Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (58.)

w dniu 22 czerwca 2016 r.

Porządek obrad:

1. Wyrażenie opinii o kandydatach na członków Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (druk senacki nr 210).

(Początek posiedzenia o godzinie 16 minut 02)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Michał Seweryński)

Przewodniczący Michał Seweryński:

Dzień dobry państwu.

Otwieram posiedzenie senackiej Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

Witam panów senatorów, witam kandydatów do Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej – pana prezesa Andrzeja Romana Kołodzieja, pana profesora Tadeusza Wolszę, pana profesora Wojciecha Polaka i pana profesora Kazimierza Dudka.

(Głos z sali: Antoniego.)

Przepraszam, Kazimierz Antoni…

(Kandydat na Członka Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Antoni Dudek: Antoni Kazimierz. Z jakiegoś powodu przestawiono kolejność.)

Przepraszam, czytałem według listy. Wobec tego witam pana profesora, zachowując właściwą kolejność imion. Witam również przedstawicielkę Fundacji Batorego, panią Grażynę Czubek i pana Artura Jóźwika z Ośrodka „Karta” – państwo życzyli sobie być obecni, żeby nadać naszemu posiedzeniu w pełni otwarty i publiczny charakter. Witam też pana Szymona Giderewicza, eksperta w naszym Biurze Legislacyjnym w Senacie.

Punkt 1. porządku obrad: wyrażenie opinii o kandydatach na członków Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (druk senacki nr 210)

Nasze posiedzenie jest poświęcone zaopiniowaniu kandydatów do Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. Będzie przebiegało w ten sposób, że panowie senatorowie będą mogli zadawać pytania panom kandydatom, a potem będziemy wyrażać opinię o każdym z kandydatów z osobna.

Proszę bardzo, Panowie Senatorowie, możemy rozpocząć.

Może jeszcze dodam, że wszystkie dokumenty i cała procedura zostały tutaj zachowane. Zostaliśmy powiadomieni przez marszałka Senatu zgodnie z Regulaminem Senatu, że marszałek kieruje do nas tę całą sprawę zaopiniowania kandydatur, i wszystkie formalności z tej strony zostały dopełnione.

Proszę bardzo, otwieram serię zadawanych pytań.

Senator Rulewski, proszę bardzo.

Senator Jan Rulewski:

Dziękuję, Panier Przewodniczący

Nikogo nie wyróżniam, żadnemu z kandydatów nie obniżam not, natomiast jedna osoba spośród tych kandydatów prowokuje mnie do zadania pytania, mianowicie pan profesor Wolsza. A prowokuje nie swoją sylwetką, tylko usytuowaniem w 2 instancjach, w których, mam nadzieję, będzie uczestniczył. Mianowicie był w Kolegium IPN…

(Głos z sali: W radzie.)

W radzie, przepraszam, a teraz będzie w kolegium. Kompetencje kolegium zostały mocno zawężone. Jak pan widzi możliwość pogodzenia tych dwóch racji, tej racji ważnej, instytucjonalnej, z możliwością wnoszenia o odwołanie prezesa, z firmowaniem sprawozdania… Bo teraz będzie to tylko – nie chcę już dalej o tym mówić – dekoracja. O, przepraszam, ja nie mówiłem… Jak to pan pogodzi?

Przewodniczący Michał Seweryński:

Czy pan senator skończył już zadawanie pytania?

(Senator Jan Rulewski: Tak.)

Zanim poproszę o udzielenie odpowiedzi, powitam jeszcze pana marszałka Bogdana Borusewicza, który zasługuje na powitanie niejako dwukrotnie, raz jako wicemarszałek Senatu, a drugi raz jako gość na posiedzeniu naszej komisji.

Tytułem wyjaśnienia powiem, że w posiedzeniach komisji mogą brać wszyscy senatorowie, a nie tylko członkowie danej komisji.

Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi.

Kandydat na Członka Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Tadeusz Wolsza:

Proszę państwa, ja nie widzę żadnych przeszkód z tego powodu, że w poprzedniej kadencji, jak zresztą tutaj siedzący koło mnie pan profesor Antoni Dudek, byłem członkiem Rady Instytutu Pamięci Narodowej. To prawda, że w wyniku nowelizacji zmieniła się sytuacja, jeśli chodzi o rangę i znaczenie nowego kolegium. Może powiedzmy tak: władza kolegium została ograniczona, jednak nadal będzie miało dość znaczący wpływ na funkcjonowanie Instytutu Pamięci Narodowej. Pragnę zwrócić uwagę, że członkowie kolegium będą w ramach konkursu proponowali kandydata na prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, na bazie przeprowadzonych rozmów będą sondowali jego wiedzę, znajomość przepisów czy też kompetencje. Kolegium będzie miało też znaczący wpływ na obsadę stanowisk kierowniczych w Instytucie Pamięci Narodowej; będzie to również sposób na kontrolę działalności pana prezesa. Kolejna ważna kompetencja, którą zresztą posiadała również Rada Instytutu Pamięci Narodowej, dotyczy oceny prowadzonych badań, czyli programów naukowych realizowanych przez instytut, programów centralnych i terenowych. To też jest bardzo ważna rzecz, bo przez to kolegium będzie miało wpływ na profil prowadzonych badań. W sumie jest tam jeszcze zapis, że kolegium ma wpływ w sprawach istotnych dla Instytutu Pamięci Narodowej. Tak że wbrew temu, co pan, Panie Senatorze, powiedział… Oczywiście widać pewne ograniczenie władzy kolegium, jednak nadal jest to wpływ – przynajmniej ja tak uważam – dość znaczący, jeśli chodzi o sprawy personalne, jak również sprawy programowe. Tak bym najkrócej ujął odpowiedź na zadane przez pana pytania.

Przewodniczący Michał Seweryński:

Dziękuję bardzo.

Czy są jakieś następne pytania do któregoś z kandydatów?

Jeżeli nie ma pytań, to zapytam, czy panowie kandydaci chcieliby z własnej inicjatywy zabrać głos i się wypowiedzieć. Też nie widzę takich deklaracji.

Wobec tego możemy przystąpić do opiniowania kandydatów, mając na uwadze także materiał zawarty w dokumentacji dotyczącej naszego posiedzenia i całej tej procedury. Każdy kandydat, jak wiemy, ma swoją teczkę z dokumentacją wymaganą przepisami prawa. Nie mówię już o tym, że kandydaci, przynajmniej niektórzy, są nam znani z do tej pory prowadzonej publicznej działalności.

Przystępujemy do opiniowania. Zgodnie z procedurą opinie powinny być wyrażone osobno stosunku do każdego z kandydatów. Głosowanie w tym przypadku jest jawne i nie ma potrzeby, żeby było inne. Zresztą stosujemy tutaj regulamin.

Wobec tego stawiam pytanie: kto z państwa senatorów jest za udzieleniem rekomendacji, czyli wyrażeniem pozytywnej opinii o kandydaturze pana profesora Antoniego Kazimierza Dudka? (2)

Kto jest przeciw? (1)

Kto się wstrzymał? (3)

Dziękuję bardzo.

Teraz poddamy pod głosowanie opinię dla pana profesora, pana prezesa Andrzeja Kołodzieja.

Kto z państwa senatorów jest za udzieleniem opinii pozytywnej? (1)

Kto jest przeciw? (1)

Kto się wstrzymał? (5)

Dziękuję.

Przejdziemy teraz do opiniowania kandydatury pana Wojciecha Polaka.

Kto z państwa senatorów jest za udzieleniem opinii pozytywnej tej kandydaturze? (7)

Dziękuję.

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

I kandydatura pana profesora Tadeusza Wojciecha Wolszy.

Kto z państwa senatorów jest za udzieleniem opinii pozytywnej? (6)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (1)

Dziękuję bardzo.

Stwierdzam, że komisja dokonała zaopiniowania kandydatów, zaopiniowała kandydatów do Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej.

Zamykam posiedzenie komisji.

Dziękuję panom senatorom, dziękuję panom kandydatom.

(Koniec posiedzenia o godzinie 16 minut 12)