Aktualności

Senatorowie Grażyna Sztark, Andrzej Pająk, Aleksander Szwed i Ryszard Bonisławski wzięli udział w misji obserwacyjnej wyborów parlamentarnych w Mołdawii.  Wybory do mołdawskiego parlamentu odbyły się 24 lutego 2019 r. Połączone były z referendum konsultacyjnym dot. zmniejszenia liczby zasiadających w parlamencie posłów z 101 do 61 oraz wprowadzenia mandatu imperatywnego.

Senatorowie odwiedzili łącznie 40 Komisji wyborczych w 16 okręgach wyborczych  m.in. w rejonie Straseni, Calarasi, Gidighici, Causeni, Kiszyniowa, Basarabiasci, Gagauzja oraz Causeni. W wybranych losowo lokalach wyborczych, senatorowie monitorowali m.in: przygotowania Komisji wyborczych, przebieg głosowania, proces zamknięcia lokali wyborczych, liczenie głosów i przygotowywanie protokołów końcowych. 

Według obserwatorów, w większości odwiedzonych lokali wyborczych głosowanie przebiegało zgodnie z obowiązującym prawem. W ich ocenie członkowie komisji wyborczych wykazali się profesjonalizmem i zaangażowaniem. Członkowie komisji wyborczych pomagali osobom starszym i osobom z problemami w poruszaniu się.  

Obserwatorzy międzynarodowi mieli pełny dostęp do całej procedury wyborczej.  Odnotowano niewielkie niedociągnięcia tj. brak wywieszonej informacji z instrukcją oddawania głosu, w obrębie niektórych lokali prowadzono agitację wyborczą (zgodnie z nowo przyjętym prawem jest dozwolona wokół lokalu wyborczego, a nie w nim samym) w niektórych przypadkach zgłoszono obecność przedstawicieli władz lokalnych, jednakże żaden z obserwatorów międzynarodowych nie stwierdził ich czynnego udziału w zakłócaniu przebiegu głosowania.

Inaczej prezentowała się sytuacja w północno-wschodniej części kraju, gdzie odnotowano szereg nieprawidłowości tj: 

-        niedostosowanie lokali wyborczych do liczby zarejestrowanych wyborców, w związku z czym czas oczekiwania był bardzo długi. Doszło do licznych incydentów, podczas których interweniowała policja, 

-        przed i w lokalach wyborczych prowadzono agitacje wyborcze, głównie Partii Demokratycznej, Partii Socjalistycznej oraz SOR,  

-        odnotowano tzw. turystykę wyborczą, tj. głosujący byli przywożeni na masową skalę zorganizowanym transportem autobusowym,

-        zaobserwowano przypadki kupowania głosów - 400 LEI (ok.90 złotych) za oddany głos na podstawie stempla umieszczonego w aneksie dowodu osobistego,

-        odmawiano dostępu do lokalu wyborczego obserwatorom międzynarodowym,

-        zakazano robienia zdjęć i filmowania przez obserwatorów międzynarodowych (zgodnie z prawem obserwatorzy mają do tego prawo),

-        przy liczeniu głosów odnotowano nieprawidłowości względem podpisów i liczby oddanych głosów, w związku z tym liczba oddanych głosów przewyższała liczbę wydanych kart do głosowania.

Wybory parlamentarne w Mołdawii, były pierwszymi po zmianie ordynacji wyborczej w 2017 r., która odstąpiła od systemu proporcjonalnego na rzecz  systemu mieszanego tj. 50 deputowanych wybieranych w wyborach bezpośrednich w systemie proporcjonalnym w 1 okręgu ogólnokrajowym oraz 51 deputowanych w okręgach jednomandatowych.

Uprawnionych do głosowania było 2810000 obywateli Mołdawii.  Utworzonych zostało 2 143 lokali wyborczych w kraju, 125 w 37 w krajach oraz 47 dla mieszkańców  Naddniestrza.

Do wyborów parlamentarnych zostało zgłoszonych 14 partii politycznych i jeden blok polityczny. Zostało zarejestrowanych 321 kandydatów, 71 kandydatów niezależnych w 51 okręgach jednomandatowych. Próg wyborczy do parlamentu wynosi - 6 proc. dla partii politycznych, - 8 proc. dla bloków politycznych.

Frekwencja wyborcza wyniosła 49,22 proc., a według pierwszych wyników wyborów do parlamentu wejdą:  Partia Socjalistyczna, Partia Demokratyczna, blok opozycyjny ACUM (teraz) oraz partia SOR. 

Należy zaznaczyć, że referendum, które odbywało się przy okazji wyborów  parlamentarnych, zostało ściśle związane z wyborami. Każdy obywatel w momencie podpisania się na liście uprawionych do głosowania, składał dwa podpisy i automatycznie otrzymywał karty referendalne. Członkowie Komisji nie zadawali pytania o chęć brania udziału w referendum.

Misja obserwacyjna polskiego parlamentu złożyła kwiaty pod tablicą upamiętniającą prezydenta Lecha Kaczyńskiego.