Aktualności

29‒30 września 2020 r. odbędzie się 16. posiedzenie Senatu. Izba rozpatrzy na nim m.in. sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2019 r. oraz  informację Ministra Spraw Zagranicznych na temat stanu polskiej dyplomacji. Podczas tego posiedzenia Izba rozpatrzy 9 ustaw.

W porządku obrad jako punkt 1 znajduje się ustawa o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz niektórych innych ustaw, jednak zgodnie z zapowiedzią Marszałka Senatu RP w celu rozpatrzenia tej ustawy ma zostać zwołane dodatkowe posiedzenie Izby. Ma to związek z licznymi poprawkami, zapowiadanymi przez senatorów. 

Ustawa o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz niektórych innych ustaw (poselskie projekty ustaw) zakazuje hodowli zwierząt na futra (wyjątek to królik). Za zaprzestanie chowu lub hodowli zwierząt futerkowych będzie można otrzymać rekompensatę z budżetu państwa. Ubój rytualny będzie dopuszczalny tylko na potrzeby krajowych związków wyznaniowych, z tytułu jego ograniczenia lub zaprzestania również ma przysługiwać rekompensata z budżetu państwa. Nowelizacja zakazuje ponadto wykorzystywania zwierząt w celach rozrywkowych i widowiskowych, cyrki nie będą już mogły ich sprowadzać z zagranicy. Nie wolno będzie trzymać zwierząt domowych na uwięzi na stałe ani używać kolczatek. W razie tymczasowego uwiązania, które nie może trwać dłużej niż 12 godzin w ciągu doby, długość uwięzi musi wynosić minimum 6 m i zapewniać zwierzęciu powierzchnię co najmniej 20 m2. Nowela określa również warunki trzymania zwierząt w kojcu, w zależności od ich wysokości w kłębie. Zgodnie z ustawą opiekę nad bezdomnymi zwierzętami mają sprawować gminy i organizacje społeczne non profit, statutowo powołane do ochrony zwierząt. Lekarze weterynarii raz na kwartał będą mieć obowiązek kontroli schronisk dla zwierząt. Jeśli pobyt zwierzęcia u dotychczasowego właściciela zagraża jego życiu lub zdrowiu właściwa organizacja ‒ w asyście policjanta, strażnika gminnego lub lekarza weterynarii ‒ będzie mogła odebrać mu zwierzę i zawiadomić samorząd, a kosztami akcji służb zostanie obciążony właściciel. Nowela przewiduje także utworzenie Rady ds. zwierząt przy ministrze właściwym ds. administracji publicznej, w której skład wejdą przedstawiciele organizacji ochrony zwierząt, schronisk, instytucji naukowych, lekarze weterynarii i hodowcy; rada ma składać roczne sprawozdania na temat dobrostanu zwierząt.

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 (projekt rządowy) przewiduje m.in. podwyższenie o 1 mld 850 mln zł kapitału zakładowego PLK SA z wykorzystaniem Funduszu Kolejowego. Zakłada również dokapitalizowanie obligacjami o wartości nie więcej niż 1 mld zł portów morskich o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, w tym 150 mln euro dla Zarządu Morskiego Portu Gdynia. Przewiduje także przekazanie dodatkowych środków do Funduszu Dróg Samorządowych, obniżenie od 2021 r. akcyzy od paliw silnikowych i podwyższenie opłaty paliwowej. Nowela zakłada także skorelowanie stawek stawek VAT ze stanem finansów publicznych, czyli z ogólną kondycją gospodarki w związku ze stanem epidemii. Umożliwia też wydłużenie o kolejny rok realizowania wydatków budżetowych zaplanowanych na 2020 r. Nowe przepisy przewidują ponadto, że powrót do stawek VAT w wysokości 22% i 7%, planowany w 2021 r., zostanie odroczony.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn (projekt poselski) poszerza krąg uprawnionych do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn m.in. o wychowanków rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka. Zgodnie z uzasadnieniem dzieci w zastępczej opiece rodzinnej czy rodzinnym domu dziecka w większości są wychowywane  przez całe swoje dzieciństwo, w wielu wypadkach swoich opiekunów uważają za prawdziwych rodziców, a opiekunowie podopiecznych ‒ za własne dzieci.

Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) przewiduje zmiany związane z modyfikacją europejskiego kodeksu wizowego i wejściem Polski do programu ruchu bezwizowego z USA. Dostosowuje polskie prawo do zmian wprowadzonych rozporządzeniem PE i Rady Unii Europejskiej, m.in. reguluje postępowania w sprawie wydawania, cofania i unieważniania wiz. Ustala sposoby składania wniosku o wydanie i szczególne terminy wydania wizy krajowej przez konsula. Zmienia  także przepisy określające zawartość formularza wniosku o wydanie wizy krajowej. Nowela wprowadza również odpowiednie środki, pozwalające na wykonanie obowiązku wynikającego z przystąpienia Polski do programu ruchu bezwizowego z USA, sprawdzanie pod względem karalności wszystkich polskich urzędników imigracyjnych bez względu na poziom dostępu do informacji niejawnych lub wrażliwych. Ustawa zawiera też zmiany w zakresie podróżnego ubezpieczenia medycznego, którego posiadanie przez cudzoziemca stanowi jeden z wymogów uzyskania wizy krajowej.

Ustawa o zmianie ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego (projekt rządowy) ma umożliwić awans zawodowy pracownikom Centrów Powiadamiania Ratunkowego (CPR), żeby zatrzymać tych najbardziej zaangażowanych i doświadczonych. Operatorzy numerów alarmowych zostaną ponadto objęci ochroną przysługującą funkcjonariuszom publicznym, aby zapobiegać sytuacjom, w których dokonujący zgłoszeń bezkarnie im grożą. Ustawa przewiduje również powstanie Krajowego Centrum Monitorowania Systemu Powiadamiania Ratunkowego, mającego zajmować się m.in. utrzymaniem i rozwojem systemu teleinformatycznego CPR, nadzorem nad przestrzeganiem procedur obsługi zgłoszeń alarmowych, opracowywaniem kryteriów oceny pracy CPR i ich pracowników, przygotowywaniem i prowadzeniem szkoleń.

Ustawa o zmianie ustawy o transporcie kolejowym (projekt rządowy) ma na celu m.in. dalszy rozwój tego sektora. Wprowadza do prawa krajowego przepisy unijne stanowiące tzw. filar techniczny IV Pakietu Kolejowego w zakresie działalności jednostek notyfikowanych na podstawie dyrektywy unijnej w sprawie interoperacyjności systemu kolei. Nowela zobowiązuje też prezesa Urzędu Transportu Kolejowego do poboru opłat za wydanie m.in. autoryzacji i certyfikatów bezpieczeństwa, a także do wydawania zezwoleń na dopuszczenie urządzeń przytorowych do eksploatacji czy pojazdów kolejowych do obrotu.

Ustawa o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) ma udoskonalić działanie programów antysmogowych „Czyste powietrze” i „Stop smog”. Przewiduje zmniejszenie z 2 do 1% lub 20 budynków minimalnej liczby budynków jednorodzinnych, która umożliwi samorządom wnoszenie o środki z programu, a także zmniejszenie z 50 do 30% wymaganej redukcji zapotrzebowania na ciepło grzewcze, liczonego łącznie dla wszystkich przedsięwzięć niskoemisyjnych gminy. Takie inwestycje zostaną rozszerzone m.in. o przyłączenie budynku do sieci elektroenergetycznej, modernizację istniejącego przyłącza ciepłowniczego, gazowego lub elektroenergetycznego. Nowelizacja zakłada powstanie Funduszu Ekologicznego Poręczeń i Gwarancji, z którego będą udzielane gwarancje lub poręczenia spłaty kredytów i pożyczek na projekty ekologiczne, a także utworzenie Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, służącej do identyfikowania źródeł niskiej emisji z budynków. Dla samorządów będzie to ogólnodostępne narzędzie inwentaryzacji budynków.

Ustawa o Funduszu Medycznym (projekt prezydencki) zakłada przeznaczenie dodatkowych środków na ochronę zdrowia, czyli wsparcie działań, które mają poprawić zdrowie i jakość życia Polaków dzięki zapewnieniu odpowiedniej infrastruktury, profilaktyki, wczesnego wykrywania i diagnostyki oraz leczenia chorób cywilizacyjnych, w tym nowotworowych i rzadkich. Limit wydatków na fundusz będzie wynosił nie więcej niż 2 mld zł w 2020 r. i 4 mld zł w kolejnych latach do 2029 r. Z funduszu mają być dofinansowywane przebudowa, modernizacja lub doposażenie strategicznych podmiotów ochrony zdrowia, szpitali, programy profilaktyczne, innowacyjne terapie lekowe, a także świadczenia opieki zdrowotnej udzielane świadczeniobiorcom poza granicami kraju.

Ustawa o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o wzmocnionej współpracy obronnej, podpisanej w Warszawie dnia 15 sierpnia 2020 r. (projekt rządowy) upoważnia prezydenta do ratyfikacji polsko-amerykańskiej umowy o współpracy wojskowej, która przewiduje zwiększenie liczby żołnierzy USA stacjonujących w Polsce. Zgodnie z nią USA nie zapłacą za dostęp do wspólnie używanych obiektów, ale poniosą koszty ich eksploatacji. Polski wkład ma być co do zasady rzeczowy, obejmie m.in. usługi komunalne, usuwanie odpadów niebezpiecznych, wyżywienie, magazynowanie paliw, amunicji i ochronę obiektów. Zgodnie z umową Polska stanie się europejską siedzibą wysuniętego stanowiska dowodzenia V Korpusu Wojsk Lądowych USA.

Ustawa o zmianie ustawy o Radzie Mediów Narodowych (projekt poselski) wprowadza procedurę związaną z powołaniem przez prezydenta RP członka Rady w razie wygaśnięcia członkostwa przed upływem kadencji. Zgodnie z nią prezydent wyznaczałby termin na zgłoszenie kandydata nie później niż 14 dni od dnia wydania postanowienia w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia członkostwa w radzie. Jeżeli 1 miejsce w radzie, przeznaczone dla osób powoływanych przez prezydenta, zostanie wolne, prawo zgłoszenia po 1 kandydacie na to miejsce przysługiwałoby kolejno 2 najliczniejszym klubom opozycyjnym.

Senatorowie zapoznają się ponadto ze sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2019 r. wraz z informacją o podstawowych problemach radiofonii i telewizji w 2019 r.

Zostaną im również przedstawione informacje: o działalności Rady Mediów Narodowych w 2019 r., o działalności Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2019 r., a także Ministra Spraw Zagranicznych na temat stanu polskiej dyplomacji.