Narzędzia:

24. posiedzenie Senatu – trzeci dzień

legislacja 27.05.2021
Fot. Łukasz Kamiński, Kancelaria Senatu

27 maja br. zakończyło się 24. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła 2 ustawy, do jednej z nich wprowadziła poprawkę. Senatorowie podjęli też uchwałę okolicznościową i opinię.

Senat przyjął bez poprawek ustawę o ratyfikacji decyzji Rady (UE, Euratom) 2020/2053 z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej oraz uchylającej decyzję 2014/335/UE, Euratom (projekt rządowy), która wyraża zgodę na ratyfikowanie przez prezydenta decyzji 2020/2053, wprowadzającej zmiany w finansowaniu budżetu Unii Europejskiej. Ponadto, w związku z pandemią COVID-19, decyzja reguluje kwestie zaciągania przez Komisję Europejską pożyczek na finansowanie Europejskiego Instrumentu Odbudowy. Ratyfikacja tej decyzji przez wszystkie kraje członkowskie jest konieczna do uruchomienia zarówno Wieloletnich Ram Finansowych na lata 2021–27, jak i Funduszu Odbudowy. Polska z unijnego budżetu i Funduszu Odbudowy ma otrzymać łącznie 770 mld zł. Każde państwo członkowskie musi przygotować i przesłać do Komisji Europejskiej Krajowy Plan Odbudowy, będący podstawą do wypłaty środków z unijnego Funduszu Odbudowy.

Komisje: Budżetu i Finansów Publicznych oraz Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej proponowały wprowadzenie do ustawy ratyfikacyjnej preambuły, zobowiązującej polskie władze do wydatkowania unijnych środków zgodnie z zasadami sprawiedliwości, transparentności, praworządności oraz w interesie wszystkich obywateli. W wyniku głosowania ta poprawka nie uzyskała większości. W debacie potrzebę wprowadzenia preambuły uzasadniał wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz. Jak podkreślił, ma ona zagwarantować sprawiedliwe i transparentne wydatkowanie środków z Europejskiego Funduszu Odbudowy. W jego ocenie Prawo i Sprawiedliwość wielokrotnie łamało te zasady i dlatego trzeba było je zapisać w proponowanej preambule. O wycofanie preambuły apelował wicemarszałek Marek Pęk, przekonując, że jej umieszczenie w ustawie ratyfikacyjnej jest niezgodne z konstytucją, praktyką parlamentarną i zwyczajem międzynarodowym. Jak podkreślił, żadna z 25 dotychczasowych ratyfikacji nie zawiera preambuły. Zwrócił też uwagę, że preambuła nie odnosi się do ratyfikacji, a do Krajowego Planu Odbudowy.

Izba wprowadziła 1 poprawkę  do ustawy o zmianie ustawy o służbie zagranicznej (pilny projekt rządowy). Wykreśla ona wszystkie przepisy noweli poza regulacją uściślającą, jaki rodzaj nieobecności członka służby zagranicznej nie stanowi czasowej niemożności wykonywania obowiązków służbowych w placówce zagranicznej; zmiana ma na celu ochronę praw kobiet w ciąży.  Wprowadzając tę poprawkę, senatorowie uznali, że nadal aktualne są zastrzeżenia, które spowodowały 19 lutego br. odrzucenie przez Senat ustawy o służbie zagranicznej. Pomimo, że zaproponowana nowelizacja jest wyrazem refleksji wnioskodawców nad poprawnością zaproponowanych w niej rozwiązań, w dalszym ciągu nie realizuje ona zamierzonego celu, a wręcz może się przyczynić do pogłębienia problemów związanych z dotychczasowym funkcjonowaniem służby zagranicznej. Nowelizacja zmienia ustawę, która wejdzie w życie 16 czerwca 2021 r. Wprowadza m.in. definicję rodziny i członka rodziny pracownika służby zagranicznej. Rozszerza ochronę kobiet w ciąży –nieobecność z tytułu choroby przypadającej w czasie ciąży, urlopów: macierzyńskiego, ojcowskiego, rodzicielskiego oraz na zasadach urlopu macierzyńskiego, trwająca nieprzerwanie nie dłużej niż 182 dni w okresie każdego roku kalendarzowego, nie stanowi czasowej niemożności wykonywania obowiązków służbowych w placówce zagranicznej. Ustawa przewiduje również, że absolwenci Krajowej Szkoły Administracji Publicznej, którzy jako pracownicy korpusu służby cywilnej są zatrudnieni w MSZ, będą mogli przejść do pracy w służbie zagranicznej jedynie na podstawie zdanego egzaminu, bez konieczności odbycia aplikacji dyplomatyczno-konsularnej.

Senat jednogłośnie podjął uchwałę potępiającą działania władz Białorusi wymierzone w elementarne zasady prawa międzynarodowego. W uchwale senatorowie potępiają drastyczne działania władz Białorusi gwałcące elementarne zasady prawa międzynarodowego i cywilizowanego świata. Zdaniem senatorów wymuszenie lądowania samolotu linii Ryanair 23 maja 2021 r. w Mińsku, w celu uwięzienia niezależnego dziennikarza Romana Protasiewicza, było „aktem terroryzmu państwowego i niespotykanego barbarzyństwa”. W ocenie Senatu decyzje Rady Europejskiej rozszerzające sankcje przeciw reżimowi Łukaszenki to właściwa reakcja, która powinna być pierwszym krokiem do budowy strategii skutecznego przeciwstawiania się polityce represji. Kolejnym powinno być jak najszybsze i szerokie zastosowanie sankcji personalnych wobec przedstawicieli reżimu biorących udział w represjach wobec obywateli Białorusi. W uchwale Senat apeluje do instytucji europejskich i parlamentów państw demokratycznych o podjęcie wspólnych działań na rzecz uwolnienia wszystkich więźniów politycznych, wśród których są także działacze mniejszości polskiej na Białorusi: Andżelika Borys, Irena Biernacka, Maria Tiszkowska, Anna Paniszewa i Andrzej Poczobut. Senatorowie zwracają się także do wszystkich instytucji odpowiedzialnych za ochronę i promowanie praw człowieka o podjęcie solidarnych działań na rzecz zaprzestania represji przez władze Białorusi i przywrócenia podstawowych praw i wolności obywateli Białorusi oraz praw mniejszości żyjących w tym kraju.

Senat przyjął opinię w sprawie zasad wykorzystania Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, utworzonego przez Unię Europejską (inicjatywa grupy senatorów). Przedstawia ona oczekiwania, których wypełnienie, zdaniem senatorów, jest konieczne dla sprawnego, transparentnego, sprawiedliwego i pełnego wykorzystania środków z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności w Krajowym Planie Odbudowy (KPO). W ocenie senatorów co najmniej 40% środków przeznaczanych dla poszczególnych komponentów Krajowego Planu Odbudowy powinno znaleźć się w dyspozycji samorządów, a nakłady na ochronę zdrowia i wsparcie kadr medycznych powinny być znacząco zwiększone, aby doprowadzić do rzeczywistej przebudowy systemu ochrony zdrowia w system nowoczesny, efektywny, przyjazny pacjentowi i odporny na zagrożenia epidemiczne. Zdaniem senatorów konieczne jest też jak najszybsze przygotowanie ustawy wdrożeniowej, zawierającej zapisy gwarantujące sprawiedliwy, niewykluczający nikogo, skuteczny i transparentny sposób dystrybucji środków finansowych, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów zmarginalizowanych. Senatorowie proponują powołanie na poziomie regionalnym 16 instytucji koordynujących wdrażanie KPO, odpowiadających za wdrażanie jego transz regionalnych.

Więcej o posiedzeniu w Diariuszu Senatu

Zobacz inne aktualności Przejdż do wszystkich aktualności

8. posiedzenie Senatu

Izba zakończyła obrady.

Prace w komisjach senackich – 13 marca 2024 r.

Komisja Petycji rozpatrzyła 7 petycji.

7. posiedzenie Senatu

Zakończyło się 7. posiedzenie Senatu.