Narzędzia:

Zapowiedzi

25 stycznia 2003 r.

25 stycznia 2003

25 stycznia 2003 r. polscy podróżnicy dotarli na grób Jana Czerskiego na Kołymie, na północnej Syberii, i przytwierdzili tam przywiezioną z Polski tablicę upamiętniającą 110. rocznicę śmierci uczonego.

Patronat nad wyprawą objął marszałek Longin Pastusiak, a tablicę ufundował Senat RP.

Pięciu podróżników wyruszyło w styczniu samolotem z St. Petersburga do Jakucka, a stamtąd do miasta Czerskij.

"Ten dziś zapomniany i niedoceniany w ojczyźnie człowiek, zesłany w młodym wieku na Syberię po powstaniu styczniowym, prowadził pionierskie rozległe badania Syberii w zakresie geologii, paleontologii i geografii. Czerski zapoczątkował ewolucyjny kierunek badań w geomorfologii, opracował pierwszą mapę geologiczną wybrzeża jeziora Bajkał. Zmarł w 1892 roku" - powiedział organizator wyprawy Romuald Koperski.

Podczas uroczystości przy grobie Jana Czerskiego zebrał się tłum ludzi. "Dopiero wtedy do nas dotarło, że Czerski jest tu czczony niczym święty, a jego grób jest najważniejszym miejscem w okolicy, swoistym miejscem kultu. Po stosownych przemówieniach miejscowa szamanka rozpaliła ogień i nucąc pieśń wezwała na uroczystość wszystkie dobre duchy tundry. Później zapadła krótka cisza i spadła zasłona zakrywająca tablicę: <<Wielkiemu polskiemu uczonemu Janowi Czerskiemu w 110. rocznicę śmierci - Rodacy>>. Rozległy się oklaski" - opowiadał R. Koperski.

Jak ustalili podróżnicy, na miejscu pochówku Czerskiego stał prosty grób, później zabudowano go drewnem na wzór grobowca. Dopiero w 1947 r., z inicjatywy podróżnika A.E. Lelikowa, pełniącego funkcję Naczelnika Kołymsko-Indygirskiego Towarzystwa Żeglugowego, na grobie Jana Czerskiego postawiono stojący do dziś monument.

Na pomniku umieszczono tablice - w języku rosyjskim: "Wybitnemu badaczowi Syberii, Kołymy, Indygirki i Jany, geologowi i geografowi Iwanowi Diementiewiczowi Czerskiemu wdzięczni potomkowie" oraz polskim: "I.D. Czerski od wdzięcznych potomków".

"Obie tablice zostały zaprojektowane i wykonane w jednym czasie i zamieszczone na monumencie w 1947 roku. Tak więc po 110 latach od śmierci Jana Czerskiego byliśmy pierwszymi Polakami, którzy z Polski dotarli do jego grobu nad daleką Kołymą" - powiedział R. Koperski, który przygotowuje książkę o Janie Czerskim i kolejne wyprawy śladami polskich badaczy Syberii.