Narzędzia:

Zapowiedzi

1 czerwca 2005 r.

1 czerwca 2005

Na swym posiedzeniu zebrała się Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw.

W imieniu rządu przyjęcie rozpatrywanej nowelizacji rekomendowała wiceminister polityki społecznej Agnieszka Chłoń-Domińczak. Na posiedzeniu obecni byli także przedstawiciele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz prezes Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych Ewa Lewicka. Senatorowie zapoznali się z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, w której zawarto uwagi szczegółowe do rozpatrywanej nowelizacji sejmowej. W dyskusji uzyskały one aprobatę przedstawiciela rządu.

Najistotniejszą grupę zmian zawartych w nowelizacji stanowią zmiany w ustawie o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz w ustawie o pracowniczych programach emerytalnych, mające na celu implementację dyrektywy 41/2003/UE z 3 czerwca 2003 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami. Ta część nowelizacji zmierza przede wszystkim do umożliwienia pracowniczym funduszom emerytalnym zarządzania środkami powierzonymi przez pracodawców zagranicznych oraz umożliwienia zagranicznym funduszom emerytalnym zarządzania środkami gromadzonymi w ramach pracowniczego programu emerytalnego.

Znowelizowana prze Sejm ustawa zakłada również, że odsetki od składek przekazywanych z opóźnieniem przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych do otwartych funduszy emerytalnych nie będą naliczane, jeśli ich wysokość nie przekroczy 2 zł. Obecnie obowiązuje próg wysokości odsetek 6,6 zł. Według wyliczeń rządu, obniżenie progu oznacza wzrost wydatków ZUS. W rozliczeniu za 2004 r. wydatki te wzrosną o 1-1,4 mln zł.

W opinii Ministerstwa Polityki Społecznej, nowelizacja przywraca równe traktowanie ZUS i OFE. Dotychczasowe przepisy były niekorzystne dla członków OFE. Obecnie, dzięki nowelizacji, członkowie OFE będą mieli przekazywane wyższe odsetki w wypadku małych zaległości.

W głosowaniu Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia opowiedziała się jednogłośnie za wprowadzeniem 5 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw. Zaproponowane zmiany były zbieżne z sugestiami senackiego biura legislacyjnego. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Franciszka Bobrowskiego.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia rozpatrzono ustawę o dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny.

Senatorowie zapoznali się z opinią rządu, który reprezentował wiceminister polityki społecznej Cezary Miżejewski, a także wysłuchali uwag wiceprezes ZUS Wandy Pretkiel. Ponadto zapoznano się z opinią biura legislacyjnego.

Rozpatrywana ustawa stanowiła projekt poselski i zmierzała do wprowadzenia dodatku pieniężnego dla niektórych świadczeniobiorców (emerytów, rencistów, osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny), w roku, w którym nie przeprowadza się waloryzacji świadczeń, na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dodatek ten przysługiwałby osobom pobierającym (wskazane w art. 1 w pkt 1-10) świadczenia i spełniającym kryterium dochodowe (wskaźnik dochodowy obliczony na podstawie dochodu z roku kalendarzowego, poprzedzającego rok, w którym się nabywa prawo do dodatku, nie przekracza 9600 zł.). Dodatek jest świadczeniem niemającym charakteru jednorazowego.

W swojej opinii senackie biuro legislacyjne, nie kwestionując potrzeby pomocy osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej, zauważyło, że z punktu widzenia spójności systemu prawnego ustawa stanowi wyłom, w szczególności w stosunku do zasad dotyczących powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych. Świadczenie wprowadzane ustawą sytuuje się w związku z systemem ubezpieczeń społecznych (przysługuje "pomiędzy waloryzacjami"), ma charakter podobny do pomocy społecznej, pozostając jednak poza jej obrębem. Ustawą z 10 września 2004 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, przewidującą epizodycznie (w marcu br. i w marcu 2006 r.) jednorazową wypłatę dla pobierających najniższe świadczenia emerytalno-rentowe w roku, w którym nie przeprowadza się waloryzacji świadczeń, wprowadzono wyjątek. Obecnie może powstać dalsza obawa o spójność systemową.

W dyskusji również zwracano uwagę, że choć ustawa ma konkretnego adresata i określone środki, to stanowi sztuczne, pozasystemowe rozwiązanie, tworzy nowy segment usytuowany między systemem ubezpieczeń społecznych a pomocą społeczną, quasi-system pomocowy dla wybranych grup otrzymujących świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kasy Rolniczych Ubezpieczeń Społecznych czy innych organów wypłacających świadczenia. A będący w analogicznej sytuacji świadczeniobiorcy pomocy społecznej są pozbawieni dobrodziejstw tej ustawy. W dyskusji podnoszono sprawę nierównego traktowania obywateli, nierówności podmiotów.

Zaniepokojenie senatorów wywołał art. 23, zawierający terminy realizacji ustawy w br. Organy wypłacające świadczenia zobowiązane są poinformować pisemnie każdego z beneficjentów o możliwości uzyskania takiego świadczenia. Pisemnie, jest to bowiem szczególna grupa osób, które same, indywidualnie, nie byłyby w stanie dotrzeć do tej informacji czy to za pomocą mediów, czy w jakikolwiek inny sposób. Przedstawicielka Zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych poinformowała senatorów o możliwym narażeniu na niewykonanie ustawy.

Negatywne stanowisko na temat ustawy sejmowej przedstawił rząd. Jak stwierdził wiceminister polityki społecznej C. Miżejewski, jej realizacja może kosztować więcej niż zagwarantowano w rezerwie pozostawionej w budżecie. Według szacunków świadczenia otrzyma łącznie pięć milionów emerytów, rencistów i osób pobierających zasiłki i świadczenia przedemerytalne, z tego trzy i pół miliona osób jest ubezpieczonych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto ustawa w sposób selektywny finansuje emerytów i nie służy wszystkim pobierającym świadczenia

Ostatecznie, na wniosek senatora Wojciecha Pawłowskiego, ze względu na ważny interes społeczny, Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia, postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny. Ustalono, że sprawozdanie w tej sprawie złoży podczas posiedzenia plenarnego senator Krystyna Sienkiewicz.

Na zakończenie posiedzenia rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.

W imieniu rządu przepisy nowelizacji rekomendował senatorom zastępca głównego inspektora sanitarnego Seweryn Jurgielaniec. Ponadto zapoznano się ze szczegółowymi uwagami biura legislacyjnego.

Przyjęta przez Sejm ustawa stanowiła przedłożenie rządowe. Zmierzała ona do dostosowania dotychczasowych uregulowań do zmian w stanie prawnym, które nastąpiły od czasu uchwalenia ustawy z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego oraz uwzględniała doświadczenia praktyki stosowania ustawy. W ustawie wprowadzono instytucję Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, mającą w sposób istotny służyć pomocą w dochodzeniu swoich praw pacjentom tych szczególnych, ze względu na sferę ochrony zdrowia, zakładów opieki zdrowotnej.

W głosowaniu Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 5 poprawek do nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Mirosława Lubińskiego.

* * *

Na swym posiedzeniu zebrała się Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych. W pierwszym punkcie porządku dziennego rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o rezerwach państwowych oraz zapasach obowiązkowych paliw.

Zapisy nowelizacji, która była projektem rządowym, rekomendował senatorom wiceminister gospodarki i pracy Piotr Rutkowski. Zapoznano się także z opinią kierownika Sekcji Zapasów Obowiązkowych Paliw w Agencji Rezerw Materiałowych Wiesława Górskiego. Wysłuchano szczegółowych uwag Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

W rozpatrywanej nowelizacji wprowadzono zmiany w zakresie regulacji dotyczących zapasów obowiązkowych paliw ciekłych oraz kar pieniężnych za naruszenie przepisów ustawy. Jej podstawowym celem było zwiększenie efektywności funkcjonowania systemu tworzenia i utrzymywania zapasów obowiązkowych paliw ciekłych poprzez wyeliminowanie źródeł opóźnień w procesie ich tworzenia i zapewnienie w ten sposób warunków realizacji przez Polskę zobowiązań wynikających z przystąpienia do Unii Europejskiej.

W głosowaniu Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych opowiedziała się za zaproponowaniem Senatowi wprowadzenia 6 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o rezerwach państwowych oraz zapasach obowiązkowych paliw, zbieżnych z sugestiami senackiego biura legislacyjnego. Ustalono, że podczas posiedzenia plenarnego sprawozdanie w tej sprawie złoży senator Jerzy Markowski.

Następnie komisja przystąpiła do rozpatrywania ustawy o upoważnieniu do ratyfikacji Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Szwecji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Sztokholmie dnia 19 listopada 2004 r.

Przyjęcie sejmowej ustawy ratyfikacyjnej rekomendował senatorom wiceminister finansów Jarosław Neneman. Obecny był także wicedyrektor Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Janusz Łącki. Pozytywną opinię przedstawiło biuro legislacyjne.

W głosowaniu Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych postanowiła zaproponować Senatowi niezgłaszanie zastrzeżeń do omawianej ustawy sejmowej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Franciszka Bobrowskiego.

W trzecim punkcie porządku dziennego rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Na temat zapisów nowelizacji sejmowej, którą uchwalono na podstawie dwóch projektów: rządowego i senackiego, wypowiadał się wiceminister finansów J. Neneman, który sugerował m.in. wprowadzenie pewnych zmian. Ponadto zapoznano się z uwagami senackiego biura legislacyjnego.

Projekt senacki, przyjęty w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z 23 września 2003 r., ograniczał się do zmiany art. 260 § 1 Ordynacji podatkowej, zmierzającej do tego, aby stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji, następnie uchylonej w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzenia jej nieważności, służyło odszkodowanie za poniesioną szkodę (a nie rzeczywistą szkodę - jak w dotychczasowym brzmieniu). Rozwiązanie wzorowane na projekcie senackim znalazło się w ustawie uchwalonej przez Sejm.

Ponadto ustawa uchwalona przez Sejm dostosowuje przepisy prawa podatkowego do zmienionego prawa wspólnotowego, tj. dyrektywy dotyczącej wzajemnej pomocy właściwych władz państw członkowskich w obszarze podatków bezpośrednich, niektórych podatków konsumpcyjnych i podatków od premii ubezpieczeniowych oraz dyrektywy o opodatkowaniu dochodów z oszczędności w formie wypłacanych odsetek. Nowelizacja wprowadza instytucję porozumienia w sprawach ustalenia cen transakcyjnych - chroniącą powiązane podmioty krajowe i zagraniczne przed zarzutem zaniżania cen w transakcjach pomiędzy tymi podmiotami. W ustawie umożliwiono skorygowanie przez organ podatkowy błędów rachunkowych i innych oczywistych omyłek w złożonej przez podatnika deklaracji, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekroczy 1000 zł. Ponadto ustawa umożliwia zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych w formie gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, poręczenia banku, weksla, czeku, zastawu rejestrowego na prawach z papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski oraz depozytu w gotówce. Wprowadza ułatwienia w zakresie składania deklaracji i podań za pomocą środków komunikacji elektronicznej, a także porządkuje przepisy dotyczące ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, tj. umożliwiające w określonych wypadkach odroczenie terminu płatności podatku lub zaległości podatkowej, rozłożenie zapłaty na raty, umorzenie w całości lub w części zaległości podatkowych.

W kolejnych głosowaniach Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 22 poprawek do rozpatrywanej nowelizacji ordynacji podatkowej. Ustalono, że proponowane zmiany zarekomenduje Izbie senator Genowefa Ferenc.

Na zakończenie posiedzenia senatorowie przystąpili do rozpatrywania ustawy o finansach publicznych.

Zapisy zawarte w nowelizacji omówili wiceminister finansów Elżbieta Suchocka-Roguska i główny inspektor audytu wewnętrznego w tym resorcie Augustyn Kubik. Zapoznano się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Ustawę uchwalono na podstawie dwóch projektów: rządowego i poselskiego. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister Finansów. Celem ustawy jest kompleksowe określenie zadań publicznych w zakresie finansów publicznych, zasad funkcjonowania sektora finansów publicznych oraz jego podstawowych instytucji.

Po wstępnym zapoznaniu się z rozwiązaniami przyjętymi w ustawie sejmowej senatorowie postanowili kontynuować prace nad nią na kolejnym posiedzeniu, 14 czerwca br.