Aktualności

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych 24 listopada 2020 r. będzie kontynuowała prace nad nowelizacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw.  Komisja wówczas podejmie decyzję w sprawie wniesienia poprawek do ustawy.

Nowelą tej ustawy Senat zajmie się podczas 18. posiedzenia, które rozpocznie się 25 listopada 2020 r.

Przewodniczący komisji Kazimierz  Kleina prosił senatorów, ekspertów i zainteresowanych partnerów społecznych o zgłaszanie komisji propozycji poprawek.

Wiceminister finansów Jan Sarnecki powiedział, że podstawowym celem tej noweli jest poprawa kondycji sektora małych i średnich przedsiębiorstw w sytuacji spowodowanej przez pandemię.  Jego zdaniem firmom potrzeba trzech rzeczy, które da im ta ustawa. „Po pierwsze niskich podatków, które pozwolą firmom na tworzenie finansowych poduszek bezpieczeństwa i inwestowanie, gdy jest to dla nich korzystne. Po drugie firmy potrzebują bezpieczeństwa, maksymalnej prostoty rozliczeń. Firmy potrzebują także równych warunków konkurencji” – powiedział wiceminister. Dodał, że celem ustawy jest także uszczelnienie systemu podatkowego - walka z unikaniem płacenia podatków przez duże firmy. Minister podkreślił, że objęcie CIT-em spółek komandytowych rekomenduje OECD i rozwiązanie takie wprowadziło już 12 państw Unii Europejskiej.

Senacki legislator zgłosił do ustawy szereg zastrzeżeń natury konstytucyjnej. Przede wszystkim, w ocenie legislatora, narusza ona zasadę ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Nie jest dopuszczalne dokonywanie zmian obciążeń daninowych w ciągu roku podatkowego w zakresie dotyczącym podatków płaconych w cyklu rocznym, a zmiany ustawowe odnośnie do podatku dochodowego od osób fizycznych powinny być ogłaszane  co najmniej na miesiąc przed końcem poprzedniego roku podatkowego tj. do dnia 30 listopada. Legislator zwrócił uwagę na to, że prezydent będzie miał 4 dni na podpisanie ustawy, jeśli Senat ją uchwali 25 listopada. Legislator  zwrócił uwagę na to, że opodatkowanie spółek komandytowych podatkiem od osób prawnych będzie skutkowało podwójnym opodatkowaniem tych podmiotów, gdyż niezależnie od opodatkowania właściwym podatkiem dochodowym wspólników tych spółek, podatkiem od osób prawnych będzie podlegał dochód spółek jako jednostek organizacyjnych.  Ponadto, zdaniem legislatora, poddanie spółek komandytowych oraz spółek jawnych nowemu reżimowi podatkowemu zgodnie z tą ustawą nie zapewni odpowiedniego okresu vacatio legis. Zmiana reguł opodatkowania aktywności gospodarczej jednostek stanowi szczególne uzasadnienie ustanowienia dłuższych okresów dostosowawczych.

Partnerzy społeczni obecni na posiedzeniu zarzucali ograniczenie ulgi abolicyjnej i podwójnego opodatkowania osób pracujących za granicą, czy opodatkowania studentów pracujących poza Polską. Minister odpowiedział, że zmiany obejmą jedynie osoby, które mieszkają w Polsce, ale przez mniej niż sześć miesięcy w roku i pracują za granicą. W takich przypadkach  podatek bardzo często nie jest płacony ani w miejscu pracy ani w miejscu zamieszkania.Dodał, że ulga abolicyjna bardzo często służy nieuczciwym firmom, żeby w ogóle nie płacić podatku w Polsce.

Według ekspertów zajmujących się spółkami komandytowymi nowelizacja ustawy wprowadzająca opodatkowanie spółek komandytowych CIT nie wpłynie na uszczelnienie systemu podatkowego, a jedynie przyczyni się do likwidacji tych spółek.

Senator Zygmunt Frankiewicz zwrócił uwagę, że rozszerzenie zryczałtowanego opodatkowania uszczupli dochody jednostek samorządu terytorialnego i zapowiedział złożenie w tej sprawie poprawki.

Komisja  24 listopada br. będzie kontynuowała także prace nad ustawą o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw tzw. estoński CIT. Przewodniczący komisji Kazimierz Kleina zapowiedział, że komisja zajmie się wtedy poprawkami do tej ustawy. Zaapelował do uczestników posiedzenia i obserwatorów o zgłaszanie propozycji poprawek do ustawy. Senat zajmie się ustawą na rozpoczynającym się 25 listopada br. posiedzeniu.

System estoński, według wiceministra finansów Jana Sarnowskiego, jest rozwiązaniem stymulującym rozwój i innowacyjność tak potrzebną  w walce z kryzysem. Celem tej ustawy jest pomoc przedsiębiorcom, wsparcie ich w powrocie na ścieżkę wzrostu. Zatrzymanie zysków w spółce to jeden ze sposobów na zwiększenie płynności finansowej firm i zabezpieczenie się przed kryzysami. Firmy które skorzystają z estońskiego CIT, nie będą płacić podatku w miesięcznych czy kwartalnych zaliczkach ani dokonywać rocznych rozliczeń. Podatek zapłacą dopiero w momencie, gdy osiągnięty w firmie zysk wspólnicy zdecydują się przeznaczyć na własne, a nie biznesowe cele. Im dłużej środki pozostają w firmie zwiększając jej płynność, odporność na kryzys i zdolność inwestycyjną, tym wyższa korzyść podatkowa dla przedsiębiorstwa – mówił wiceminister finansów Jan Sarnowski. Zaznaczył, że jest to rozwiązanie pilotażowe dlatego obejmuje na razie spółki z o.o. i spółki akcyjne.

Zdaniem senackiego legislatora jeśli ustawodawca  przyznaje określonym podatnikom prawo do skorzystania z preferencyjnych form opodatkowania musi to czynić z poszanowaniem zasady równości podatkowej.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyła „Raport z wykonywania wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przez Polskę za 2019 rok”, przygotowany przez pełnomocnika ministra spraw zagranicznych ds. postępowań przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka na podstawie materiałów przedłożonych przez poszczególne resorty i inne podmioty odpowiedzialne za wykonanie orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC). Raport przedstawił wiceminister spraw zagranicznych Piotr Wawrzyk. W trakcie dyskusji senatorowie Michał Seweryński i Aleksander Pociej pytali go m.in. o rozwiązanie problemu przewlekłości postępowań sądowych wskazywanej w orzeczeniach ETPC dotyczących Polski. Zdaniem senatora Aleksandra Pocieja mimo wielu „szumnych zmian” w polskim wymiarze sprawiedliwości problem pozostaje ciągle nierozwiązany, a postępowania wręcz się wydłużyły. Przewodniczący komisji praw człowieka pytał też o publikację orzeczeń ETPC przez Trybunał Konstytucyjny i procedurę wyboru polskiego sędziego do ETPC. Powołał się m.in. na niepokojące informacje z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i od polskiej adwokatury. W tym kontekście jako niepokojący fakt senator przytoczył 3-krotne odrzucenie przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy polskich list z kandydatami do komitetu przeciwko torturom ze względu na to, że znalazły się na nich osoby pracujące w administracji czy zależne od obozu władzy. Odpowiadając, wiceminister Piotr Wawrzyk podkreślił, że procedura wyboru polskich kandydatów na stanowisko sędziego ETPC prowadzona jest na podstawie dokumentu z 2011 r. Jak wyraz pełnej otwartości obecnych władz wskazał, że obecnie dopuszczono możliwość wskazywania osób niebędących pracownikami danych instytucji.  Wiceminister spraw zagranicznych podkreślił, że w procesie wyboru kandydatów chodzi o przejrzystość i transparentność wszelkich związanych z nim procedur. Jak mówił, ze względu na oczekiwania opinii publicznej zwrócono się do kandydatów z pytaniem o upublicznienie ich danych. Zauważył  jednak, że jest to duża grupa osób, a w grę wchodzi także ustawa o ochronie danych osobowych i osobiste interesy samych zainteresowanych związane z ich miejscem pracy czy przebiegiem kariery zawodowej.

Przedstawiając raport z wykonywania wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przez Polskę w 2019 r., wiceminister Piotr Wawrzyk podkreślił, że skuteczna implementacja wyroków ETPC to proces złożony, często długotrwały i wymagający podejmowania licznych działań we współpracy między Ministerstwem Spraw Zagranicznych i wszystkimi organami władzy publicznej zarówno władzy wykonawczej, ustawodawczej, jak i sądowniczej. Jak poinformował, w 2019 r. wykonano 41 orzeczeń Trybunału. Podkreślił też, że 2019 r. był kolejnym rokiem, w którym doszło do zmniejszenia liczby orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka będących w trakcie wykonywania; na koniec tego roku  w nadzorze Komitetu Ministrów Rady Europy pozostało 98 takich orzeczeń i jest to najmniejsza liczba spraw pozostających w wykonaniu w porównaniu do lat 2011–16. Wiceminister Piotr Wawrzyk podkreślił też rolę parlamentu w procesie wykonywania wyroków i ich implementacji. Jako ważny przykład takich działań wskazał senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Jego przyjęcie pozwoliłoby na zamknięcie nadzoru nad wykonywaniem wyroku w sprawie Grabowski p. Polsce, a przede wszystkim przyczyniłoby się do usunięcia luki prawnej i wzmocnienia w Polsce ochrony osób małoletnich pozbawionych wolności.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji postanowiła ponadto rekomendować Izbie poprawki do ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, zaproponowane przez przewodniczącego komisji senatora Aleksandra Pocieja i senackie biuro legislacyjne.

Omawiając nowelizację, wiceminister sprawiedliwości Anna Dalkowska poinformowała, że wprowadza ona w odniesieniu do osób, które będą kończyć aplikacje sędziowską albo prokuratorską w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, wymóg legitymowania się wyłącznie polskim obywatelstwem. Przewiduje ponadto, że dla roczników aplikacji rozpoczętych po wejściu nowelizacji w życie aplikantowi będzie przysługiwać 21 dni kalendarzowych wolnych od zajęć i praktyk w pierwszym, drugim i trzecim roku odbywania aplikacji sędziowskiej, czyli w sumie 63 dni „urlopu”.

Odnosząc się do wprowadzanych ustawą nowych zasad przyznawania urlopów, przewodniczący komisji senator Aleksander Pociej zaproponował poprawki, które przepisy w dotychczasowym brzmieniu stosują wobec aplikantów obecnego trzeciego roku, a dla obecnego pierwszego i drugiego roku wprowadzają przepisy przejściowe.

Zastrzeżeń komisji nie budziła ustawa o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie udziału w niektórych wyborach przez obywateli jednego Państwa zamieszkujących na terytorium drugiego Państwa, podpisanej w Warszawie dnia 29 maja 2020 r. Poparto ją bez poprawek. Umowa przyznaje polskim obywatelom mieszkającym w Wielkiej Brytanii prawa wyborcze w wyborach samorządowych, analogiczne do tych, które mieli do czasu wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej 31 stycznia 2020 r.

Podczas tego posiedzenia komisja praw człowieka rozpatrzyła 6 petycji i zdecydowała o kontynuowaniu prac nad 2 z nich. Pierwsza (P10-38/20) dotyczyła ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego. Autor petycji proponował 100-procentową zniżkę na przejazdy kolejami regionalnymi dla osób z odznaką „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”. Komisja postanowiła, że zwróci się do Związku Miast Polskich, sejmików województw, a także ministerstw: Infrastruktury i Zdrowia o ocenę skutków finansowych takiej inicjatywy ustawodawczej. Druga petycja (P10-51/20) dotyczyła ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i zawierała postulat zniesienia podatku od zysków kapitałowych lub ograniczenia tego zniesienia do inwestycji dłuższych niż 12 miesięcy. W tym wypadku komisja zdecydowała zwrócić się o opinię do Związku Banków Polskich.