Aktualności

4 lutego 2022 r. zakończyło się  36. posiedzenie Senatu, podczas którego rozpatrzono 11 ustaw. Izba odrzuciła 3 ustawy, do 4 wprowadziła poprawki,  a 4 ustawy przyjęła bez poprawek. Senatorowie podjęli też 1 uchwałę okolicznościową. 

Senat jednogłośnie, 92 głosami, podjął uchwałę w sprawie wsparcia Ukrainy (inicjatywa grupy senatorów).Tekst uchwały Marszałek Senatu Tomasz Grodzki wręczył ambasadorowi Ukrainy w Polsce  Andrijowi Deszczycy. W uchwale senatorowie podkreślają, że wolna Ukraina jest jednym z gwarantów bezpieczeństwa Polski, a Rzeczpospolita była pierwszym państwem, które uznało jej niepodległość. „Dziś, gdy Ukraina stanęła wobec śmiertelnego niebezpieczeństwa – groźby kolejnej inwazji – jest szczególnie ważne, by władze Rzeczypospolitej niezawodnie wspierały naszego sąsiada. Nie ma bowiem bezpiecznej Polski bez niepodległej Ukrainy” – czytamy w uchwale. Swoją uchwałą Senat wspiera polityczną i finansową pomoc dla Ukrainy, dostawy broni do tego państwa oraz udział żołnierzy krajów członkowskich NATO w szkoleniu ukraińskich wojsk. Senatorowie podkreślają, że celem eskalacji rosyjskich działań przy granicach Ukrainy jest destabilizacja Europy, co grozi „wybuchem największego konfliktu zbrojnego od czasów II wojny światowej. „Przed kolejną inwazją Rosji Ukrainę bezwarunkowo wspierają: Sojusz Północnoatlantycki, Unia Europejska i Stany Zjednoczone Ameryki” – czytamy w uchwale. Senat wyraża w niej również przekonanie, że dialog z Federacją Rosyjską jest możliwy, ale nie może się odbywać w sytuacji militarnego szantażu, podważania zasady nienaruszalności granic w Europie oraz ataków hybrydowych na demokratyczne instytucje. Warunkiem tego dialogu jest wycofanie wojsk rosyjskich z ukraińskiego przygranicza.

Senatorowie odrzucili ustawę o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Odrzucenie nowelizacji rekomendowały komisje: Nauki, Edukacji i Sportu, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Obrony Narodowej. Do stanowiska komisji nauki oraz obrony zgłoszono wniosek mniejszości o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Sprawozdawca połączonych komisji nauki i obrony senator Bogdan Zdrojewski wśród najważniejszych zarzutów podnoszonych wobec nowelizacji wskazał m.in. na prawdopodobieństwo wielokrotnego naruszenia konstytucji, dotyczące np. zmiany w realizacji zadań własnych gminy, jakim jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym wypadku edukacji publicznej. Jak mówił, zaniepokojenie budzą też przepisy, które mogą spowodować zmniejszenie aktywności organizacji pozarządowych w szkołach. Sprzeciw budzi również zwiększenie roli kuratorów kosztem gminnych samorządów, a także ich udział w procesie odwoływania dyrektorów placówek szkolnych podlegających gminie. Sprawozdawca mniejszości połączonych komisji senator Kazimierz Wiatr zwrócił uwagę na to, że wniosek o odrzucenie ustawy uzyskał poparcie tylko jednym głosem. W jego ocenie podczas dyskusji nad nowelizacją skupiono się tylko na wybranych aspektach, podczas gdy nowe przepisy dotyczą szeregu innych zagadnień, m.in. uregulowania kwestii nauczania zdalnego.W trakcie debaty przeciwnicy ustawy wskazywali, że nowelizacja stanowi zagrożenie dla polskiej oświaty, zawiera też zapisy niezgodne z konstytucją, uderza w samorząd, a także prawa uczniów i ich rodziców. Jak wskazywał senator Bogdan Klich, mamy do czynienia z kolejną ustawą kagańcową. O otwarcie polskiej szkoły i zróżnicowanie modeli edukacyjnych apelował senator Bogdan Zdrojewski. Jego zdaniem procedowana obecnie ustawa zmierza do centralizacji oświaty i upartyjnienia zarządzania szkołą. Poparcie dla ustawy deklarowali m.in. senator Małgorzata Kopiczko, Jerzy Czerwiński i Marek Komorowski. Jak wskazywał ten ostatni, debata, która odbyła się w komisjach i podczas posiedzenia plenarnego, miała mało merytoryczny charakter, prezentowała opinie tylko jednej strony – przeciwników nowelizacji prawa oświatowego. Według senatora Marka Komorowskiego debata skupiająca się przede wszystkim na funkcjonowaniu oświaty w Polsce pomijała szereg zagadnień, które znalazły uregulowanie  w tej ustawie, takich jak kwestie związane z klasami przygotowania wojskowego czy zdalnym nauczaniem.

Odrzucona nowelizacja przewiduje, że dyrektor szkoły lub placówki będzie miał obowiązek – nie później niż na 2 miesiące przed rozpoczęciem zajęć prowadzonych przez stowarzyszenia lub organizacje – uzyskać informację o planie ich pracy na terenie szkoły, konspekt zajęć i materiały wykorzystywane na oferowanych zajęciach, a także uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty w sprawie działania takiej organizacji w szkole lub placówce. Udział ucznia w zajęciach prowadzonych przez stowarzyszenia lub organizacje będzie wymagał pisemnej zgody pełnoletniego lub rodziców niepełnoletniego ucznia. Procedurze tej nie będą podlegać organizacje harcerskie. Jeśli dyrektor szkoły lub placówki oświatowej nie zrealizuje zaleceń wydanych przez kuratora oświaty i nie wyjaśni mu, dlaczego tego nie zrobił, kurator będzie mógł wystąpić do organu prowadzącego szkołę lub placówkę z wnioskiem o odwołanie dyrektora w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia ani możliwości odwołania się od tej decyzji. Nowelizacja wzmacnia również pozycję kuratora oświaty w kwestii wspólnych kompetencji organów prowadzącego i nadzoru pedagogicznego, a także rolę rady pedagogicznej, wprowadzając obowiązek opiniowania przez nią arkusza organizacyjnego pracy szkoły lub placówki. Z kolei dyrektor szkoły będzie miał obowiązek poinformowania nadzoru pedagogicznego o zmianach w arkuszu organizacyjnym. Nowela wprowadza też możliwość prowadzenia nauki zdalnej z innych powodów niż COVID-19 (zagrożenie bezpieczeństwa uczniów w związku z organizacją i przebiegiem imprez ogólnopolskich i międzynarodowych; temperatury zewnętrzne lub w pomieszczeniach, w których prowadzone są zajęcia, zagrażające zdrowiu uczniów; zagrożenia związane z sytuacją epidemiologiczną; nadzwyczajne zdarzenia zagrażające bezpieczeństwu lub zdrowiu uczniów), jeśli zawieszenie zajęć stacjonarnych trwa dłużej niż 2 dni, a także organizowania jej dla uczniów objętych indywidualnym nauczaniem lub hospitalizowanych. W Systemie Informacji Oświatowej (SIO) mają być zbierane informacje dotyczące działań szkoły wobec uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego i zajęć rewalidacyjnych oraz dzieci z opinią o wczesnym wspomaganiu rozwoju. Minister edukacji i nauki umożliwi Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych przeprowadzanie analiz przyczyn nieobecności nauczycieli w pracy z powodu urlopu macierzyńskiego lub czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, w tym monitorowania przyczyn, skali i cykliczności nieobecności zgodnie z danymi z SIO, co ma pozwolić na przygotowanie opracowań dotyczących nieobecności nauczycieli w pracy wskutek choroby, a także szacowanie skutków finansowych zmian przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Izba bez poprawek przyjęła ustawę o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (projekt senacki). Za przyjęciem ustawy opowiedziało się 95 senatorów, 1 był przeciw. Nowelizacja zakłada, że należące do rolnika zwierzęta nie będą wyłączane z egzekucji komornika obejmującej wszystkie nieruchomości gospodarstwa rolnego. Chodzi o kwestię zabezpieczenia kredytów zaciąganych przez rolników. Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego z grudnia 2021r. wyłączyła spod egzekucji zwierzęta i rzeczy ruchome potrzebne do prowadzenia gospodarstwa rolnego przez zadłużonego rolnika. Obecna nowela ogranicza częściowo te wyłączenia. Zgodnie z nią nie będzie można wyłączyć spod egzekucji m.in. zwierząt w razie równoczesnego skierowania egzekucji do wszystkich nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego prowadzonego przez dłużnika.