Aktualności

Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponowała ponad 20 poprawek do nowelizacji ustawy o działach administracji rządowej. 

Podczas posiedzenia ustawę, uchwaloną z inicjatywy rządu,  przedstawił zastępca szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Rafał Siemianowski. Jak wyjaśnił, dostosowuje ona strukturę administracji rządowej do przeprowadzonej niedawno rekonstrukcji Rady Ministrów, przewidującej m.in. zmniejszenie liczby ministerstw. Zaproponowane zmiany mają też na celu zwiększenie efektywności, przy jednoczesnym zmniejszeniu kosztów działania administracji rządowej. Chodzi też o efektywne wykorzystanie pracowników administracji rządowej, stąd zmiany wprowadzone w ustawach o pracownikach państwowych i służbie cywilnej. Łącznie ustawa nowelizuje ponad 60 ustaw.

Ustawa o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw przewiduje m.in. wyodrębnienie nowych działów: geologia, leśnictwo, łowiectwo, centrum administracyjne rządu, a także utworzenie Narodowego Centrum Sportu. Centrum administracyjne rządu ma określać strategiczne kierunki rozwoju państwa i oceniać funkcjonalność jego struktur, analiz, prognoz i ocen skutków społeczno-gospodarczych projektowanych regulacji. Będzie także koordynować działania związane ze współdziałaniem rządu i premiera z prezydentem, Sejmem, Senatem i innymi organami państwowymi. Narodowe Centrum Sportu przejmie część obowiązków dotychczasowego Ministerstwa Sportu.

Senatorowie zapoznali się też z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło ponad 20 uwag do rozpatrywanej ustawy i zaproponowało stosowne poprawki. W opinii wskazano m.in. na wątpliwości natury konstytucyjnej dotyczące rozwiązań prowadzących do możliwości zawieszenia pracownikom administracji rządowej statusu członków korpusu służby cywilnej oraz przeniesienia w jego skład podsekretarzy stanu.

Senatorowie dysponowali też opiniami, w większości krytycznymi, przedstawionymi m.in. przez Stowarzyszenie Absolwentów Krajowej Szkoły Administracji Państwowej, związki zawodowe w Lasach Państwowych, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, Radę Krajową Sekcji Administracji Skarbowej NSZZ „Solidarność” czy NSZZ „Solidarność” Służby Zagranicznej RP.

W kolejnych głosowaniach komisja samorządu terytorialnego zarekomendowała Senatowi m.in. skreślenie art. 4 ustawy, przewidującego, że prezes Rady Ministrów będzie mógł w rozporządzeniu wskazywać komórki organizacyjne w urzędach administracji rządowej, których pracownicy nie będą objęci statusem członka służby cywilnej, lecz będą urzędnikami państwowymi. Według senackiego biura legislacyjnego budzi on wątpliwości natury konstytucyjnej. Zawarte w tym artykule przepisy nowelizujące ustawę o pracownikach urzędów państwowych nie tylko zmieniają status już pracujących osób, oznaczają także zmianę wymagań i zasad dotyczących naboru nowych pracowników i ich kwalifikacji. Chodzi m.in. o rezygnację z otwartego i konkurencyjnego naboru czy zniesienie obowiązku zachowania bezstronności i neutralności politycznej. Propozycję skreślenia tego artykułu zgłosili senatorowie Krzysztof Kwiatkowski i Wadim Tyszkiewicz. Zdaniem senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego rząd chce w ten sposób rozstać się z dużą grupą urzędników służby cywilnej, którzy kierowali się w swojej pracy przede wszystkim interesem państwa. Według senatora Wadima Tyszkiewicza zgoda na takie rozwiązanie to otwarcie furtki do nadużyć i upolitycznienia służby cywilnej.

Komisja samorządu zaproponuje też Senatowi skreślenie art. 40, włączającego do korpusu służby cywilnej osoby zajmujące dotychczas politycznie umocowane stanowiska podsekretarza stanu. Zdaniem senackiego biura legislacyjnego takie rozwiązanie może budzić wątpliwości konstytucyjne w świetle art. 153 ustawy zasadniczej, stanowiącego, że w celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa, w urzędach administracji rządowej działa korpus służby cywilnej.

Kolejna poprawka poparta przez komisję samorządu przesądza, że prezes Rządowego Centrum Legislacji bierze udział w posiedzeniach Rady Legislacyjnej bez prawa udziału w głosowaniach. Postanowiono też, że osoby zapraszane do udziału w pracach Rady Legislacyjnej, m.in. pracownicy administracji rządowej i innych instytucji państwowych, uczestniczący w pracach Rady w ramach wykonywanych obowiązków służbowych, nie będą z tego tytułu dodatkowo wynagradzane. Jak przekonywał senator Krzysztof Kwiatkowski, za wykonywanie swoich obowiązków nie można pobierać dodatkowego świadczenia finansowego.

Inna z zaproponowanych poprawek przywraca wymagania wobec kandydatów na wyższe stanowiska w służbie zagranicznej – podsekretarza stanu, dyrektora lub zastępcy dyrektora kierującego departamentem. Takie osoby będą musiały zdać egzamin dyplomatyczno-konsularny i znać co najmniej 2 języki obce.