Narzędzia:

Prace w komisjach senackich – 2 marca 2022 r.

legislacja zdrowie 02.03.2022
Komisja Zdrowia (fot. Tomasz Ozdoba, Kancelaria Senatu)

Komisja Zdrowia, po rozpatrzeniu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, postanowiła zarekomendować Izbie wprowadzenie do niej 4 poprawek.

Zmiany, które zaproponowało Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu, służyły m.in. ujednoliceniu przepisów upoważniających, zawartych w zmienianej ustawie, usunięciu niespójności między przepisami przejściowymi. Dotyczyły również zaświadczeń o niekaralności osób zatrudnionych przy uprawie konopi oraz zbiorze ziela lub żywicy konopi innych niż włókniste.

Nowelizacja, którą przedstawił poseł Jarosław Sachajko, ma zapewnić możliwości uprawy i zbioru ziela lub żywicy konopi innych niż włókniste na surowiec farmaceutyczny, przeznaczony do sporządzania leków recepturowych. Takie uprawy będą prowadzone, po uzyskaniu zezwolenia Głównego Inspektora Farmaceutycznego (GIF), przez instytut badawczy, nadzorowany przez ministra rolnictwa. Przed wydaniem zezwolenia GIF będzie musiał zasięgnąć opinii policji, m.in. w sprawie sposobu zabezpieczenia miejsca uprawy przed dostępem osób nieuprawnionych, oznakowania miejsca uprawy i prowadzenia ewidencji roślin zebranych i zniszczonych. Opłata za złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na uprawę ma wynosić 1500 zł, a za złożenie wniosku o zmianę zezwolenia – 350 zł. Zezwolenie na uprawę konopi innych niż włókniste i zbiór ziela lub żywicy konopi innych niż włókniste na surowiec farmaceutyczny będzie wydawane na nie dłużej niż 5 lat. Nowelizacja wprowadza ponadto zmiany dotyczące definicji pojęć: „konopie włókniste” i „ziele konopi innych niż włókniste”, zwiększa o 50% dopuszczalną zawartość THC w roślinie.

Komisja Ustawodawcza zaproponuje Senatowi odrzucenie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw. Wniosek taki przedstawił przewodniczący komisji senator Krzysztof Kwiatkowski, argumentując, że ustawa została uchwalona z naruszeniem konstytucji i zasad dobrej legislacji, a większość rozwiązań dotyczących prawa grup spółek zostało negatywnie ocenionych przez ekspertów. 

Jak mówił wiceminister aktywów państwowych Karol Rabenda, nowelizacja ustawy wprowadza do polskiego ustawodawstwa tzw. prawo holdingowe (prawo grup spółek) oraz ma usprawnić działalność rad nadzorczych w spółkach kapitałowych. Podkreślił, że zmiany są efektem prac powołanej przez ministra aktywów państwowych komisji ds. reformy nadzoru właścicielskiego.

Obecny na posiedzeniu komisji dr hab. Aleksander Kappes z Uniwersytetu Łódzkiego, specjalista w dziedzinie prawa spółek, rekomendował senatorom odrzucenie ustawy. Jego zdaniem zawiera ona „wadliwe prawo grup spółek, zbędną regulację ładu korporacyjnego spółek kapitałowych, przeciwskuteczną, a wręcz szkodliwą, regulację obowiązków informacyjnych zarządu spółki wobec rady nadzorczej”. W tym kontekście odniósł się do przepisów dotyczących m.in. interesu grupy spółek, wiążących poleceń, odpowiedzialności odszkodowawczej, nadzoru korporacyjnego. Zdaniem eksperta ustawa „w sposób rażący uchybia też technice legislacyjnej”, gdyż dodano do niej przepisy, które nie wiążą się z kodeksem spółek handlowych. W ocenie Konfederacji Lewiatan ustawa zwiększy ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, wprowadzi zbędny formalizm. Zastrzeżenia do noweli zgłosiło również senackie biuro legislacyjne. Dotyczyły one przede wszystkim zmian wprowadzonych podczas prac sejmowych, które rozszerzyły zakres ustawy, co może budzić zastrzeżenia co do jej zgodności z konstytucją; chodzi m.in. o rozwiązania dotyczące Polskiego Ładu. Biuro przedstawiło też liczne propozycje poprawek legislacyjnych.

Nowelizacja ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw wprowadza do polskiego ustawodawstwa tzw. prawo holdingowe oraz zwiększa uprawnienia rad nadzorczych spółek kapitałowych. Nowela wprowadza także zmiany w innych ustawach, również dotyczących rozwiązań Polskiego Ładu, m.in. modyfikuje zasady obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zgodnie z nowymi przepisami przy ustalaniu dochodu przedsiębiorców dla celów składki zdrowotnej uwzględniono tzw. różnice remanentowe, a dochód do obliczenia składki ma nie być powiększany o odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed 1 stycznia 2022 r.

Członkowie Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą zapoznali się z rekomendacjami dr. hab. Macieja Duszczyka z Ośrodka Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego w zakresie pomocy dla uchodźców z Ukrainy. Senatorowie wysłuchali także informacji przedstawionej przez sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Włodzimierza Bernackiego o projektowanych regulacjach w tym zakresie.

„Musimy sobie uświadomić, że Polskę – w co najmniej średniej, jeśli nie długiej perspektywie czasowej – czeka prawdopodobnie największe od zakończenia drugiej wojny światowej wyzwanie społeczno-ekonomiczne” – powiedział prof. Duszczyk. Podkreślił, że trzeba rzetelnie zdiagnozować zdolności państwa w zakresie pomocy uchodźcom i przygotować się na konieczność udzielania długotrwałego wsparcia. Obecnie mamy do czynienia z pierwszą falą uchodźców. Te osoby są w najlepszej sytuacji, zazwyczaj mają tu kogoś z rodziny lub znajomych. W drugiej fali migracyjnej znajdą się osoby o wiele gorzej przygotowane, które doświadczyły traum wojennych i nie będą miały wsparcia ze strony rodziny czy przyjaciół. Takie osoby będą potrzebowały zupełnie innego rodzaju wsparcia. Jeśli dojdzie do katastrofy humanitarnej, do Polski trafi trzecia, największa fala uchodźców. „To jest maraton, a nie sprint na krótkim odcinku (…), Polska sama sobie z tym nie poradzi. Krótkookresowo – tak, ale za chwilę wszyscy będą zmęczeni, a nikt nie wie, jak długo potrzebna będzie pomoc” – podkreśli prof. Duszczyk. Przypomniał, że w 2015 r. Komisja Europejska zaproponowała rozwiązanie w postaci tzw. mandatory relocation scheme  – obowiązek przyjmowania przez państwa członkowskie określonej liczby uchodźców. Wtedy instrument napotkał krytykę, ale obecnie został przekształcony w voluntary relocation scheme – system dobrowolnych deklaracji państw UE co do przyjęcia określonej liczby uchodźców. Na podstawie dotychczasowych deklaracji możliwa będzie relokacja 1 mln 200 tysięcy uchodźców z Ukrainy.

Przedstawiając rekomendacje w zakresie pomocy, prof. Duszczyk podkreślił, że w pierwszej kolejności trzeba zadbać o to, żeby uchodźcy mieli prawo do pracy, prawo do szkoły, prawo do zasiłku socjalnego. „Wczoraj pojawił się pomysł przyznania 500+ dzieciom ukraińskim. To jest bardzo dobry pomysł”– przyznał prof. Duszczyk. „Ale trzeba też zadbać o to, żeby dzieci ukraińskie, studenci nie stracili pół roku edukacji, żeby pracownicy naukowi mogli kontynuować swoje badania i za pół roku mogli wrócić do siebie i odbudować silne, demokratyczne państwo ukraińskie” – zaapelował. Przyznał, że duże miasta w tej chwili podejmuje rozmaite działania w tym zakresie. Podkreślił, że w związku z dużą liczbą uchodźców państwo musi też szybko utworzyć miejsca masowego pobytu, prawdopodobnie nie będzie innego wyjścia. Ale trzeba wyciągnąć wnioski z wcześniejszych doświadczeń, żeby uniknąć rozmaitych patologii znanych z przepełnionych ośrodków w innych krajach. Prof. Duszczyk zaapelował o utworzenie specjalnego funduszu przeznaczonego na wsparcie organizacji pozarządowych ze środków Funduszu Solidarności: „Za chwilę te organizacje po prostu się wykrwawią, nie będą miały pieniędzy na bilety, paliwo, wolontariuszy. One są grupą specjalną i jeżeli o nie nie zadbamy, to bez nich sobie nie poradzimy. Większość działa na zasadzie zbiórek. Trzeba ustabilizować ich sytuację, bo za chwilę będzie duży problem” – podkreślił.

O pracach nad specustawą wprowadzającą rozwiązania dla uczniów szkół podstawowych i średnich, a także studentów i pracowników naukowych z Ukrainy opowiedział sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki, senator Włodzimierz Bernacki. Poinformował, że jutro prace nad projektem zostaną podjęte w Sejmie. W ustawie zawarte będą regulacje dotyczące zalegalizowania pobytu w Polsce obywateli Ukrainy, aby umożliwić im uzyskanie wszystkich świadczenia, które przysługują obywatelom polskim. Wiceminister podkreślił, że połowa spośród 470 tys. osób, które przybyły do RP w ciągu ostatniego tygodnia, to dzieci. Minister edukacji i nauki jest już po rozmowach z kuratoriami i rektorami szkół wyższych. Przez samorządy tworzone są rejestry nauczycieli ze znajomością języka ukraińskiego i rosyjskiego z myślą o umożliwieniu powrotu do szkół. Ponadto został zmodyfikowany System Informacji Oświatowej. Każdy dyrektor ma 7 dni na wprowadzenie do systemu danych dziecka obywatela Ukrainy. Na wsparcie przeznaczone zostaną dodatkowe środki, na poziomie 1,4 subwencji oświatowej. Będą tworzone oddziały przygotowawcze, które pomogą przezwyciężyć problemy językowe i różnice programowe. Są przewidziane dodatkowe środki na pomoc psychologiczną i pedagogiczną dla dzieci z Ukrainy.

Wiceminister Włodzimierz Bernacki poinformował także, że studenci z obywatelstwem ukraińskim, którzy studiowali na uczelniach ukraińskich, będą mogli kontynuować studia na uczelniach w Polsce. „Mamy przygotowany program 4 tys. stypendiów dla takich osób; student otrzyma stypendium w kwocie 1000 zł, do tego przeznaczymy 1000 zł z budżetu państwa na rzecz uczelni i 400 zł na zakwaterowanie. Rektorzy już przygotowali listę wolnych miejsc w akademikach, z których będą mogli skorzystać uchodźcy z Ukrainy” –podkreślił. Dodał, że studentom, którzy w ostatnim tygodniu opuścili uczelnie, decydując się na powrót na Ukrainę, aby walczyć o swój kraj, będzie zapewnione wsparcie z uczelni, będzie możliwość uzyskania urlopu naukowego bądź zawieszenia studiów. Ministerstwo w porozumieniu z rektorami uczelni zdecydowało również, że obywatele polscy studiujący na Ukrainie na kierunkach medycznych zostaną przyjęci na polskie uczelnie kształcące lekarzy i stomatologów bądź na inne kierunki. „Będzie to taka forma, na jaką się decydowali, podejmując studia na Ukrainie, czyli studia będą odpłatnej, ale w takiej wysokości, jak na ukraińskich uczelniach, a pozostała część kwoty będzie kompensowana ze środków budżetu państwa” – poinformował wiceminister Bernacki. W projektowanej ustawie przewidziano też możliwość zatrudniania pracowników naukowych obywateli Ukrainy w szkołach wyższych i instytutach badawczych. W projekcie przewidziano uproszczony tryb poświadczania kompetencji zawodowych i miejsca zatrudnienia. Specjalny program dla obywateli Ukrainy jest przygotowywany przez Narodowe Centrum Nauki.

Wiceminister Bernacki poinformował ponadto, że podjęta została decyzja o natychmiastowym zerwaniu wszelkiej współpracy w zakresie wymiany naukowej i technicznej z Federacją Rosyjską. Prezes i dyrektor wykonawczy Fundacji Kościuszkowskiej Marek Skulimowski poinformował, że fundacja ta podejmie starania o włączenie naukowców z Ukrainy do polsko-amerykańskich programów akademickich, tak aby jak najszybciej wesprzeć te osoby. Wyraził poparcie dla zaproponowanych przez ministerstwo rozwiązań i podziękował za wsparcie dla ukraińskiej nauki.

W trakcie dyskusji senatorowie pytali m.in., czy dla uczniów ukraińskich w Polsce planowane są odrębny szkoły czy klasy. Wiceminister Bernacki podkreślił, że dzieci z Ukrainy powinny uczestniczyć w lekcjach – przynajmniej w przypadku zajęć niewymagających bardzo dobrej znajomości języka polskiego –wspólnie z polskimi rówieśnikami. „Nie chcemy tworzyć klas wyłącznie dla dzieci ukraińskich, ale o tym będzie decydował dyrektor szkoły czy wójt gminy” – podsumował. Senatorowie dopytywali również, czy ministerstwo przewiduje dodatkowe finansowanie dla polskich uczelni na zatrudnianie naukowców z Ukrainy. W odpowiedzi wiceminister Bernacki poinformował, że właśnie temu ma służyć specjalny program Narodowego Centrum Nauki.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaproponowała poprawki do 2 ustaw umożliwiających w Polsce uprawę konopi medycznych. Bez poprawek przyjęto natomiast ustawę o zmianie ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Wprowadzenie 4 zmian, zawartych w opinii senackiego biura legislacyjnego, senatorowie zarekomendowali do ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, która umożliwia uprawę konopi, innych niż włókniste, prowadzoną w instytutach badawczych nadzorowanych przez ministra rolnictwa w celu uzyskania surowca przeznaczonego do sporządzania leków recepturowych. Ponadto reguluje zasady prowadzenie tych upraw i zbiorów. Jak podkreślił poseł sprawozdawca Jarosław Sachajko, ustawa nie sprzeciwia się głównym celom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, ma jedynie umożliwić uprawę konopi medycznych w instytutach podległych ministerstwu rolnictwa i produkcję z nich leków. Nowelizacja została skonstruowana w ten sposób, by produkowany surowiec nie trafiał na czarny rynek. Zgłoszone przez komisję rolnictwa poprawki zmierzały m.in. do ujednolicenia przepisów upoważniających, znajdujących się w zmienianej ustawie, usunięcia niespójności między przepisami przejściowymi oraz doprecyzowania przepisu dotyczącego zaświadczeń o niekaralności osób zatrudnionych przy uprawie konopi oraz zbiorze ziela lub żywicy konopi innych niż włókniste. Komisja zaakceptowała ponadto poprawkę  wydłużającą do 30 dni wejście w życie nowelizacji.

Kilka poprawek senatorowie postanowili zaproponować do ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw. Akceptację komisji uzyskały 3 poprawki zaproponowane przez senackie biuro legislacyjne, regulujące m.in. kwestie terminologiczne, a także poprawki zgłoszone przez senatora Jacka Boguckiego dotyczące wykluczenia podwójnego karania za niespełnienie obowiązku informacyjnego wynikającego z nowelizacji.  W ocenie posła sprawozdawcy nowela wychodzi naprzeciw ogromnej szansie związanej z uprawą konopi medycznych i likwiduje szereg absurdów wynikających z dotychczasowej ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Chodzi przede wszystkim o wsparcie rozwoju upraw maku i konopi włóknistych, przy jednoczesnym uwzględnieniu nadrzędnego celu jakim jest przeciwdziałanie narkomanii.

Akceptację komisji rolnictwa uzyskała ustawa o zmianie ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Nowelizacja przewiduje m.in. utworzenie spółki, która będzie obsługiwać Agencję w zakresie IT, aby uniezależnić się w tym obszarze od podmiotów zewnętrznych. Wprowadza też rozwiązania ułatwiające zastępstwo pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, zakłada skrócenie procesu uzupełnienia niedoborów kadrowych ARiMR, reguluje kwestie związane z oddłużeniem gospodarstw. W ocenie resortu rolnictwa nowelizacja jest korzystna dla rolników, usprawni pracę ARiMR i zapewni ciągłość działalności w obszarze informatycznym.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyła 10 petycji.

Komisja zadecydowała, że zwróci się z prośbą o opinię do Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Ministerstwa Sportu i Turystyki w sprawie petycji dotyczącej inicjatywy ustawodawczej proponującej nowelizację  ustawy z 25 czerwca 2010 r. o sporcie oraz ustawy z 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, w celu przyznania sędziom sportowym statusu funkcjonariuszy publicznych oraz wprowadzenia definicji sędziego sportowego. Autorzy tej wielokrotnej petycji wskazują na konieczność zapewnienia sędziom odpowiedniej ochrony prawnej podczas wykonywania czynności, zarówno przed zawodami sportowymi, jak i po ich zakończeniu, z powodu wzrastającej agresji kibiców.

Komisja będzie kontynuować prace nad petycją w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej regulującej wsparcie psychologiczne dla społeczeństwa poprzez powołanie poradni psychologicznych oraz wprowadzenie nowego zawodu opiekuna. Tej petycji indywidualnej nie poparło Ministerstwo Zdrowia. Senatorowie natomiast skupili się w dyskusji na kwestii psychologii dziecięcej oraz konieczności opieki psychologicznej nad dziećmi i młodzieżą. Dlatego zdecydowali, że w tej sprawie komisja wystąpi z prośbą o stanowisko do Ministerstw: Zdrowia,  Rodziny i Polityki Społecznej oraz Edukacji Narodowej.

Petycję indywidualną w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 298 ustawy z 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego, poprzez wprowadzenie do postępowania karnego instytucji sędziego śledczego, komisja przekaże do niedawno utworzonego Senackiego Zespołu do Spraw Sanacji Systemu Oskarżania Publicznego w Polsce. Wnoszący petycję podkreśla, że gospodarzem postępowania przygotowawczego jest prokurator i podległe mu organy policji, a rola sądu ogranicza się jedynie do weryfikacji zebranego materiału dowodowego. Jego zdaniem, przy tak zorganizowanym postępowaniu cierpi praworządność i prawa obywatelskie.

Komisja zdecydowała, że do Komisji Ustawodawczej przekaże petycję w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej uchylenia art. 9a i dodania art. 9b w ustawie z 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz zmiany art. 1 § 2 i dodania art. 1a w ustawie z 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze. Autor petycji chce w tych aktach prawnych wprowadzić zmiany prowadzące do wyboru członków Krajowej Rady Sadownictwa oraz Prokuratora Generalnego przez ogół obywateli w głosowaniu powszechnym, bezpośrednim i tajnym. Komisja Ustawodawcza natomiast pracuje nad projektem ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw, który  ma na celu dostosowanie przepisów prawa krajowego w zakresie obowiązku zapewnienia każdemu prawa do niezawisłego i bezstronnego sądu, do wymogów wynikających z prawa Unii Europejskiej.

Komisja wystąpi do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej oraz Ministerstwa Sprawiedliwości z prośbą o zajęcie stanowiska na temat petycji indywidualnej w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 207 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, w celu uznania nienarodzonego dziecka za pokrzywdzonego przestępstwem znęcania się przez sprawcę przemocy nad ciężarną kobietą. Autorka petycji uważa, że obowiązujące przepisy karne nie uwzględniają prawa nienarodzonego dziecka do ochrony przed przemocą stosowaną wobec kobiety ciężarnej. Jej zdaniem, niezbędne jest zaistnienie wtórnej krzywdy dziecka, już po jego urodzeniu, aby uznać je za pokrzywdzone przestępstwem określonym w art. 207 k.k. Uważa ona, że  „przepisy prawa dyskryminują prawa dziecka i wyżej stawiają prawa sprawcy”, co narusza art. 30, 32 § 1, 38, 40, 71 § 2, 72 § 1 Konstytucji RP.

Komisja zadecydowała o nienadawaniu dalszego biegu pozostałym petycjom.

W trakcie wspólnego posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu, Komisji Środowiska oraz Komisji Ustawodawczej został przyjęty projekt ustawy o zmianie ustawy o lasach. Ma on na celu umożliwienie organizacjom ekologicznym oraz Rzecznikowi Praw Obywatelskich zaskarżenia do sądu administracyjnego planów urządzania lasu. Organizacje ekologiczne, aby móc wnosić skargę muszą mieć zapisane w statucie cele w zakresie ochrony środowiska lub ochrony przyrody przez minimum dwanaście miesięcy przed dniem wniesienia skargi. Autorzy projektu w uzasadnieniu wskazali, że usunie on sprzeczności prawa polskiego z prawem Unii Europejskiej. Projektowana ustawa ma zapewnić obywatelom możliwość występowania do sądu w sprawach z zakresu ochrony środowiska. A stronę społeczną w postępowaniu sądowym mają reprezentować organizacje zajmujące się ochroną środowiska oraz RPO. Jest to zgodne z obowiązującą Polskę Konwencją z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska. Na brak zgodności obecnie obowiązujących w Polsce przepisów z tą konwencją oraz z przepisami unijnymi wskazała Komisja Europejska w skardze wniesionej do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 15 lipca 2021 r. Zdaniem autorów projektu, przyjęcie tej ustawy daje podstawę Komisji Europejskiej do wycofania tej skargi.

Zobacz inne aktualności Przejdż do wszystkich aktualności

Konkurs „Poznajemy Senat Rzeczypospolitej Polskiej”

Kancelaria Senatu wspólnie z biurami senatorskimi organizuje ogólnopolski konkurs wiedzy o historii i działalności Senatu RP, jego roli w polskim systemie konstytucyjnym, mający przybliżyć funkcjonowanie władzy ustawodawczej.

Senatorowie na 71. sesji plenarnej COSAC

Senatorowie Grzegorz Schetyna oraz Kazimierz Ujazdowski wzięli udział w 71. posiedzeniu plenarnym COSAC w Brukseli.

Wiceszef Kancelarii Senatu na obchodach 81. rocznicy Akcji pod Arsenałem

Zastępca Szefa Kancelarii Senatu Jarosław Stolarczyk w imieniu marszałek Senatu Małgorzaty Kidawy-Błońskiej 26 marca br. wziął udział w uroczystości 81. rocznicy Akcji pod Arsenałem.