Aktualności

Wieczorem 22 lipca 2021 r. zakończył się drugi dzień obrad Senatu. Senatorowie tego dnia zapoznali się z  informacją o działalności Rzecznika Praw Dziecka za 2020 r.,  rozpatrzyli nowelizację Kodeksu postępowania administracyjnego oraz  ustawę o Agencji Badań Medycznych, a także 3 senackie projekty ustaw. Rozpoczęli też procedurę wyrazenia zgody na powołanie prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.

Senatorowie zapoznali się z informacją o działalności Rzecznika Praw Dziecka za 2020 r. wraz z uwagami o stanie przestrzegania praw dziecka, którą przedstawił rzecznik Mikołaj Pawlak. Podczas dyskusji senatorowie Koalicji Obywatelskiej zarzucali rzecznikowi niekompetencję, ideologizację jego urzędu i nietolerancję dla środowisk innych niż to, z którego sam się wywodzi. Oceniali, że uczestnicząc w dyskredytowania małoletnich osób nieheteronormatywnych, dawał pośrednie przyzwolenie na ich wykluczenie społeczne. Nie angażował się też w pomoc ofiarom pedofilii w Kościele. „Pragnąc chronić życie poczęte, rzecznik często zapomina i celowo ignoruje potrzeby dzieci żyjących w różnych środowiskach społecznych, w tym patologicznych” – powiedziała senator Ewa Matecka. Rzecznikowi zarzucano ponadto brak starania o niezwykle potrzebny, w związku z pandemią, rozwój psychiatrii dziecięcej i profesjonalnej opieki psychologicznej w szkołach.

Senat rozpatrzył ustawy:

Ustawę o zmianie ustawy o Agencji Badań Medycznych oraz niektórych innych ustaw(projekt rządowy), która rozszerza zakres zadań Agencji o wspieranie działalności innowacyjnej w ochronie zdrowia przez możliwość udzielania dofinansowania na realizację eksperymentów badawczych w rozumieniu ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, np. dotyczących zapobiegania rozprzestrzenianiu się epidemii COVID-19. Wprowadza ponadto zmiany w zakresie dokumentów potwierdzających prawo wykonywania zawodu.

Ustawę o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego (projekt komisyjny) dostosowującą przepisy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 12 maja 2015 r. (sygn. akt P 46/13). Zgodnie z nowymi przepisami, nie będzie można uchylić żadnej decyzji administracyjnej, nawet tej wydanej z rażącym naruszeniem prawa, jeżeli od jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 10 lat. Z mocy prawa mają też być umarzane wszystkie postępowania administracyjne, jeżeli od wydania decyzji upłynęło 30 lat.

Podczas debaty senator Jan Maria Jackowski podkreślił, że cieniem na państwo polskie kładzie się brak ustawy reprywatyzacyjnej po 1989 r. Rozpatrywana ustawa nie zamyka, jego zdaniem, tematu reprywatyzacji i roszczeń z tytułu utraconego mienia. Ustawę jako dopuszczalną w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2015 r. ocenił senator Kazimierz Michał Ujazdowski. Jak podkreślił, niezgodny z konstytucją jest obecny stan prawny i brak realizacji przez 6 lat wyroku TK, podjętego w kontekście nadużyć w tzw. reprywatyzacji warszawskiej. W ocenie senatora Jerzego Czerwińskiego ustawa, która wyszła z Sejmu, jest optymalna.

Odbyło się drugie czytanie projektów ustaw.

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego (inicjatywa Komisji Ustawodawczej) przewiduje, że w wypadku wniosku prokuratora o umorzenie postępowania z powodu niepoczytalności sprawcy i o zastosowanie środków zabezpieczających obecność podejrzanego na rozprawie ‒podczas przedstawiania przez oskarżyciela zarzutów ‒będzie obowiązkowa. Nie będzie musiałbyćon na rozprawie, jeżeli z opinii biegłych wynika, że byłoby to niewskazane, chyba że sąd uzna jego obecnośćza konieczną. wprowadzającego obowiązkową obecność na rozprawie niepoczytalnego sprawcy, wobec którego sąd orzeka o zastosowaniu środków zabezpieczających. Projekt wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 19 sierpnia 2020 r. (sygn. akt K 46/15).

Projekt ustawy o zmianie ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych oraz ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (inicjatywa Komisji Ustawodawczej) ma na celu usunięcie uchybień w prawie, zasygnalizowanych przez Trybunał Konstytucyjny w rozstrzygnięciu sygnalizacyjnym z 25 sierpnia 2020 r. (sygn. akt S 2/20). Zakłada, że osoba wnosząca skargę konstytucyjną będzie mogła zastrzec nieujawnianie swoich danych osobowych nie tylko w postanowieniach wydawanych podczas wstępnej kontroli skargi, ale we wszystkich orzeczeniach publikowanych w zbiorze „Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego”, ich uzasadnieniach i zdaniach odrębnych oraz w orzeczeniach ogłaszanych w dziennikach urzędowych. Zarządzając ogłoszenie orzeczenia, prezes Trybunału Konstytucyjnego poinformuje o takim zastrzeżeniu organ wydający dziennik urzędowy, a ten będzie miał obowiązek anonimizacji danych osobowych.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii (inicjatywa Komisji Nadzwyczajnej ds. Klimatu) umożliwia tworzenie spółdzielni energetycznych także na terenie gmin miejskich. Rozszerza też zakres ich działalności. Zgodnie z proponowanymi przepisami energia odnawialna, uzyskiwana w należących do spółdzielni instalacjach OZE, będzie mogła być wykorzystywana nie tylko na potrzeby członków spółdzielni lub oddawana do sieci, ale też magazynowana lub odsprzedawana innym podmiotom, pod warunkiem, że obrót energią nie będzie stanowił głównej działalności gospodarczej spółdzielni. Projekt likwiduje ponadto limit liczby członków spółdzielni; obecnie spółdzielnia nie może zrzeszać więcej niż tysiąc członków.

Senatorowie zapoznali się ze sprawozdaniem Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji z rozpatrzonych w 2020 r. petycji.

Senat rozpoczął procedurę wyboru prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Odpowiadając na pytania senatorów, dr Karol Nawrocki powiedział m.in., że polska historia wymaga zgody narodowej i współdziałania w imię prawdy o polskim doświadczeniu XX wieku. Jego zdaniem fundamentem IPN jest pielęgnowanie prawdy historycznej w kontekście narodowym i geopolitycznym. Zdaniem kandydata na prezesa  ważna jest skuteczna edukacja i nauka. Według niego IPN jest instytucjonalnym uosobieniem niepodległości i suwerenności Polski w kontekście prowadzenia własnej, suwerennej narracji historycznej i prowadzenia niczym nie skrępowanych badań historycznych. Kandydat mówił o ojcach niepodległości Polski i o potrzebie służenia Polsce pomimo różnic politycznych. „Uznaję, że narodowa zgoda i współdziałanie w imię prawdy o polskim doświadczeniu w XX wieku – o doświadczeniu dwóch przerażających totalitaryzmów: niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu, że tej zgody wymaga także polska historia w wielu kontekstach” – powiedział dr Nawrocki. Kandydat mówił też o swoich zamierzeniach – o powołaniu Biura Nowoczesnych Technologii, które ma poprawić skuteczność przekazu, zaangażowaniu w opiekę nad fundacjami i stowarzyszeniami, które gromadzą poza granicami Polski archiwalia, o usystematyzowaniu badań przyczynkarskich i regionalnych tak, by powstały monografie, np. o NSZZ „Solidarność”, czy Komunistycznej Partii Polski. Powiedział, że widzi potrzebę reformy przepisów lustracyjnych. W jego ocenie lustracji powinny podlegać osoby, które obejmują funkcje, a nie wszyscy kandydujący np. do rad gmin. Dr Nawrocki powiedział też, że nigdy nie był partyjny, ani nie składał takich deklaracji.