Aktualności

Senatorowie z Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu krytycznie ocenili informację na temat założeń i planów polityki klimatycznej rządu, przedstawioną przez wiceministra klimatu Adama Guibourgé-Czetwertyńskiego. Jak mówił przewodniczący komisji senator Stanisław Gawłowski, zaprezentowane w niej kierunki dochodzenia do neutralności klimatycznej „zostały zrujnowane 20 minut temu” przez porozumienie zawarte z górnikami przez rząd. O koordynowanie rządowych działań dotyczących realizacji polityki klimatycznej apelowała wicemarszałek Gabriela Morawska–Stanecka. Jej zdaniem ostatnie 30 lat i kolejne reformy polskiego górnictwa dowiodły wciąż zmieniającego się i niekonsekwentnego podejścia do transformacji energetycznej. Jak podkreśliła, w tej kwestii działania rządu powinny być konsultowane ponad podziałami politycznymi, a przyjęte ustalenia konsekwentnie realizowane przez kolejne ekipy rządzące. Wicemarszałek apelowała też, by przygotowując ludzi na konieczne zmiany, uczciwie z nimi rozmawiać i mówić prawdę. Senatorowie zarzucali rządowej informacji nadmierną ogólnikowość i koncentrowanie się głównie na kwestiach związanych z modernizacją energetyki. Wskazywano również na ogromne znaczenie edukacji ekologicznej dla skutecznej realizacji polityki rozwojowej. Mówiono o potrzebie uświadamiania społeczeństwu znaczenia polityki klimatycznej i dochodzenia do neutralności energetycznej. Senator Magdalena Kochan apelowała, by w centrum wszystkich działań zmierzających do osiągnięcia neutralności energetycznie zawsze znajdował się człowieka. Na ścisły związek polityki klimatycznej z polityką zdrowotną zwracały uwagę senator Alicja Chybicka i senator Beata Małecka-Libera.

Jak mówił wiceminister klimatu Adam Guibourgé-Czetwertyński, osiągniecie neutralności klimatycznej jest największym wyzwaniem stojącym obecnie zarówno przed Polską, jak i Unią Europejską. Nie jest to tylko kwestia modernizacji energetyki, dotyczy ono nieomal wszystkich obszarów naszego życia: tego jak się poruszamy, co jemy, w jaki sposób żyjemy. Mówiąc o konieczności modernizacji polskiej energetyki przypomniał, że 70% polskich bloków energetycznych ma ponad 30 lat. Uwzględniając zachodzący postęp technologiczny, należy się też zastanowić, jak ma wyglądać nasz miks energetyczny.

O zaangażowanie i ambitne przywództwo polskiej klasy politycznej we wprowadzaniu polityki klimatycznej apelował prezes Fundacji WWF Polska Mirosław Proppé, przedstawiając raport „Zeroemisyjna Polska 2050”. Zdaniem autorów raportu uniknięcie katastrofy klimatycznej możliwe będzie tylko dzięki osiągnięciu najpóźniej do 2050 r. globalnej neutralności klimatycznej, czyli równowagi między emitowaniem i pochłanianiem gazów cieplarnianych. Niestety, dotychczasowy zasięg polskiej debaty o neutralności klimatycznej jest niezadowalający. Przedstawiony senatorom raport zawiera szereg rekomendacji, wypracowanych we współpracy z wiodącymi ekspertami z sektora publicznego, prywatnego i pozarządowego. Przedstawione wnioski dotyczą budownictwa, energetyki, transportu, rolnictwa i leśnictwa. Zdaniem autorów raportu w każdym z tych obszarów za realistycznym myśleniem o osiągnięciu neutralności klimatycznej muszą podążać zmiany mające na celu natychmiastowe ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Należy zacząć od zaprzestania działań sprzecznych z osiągnięciem neutralności klimatycznej, m.in. osuszania torfowisk, blokowania rozwoju odnawialnych źródeł energii, braku zrównoważonej polityki transportowej czy nieoptymalnej termomodernizacji budynków. Należy też podjąć strukturalne, wręcz fundamentalne, zmiany w funkcjonowaniu całych sektorów gospodarki, co będzie wymagać wielkiej determinacji i gruntownego zaplanowania procesu. Autorzy raportu postulują podjęcie pilnych działań w każdym sektorze gospodarki, zapewniając spójność tworzonych tam polityk z zeroemisyjnością. «Konieczne jest postawienie sobie ambitnego, cywilizacyjnego celu: zbudowania gospodarki neutralnej klimatycznie. Odejście od pytania „czy?”, na rzecz pytania „jak?”» – napisano w raporcie.

Senatorowie z Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu rozpatrzyli także ustawę o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw i postanowili zarekomendować Izbie wprowadzenie do niej poprawek legislacyjnych i redakcyjnych, zaproponowanych przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Jak mówił wiceminister klimatu Adam Guibourgé-Czetwertyński, nowela ma na celu poprawę efektywności energetycznej, walkę ze smogiem i ubóstwem energetycznym poprzez udoskonalenie działania programów antysmogowych „Czyste powietrze” i „Stop smog”, wsparcie samorządów w identyfikacji źródeł niskiej emisji budynków dzięki utworzeniu Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Przewiduje zmniejszenie z 2 do 1% lub 20 budynków minimalnej liczby budynków jednorodzinnych, która umożliwi samorządom staranie sie o środki z programu, a także zmniejszenie z 50 do 30% wymaganej redukcji zapotrzebowania na ciepło grzewcze łącznie dla wszystkich przedsięwzięć niskoemisyjnych gminy, w tym m.in. przyłączenia budynku do sieci elektroenergetycznej, modernizacji przyłącza ciepłowniczego, gazowego lub elektroenergetycznego. Z tworzonego ustawą Funduszu Ekologicznego Poręczeń i Gwarancji będą udzielane gwarancje lub poręczenia spłaty kredytów i pożyczek na projekty ekologiczne.

Podczas dyskusji senator Joanna Sekuła zgłaszała m.in. wątpliwości co do sposobu zbierania danych do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Senator Janusz Pęcherz wskazywał na konieczność koordynacji ich zbierania.

Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji opowiedziała się za kontynuacją prac nad petycją dotyczącą podwyższenia wysokości zasiłku pogrzebowego i zleciła Biuru Legislacyjnemu przygotowanie projektu noweli ustawy  o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.Senatorowie podzielili argumenty autorów petycji, że stale rosną ceny usług pogrzebowych i zasiłek w obecnej wysokości nie pokrywa kosztów pogrzebu.

Autorzy petycji przypomnieli, że wysokość zasiłku została zmniejszona od marca 2011 r. i od wtedy wynosi 4 tys. zł. Wcześniej zasiłek ten przysługiwał w wysokości 200 proc. przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały poniesione. Według przedstawiciela ministerstwa pracy celem zasiłku nie jest pokrycie kosztów całego pogrzebu, a jedynie wsparcie rodziny lub bliskich ubezpieczonego, którzy ponoszą koszty pogrzebu. Wskazywał, że na tle innych krajów europejskich zasiłki pogrzebowe w Polsce należą do wysokich zasiłków. Jednak komisja opowiedziała się za podwyższeniem tego zasiłku.Senatorowie postanowili zasięgnąć opinii Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zanim podejmą decyzję w sprawie kontynuacji prac nad petycją dotyczącąkredytu konsumenckiego. Celem tej petycji jest stworzenie możliwości uwierzytelnienia podpisu konsumenta oraz potwierdzenia danych identyfikujących jego dokument, w oświadczeniu dołączonym do umowy o kredyt konsumencki.

Komisja pragnie zapoznać się z opiniami m.in. resortu sprawiedliwości, Sądu Najwyższego przed podjęciem dalszych prac nad petycją dotyczącą zmiany art. 231 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, poprzez wprowadzenie nowego typu czynu zabronionego oraz zmiany art. 324 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, w celu wprowadzenia obligatoryjnego zgłoszenia zdania odrębnego oraz jego uzasadnienia na piśmie w przypadku braku zgody sędziego z większością składu orzekającego podczas głosowania.

Senatorowie postanowili zwrócić się także o opinie w celu podjęcia decyzji co do dalszych prac nad petycją dotyczącą  zmiany ustaw: z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego w zakresie - w art. 458 § 1 pkt 3 poprzez włączenia do katalogu postępowań gospodarczych, spraw dotyczących odpowiedzialności cywilnej w spółce prostej, - w art. 479 w celu uaktualnienia przepisów poprzez usunięcie odwołań do uchylonych artykułów; z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez zastąpienie w art. 95 ust. 1 pkt 7 oraz art. 104 ust. 2 wyrażenia „organizacji społecznych”, wyrażeniem „organizacji pozarządowych”; z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, w art. 35 ust. 3 zastąpienie zarządzenia Prezesa NBP rozporządzeniem wydanym przez właściwego ministra ds. finansów publicznych.Wnoszący petycję zauważa, że zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o Narodowym Banku Polskim jego Prezes określa, w drodze zarządzenia, zasady i tryb postępowania przy zatrzymywaniu znaków pieniężnych (podejrzanych co do autentyczności) oraz postępowania z fałszywymi znakami. Jednak w opinii autora petycji zarządzenie wydane przez Prezesa ma jedynie charakter wewnętrzny i nie obowiązuje obywateli, a tylko podmioty organizacyjne podległe Narodowemu Bankowi Polskiemu. Autor petycji uważa, że to minister właściwy do spraw finansów publicznych powinien wydawać rozporządzenie w przedmiocie postępowania z podejrzanymi co do autentyczności znakami pieniężnymi.