Na swym posiedzeniu, zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, Komisja Spraw Unii Europejskiej zaopiniowała następujące projekty aktów prawnych Unii Europejskiej:

- Wnioski nierozpatrywane, sygnatura Rady UE 16041/04, 16336/04, 16365/04, 16167/04, 16164/04, 16361/04, 16100/04, 15889/04, 16015/04, 15535/04, 15390/04, 15960/04, 15923/04, 5057/05;

- Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 999/2001 ustanawiające przepisy dotyczące zapobiegania, kontroli i zwalczania niektórych pasażowalnych encefalopatii gąbczastych COM(2004) 775 wraz z projektem stanowiska Rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 15874/04.

Resort wiodący: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Referent: senator Mieczysław Mietła.

Rozporządzenie (WE) nr 999/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z 22 maja 2001 r. ustanawiające przepisy dotyczące zapobiegania, kontroli i zwalczania niektórych pasażowalnych encefalopatii gąbczastych (rozporządzenie dotyczące transmissible spongiform encephalopathies - TSE) przewidywało środki mające na celu eliminację zagrożeń zdrowia zwierząt oraz zdrowia publicznego, wynikające z wszystkich zwierzęcych typów TSE oraz regulujące cały łańcuch związany z produkcją i wprowadzaniem do obrotu żywych zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego. Ponadto przewidywało procedurę, kryteria i kategorie klasyfikacji państw według statusu BSE.

Komisja Europejska wskazuje, iż OIE nie zakończy ostatecznej klasyfikacji państw według ryzyka występowania BSE przed 1 lipca br., w związku z tym w projekcie rozporządzenia opiniowanym przez Komisję Spraw Unii Europejskiej zaproponowano stosowanie przepisów przejściowych do 1 lipca 2007 r. Ponadto zaproponowano:

- badania innych typów TSE, w szczególności mając na uwadze zastosowanie się do zalecenia Stałego Komitetu Naukowego w sprawie jeleniowatych;

- zmianę obecnych przepisów w zakresie usuwania materiałów szczególnego ryzyka i zwierząt zakażonych TSE, zawartych w rozporządzeniu dotyczącym TSE, polegającego na odwołaniu się do rozporządzenia (WE) nr 1774/2002 ustanawiającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi;

- zmianę obecnych przepisów dotyczących metod uboju w celu zakazania wprowadzania gazu do jamy czaszkowej w związku z ogłuszaniem;

- ustanowienie przepisów dotyczących ograniczeń przemieszczania się owiec, jakie stosuje się dla bydła przy podejrzeniu obecności BSE, w celu zapobieżenia przemieszczaniu się zwierząt z gospodarstw, w których oficjalnie podejrzewa się trzęsawkę;

- objęcie tym postanowieniem innych typów TSE, w szczególności mając na celu zastosowanie się do zalecenia Standing Scientific Committee w sprawie jeleniowatych;

- wprowadzenie w rozporządzeniu dotyczącym TSE stałej podstawy prawnej w zakresie programu hodowlanego w odniesieniu do owiec;

- zakaz żywienia pewnych zwierząt niektórymi rodzajami przetworzonego białka zwierzęcego, z możliwością rozszerzenia zakazu lub ustanowienia nowych odstępstw w załączniku IV;

- wprowadzenie poprawek do załącznika dotyczącego materiałów szczególnego ryzyka;

- ujednolicenie definicji mięsa oddzielanego mechanicznie z definicją używaną w innych przepisach wspólnotowych dotyczących bezpieczeństwa żywności;

- rozszerzenie monitoringu TSE.

Opiniowany przez Komisję Spraw Unii Europejskiej projekt rozporządzenia stanowi kolejną zmianę do rozporządzenia TSE w zakresie różnych kwestii i w świetle faktów zaistniałych od czasu przyjęcia tego rozporządzenia, a także wprowadza ścisłe powiązania z rozporządzeniem (WE) nr 1774/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z 3 października 2002 r. ustanawiającym przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi.

W przedstawionym Komisji Spraw Unii Europejskiej projekcie stanowiska rządu wyrażono poparcie dla wprowadzenia zmian prawa przewidzianych w projekcie rozporządzenia, z zastrzeżeniem, że wprowadzenie programów hodowlanych, o których mowa w art. 1 pkt 4 będzie wymagało współfinansowania z budżetu Wspólnoty ze względu na znaczne koszty niezbędnych badań genetycznych. W związku z tym Polska występuje o stworzenie możliwości współfinansowania przez Wspólnotę 50% kosztów przygotowania i realizacji tych programów poprzez dodanie odpowiednich przepisów w projekcie rozporządzenia. Ponadto Polska informuje, że zwróci się o zastosowanie środków przejściowych zgodnie z art. 1 pkt 14.

Jak stwierdzono w uzasadnieniu zaproponowanego stanowiska rządu, przedstawiony projekt rozporządzenia ma wpływ na podniesienie bezpieczeństwa zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt przed zagrożeniami wywoływanymi przez choroby z grupy TSE - tzw. gąbczaste pasażowalne encefalopatie. Konsekwentne postępowanie w odniesieniu do tego typu zagrożeń, wynikające z postępów wiedzy, zmierza do całkowitego wyeliminowania źródeł zakażenia i czynników usposabiających do powstania zagrożeń bezpieczeństwa zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt. W opinii rządu, zaproponowane zmiany przyczynią się do podniesienia bezpieczeństwa żywności, a więc i konkurencyjności produktów pochodzenia zwierzęcego na rynku.

Opiniowany projekt rozporządzenia uaktualnia stan prawny w stosunku do innych obowiązujących aktów prawnych (np. rozporządzenia 1774/2002).

Projektowane rozporządzenie, rozszerzając zakres gatunków podlegających badaniom o jeleniowate (łosie, jelenie, daniele, sarny), wpłynie na poczucie bezpieczeństwa konsumentów środków spożywczych zwierzęcego pochodzenia. Regulacja wpłynie nieznacznie na wzrost zatrudnienia w laboratoriach przeprowadzających badania w kierunku TSE ze względu na zwiększenie liczby badań laboratoryjnych. Wprowadzenie programów hodowlanych dla owiec, przewidzianych w art. 1 pkt 4, spowoduje konieczność wymiany stad lub zaprzestania produkcji przez tych rolników, których stada nie zostaną uznane za odporne na TSE.

W opinii rządu, projekt rozporządzenia poprawi konkurencyjność środków spożywczych zwierzęcego pochodzenia w stosunku do takich produktów z państw trzecich. Regulacja będzie miała wpływ na kształtowanie programów hodowlanych w hodowli owiec poprzez propagowanie zestawiania stad z ras (lub osobników) odpornych na TSE. W konsekwencji przepisy rozporządzenia będą miały wpływ na poprawę stanu zdrowia stad owiec. Należy jednak brać również pod uwagę, że wprowadzenie programów hodowlanych dla owiec, przewidzianych w art.1 pkt 4, może spowodować negatywne skutki gospodarcze poprzez wpływ na obniżenie produkcyjności owiec w niektórych populacjach, ponieważ programy te przewidują selekcję zwierząt jedynie pod kątem genetycznej odporności na encefalopatie.

Wejście w życie projektowanego rozporządzenia będzie wymagać:

- zwiększenia zatrudnienia w Inspekcji Weterynaryjnej o 5 etatów;

- pokrycia kosztów związanych z przeprowadzeniem badań w kierunku TSE u owiec, kóz i jeleniowatych. Koszty te szacuje się na mniej więcej 752 000 zł (w tym: środki na zakup testów laboratoryjnych, drobny sprzęt służący do pobierania prób, pobranie prób wraz z dojazdem), przy założeniu, że pobieranie prób będzie przeprowadzane przez wyznaczonych lekarzy weterynarii;

- pokrycia kosztów związanych z wprowadzeniem programów hodowlanych dla owiec (przeprowadzenia badań DNA) w roku 2005 i 2006, w całej populacji. Koszty te szacuje się na mniej więcej 35 mln zł. Wysokie koszty uzasadniają potrzebę uwzględnienia wystąpienia Polski o współfinansowanie tych badań z budżetu Wspólnoty. Ponadto dalsze koszty badań trzeba będzie ponosić przez cały czas realizacji programów hodowlanych dla owiec. Jest to całkowicie nowe zadanie, na które środki powinny być odrębnie zapewnione w budżecie. Biorąc powyższe pod uwagę, strona polska wskazuje, że wysokość kosztów uzasadnia potrzebę zapewnienia współfinansowania z budżetu Wspólnoty kosztów wprowadzenia i realizacji tych programów.

W opinii przyjętej przez Komisję Spraw Unii Europejskiej wyrażono poparcie dla projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady, z uwzględnieniem uwag zawartych w projekcie stanowiska rządu.

- Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie podpisania i tymczasowego stosowania umowy dwustronnej pomiędzy Wspólnotą Europejską i Republiką Białorusi w sprawie wymiany handlowej wyrobów włókienniczych COM(2004) 812 wraz z projektem stanowiska Rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 16269/04.

Resort wiodący: Ministerstwo Gospodarki i Pracy.

Referent: senator Mieczysław Mietła.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego wniosku.

- Wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nowelizującej decyzję Rady 2000/819/WE w sprawie Wieloletniego Programu na rzecz Przedsiębiorstw i Przedsiębiorczości, a w szczególności na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) (2001-2005) Proposal for a Decision of the European Parliament and of the Council amending Council Decision 2000/819/EC on a Multiannual Programme for Enterprise and Entrepreneurship, and in particular for Small and Medium-sized Enterprises (SMEs) (2001-2005) COM(2004) 781 wraz z projektem stanowiska Rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 16026/04.

Resort wiodący: Ministerstwo Gospodarki i Pracy.

Referent: senator Bernard Drzęźla.

Komisja Spraw Unii Europejskiej nie zgłosiła żadnych uwag do opiniowanego wniosku.

- Wniosek dotyczący dyrektywy Rady nowelizującej dyrektywę 77/388/EWG w celu uproszczenia zobowiązań z tytułu VAT COM(2004) 728-1 Proposal for a Council Directive amending Directive 77/388/EEC with a view to simplifying value added tax obligations.

- Wniosek dotyczący dyrektywy Rady ustalającej szczegółowe przepisy dla zwrotu podatku VAT, przedstawionych w dyrektywie 77/388/EWG, dla podatników nie posiadających siedziby na terytorium kraju, ale posiadających siedzibę w innym Państwie Członkowskim COM(2004) 728-2 Proposal for a Council Directive laying down detailed rules for the refund of value added tax, provided for in Directive 77/388/EEC, to taxable persons not established in the territory of the country but established in another Member State.

- Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady nowelizującego rozporządzenie (WE) nr 1798/2003 odnośnie do wprowadzenia porozumień o współpracy administracyjnej w kontekście systemu one stop i procedury zwrotu podatku VAT COM(2004) 728-3 Proposal for a Council Regulation amending Regulation (EC) No 1798/2003 as regards the introduction of administrative cooperation arrangements in the context of the one-stop scheme and the refund procedure for value added tax. wraz z projektem stanowiska Rządu w tej sprawie, sygnatura Rady UE 14248/04.

Resort wiodący: Ministerstwo Finansów.

Referent: senator Janusz Bargieł.

W przedstawionym Komisji Spraw Unii Europejskiej projekcie stanowiska rządu stwierdzono, że rząd polski popiera pierwszy wniosek z zastrzeżeniami: wątpliwości budzi krótki termin wejścia w życie dyrektywy (kwestia pilnej budowy systemu elektronicznego i przebudowa systemu VIES), nie ma pewności co do skali skutków budżetowych, obawy budzi komplikacja niektórych elementów systemu zamiast ich uproszczenia, znaczna rozbudowa bazy podatników - z 1000 do 250 000 oraz możliwe komplikacje systemowe w wypadku zastosowania rozwiązania umożliwiającego składanie deklaracji w jednym państwie, a przekazywanie środków finansowych do innego. Z tych powodów strona polska optuje za późniejszym wejściem w życie dyrektywy (1 stycznia 2007 r.). System one-stop strona polska ocenia jako zbyt daleko idący. Katalog wydatków ograniczający prawo do odliczeń podatku jest w projekcie węższy niż w Polsce - prowadzić to będzie do ujemnych skutków budżetowych. Zakres stosowania reverse charge nie budzi zastrzeżeń. Strona polska nie wnosi też zastrzeżeń do limitu 100 000 euro zwolnienia podatników z opodatkowania.

Rząd polski generalnie popiera projekt dyrektywy ustanawiającej szczegółowe zasady zwrotu podatku od wartości dodanej, o których mowa w dyrektywie 77/388/EWG, podatnikom nieposiadającym siedziby na terytorium kraju, ale posiadającym siedzibę w innym państwie członkowskim (dalej zwaną dyrektywą dotyczącą zwrotów podatku) z zastrzeżeniem terminu wejścia w życie tej dyrektywy oraz podanych w uzasadnieniu uwag prawno-legislacyjnych. Zdaniem strony polskiej dyrektywa ta powinna wejść w życie łącznie z projektem dyrektywy zmieniającej dyrektywę 77/388/EWG z zamiarem uproszczenia obowiązków w kwestii podatku od wartości dodanej, w stosunku do której strona polska wnosi o przesunięcie terminu wejścia w życie.

Ponadto rząd polski popiera projekt rozporządzenia w części wprowadzającej regulacje dotyczące wymiany i przechowywania informacji w ramach procedury zwrotu podatku VAT podatnikom nieposiadającym siedziby na terytorium kraju, ale posiadającym siedzibę w innym państwie członkowskim (projektowany nowy rozdział VIb rozporządzenia 1798/2003). W części dotyczącej mechanizmu one-stop shop (projektowany rozdział VIa rozporządzenia 1798/2003) strona polska w chwili obecnej, zgodnie ze stanowiskiem na temat projektu zmian dyrektywy Rady 77/388/EWG z zamiarem uproszczenia obowiązków podatkowych, nie może poprzeć projektowanych rozwiązań. W wypadku pozytywnej opinii wyrażonej przez większość państw członkowskich odnośnie do systemu one-stop shop strona polska uważa za zasadne, aby wprowadzenie projektowanych zmian zostało odsunięte w czasie, tj. na 1 stycznia 2007 r.

W opinii przyjętej przez Komisję Spraw Unii Europejskiej wyrażono poparcie dla rozpatrzonych projektów aktów prawnych, z uwzględnieniem uwag zawartych w projektach stanowisk rządu.

Na zakończenie posiedzenia Komisji Spraw Unii Europejskiej senatorowie omówili i zaakceptowali plan pracy komisji na pierwsze półrocze 2005 r.