Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapoznano się ze stanem obecnym i kierunkami działań w zakresie rehabilitacji i zatrudnienia osób niepełnosprawnych mieszkających na terenach wiejskich oraz przeznaczonymi dla nich programami pomocy.

Informację na ten temat przedstawiła wicedyrektor Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Liliana Pindor.

Aktualne dane wskazują, że osoby niepełnosprawne stanowią na wsi 15,3% populacji, a w miastach 13,1%. Zjawisko to występuje w Polsce od wielu lat, wyraźnie wyższy jest także udział osób w wieku produkcyjnym (42,6%). Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych jest wyraźnie wyższy na wsi niż w mieście. Znacznie mniej niepełnosprawnych jest wśród bezrobotnych na wsi. W II kwartale br. było ich około 22 tys. ( w miastach 133 tys.).

Obowiązujące ustawodawstwo wskazuje, że rozwiązywanie problemów osób niepełnosprawnych powinno odbywać się przede wszystkim na szczeblu lokalnym - powiatowym i gminnym, w miejscu zamieszkania.

Działania prowadzone przez samorządy uzupełniane są przez programy celowe finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, z których część oferuje różne instrumenty wsparcia osób niepełnosprawnych na rynku pracy. Najczęściej te programy kierowane są do pracodawców prowadzących zakłady pracy chronionej.

W procesie rehabilitacji społecznej osoby niepełnosprawne mogą korzystać także z warsztatów terapii zajęciowej oraz turnusów rehabilitacyjnych, finansowanych przez PFRON, a także Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

W opinii pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych podstawowym zagadnieniem jest brak całościowego rozpoznania problemu niepełnosprawności, szczególnie na obszarach wiejskich. Wskazane byłoby przeprowadzenie odpowiednich badań tego zagadnienia na poziomie gminy.

O programach pomocowych adresowanych do osób niepełnosprawnych na wsi mówił wiceprezes PFRON Marian Leszczyński. Realizowane przez fundusz programy adresowane są do wszystkich osób niepełnosprawnych niezależnie od miejsca zamieszkania. Ich podstawowym celem jest wyrównywanie szans, zmniejszanie skutków niepełnosprawności oraz stwarzanie warunków sprzyjających społecznej integracji osób niepełnosprawnych.

Ponadto senatorowie zapoznali się z informacją wiceprezesa KRUS Wojciecha Kobielskiego.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senatorowie rozpatrzyli ustawę o organizacji niektórych rynków rolnych.

Pozytywną opinię o uchwalonej przez Sejm ustawie przedstawili wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi Jerzy Pilarczyk oraz Dorota Bianco z Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej.

Celem ustawy jest utworzenie ram prawno-organizacyjnych niezbędnych do wdrożenia zasad Wspólnej Polityki Rolnej w zakresie rynków zbóż, roślin oleistych, wysokobiałkowych, lnu na ziarno, lnu i konopi na włókno, chmielu i tytoniu. Organizacja i funkcjonowanie wymienionych rynków jest regulowana w prawie unijnym w drodze rozporządzeń, dlatego też ustawodawca dokonał jedynie implementacji przepisów prawa wspólnotowego wymagających wydania przepisów prawa krajowego.

Ustawa określa zadania oraz właściwość jednostek organizacyjnych i organów w zakresie zakupu i sprzedaży interwencyjnej zbóż, a także udzielania pomocy finansowej producentom oraz obsługi Wspólnotowego Funduszu Tytoniowego.

Ustawa przewiduje, że zadania w zakresie zakupu i sprzedaży interwencyjnej zbóż będzie realizować Agencja Rynku Rolnego. Zgodnie z ustawą agencja zobowiązana została m.in. do prowadzenia zakupu i sprzedaży interwencyjnej oraz do dokonywania kontroli jakości i ilości zboża objętego zakupem i sprzedażą interwencyjną.

Opiniowana ustawa w zakresie działań agencji dotyczących prowadzenia zakupu i sprzedaży interwencyjnej zbóż wyłącza stosowanie przepisów ustawy o zamówieniach publicznych. Ponadto do działalności prowadzonej przez Agencję Rynku Rolnego nie będzie się stosować przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w zakresie dotyczącym ochrony konkurencji.

Zadania w zakresie pomocy finansowej dla producentów realizować będzie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Pomoc finansowa dla producentów polegać ma na wypłacaniu przez ARiMR dopłat do upraw (zbóż, roślin oleistych, w tym lnu uprawianego na ziarno, roślin wysokobiałkowych, roślin strączkowych, chmielu oraz lnu i konopi uprawianych na włókno), dopłat do odłogowania, dopłat do tytoniu oraz dopłat do przetwarzania. Decyzje administracyjne w sprawie dopłat wydawać będzie dyrektor oddziału regionalnego ARiMR.

W ustawie określono warunki formalne niezbędne do uzyskania dopłaty do odłogowania oraz dopłaty do przetwarzania.

ARiMR prowadzić będzie również kontrole w zakresie zasadności przyznawania i wypłacania dopłat, a także wykonywać zadania związane z obsługą Wspólnotowego Funduszu Tytoniowego (z tego funduszu finansowane będą m.in. działania zmierzające do zwiększenia świadomości społeczeństwa o szkodliwości wszelkich form konsumpcji tytoniu, czy też działania na rzecz wsparcia producentów zmieniających profil produkcji rolnej).

Ustawa nakłada na ministra właściwego do spraw rynków rolnych obowiązek przekazywania Komisji Europejskiej informacji w zakresie spraw regulowanych przez ustawę.

Opiniowana ustawa wprowadza do ustawy z 1990 r. o utworzeniu Agencji Rynku Rolnego przepis mający na celu dostosowanie w okresie przedakcesyjnym wymogów jakościowych zbóż objętych działaniami interwencyjnymi do wymogów obowiązujących w UE.

Uwagi z zakresu poprawności legislacyjnej zgłosiło podczas posiedzenia Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W głosowaniu Komisja Rolnictwa postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie jednej poprawki do ustawy o organizacji niektórych rynków rolnych. Na sprawozdawcę stanowiska Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w tej sprawie wybrano senatora Andrzeja Anulewicza.

Ponadto komisja przystąpiła do rozpatrywania ustawy o organizacji rynku biopaliw ciekłych oraz biokomponentów do ich produkcji. W tej części posiedzenia komisja zapoznała się ze stanowiskami w sprawie ustawy sejmowej, które przedstawili: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Finansów, UKIE, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz organizacje i związki zawodowe, m.in. Zrzeszenie Producentów Rzepaku, Centralne Laboratorium Naftowe oraz Europejskie Centrum Energii Odnawialnej.

Ponieważ zaprezentowane opinie były bardzo rozbieżne, senatorowie uznali w dyskusji, że niezbędne jest zamówienie dodatkowych ekspertyz, dotyczących m.in. wpływu biokomponentów na trwałość silników pojazdów mechanicznych, a także o zgodności projektu ustawy o monitoringu i kontroli jakości paliw z rozpatrywaną ustawą sejmową. Stwierdzono też, iż należy wystąpić do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie uwag zespołu ekspertów Europejskiego Centrum Energii Odnawialnej przygotowanych na zlecenie Kancelarii Senatu.

Ponadto Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwróciła się do ministra gospodarki o przygotowanie informacji dotyczącej funkcjonowania rynku biopaliw w krajach Unii Europejskiej i ich wykorzystania, materiału obrazującego wpływ mieszanek paliwowych na funkcjonowanie silników pojazdów mechanicznych oraz informacji na temat powiązania ustawy o monitoringu i kontroli jakości paliw z rozpatrywaną ustawą.

W związku z licznymi kontrowersjami i koniecznością zapoznania się z dodatkowymi opiniami komisja zwróciła się na podstawie art. 68 ust. 3 Regulaminu Senatu o przedłużenie do 6 grudnia br. terminu przygotowania projektu uchwały w sprawie ustawy o organizacji rynku biopaliw ciekłych oraz biokomponentów do ich produkcji.

Ustalono, ze kolejne posiedzenie w tej sprawie odbędzie się 3 grudnia br.