Aktualności

Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą spotkała się on-line z przedstawicielami Rady Polonii Świata. Senatorowie zapoznali się z działalnością Rady w 2020 r. i jej planami na 2021 i 2022 r. Jak poinformowała przewodnicząca Rady Polonii Świata Teresa Berezowska, pomimo pandemii regularnie organizowane są spotkania on-line przedstawicieli organizacji członkowskich, podczas których dyskutuje się o bieżącej działalności i problemach polskich środowisk na świecie. Poinformowała też, że 25 maja 2021 r. Rada planuje zorganizować – we współpracy z wiceprzewodniczącą komisji spraw emigracji senator Marią Koc i Związkiem Harcerstwa Polskiego działającym poza granicami kraju – wirtualną konferencję „Polki na emigracji”, poświęconą historii i roli kobiet w działalności polonijnej. Rada planuje również stworzenie wirtualnego Muzeum 2. Korpusu, w którym w jednym miejscu zostaną zgromadzone i udostępnione on-line bardzo bogate zbiory. Na jesieni planowany jest natomiast wirtualny zjazd Rady Polonii Świata, a pod koniec kwietnia 2022 r. odbędzie się walny zjazd jej członków, połączony z obchodami Dnia Polonii.

Przewodniczący komisji spraw emigracji senator Kazimierz Michał Ujazdowski zadeklarował, że komisja obejmie patronatem i wesprze organizację konferencji poświęconej roli kobiet w środowiskach polonijnych, będzie też śledzić, co się dzieje z projektem utworzenia wirtualnego Muzeum 2. Korpusu.

Skarbnik Rady Polonii Świata i prezes Konwentu Organizacji Polskich w Niemczech Aleksander Zając poinformowało wnioskach o dofinansowanie na 2021 r. złożonych przez Radę do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów za pośrednictwem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Dotyczą one m.in. dofinansowania kosztów utrzymania siedziby i bieżącej działalności Rady, utworzenia wirtualnego Muzeum 2. Korpusu, a także organizacji światowego zjazdu Polonii oraz zjazdu Rady Polonii Świata. Jak ustalono, ze względu na sytuację epidemiczną oba zjazdy zostaną przeniesione na 2022 r. Prezes Aleksander Zając poinformował również, że być może w połowie sierpnia 2021 r. uda się zorganizować obchody 30-lecia podpisania polsko-niemieckiego traktatu o dobrym sąsiedztwie, połączone z obchodami Dnia Polonii w Berlinie.

Bożena Kamińska, członkini Rady i wiceprezes Kongresu Polonii Amerykańskiej ds. polskich, mówiła o działaniach tej organizacji na rzecz Polonii w USA. Jak mówiła, kongres znajduje się obecnie w bardzo trudnej sytuacji i w zasadzie walczy o przetrwanie. Z powodu pandemii odeszło szereg zasłużonych działaczy Polonii amerykańskiej, a większość wydarzeń polonijnych zostało przełożonych ze względu na ścisły lockdown w USA, do 2022 r. odwołano wszystkie imprezy, także te najbardziej znane jak Parada Pułaskiego.  Obecnie najważniejszym zadaniem Kongresu Polonii Amerykańskiej jest przetrwanie, a także zapewnienie pomocy ekonomicznej i opieki medycznej polskim seniorom w USA, których sytuacja często jest bardzo trudna.

Prezes Rady Naczelnej Polonii Australijskiej Małgorzata Kwiatkowska poinformowała, że w czerwcu 2021 r. w Adelajdzie odbędą się uroczyste obchody 70-lecia Rady, przeniesione z z poprzedniego roku ze względu na pandemię. Zwróciła się też do komisji o przedstawienie australijskiej młodzieży polonijnej szczegółowych informacji na temat możliwości i warunków studiowania w Polsce.

Reprezentująca ZHP Organizację Harcerzy – Świat hm. Krystyna Reitmeier omówiła wirtualne przedsięwzięcia organizowane przez harcerzy, w tym Nadzwyczajny Zjazd Ogólny z udziałem około 150 delegatów ze świata.

W drugiej części posiedzenia senator Wiktor Durlak przedstawił sprawozdanie z posiedzenia Rady Oświaty Polonijnej przy ministrze edukacji i nauki, które odbyło się w trybie zdalnym 23 marca 2021 r. Podczas spotkania omówiono konkluzje raportu „Kondycja oświaty polonijnej – stan i potrzeby w warunkach epidemii”, sporządzonego na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych pod koniec 2020 r. przez Kongres Oświaty Polonijnej wśród dyrektorów szkół polonijnych i polskich za granicą oraz przedstawicieli organizacji prowadzących polonijne placówki oświatowe w 21 krajach. Z raportu wynika m.in., że w czasie pandemii szkoły musiały się szybko przystosować do nowych warunków funkcjonowania – wprowadzić nauczanie zdalne oraz zadbać o kompetencje cyfrowe nauczycieli, uczniów i rodziców. Niestety, nasiliły się problemy finansowe szkół, brak stabilizacji czy poczucia bezpieczeństwa. Sytuacja oświaty polonijnej jest bardzo zróżnicowana, np. w Argentynie, Belgii i Meksyku ze względu na nauczanie zdalne liczba uczniów szkół polonijnych wzrosła, w Kanadzie natomiast obserwowany jest jej spadek, a kilka szkół zawiesiło działalność w czasie pandemii. Z kolei na Ukrainie w wyniku reformy oświatowej zagrożony jest status szkół z polskim językiem nauczania. Bardzo trudna jest obecnie sytuacja szkolnictwa polskiego na Białorusi. Polscy nauczyciele i działacze oświatowi są prześladowani, a szkoły poddawane kontroli w zakresie treści nauczania.

Podczas posiedzenia przedstawiciele resortu edukacji i Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą omówili plan działań resortu w obszarze oświaty polonijnej w 2021 r., w tym ofertę szkoleń i studiów podyplomowych dla nauczycieli oraz kontynuację opracowywania podręczników przeznaczonych dla poszczególnych krajów.