologii i jednostkach publicznej służby krwi. Poparcie komisji uzyskały ponadto poprawki skreślające zmiany wprowadzone w ustawie o działalności leczniczej, które uzależniają możliwość tworzenia i likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, dla którego podmiotem tworzącym jest uczelnia medyczna, od konieczności uzyskania zgody ministrów ds.: szkolnictwa wyższego i nauki oraz zdrowia. Senackie biuro legislacyjne zwróciło uwagę, że zostały one dodane w trakcie drugiego czytania w Sejmie i wykraczają poza materię wniesionego przez rząd projektu ustawy, mogą zatem być uznane za niezgodne z konstytucją. Komisja przyjęła także poprawki legislacyjne i redakcyjne.

Omawiając ustawę, wiceminister zdrowia Piotr Bromber zaznaczył, że zastąpi ona ustawę o diagnostyce laboratoryjnej z 2001 r. Ustawa określa zasady i warunki wykonywania czynności medycyny laboratoryjnej, wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego oraz nadzoru i kontroli laboratoriów. Zawiera też nowe uregulowania, które wprowadzają m.in. dofinansowanie szkoleń specjalizacyjnych, 6-dniowy urlop szkoleniowy, możliwość wykonywanie zawodu diagnosty laboratoryjnego w formie indywidualnej lub grupowej praktyki. Na podstawie nowych przepisów będzie też możliwe uznanie dorobku naukowego lub zawodowego za równoważny ze zrealizowaniem programu szkolenia specjalizacyjnego w danej dziedzinie medycyny laboratoryjnej.

Tego samego dnia Komisja Zdrowia po raz kolejny dyskutowała na temat realizacji ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, która od 1 lipca 2022 r. wyższe minimalne wynagrodzenia pracowników i zmieniła system ich finansowania. Pierwsze posiedzenie w tej sprawie odbyło się 5 września br. Jak przypomniała przewodnicząca komisji senator Beata Małecka-Libera, zakończyło się ono wnioskami w sprawie potrzeby weryfikacji wyceny świadczeń i wadliwego algorytmu ich podziału, zapewnienia podmiotom leczniczym środków, które zagwarantują im wypłatę przewidzianych ustawą podwyżek czy potrzeby zmiany podpisanych aneksów umów z NZF. Jak oceniła senator, przez miesiąc sytuacja nie uległa poprawie, a kwestia podwyżek nadal budzi szereg wątpliwości i kontrowersji. Według przewodniczącej Komisji Zdrowia w sprawie realizacji ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych panują chaos i bałagan, a cześć wycen należy przeanalizować po raz kolejny raz. Jak wskazała, przyjęte 16% to uśrednienie wysokości podwyżek, podczas gdy szpitale powiatowe nadal mają duży problem z podwyżkami np. dla pielęgniarek.

Marszałek Senatu RP prof. Tomasz Grodzki pytał, co można zrobić, żeby naprawić trwający dramat, bo prawda jest bardzo prozaiczna: pensje trzeba wypłacać co miesiąc, a zadłużenie szpitali ciągle rośnie. W jego ocenie resort zdrowia robi wszystko, „by ładnie opisać” swoje „działania” w kwestii obiecanych lekarzom czy pielęgniarkom podwyżek, ale nic z tego nie wynika. Marszałek podkreślił, że dla ludzi, którzy zmagają się z podwyżkami prądu, ogrzewania czy żywności sytuacja staje się absolutnie dramatyczna.

O wielkim chaosie i bałaganie mówił także senator Wojciech Konieczny, wskazując na ogólne niezadowolenie w szpitalach i przygotowywanie przez związki zawodowe strajków personelu medycznego. Zwracając się do przedstawiciela resortu zdrowia stwierdził, że miał on rację, mówiąc, że ustawa była oczekiwana. „Chwalicie się tą ustawą, ale nie tym, co stało się po jej wejściu” – konstatował, dodając, że nie można dawać mniej niż wynika to z ustawy. Pytał także o restrukturyzację szpitali, jej ramy i obligatoryjność, a także o to, czy ma ona poprawić wynik finansowy szpitali.

Odpowiadając, wiceminister zdrowia Piotr Bromber nie zgodził się z opinią o chaosie, przypominając, że nikt wcześniej nie wprowadził tak szerokiej regulacji płacowej  w stosunku do środowisk medycznych. Zapewnił, że nawet jeżeli powstają problemy to, to resort wychodzi na przeciw ich rozwiązaniu. Podkreślił, że istotą ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczychbyło wypadkową porozumienia pracodawców, strony społecznej i rządowej. „Nikt wcześniej nie alokował takich kwot dla środowisk medycznych” – przekonywał.

Podczas posiedzenia wysłuchano także przedstawicieli strony społecznej: pielęgniarek, diagnostów czy pracodawców szpitali powiatowych, m.in. ze Śląska i Wielkopolski. Przedstawili oni krytyczną ocenę realizacji ustawy, wyrażali też obawy o funkcjonowanie placówek medycznych i ich rosnące zadłużenie, przede wszystkim szpitali powiatowych, w związku z galopującymi kosztami ich funkcjonowania. Apelowali o jak najszybsze przystąpienie do rozmów w celu poszukiwania rozwiązań tej coraz bardziej dramatycznej sytuacji.

Otwierając posiedzenie seminaryjne Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, wicemarszałek Senatu Marek Pęk przypomniał, że Centralny Port Komunikacyjny to jeden z najważniejszych projektów rządu Prawa i Sprawiedliwości. Dodał, że Polska, 40-milionowe państwo, ma prawo realizować takie cele, które przybliżą ją gospodarczo do najnowocześniejszych państw Europy. Przewodnicząca komisji senator Maria Koc zaprezentowała podstawowe założenia CPK, który ma być węzłem komunikacyjnym i transportowym, integrującym infrastrukturę lotniczą, kolejową i drogową. Powstanie port lotniczy „Solidarność”, sieć linii kolejowych i dróg, która skomunikuje najbardziej oddalone od siebie regiony.

Pełnomocnik Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego Marcin Horała poinformował, że decyzja środowiskowa zostanie złożona wkrótce i prace budowlane przygotowawcze rozpoczną się w przyszłym roku. Zdementował informacje o powstaniu CPK z opóźnieniem. Jak mówił, pion kolejowy wyprzedzi budowę pionu lotniskowego. „Strategia rozwoju CPK to nie tylko lotnisko, to także rozwój regionalny i zysk dla budżetów gmin” - przekonywał. Lotnisko jest projektem komercyjnym, który będzie przynosił zyski i będzie sfinansowany ze środków rynkowych z zachowaniem kontroli właścicielskiej Skarbu Państwa, tak żeby była nad nim kontrola własnościowa. Infrastruktura kolejowa będzie zaś finansowana ze środków unijnych i krajowych. Zdaniem obecnych ekspertów CPK przyczyni się do wzrostu gospodarczego, który ma także znaczenie społeczne, ponieważ poprawi standard życia Polaków. W kwestii obronności zaznaczono, że po wybudowaniu CPK, sparaliżowanie sytemu transportowego będzie znacznie trudniejsze. Minister Horała podkreślił też, że samo przygotowanie wniosku w sprawie uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanej inwestycji było największym badaniem, inwentaryzacją środowiska na terenie kilkakrotnie większym od Warszawy. W jego ocenie zadbano o ochronę środowiska w najwyższym standardzie. CPK wpłynie na znaczące zmniejszenie emisji CO2. Zostały wykorzystane różne sposoby informowania o budowie CPK, odbyło się ponad 2 tysiące spotkań z mieszkańcami i samorządowcami z rejonu budowy. Marcin Horała przypomniał, że przewidziano projekt reformy systemu wywłaszczeń. Projekt zapewni większe odszkodowanie niż rynkowa wartość wywłaszczanej nieruchomości. „Wszędzie tam, gdzie uruchomiona zostanie dobrowolna sprzedaż nieruchomości, będzie się ona wiązała z dodatkowymi bonusami”- mówił. Dodał, że przetargi, są wystawione z dużym wyprzedzeniem, tak aby jak najwięcej firm mogło się do nich zgłosić. Prezes CPK Mikołaj Wild powiedział, że jeżeli nie zbudujemy CPK do 2060 r., to 850 mln pasażerów skorzysta z portów poza Polską. Zdaniem Rafała Milczarskiego, prezesa Polskich Linii Lotniczych LOT, jesteśmy naturalnym liderem, który może zorganizować ruch lotniczy w naszej części Europy. Zapewnił, że lotniska regionalne nadal będą funkcjonować, tak jak funkcjonowały dlatego, że w ruchu „point to point” w Europie pasażerowie będą chcieli latać z lotniska, które jest blisko ich miejsca zamieszkania. CPK koncentruje się na eksportowaniu usługi transportu lotniczego poza granice Polski.

Zdaniem Rafała Milczarskiego „LOT bez CPK nie przetrwa”. Apelował do polityków wszystkich opcji, aby się zjednoczyli, bo to nie jest projekt polityczny, tylko rozwojowy, który jest potrzebny Polsce. Prezes zarządu Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze” Stanisław Wojtera powiedział, że lotnisko Chopina w Warszawie nie ma już możliwości rozwoju. Podkreślił, że lotniska nie konkurują ze sobą. „To nie jest tak, że jedno lotnisko może odebrać drugiemu pasażera – poprzez współpracę możemy generować rozwój tego ruchu” – podkreślił. Piotr Kasprzyk, dyrektor Portu Lotniczego CPK, zaprezentował na jakim etapie jest obecnie budowa CPK. „Zakontraktowaliśmy w 2020 r.  konsultanta do spraw środowiska, następnie doradcę strategicznego, którym został  INTRA-AIRPORT, dołączyła firma wspierająca Jacobs, co pozwoliło w tym roku zamknąć etap planowania planu generalnego. Po wykonaniu tej części planu, która była niezbędną częścią wsadu do raportu na odziaływanie na środowisko we wrześniu zamknęliśmy pracę nad planem generalnym. Plan generalny, jako dokument strategiczny, który pokazuje jak to lotnisko będzie wyglądało w momencie otwarcia i jak się będzie rozwijało, został skierowany do konsultacji. Po zakończeniu konsultacji i analizie uwag zostanie skierowany do dalszego procedowania zgodnie z ustawą - prawo lotnicze”- mówił. „Jednocześnie trwają prace konsultanta ds. badania terenu, prace bezinwazyjne zostały wykonane, rozpoczęły się też pierwsze prace hydrologiczne, geotechniczne, odwierty, badanie podłoża gruntowego – niezbędne do celów projektowych. W czasie wymaganym został przygotowany pełny raport oddziaływania na środowisko. Plan generalny został skierowany do konsultacji. Dalsze procedowanie w październiku i listopadzie. Piotr Kasprzyk poinformował, że podpisano umowy z firmami wyłonionymi w przetargu zamówień publicznych, i jest to 8 największych polskich firm wykonawczych budowlanych, m. in. Mostostal Warszawa, Budimex, Strabag. Dodał, że w 2023 r., tam, gdzie to będzie już możliwe, rozpoczną one prace.  Andrzej Alot, dyrektor finansowy CPK powiedział, że spółka w 2019 r. pozyskała 300 mln z funduszu reprywatyzacji. „W 2020 r. został uchwalony program wieloletni - etap 1, który zapełnia środki spółce na finansowanie fazy przygotowawczej, fazy planistycznej, fazy projektowania oraz fazy prac przygotowawczych. W 2021 pozyskano pierwsze środki z Unii Europejskiej, 108 mln zł na finansowanie fazy planistycznej projektów kolejowych, a aktualnie trwają prace nad przygotowaniem projektu programu wieloletniego na 2 etap.  Pracujemy nad pozyskaniem funduszy z programów unijnych CEW2,  KPO, FEnIKS  oraz nad finansowaniem komercyjnym” – mówił. Dodał, że założeniem strategicznym jest to, żeby Skarb Państwa miał kontrolę operacyjną oraz kontrolę strategiczną nad spółką, nad projektem lotniskowym oraz nad aktywami, którymi ta spółka będzie dysponować.  Zapowiedział, że spółka panuje pozyskanie partnera strategicznego oraz partnera aktywnego finansowego, który ma doświadczenie w operowaniu portem lotniczym o takiej skali.

Senatorowie z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapoznali się z informacją ministra rolnictwa i rozwoju wsi na temat Krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027.

Informację przedstawił minister rolnictwa Henryk Kowalczyk. Podkreślił, że Polska jest jednym z siedmiu pierwszych krajów, które mają zatwierdzony Krajowy Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027. Na kształt planu miały wpływ uwagi przedstawicieli organizacji rolniczych, pod wpływem których dokonano istotnego zwiększenia środków pomocowych przeznaczonych na utrzymanie dobrostanu zwierząt w ramach filaru drugiego, a rolnictwa ekologicznego – w ramach filaru pierwszego. Cały plan strategiczny opiewa na kwotę 25,2 mld euro, w tym ponad 17 mld euro z przeznaczeniem na płatności bezpośrednie. Na płatności z filaru pierwszego będą składały się: płatność podstawowa w kwocie 118 euro na 1 ha dla każdego aktywnego rolnika; płatność redystrybucyjna na poziomie ok. 40 euro do 1 ha, obejmująca do 30 ha; płatność dla młodego rolnika, czyli płatność podstawowa zwiększona o 60 euro/1 ha przez okres pięciu lat; uzupełniająca płatność podstawowa krajowa – obecnie na poziomie ok. 40 zł/1 ha, ale może uda się ją zwiększyć; oprócz tego przewidziane są płatności związane z hodowlą młodego bydła, krów, owiec, kóz, a także uprawą roślin strączkowych na ziarno, roślin pastewnych, chmielu, buraków cukrowych, ziemniaków skrobiowych, pomidorów, truskawek, lnu, konopi i roślin włóknistych.

Jeśli chodzi o środki finansowe na ochronę środowiska i gospodarowanie zgodne z zasadami ochrony klimatu, to w tym zakresie nastąpi dość istotna zmiana w stosunku do stanu z lat poprzednich. Do tej pory były tzw. programy rolnośrodowiskowe, realizowane w sposób niezależny, a teraz zaproponowano cztery ekoschematy specjalistyczne i jeden duży ekoschemat – tzw. rolnictwo węglowe. Wysokość dopłat będzie uzależniona od aktywności rolnika: im więcej punktów za poszczególne działania uda mu się zebrać, tym wyższe będą dopłaty. Plan przewiduje również wspieranie pszczelarstwa w szerokim zakresie, interwencje w sektorze owoców i warzyw, tzw. modernizację gospodarstw rolnych, inwestycje poprawiające dobrostan zwierząt i zapobiegające rozprzestrzenianiu się chorób, w tym ASF, a także inwestycje w zakresie OZE i poprawy efektywności energetycznej gospodarstw rolnych. Ponadto na rozwój małych gospodarstw można będzie uzyskać 100 tys. zł, a większych – 120 tys. zł. Rozwiązania w zakresie rozwoju współpracy w ramach łańcucha wartości w gospodarstwie – chodzi o wspieranie przetwarzania i handlu artykułami rolnymi – są kompatybilne z Krajowym Planem Odbudowy. Jeśli chodzi o scalanie gruntów, to przewidziana jest premia dla młodych rolników w kwocie 200 tys. zł. Zachowany będzie też program „Lider”, podobny do poprzednio funkcjonującego, a także wspieranie tworzenia i rozwoju grup producenckich, wsparcie systemów jakości żywności, wspieranie współpracy i doskonalenia zawodowego rolników, jak również zarządzanie ryzykiem, czyli dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych. Jeżeli chodzi o rolnictwo ekologiczne, poziomy finansowania są tylko nieco wyższe, ale w zasadzie porównywalne do poprzedniego okresu programowania. W drugim filarze przewidziano też interwencje rolnośrodowiskowe, głównie nastawione na zachowanie obszarów Natura 2000 i zachowanie zagrożonych gatunków, podobnie jak do tej pory. Zachowane będzie też wsparcie przeznaczone na zalesianie, zakładanie systemów rolno-leśnych. Jeśli chodzi o płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi, czyli ONW, to pierwszy próg degresywności to powierzchnia do 25 ha i do takiej powierzchni będzie 100% płatności, w przypadku drugiego progu – 25–50 ha – do 50%, w przypadku obszaru 50–75 ha – do 25% płatności, a powyżej 75 ha płatności ONW już nie będzie.

W trakcie dyskusji senatorowie pytali m.in. o rozwiązania wynikające z tzw. Zielone Ładu w zakresie dopłat do nawozów i zachęt dla rolnictwa ekologicznego, jak również o stworzenie warunków dla tzw. bioasekuracji w przypadku hodowli, a także o to, kiedy powstanie projekt ustawy i rozporządzeń umożliwiających wdrożenie przewidzianych w planie strategicznym rozwiązań. Odpowiadając na pytania, minister Kowalczyk poinformował, że w ostatnim czasie w Polsce wstrzymano produkcję nawozów ze względu na bardzo wysokie ceny energii i że rząd pracuje obecnie nad stosownym rozwiązaniem w tym zakresie. Poinformował też o projekcie rozporządzenia Komisji Europejskiej w sprawie maksymalnych cen nośników energii, na akceptację którego wszyscy obecnie czekają. W odniesieniu do pytań dotyczących kwestii związanych z rolnictwem ekologicznym, minister Kowalczyk przyznał, że dopłaty nie stanowią jakiejś rewelacyjnej zachęty, choć ich poziom jest większy niż w latach ubiegłych. Wyjaśnił, że wynika to z tego, że w unijnym budżecie przewidziano na ten cel środki na poziomie 4,52% gospodarstw rolnych, choć w celach politycznych założono, że 25% gospodarstw rolnych w UE będzie gospodarstwami ekologicznymi. Jeżeli pojawi się więcej środków w europejskim budżecie, wówczas także dopłaty dla rolnictwa ekologicznego zostaną zwiększone. Minister Kowalczyk zapewnił, że obecnie przygotowywana jest ustawa wdrożeniowa, która w najbliższym czasie będzie przedmiotem konsultacji społecznych, a także że wszystkie polskie akty prawne będą gotowe na czas.

Komisje:  Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi zarekomendują Senatowi wprowadzenie poprawki do ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o ochronie roślin przed agrofagami. Proponowana zmiana dotyczy skreślenia pkt 13 w art. 1 nowelizacji, zawierającego błędne odesłanie do przepisu, który został skreślony na etapie prac sejmowych i jest bezprzedmiotowy. Na potrzebę wprowadzenia poprawki zwróciło uwagę senackie biuro legislacyjne. Podczas posiedzenia ustawę, uchwaloną na podstawie projektu rządowego, omówił wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Rafał Romanowski. Nowela ma zwiększyć efektywność nadzoru nad artykułami rolno-spożywczymi, w tym kontrolę żywności sprzedawanej w sklepach internetowych; wdraża do polskiego ustawodawstwa unijne przepisy. Nowela zmienia zasady funkcjonowania Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS), określa też wymagania, które muszą podlegać weryfikacji i nadzorowi przez tę Inspekcję. Najważniejsze zmiany związane z nadzorem sprawowanym przez IJHARS to: doprecyzowanie zasad kontroli sprzedaży żywności prowadzonej na odległość, w szczególności za pośrednictwem Internetu oraz wprowadzenie instytucji anonimowego pobrania próbki. Ponadto ustawa dostosowuje funkcjonowanie IJHARS do obowiązujących wymagań w zakresie ochrony danych osobowych. Definicję artykułów rolno-spożywczych uzupełniono o pasze dla zwierząt domowych, wprowadzona została też definicja zakupu kontrolnego. Nowela dopuszcza możliwość uzyskania pomocy policji przy przeprowadzaniu kontroli przez organy IJHARS, umożliwia pobieranie próbek do kontroli oznakowania czy wykonywania fotografii kontrolowanych artykułów rolno--spożywczych. Inspekcja będzie mogła też stosować sankcje w związku z realizacją nowych zadań związanych z nadzorem nad wprowadzaniem do obrotu materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością. Zmieniono również przepisy odnoszące się do znakowania artykułów rolno-spożywczych. Nie natomiast będzie oznaczenia „dobrostan plus”, ponieważ nie zgodziła się na to Komisja Europejska.

Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą dyskutowała nad udziałem Polonii i Polaków za granicą w wyborach krajowych. Analizę w tej sprawie, dotyczącą reprezentacji politycznej i frekwencji wyborczej przedstawił prof. Jarosław Flis z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wynika z niej, że rośnie liczba głosów, oddawanych przez naszych rodaków za granicą – w ostatnich wyborach prezydenckich w 2020 roku głosowało poza Polską ponad pół miliona osób. Z wyliczeń przedstawionych przez prof. Flisa wynika, że wzrost frekwencji w kraju oznacza także większą liczbę głosujących poza jego granicami, a liczba głosów oddanych za granicą porównana do liczby głosów koniecznej do uzyskania mandatu parlamentarnego w kraju oznacza, że Polonia mogłaby samodzielnie obsadzić ok. 8 mandatów sejmowych i niespełna 5 mandatów senatorskich. Aby było to jednak możliwe, konieczna jest decyzja o charakterze polityczno-ustrojowym, obecnie bowiem Polacy za granicą nie mają swojej odrębnej reprezentacji parlamentarnej, głosują na kandydatów zgłoszonych w okręgu obejmującym warszawską dzielnicę Śródmieście – zauważył prof. Flis. Dodał, że w ostatnich latach systematycznie zwiększa się liczba osób, głosujących w Wielkiej Brytanii, maleje natomiast w USA i Kanadzie. Preferencje wyborcze Polonii i Polaków za granicą odpowiadają temu, jak głosują warszawiacy – dodał Jarosław Flis. Zauważył jednocześnie, że ponieważ okręg ten ma najwyższą frekwencję, dodawanie do niego głosów Polonii powoduje, że waga tego głosu jest mniejsza, niż gdyby był on liczony w mniejszym okręgu wyborczym, z niższą frekwencją. Dlatego zasadne jest zdaniem eksperta pytanie, czy Polacy za granicą nadal powinni głosować na kandydatów z Warszawy, czy też mogliby głosować na kandydatów w okręgu, gdzie po raz ostatni byli w Polsce zameldowani. Można także rozważyć, jaką liczbę mandatów poselskich i senatorskich mogliby obsadzać Polacy głosujący za granicą, podobnie jak ma to miejsce np. we Francji.

Senatorowie zabierający głos w dyskusji zwracali uwagę na fakt, że ewentualne zmiany w Kodeksie wyborczym odnoszące się do głosowania za granicą musiałby mieć charakter polityczno-ustrojowy. Senator Stanisław Gogacz zauważył, że w minionej kadencji Senatu powstał projekt inicjatywy, by 2 senatorów było wybieranych przez Polonię, ale eksperci uznali ten pomysł za niekonstytucyjny. Senator Paweł Arndt podniósł natomiast, że Polacy za granicą napotykają na wiele problemów, które uniemożliwiają im skorzystanie z obywatelskiego prawa do głosowania.

Przewodniczący Komisji senator Kazimierz Michał Ujazdowski zapowiedział, że wątek głosowania Polonii i Polaków za granicą w wyborach krajowych będzie kontynuowany. Na jednym z najbliższych posiedzeń senatorowie zapoznają się z problemami, jakie napotykają rodacy, chcący głosować, na kolejnym natomiast komisja opracuje propozycje rekomendacji i sugestii w zakresie udziału w wyborach Polaków poza granicami kraju.

Komisja Infrastruktury będzie rekomendowała Senatowi wprowadzenie  6 poprawek do noweli ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych. Komisja poparła m.in. propozycję senator Alicji Zając, aby nie karać podwójnie podmiotów zobowiązanych za niewykonanie obowiązku informacyjnego dotyczącego uzupełniania bazy. Komisja przyjęła też poprawki o charakterze legislacyjnym, porządkującym i uściślającym. Nie uzyskał większości wniosek senatorów Ryszarda Świlskiego i Artura Dunina o odrzucenie ustawy.

Ustawa pozwoli m.in. na wdrożenie bezpłatnej bazy danych o dostępności szerokopasmowego internetu, co ma zapewnić powszechny dostęp do szybkiego internetu. Za pośrednictwem specjalnego systemu będzie można elektronicznie zgłosić w danym punkcie adresowym zapotrzebowanie na usługę stacjonarnego szerokopasmowego dostępu do internetu. Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Paweł Lewandowski wyjaśnił, że nowy rejestr ma ułatwić komunikację między potencjalnym klientem a operatorem. Nowela wprowadza ułatwienia w prowadzeniu inwestycji w zakresie sieci szerokopasmowych oraz zwiększenia dostępu do informacji o usługach szerokopasmowego internetu dla obywateli.

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej poparła nowelizację Prawa oświatowego oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.

Była to senacka inicjatywa, której celem jest wprowadzenie zmian w systemie zwrotu kosztów dowozu dzieci, młodzieży i uczniów z niepełnosprawnościami do jednostek oświatowych. Sekretarz stanu w ministerstwie edukacji i nauki Marzena Machałek zaznaczyła, że zaproponowano zmiany w systemie zwracanych przez gminy pieniędzy za dowóz indywidualny dzieci do tych placówek. Nowe rozwiązanie w miejsce wzoru matematycznego wprowadza tzw. kilometrówkę.

Senacki projekt na etapie prac sejmowych został rozszerzony o zmiany, których istotą było wprowadzenie zmiany w ustawie o finansowaniu zadań oświatowych polegającej na zwiększeniu w 2022 r do 340 mln zł limitu wydatków z budżetu państwa na realizację bezpłatnego dostępu do podręczników, materiałów edukacyjnych przeznaczonych do obowiązkowych zajęć edukacyjnych oraz modyfikacja terminów na przekazanie dotacji na ten cel w bieżącym roku. Poprawki te wykroczyły poza dopuszczalny konstytucyjnie zakres zmian. Mimo zastrzeżeń natury konstytucyjnej komisja poparła nowelizację.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała 24 poprawki do ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. W trakcie posiedzenia poprawki zgłosili senatorowie Paweł Arndt, Grzegorz Bierecki, Krzysztof Mróz, Stanisław Ożóg. Poparcie uzyskały też poprawki senackiego biura legislacyjnego naprawiające zastrzeżenia natury konstytucyjnej, które przejął senator Paweł Arndt. Akceptację uzyskały też jego poprawka dotycząca zmiany minimalnego podatku dochodowego z 2 na 1%. Komisja poparła też poprawki natury legislacyjnej i redakcyjnej, przygotowane przez senackie biuro legislacyjne i zaaprobowane przez rząd.

Przedstawiając nowelizację, wiceminister finansów Artur Soboń wskazał, że tarcze antyinflacyjne są rozwiązaniem kosztownym  i dlatego rząd, bacznie obserwując sytuację, wydłuża ich działanie do 31 grudnia 2022 r. Samo utrzymanie obniżonych stawek VAT przez kolejne 2 miesiące spowoduje ubytek dochodów budżetu państwa na poziomie 4,8 mld zł. Zaznaczył też rozpatrywaną ustawą rząd zamyka prace nad zmianami w podatkach. W trakcie dyskusji senatorowie Leszek Czarnobaj i Paweł Arndt pytali o powiązanie stawek Vat z wydatkami na obronność. Senackie biuro legislacyjne w swojej opinii zgłosiło 4 grupy zastrzeżeń natury konstytucyjnej i zaproponowało m.in. skreślenie zakwestionowanych z tego powodu przepisów.

Nowelizacja z 31 października do 31 grudnia 2022 r. wydłuża stosowanie tarczy antyinflacyjnej. Utrzymane zostają czasowo obniżone stawki VAT w odniesieniu do żywności, paliw silnikowych, gazu ziemnego, energii elektrycznej i cieplnej, nawozów i innych środków wspomagających produkcję rolniczą. Nowela utrzymuje stawki VAT na poziomie 8% (stawka obniżona) i 23% (stawka podstawowa) w 2023 r. i następnych latach. Wysokość stawek VAT zostanie uzależniona od poziomu wydatków na obronę, stawki będą utrzymywane, dopóki łączne wydatki na obronność będą utrzymywać się powyżej 3% PKB. Ustawa zawiesza ponadto na 2 lata (2022–23) przepisy o minimalnym podatku dochodowym, uchyla przepisy o tzw. ukrytej dywidendzie, a zmienia te w sprawie obowiązku dokumentacyjnego w zakresie tzw. pośrednich transakcji rajowych i odnoszących się do polskiej spółki holdingowej (PSH). Ustawa zmienia również przepisy dotyczące podatku od przerzuconych dochodów, rozliczania kosztów finansowania dłużnego w kosztach podatkowych i opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (tzw. estoński CIT).

Komisje: Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej rozpatrzyły ustawę o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw i zarekomendowały wprowadzenie do niej 17 poprawek. Zwiększają one m.in. wynagrodzenie dla rodziny zastępczej zawodowej oraz dla prowadzących rodzinne domy dziecka. Gwarantują dziecku wysłuchanie tego, co ma do powiedzenia w swojej sprawie. Ponadto kolejna poprawka ma zapewnić kontakt i pracę z biologiczną rodziną dziecka, nawet jeśli przebywa ono już w pieczy zastępczej. Poprawki likwidują także limit ilości umów, jakie może starosta zawierać z zawodowymi rodzinami zastępczymi. Senatorowie wprowadzili zmianę polegającą na rezygnacji z ograniczenia umowy z rodzinami tylko do umowy o pracę.

Ustawa wprowadza rejestr dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej i osób, które osiągnęły pełnoletność, przebywając w pieczy zastępczej. Umożliwia powrót do dotychczasowej rodziny zastępczej, rodzinnego domu dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawczej albo regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej osobie, która opuściła już te formy pieczy i zaczęła usamodzielnianie, ale z różnych powodów chciałaby wrócić do pieczy zastępczej. Zlikwidowane zostało także kryterium dochodowe przy przyznawaniu pomocy na usamodzielnienie i zagospodarowanie. Wprowadzone zmiany mają ułatwić adaptację dziecka, w szczególności powyżej 7 lat, w nowej rodzinie adopcyjnej. Osoba pracująca, która przyjęła dziecko na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia, przysługiwać będzie urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego i rodzicielskiego. Zmiany w zasadach przekształceń rodzin zastępczych niezawodowych w zawodowe i podpisywania umów z nowymi rodzinami zastępczymi zawodowymi i prowadzącymi rodzinne domy dziecka ułatwią podpisywanie umów ze starostą innym niż właściwy ze względu na miejsce zamieszkania rodziny zastępczej.

Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności rozpatrzyła 4 ustawy. Wniesie o wprowadzenie poprawek merytorycznych, legislacyjnych, doprecyzowujących i redakcyjnych do ustaw: o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (wydłuża z 31 października do 31 grudnia 2022 r. stosowanie tarczy antyinflacyjnej), o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (przewiduje przyspieszenie wydawania decyzji i usprawnienie postępowań, m.in. dzięki upowszechnieniu postępowania uproszczonego, milczącego trybu załatwienia sprawy, elektronizacji, a także zniesieniu 2-instancyjności w wybranych postępowaniach), ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (zakłada zamrożenie cen prądu w 2023 r. na poziomie z 2022 r. do limitu zużycia: 2 MWh rocznie dla gospodarstwa domowego, 2,6 MWh dla gospodarstw domowych z osobami z niepełnosprawnościami i 3 MWh w przypadku rodzin z Kartą Dużej Rodziny i rolników; wprowadza dodatek elektryczny).

W wypadku ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024 wniosek przewodniczącej komisji gospodarki senator Marii Koc o przyjęcie jej bez poprawek został odrzucony. Ustawa ma na celu udzielenie pomocy przedsiębiorcom w związku ze wzrostem cen energii i gazu ziemnego, co pozwoli im utrzymać płynność, miejsca pracy i zdolności produkcyjne w najbardziej trudnych momentach. Nowe przepisy umożliwiają Radzie Ministrów przyjąć, w drodze uchwały, programów udzielania przedsiębiorcom pomocy i określić uprawnionych do jej otrzymania. Limit wydatków na realizację tych programów w 2022 r. wyniesie 5 mld zł.  

Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu zwróciło uwagę na przepisy, dodane z naruszeniem trybu wymaganego dla sejmowego postępowania ustawodawczego, do ustaw: o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024. Propozycje skreślenia tych regulacji nie uzyskały akceptacji komisji.

Komisje: Infrastruktury oraz Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponują Senatowi odrzucenie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw. Wniosek taki zgłosił senator Janusz Gromek.

Nowela zmienia sposób określania wysokości odszkodowania za wywłaszczenia nieruchomości pod inwestycje publiczne, jak Centralny Port Komunikacyjny. Zgodnie z ustawą, odszkodowanie za wywłaszczenie będzie powiązane z wartością rynkową nieruchomości. Wysokość odszkodowania zostanie podwyższona o tzw. bonus pieniężny w wysokości 20% wartości nieruchomości oraz 40% wartości budynków zlokalizowanych na nieruchomości i wartości lokalu mieszkalnego. Przysługiwać będzie roszczenie do sądu cywilnego o szkodę rzeczywistą w zakresie szerszym niż wynika to z odszkodowania. Z rozwiązania tego będzie mógł skorzystać np. przedsiębiorca, dla którego wywłaszczenie spowodowało wyjątkowo wysokie szkody nierekompensowane odszkodowaniem. Ustawa przewiduje też szereg zachęt do zbywania nieruchomości przed formalnym ustaleniem lokalizacji CPK, w drodze decyzji administracyjnej.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyła 10 petycji. W przypadku 7 petycji senatorowie dostrzegli potrzebę zasięgnięcia opinii lub pozyskania szerszych informacji od resortów i instytucji w sprawie przedstawionych propozycji zmian prawa.

Na wniosek senatora Michała Seweryńskiego petycje P10-27/22 i P10-58/22 w sprawie uregulowania stosowania ulg w przejazdach transporcie publicznym dla osób z orzeczonym stopniem niepełnosprawności rozpatrywane będą łącznie. Po zapoznaniu się ze stanowiskami resortów rodziny i infrastruktury senatorowie postanowili zasięgnąć informacji o skali wykorzystania ulg dedykowanych osobom niepełnosprawnym w przejazdach wykonywanych przez operatorów publicznego transportu zbiorowego. Dane te będą pozyskane z urzędów marszałkowskich.

Komisja zwróci się do Zespołu Doradców ds. kontroli konstytucyjności prawa, działającego przy Marszałku Senatu, o opinię w sprawie petycji P10-31/22, która zmierza do zmiany Kodeksu Wyborczego w części dotyczącej organizacji wyborów do Sejmu RP. Propozycja zawarta w petycji uzyskała wstępną aprobatę przedstawicieli Państwowej Komisji Wyborczej. W opinii autora petycji obecnie obowiązujący system ustalania liczby posłów wybieranych w poszczególnych okręgach wyborczych nie zadziałał w sposób właściwy w wyborach przeprowadzonych w roku 2015 i 2019. Powodem było niewykonanie przez Sejm RP zaleceń Państwowej Komisji Wyborczej. Dlatego proponuje m. in. przekazane do kompetencji PKW przeliczania i wskazywania liczby mandatów przypadających w poszczególnych okręgach wyborczych do Sejmu RP.

Ministerstwo Finansów i Zakład Ubezpieczeń Społecznych zostały zobowiązane przez komisję do przedstawienia opinii i oceny skutków finansowych dla budżetu państwa propozycji zawartej w petycji P10-33/22, w której autor proponuje zmiany zasad wyliczania i podwyższania zasiłku pielęgnacyjnego, waloryzacji dodatku pielęgnacyjnego i waloryzacji rent i emerytur w 2023 r., oraz ustalenia nowych zasad w przypadku zbiegu uprawnień do renty socjalnej z uprawnieniami do renty rodzinnej.

W odniesieniu do petycji P10-34/22 zmierzającej do uchwalenia nowych przepisów regulujących funkcjonowanie administracji parlamentarnej komisja wystąpi o opinie do szefów Kancelarii Senatu i Kancelarii Sejmu oraz do działających w obu urzędach związków zawodowych. Proponowane w petycji przepisy, ujęte w odrębnym akcie prawnym, powinny określać zasady naboru do służby parlamentarnej, przeniesienia służbowego, zasady ścieżki kariery pracownika, jego wynagrodzenia, odpowiedzialności dyscyplinarnej, szczególne uprawnienia oraz roszczenia ze stosunku pracy.

Senatorowie w sprawie petycji P10-35/22 dotyczącej zmiany przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zadecydowali o potrzebie zasięgnięcia opinii Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Przedmiot petycji odnosi się do sytuacji podatnika-rodzica rozliczającego się wspólnie z małżonkiem przy stosowaniu ulgi podatkowej na jedno dziecko. Autor petycji proponuje m. in. rozważenie zniesienia lub podwyższenia progu dochodowego, który został ustalony kilka lat temu i wynosi 112 000 zł.

Ostatnia z omawianych petycji, P10-39/22, zmierza do ustanowienia nowego kryterium represji stosowanych wobec osób represjonowanych z powodów politycznych, jakim było powołanie do zasadniczej służby wojskowej lub czynnej służby wojskowej w ramach ćwiczeń wojskowych na czas powyżej 30 dni w okresie od 1 stycznia 1956 r. do 31 lipca 1990 r. Autor petycji podkreślił, że inspiracją do powstania petycji były jego własne doświadczenia oraz przeprowadzone badanie zachowanych w archiwach dokumentów spraw osób, które w ramach represji zostały powołane do formacji mundurowych i przymusowo doprowadzone do odbycia służby. Senatorowie po zapoznaniu się ze wstępnym stanowiskiem Instytutu Pamięci Narodowej postanowili ponownie zasięgnąć opinii Instytutu oraz zwrócić się o opinię do Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

 

 

 

Zobacz inne aktualności Przejdż do wszystkich aktualności

Konkurs „Poznajemy Senat Rzeczypospolitej Polskiej”

Kancelaria Senatu wspólnie z biurami senatorskimi organizuje ogólnopolski konkurs wiedzy o historii i działalności Senatu RP, jego roli w polskim systemie konstytucyjnym, mający przybliżyć funkcjonowanie władzy ustawodawczej.

Senatorowie na 71. sesji plenarnej COSAC

Senatorowie Grzegorz Schetyna oraz Kazimierz Ujazdowski wzięli udział w 71. posiedzeniu plenarnym COSAC w Brukseli.

Wiceszef Kancelarii Senatu na obchodach 81. rocznicy Akcji pod Arsenałem

Zastępca Szefa Kancelarii Senatu Jarosław Stolarczyk w imieniu marszałek Senatu Małgorzaty Kidawy-Błońskiej 26 marca br. wziął udział w uroczystości 81. rocznicy Akcji pod Arsenałem.