Narzędzia:

22. posiedzenie Senatu – drugi dzień

25.03.2021
Fot. Michał Józefaciuk, Kancelaria Senatu

25 marca 2021 r. zakończyło się 22. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzyła 14 ustaw, 10 przyjęła z poprawkami, m.in. nowelizację o Sądzie Najwyższym. Zdecydowała też o wniesieniu do Sejmu 4 projektów ustaw, podjęła 3 uchwały okolicznościowe.

Na tym posiedzeniu planowano informację prezesa Rady Ministrów o stanie przygotowań do uruchomienia środków z Funduszu Odbudowy Unii Europejskiej, którą miał przedstawić sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Waldemar Buda. Z powodu jego nieobecności Marszałek Senatu przełożył ten punkt na następne posiedzenie Izby.  

W ostatnim dniu obrad, w rocznicę proklamowania niepodległej Białoruskiej Republiki Ludowej, senatorowie uczcili Dzień Wolności Białorusi, włączając się w akcję #LightForBelarus.

Senat, w obecności Jana Rulewskiego, uczestnika wydarzeń bydgoskich i senatora VII–IX kadencji, podjął uchwałę w 40. rocznicę wydarzeń marcowych w Bydgoszczy (inicjatywa grupy senatorów). Przypomniano w niej, że podczas sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej 19 marca 1981 r. doszło do napaści milicji na zaproszonych przedstawicieli bydgoskiego Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność”. „Po brutalnej akcji Milicji Obywatelskiej, zwłaszcza dotkliwym pobiciu Michała Bartoszcze, Mariusza Łabentowicza i Jana Rulewskiego, wydarzenia bydgoskie szybko nabrały wymiaru ogólnopolskiego, a wobec pobitych podjęto akcję dyskredytującą” – napisano w uchwale. Jak podkreślono, społeczeństwo polskie z całą mocą stanęło w obronie działaczy związkowych pobitych przez funkcjonariuszy reżimu komunistycznego. Dało temu wyraz w strajku ostrzegawczym, największym w powojennej historii Polski. Senat, uznając ówczesną postawę powszechnego, bezprecedensowego oporu przeciwko komunistycznej władzy, składa hołd i wyraża wdzięczność wszystkim jego uczestnikom.

Ustawy przyjęte z poprawkami.

Senat wprowadził 9 poprawek, głównie legislacyjnych, do ustawy o zmianie ustawy – Prawo celne oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Dodano m.in. przepis, określający, w jakich okolicznościach właściwy organ wyda decyzję o odmowie wpisu na listę agentów celnych. Nowela ma ujednolicić i usprawnić wydawanie decyzji w sprawie naliczania należności celnych i podatkowych oraz opłaty paliwowej i emisyjnej w związku z importem towarów. Zawiera przepisy dotyczące gier hazardowych, skraca też z 3 lat do roku okres przechowywania sygnału audiowizyjnego z salonów. Należności celne, podatkowe i opłaty z tytułu importu towarów będą określone przez naczelnika urzędu celno-skarbowego w 1 decyzji i po przeprowadzeniu jednego, wspólnego dla wszystkich tych należności i opłat, postępowania. Nowelizacja wprowadza ponadto rozwiązanie dotyczące identyfikacji cudzoziemców do celów podatkowych, dzięki czemu zatrudniani w naszym kraju będą mogli uzyskać numer PESEL. Nowe rozwiązania przewidują również zwrot opłaty paliwowej ze środków wcześniej wpłaconych do Krajowego Funduszu Drogowego, Funduszu Kolejowego i Funduszu Rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej.

Z 5 poprawkami legislacyjnymi senatorowie przyjęli ustawę o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Jedna z nich doprecyzowuje, że każdy pośrednik w obrocie nieruchomościami, w tym osoba prawna i jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, będzie ponosił taką samą odpowiedzialność za prowadzenie działalności z naruszeniem prawa. Ustawa ma na celu wdrożenie tzw. piątej dyrektywy AML, modyfikującej prawo unijne i zwiększającej transparentność przepływów finansowych. Ma to podnieść skuteczność organów odpowiedzialnych za wykrywanie środków pochodzących z działalności przestępczej bądź służących działalności terrorystycznej. Nowelizacja implementuje zapisy dyrektywy w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. Doprecyzowuje też listę instytucji obowiązanych, włączając do niej przedsiębiorców zajmujących się m.in. obrotem lub pośrednictwem w obrocie dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi i antykami, a także przechowywaniem dzieł sztuki, obrotem lub pośrednictwem w obrocie dziełami sztuki w ramach transakcji o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 tys. euro.

Izba wprowadziła 25 poprawek, w większości o charakterze legislacyjnym, doprecyzowującym i redakcyjnym, do ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Senatorowie opowiedzieli się za skreśleniem przepisów, które uznali za wykraczające poza zakres projektu ustawy wniesionego przez rząd. Dotyczy to m.in. wprowadzonych w trakcie prac sejmowych zmian w opłacie od tzw. małpek, czyli napojów alkoholowych w opakowaniach nie większych niż 300 ml. Postanowili zmienić też termin wejścia ustawy w życie z 1 maja na 1 lipca 2021 r. Zdecydowali ponadto o zniesieniu obowiązku udowodnienia przez podmiot, dla którego została wydana wiążąca informacja akcyzowa, że wyroby akcyzowe lub samochody osobowe, podlegające opodatkowaniu akcyzą, odpowiadają pod każdym względem klasyfikacji lub rodzajowi wyrobu albo samochodu, których dotyczy ta informacja akcyzowa. Nowela wprowadza rozwiązania uszczelniające system opłat akcyzowych, dotyczących m.in. rynku obrotu skażonym alkoholem etylowym, wyrobami energetycznymi czy suszem tytoniowym. Ma także wyeliminować nieprawidłowości w opodatkowaniu samochodów osobowych. Przewiduje, że od 2022 r. przedsiębiorcy będą składać deklaracje elektroniczne w zakresie akcyzy, co umożliwi automatyczną weryfikację i szybsze wykrycie firm dokonujących nadużyć, a w wypadku uczciwych przedsiębiorców pozwoli na szybsze wydawanie decyzji. Zmiany mają też umożliwić bardziej efektywne zwalczanie używania niżej opodatkowanego oleju opałowego do celów napędowych, a także utrudnić uzyskiwanie zezwoleń na obrót towarami akcyzowymi przez tzw. słupy i proceder odzyskiwania alkoholu etylowego z produktów zawierających alkohol częściowo skażony.

Senatorowie z 11 zmianami poparli ustawę o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Senackie poprawki umożliwiają organizacjom ekologicznym zaskarżanie wszystkich decyzji, a nie tylko wskazanych w noweli; chodzi m.in. o decyzje lokalizacyjne wydawane na podstawie specustaw. Jedna ze zmian przewiduje, że w Biuletynie Informacji Publicznej będzie udostępniana nie tylko treść zezwolenia inwestycyjnego, ale także decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji oraz niezbędna dokumentacja w sprawie postępowania środowiskowego. Kolejna usuwa ograniczenie czasowe publikowania treści decyzji w BIP. Następna poprawka wprowadza 7-dniowy termin na udostępnianie zainteresowanym podmiotom dokumentacji sprawy dotyczącej decyzji inwestycyjnej. Ustawa ma na celu usunięcie wskazanych przez Komisję Europejską uchybień w implementacji unijnej dyrektywy w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko (tzw. dyrektywa EIA). Nowe przepisy umożliwiają organizacjom ekologicznym i stronom postępowania wnoszenie odwołania od decyzji inwestycyjnej, a także składanie skarg do sądu administracyjnego w zakresie jej niezgodności z decyzją środowiskową.

Izba wprowadziła 4 poprawki legislacyjne do ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym (projekt rządowy), która implementuje unijne przepisy związane z interoperacyjnością systemu kolei oraz bezpieczeństwem kolejowym w Unii Europejskiej. Nowelizacja zmienia m.in. procedurę homologacji pojazdów kolejowych, zamiast dotychczasowego zezwolenia na dopuszczenia do eksploatacji pojazdu kolejowego, wydawanego przez prezesa Urzędu Transportu Kolejowego (UTK), zezwolenie na wprowadzenie pojazdu kolejowego do obrotu będzie wydawane przez Agencję Kolejową Unii Europejskiej. W ustawie zmieniono ponadto wymagania dotyczące systemów zarządzania bezpieczeństwem, tworzonych przez przewoźników kolejowych i zarządców infrastruktury.

Senat z 7 poprawkami przyjął ustawę o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Izba zdecydowała, że hulajnogą elektryczną będzie można się poruszać po drodze, na której obowiązuje prędkość nie większa niż 50 km/h, ale tylko wtedy, gdy wzdłuż tej drogi nie ma chodnika lub drogi dla rowerów, a także pod warunkiem jazdy, jak najbliżej krawędzi drogi. Ponadto kierujący hulajnogami elektrycznymi, innymi pojazdami i urządzeniami wspomagającymi ruch będą mogli poruszać się z prędkością dostosowaną do warunków ruchu, gdy ustawa dopuszcza ich jazdę po chodnikach i drogach dla pieszych. Przyjęte poprawki zmieniają też zasady postępowania z nieprawidłowo zaparkowanymi hulajnogami elektrycznymi. Obowiązek ich usuwania i pobierania opłat za parkowanie został zastąpiony obowiązkiem przestawiania lub traktowania jak rzeczy znalezione. Senackie poprawki umożliwiają ponadto zarządcy dróg planowanie i wykonanie oświetlenia przejść dla pieszych lub przejazdów dla rowerzystów, co oznacza, że nie będą one finansowane przez samorządy. Nowela określa zasady poruszania się hulajnogami elektrycznymi, urządzeniami transportu osobistego (elektryczne deskorolki i elektryczne urządzenia samopoziomujące) i urządzeniami wspomagającymi ruch (wrotki, rolki, deskorolki, hulajnogi). Zgodnie z nowymi przepisami hulajnogą elektryczną będzie można się poruszać przede wszystkim po drogach dla rowerów lub ścieżkach rowerowych z prędkością nie większą niż 20 km/h.

Senatorowie opowiedzieli się za przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r. (projekt rządowy) z 4 poprawkami. Jedna z nich ma na celu skreślenie przepisu dotyczącego uznaniowego przyznawania dodatku lub nagrody spisowej. Tym samym utrzymane zostaną obecne zasady przyznawania dodatków i nagród dla rachmistrzów spisowych. Nowelizacja wydłuża o 3 miesiące czas trwania narodowego spisu powszechnego. Będzie on trwał 6 miesięcy – od 1 kwietnia do 30 września 2021 r., a nie – jak pierwotnie przewidywano – do 30 czerwca 2021 r. Ustawa ujednolica także stawkę wynagrodzenia dla rachmistrzów spisowych bez względu na metodę przeprowadzania przez nich wywiadu z osobami fizycznymi, objętymi spisem powszechnym.

Izba z 3 zmianami przyjęła ustawę o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw (projekty senacki i poselski). Jedna z poprawek zakłada, że z nowych przepisów będą mogły skorzystać także te osoby, których kapitał początkowy, wysokość emerytury lub renty zostaną ustalone pomiędzy terminem wejścia ustawy w życie a 1 czerwca 2021 r. Kolejna przewiduje, że w przypadku zwolnienia z opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej członka Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych, opłatę ponosić będzie Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Ustawa zwiększa progi dochodowe uprawniające do jednorazowej i okresowej pomocy pieniężnej oraz umożliwia przyznanie 2 razy w roku jednorazowej pomocy pieniężnej m.in. działaczom opozycji antykomunistycznej i osobom represjonowanym. Będą oni mogli skorzystać też z całkowitego lub częściowego zwolnienia z opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej.

Senat wprowadził 3 poprawki do ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym (projekt prezydencki). Wydłużają one do 6 lat termin na wniesienie skargi nadzwyczajnej w sprawach, które uprawomocniły się po 17 października 1997 r., a także usuwają zmiany dotyczące procedury wyboru prezesów poszczególnych izb Sądu Najwyższego. Nowela wydłuża o 2 lata termin na wnoszenie przez prokuratora generalnego i rzecznika praw obywatelskich skarg nadzwyczajnych od prawomocnych orzeczeń zapadłych po wejściu w życie konstytucji z 1997 r. Wprowadza też zmiany w procedurze wyboru prezesów poszczególnych izb Sądu Najwyższego.

Senatorowie poparli z 5 zmianami ustawę o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (projekt poselski). Jedna z nich ma na celu wskazanie w ustawie, a nie w rozporządzeniu, osób, które będą uprawnione do przeprowadzania badania kwalifikacyjnego wykluczającego przeciwwskazania do szczepienia przeciw COVID-19. Będą mogli być to lekarze, dentyści, pielęgniarki, położne, felczerzy oraz ratownicy medyczni, fizjoterapeuci i diagności laboratoryjni mający odpowiednie kwalifikacje. Ustawa przewiduje, że na szczepienie przeciw COVID-19 obok lekarzy kwalifikować będą mogli także przedstawiciele innych zawodów medycznych. Grupa ta zostanie określona w rozporządzeniu ministra zdrowia. Nowelizacja przedłuża także okres obowiązywania aktualnych wykazów świadczeniodawców zakwalifikowanych do systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej, tzw. sieci szpitali, do końca 2021 r., z przesunięciem terminu kolejnej kwalifikacji na 1 października 2021 r.

Ustawy przyjęte bez poprawek.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) dostosowuje polskie przepisy do unijnego pakietu CRD V/CRR II, wprowadzającego wymogi kapitałowe dla instytucji finansowych ze względu na poprzedni kryzys finansowy. Nowe regulacje mają zwiększyć odporność banków na kryzysy finansowe. Prawo bankowe obejmie swoim zakresem finansowe spółki holdingowe i finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej, obecnie nieobjęte nadzorem finansowym.

Ustawa zmieniająca ustawę o zmianie ustawy – Prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw (projekt poselski) do końca 2021 r. wydłuża termin podjęcia przez samorządy województw (sejmiki) uchwał dotyczących podziału województw na obwody łowieckie.

Ustawa o zmianie ustawy o transporcie drogowym (projekt rządowy) wprowadza europejski system wymiany informacji o pojazdach użytkowych wykazujących poważne lub niebezpieczne usterki wykryte podczas kontroli drogowej. Informacje mają być wysyłane do tego kraju w UE, gdzie dany pojazd został zarejestrowany. Wymiana informacji o pojazdach z usterkami będzie się odbywała z wykorzystaniem danych zgromadzonych w Centralnej Ewidencji Naruszeń (CEN), czyli systemie informatycznym prowadzonym przez głównego inspektora transportu drogowego.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) określa zasady pozyskiwania i przetwarzania danych rejestrowych potrzebnych do prowadzenia przez ministra właściwego ds. oświaty i wychowania monitoringu karier absolwentów publicznych i niepublicznych szkół ponadpodstawowych.

Senat przyjął i zadecydował o wniesieniu do Sejmu 4 projektów ustaw.

Projekt ustawy o Agencji Spójności i Rozwoju (inicjatywa grupy senatorów) przewiduje utworzenie politycznie bezstronnej i profesjonalnej agencji, której celem ma być programowanie i zarządzanie środkami finansowymi Unii Europejskiej z Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności. W skład agencji weszliby przedstawiciele parlamentu, administracji rządowej i samorządu terytorialnego. Zadania agencji to m.in. wybór projektów do dofinansowania, zawieranie z wnioskodawcami umów o dofinansowanie projektu lub podejmowanie decyzji o dofinansowaniu projektu, zlecanie płatności, prowadzenie kontroli realizacji programu operacyjnego, w tym weryfikacja prawidłowości wydatków ponoszonych przez beneficjentów, ewaluacja programu operacyjnego, monitorowanie postępów realizacji programu operacyjnego.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (inicjatywa grupy senatorów) umożliwia nieodpłatne przekazywanie jednostkom samorządu terytorialnego nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na cele związane z założeniem terenów zieleni pod warunkiem, że jest to zgodne z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku jego braku – studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (inicjatywa komisji: Nadzwyczajnej ds. Klimatu, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Zdrowia) zakłada zwiększenie kwoty na walkę z zanieczyszczeniem powietrza do 0,5% PKB roku poprzedniego, czyli ok. 11 mld zł rocznie. Przewiduje m.in. utworzenie Funduszu Ochrony Powietrza oraz podniesienie rangi Krajowego Programu Ochrony Powietrza, a także Gminnych Planów Zaopatrzenia w Energię. Wprowadza także zmiany w systemie oceny jakości powietrza i obniżenie progu przekroczenia norm dotyczących cząsteczek MP10, przy którym ogłasza się alarm. Przewiduje ponadto wprowadzenie ulg podatkowych przy wymianie źródeł ciepła i modernizacji budynków w celu większej energooszczędności, a także dodatek ekologiczny, który byłby wypłacany wraz z dodatkiem mieszkaniowym.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o pracowniczych planach kapitałowych (inicjatywa grupy senatorów) umożliwia objęcie ustawą o pracowniczych planach kapitałowych także pracowników biur poselskich, senatorskich oraz biur klubów i kół. Zgodnie z proponowanymi przepisami, zatrudniający takie osoby, czyli przewodniczący klubów lub kół parlamentarnych, posłowie i senatorowie, będą mogli zawrzeć umowy o prowadzenie pracowniczych planów kapitałowych w terminie 45. dnia miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy, a umowy o zarządzanie pracowniczymi planami kapitałowymi − nie później niż 10 dni roboczych przed upływem tego terminu.

Izba podjęła też uchwały okolicznościowe.

W uchwale w sprawie uczczenia twórców konstytucji marcowej 1921 roku (inicjatywa grupy senatorów) senatorowie przypominają, że konstytucja, uchwalona 17 marca 1921 r., w preambule nawiązywała do spuścizny Konstytucji 3 maja. Bazowała na dorobku europejskiej myśli i praktyki konstytucyjnej, z którego zaczerpnięto wiele nowatorskich rozwiązań. Była nowoczesną, jedną z najbardziej demokratycznych wówczas ustaw zasadniczych na świecie. Uchwalona została w wyniku wypracowanego kompromisu pomiędzy wszystkimi siłami politycznymi. Broniła interesów obywateli, gwarantując wszystkim ochronę życia, wolności i majątku bez względu na pochodzenie, rasę, narodowość, język czy wyznanie. Jak napisali senatorowie, konstytucja marcowa była aktem wyjątkowym również dlatego, że wyznaczała moment wskrzeszenia państwa po ponad 100-letniej niewoli, moment odbudowy i tworzenia na nowo Rzeczypospolitej Polskiej i jej nowoczesnego społeczeństwa.

W uchwale w związku z 30. rocznicą powstania Grupy Wyszehradzkiej (inicjatywa członków Prezydium Senatu) Senat wyraża uznanie i głęboką wdzięczność za fundamentalny akt polityczny, jakim było zainaugurowanie współpracy Grupy Wyszehradzkiej 15 lutego 1991 r. W uchwale przypomniano, że 30 lat temu prezydenci Polski i Czechosłowacji − Lech Wałęsa i Václav Havel oraz premier Węgier József Antall odbyli historyczne spotkanie w Wyszehradzie. Dało ono początek regionalnej współpracy państw Europy Środkowej na rzecz bezpieczeństwa, rozwoju oraz integracji europejskiej i euroatlantyckiej. Jak czytamy w uchwale, szczególne znaczenie dla pogłębiania współpracy regionalnej ma wymiar parlamentarny Grupy Wyszehradzkiej, w tym współpraca w ramach komisji branżowych i parlamentarnego zespołu szybkiego reagowania w sprawach kontrolowania zasady pomocniczości.

Więcej o posiedzeniu w Diariuszu Senatu

 

Zobacz inne aktualności Przejdż do wszystkich aktualności

8. posiedzenie Senatu

Izba zakończyła obrady.

Prace w komisjach senackich – 13 marca 2024 r.

Komisja Petycji rozpatrzyła 7 petycji.

7. posiedzenie Senatu

Zakończyło się 7. posiedzenie Senatu.