Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Infrastruktury (10.)

w dniu 9 marca 2016 r.

Porządek obrad:

1. Rozważenie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym.

(Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 00)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Stanisław Kogut)

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Otwieram posiedzenie Komisji Infrastruktury.

Punkt 1. porządku obrad: rozważenie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym

Nie ukrywam, że ten projekt ustawy, zmiana ustawy o podatku akcyzowym, bardzo pozytywnie została oceniona przez Biuro Legislacyjne i przeze mnie, moją skromną osobę,

W związku z tym, że wnioskodawcą jest pan senator Peczkis, proszę bardzo, Panie Senatorze. Zadecydujemy dzisiaj, czy uruchomimy proces legislacyjny, czy nie. Proszę bardzo, krótko, węzłowato, bo koledzy mają inne posiedzenia komisji, a jeszcze muszą się przygotować do posiedzenia plenarnego. W związku z tym, proszę, Panie Senatorze, proszę bardzo.

Senator Grzegorz Peczkis:

Dziękuję.

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Proponuję zmianę w przepisach dotyczących podatku akcyzowego dla pojazdów z silnikiem o pojemności powyżej 2000 cm3, zmierzającą do zmniejszenia obecnej stawki, tj. 18,6%, do stawki 4,6%. Stawkę 18,6% wprowadzono w 2006 r. Było kilka powodów.

Pierwszy to ekonomiczny, czyli miała ona zagwarantować pewne przychody Skarbowi Państwa. Ale to nie był główny powód, główny powód to była ochrona ówczesnego rynku w Polsce, czyli fabryki Fiata, którą rząd wspierał, i fabryki Daewoo, którą rząd wspierał, a które funkcjonowały na terenie państwa polskiego. Jednak ten powód po prostu przestał istnieć, przestał być istotny, dlatego że fabryka Daewoo zniknęła z rynku, a fabryka Fiata z produkcji na poziomie kilkunastu tysięcy samochodów zeszła do produkcji… no, to są pojedyncze tysiące samochodów, zależnie od miesiąca. Innymi słowy, ten argument przestał być istotny.

Pierwszy argument, argument ekonomiczny, zagwarantowanie przychodów, jest pomijany z tego względu, że rynek głównie aut używanych… Bo rozważając w ogóle wszelkie kwestie związane z tym podatkiem, musimy pamiętać, że nie dotyczy on tylko pojazdów nowych, a średnia wieku samochodów sprowadzanych do kraju to 9–12 lat, w zależności od tego, kto tę średnią wylicza. W związku z tym rynek, czyli podmioty sprowadzające, wyspecjalizował się w zaniżaniu wartości sprowadzanych pojazdów. Bezpośrednim odzwierciedleniem tego faktu jest wartość pojazdów w bazach urzędu celnego. Ta wartość jest o rząd mniejsza – nie przesadzam – niż wartość pojazdów szacowana przez tzw. grupy transportowe; mówię o tabelach Eurotaxu itd. Ta zaniżona wartość jest podstawą do wyceny samochodu, jest podstawą do wyliczenia należnego podatku.

Trzeci powód to jest powód ekologiczny. On również stracił w międzyczasie znaczenie, dlatego że na dzień dzisiejszy… Przede wszystkim ten podatek nie uwzględniał zasadniczej różnicy we wpływie na środowisko naturalne, czyli różnicy pomiędzy silnikami benzynowymi i tzw. silnikami diesla. Ta różnica jest kluczowa, a ten podatek w ogóle nie uwzględnia tej różnicy. Pojemność silnika – a on jest traktowany jednoznacznie jako podatek od silników o pewnej pojemności w przypadku obydwu silników – co przedstawiłem w uzasadnieniu, nie decyduje o wpływie na środowisko w dniu dzisiejszym, jak również nie decyduje w przypadku silników sprzed 8–9 lat, dlatego że na skutek wyeksploatowania te silniki w Polsce pozbawione są cech konstrukcyjnych, mówię o filtrach cząsteczek stałych, tzw. DPF, bez których pojazdy z silnikami o mniejszej pojemności zatruwają środowisko dużo bardziej niż np. pojazdy z silnikami benzynowymi o większej pojemności. Ten argument po prostu pada, nie ma on oparcia w tzw. badaniach okresowych pojazdów. Innymi słowy, w Polsce dopuszcza się urzędowo funkcjonowanie pojazdów nieekologicznych i pojemność silnika nie ma tutaj nic do rzeczy.

Bardzo skrótowo, szanując państwa czas, przedstawiłem te argumenty, które przedstawiłem na piśmie. Chciałbym podziękować obsłudze legislacyjnej, która troszkę to, mówiąc kolokwialnie, wyczesała i nadała temu formę prawną. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Dziękuję panu senatorowi.

Proszę teraz Biuro Legislacyjne o opinię.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Dziękuję bardzo, Szymon Giderewicz.

Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Tak jak powiedział pan senator, projekt w przedstawionym państwu kształcie wypełnia założenia przedstawione przez pana senatora. Jest w mojej ocenie kompletny pod względem legislacyjnym. Zawiera zmianę stawki akcyzy, obniżenie stawki akcyzy, odpowiedni przepis przejściowy, który reguluje sytuację prawnopodatkową podatników i wpływ nowych uregulowań na stosunki powstałe przed dniem wejścia w życia ustawy, oraz odpowiedni przepis o wejściu w życie ustawy. Zawiera też uzasadnienie, które spełnia wymogi regulaminowe. Ono oczywiście powinno być uzupełnione w dalszych pracach legislacyjnych nad projektem pogłębioną oceną skutków regulacji, przede wszystkim oceną skutków finansowych wprowadzenia takiej zmiany, a także wynikiem przeprowadzonych na późniejszym etapie konsultacji. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Dziękuję serdecznie.

Czy ktoś z kolegów senatorów ma pytania? Nie, w związku z czym…

Proszę, kolega Gaweł.

Senator Robert Gaweł:

Ja mam pytanie dotyczące tego podatku: chodzi o wszystkie samochody, które są w obrocie i w sprzedaży?

Senator Grzegorz Peczkis:

Nie tylko te nowe, ale również używane. Chodzi o te, które są objęte podatkiem akcyzowym, czyli de facto sprowadzane z zagranicy.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Dziękuję.

Proszę, kolega senator.

Senator Piotr Florek:

To jest dość ważna zmiana w podatku akcyzowym, bo dotyczy wielu osób, które przede wszystkim sprowadzają samochody. Możliwe, że wszystko to jest okej. Jednak dla mnie istotne i ważne by było to, czego jeszcze do końca pewnie nie wiemy, ale co w procesie legislacyjnym wyjdzie, czyli skutki finansowe. Bo stanowisko ministra finansów jest decydujące w sprawie tego, jakie będą skutki finansowe w związku z tą zmianą. Jeżeli ona jest dobra, to w porządku, ale moim zdaniem bez ministra będzie trudno nad tym procedować. Więc dobrze by było, gdyby wcześniej udało się uzyskać tę wstępną opinię ministra na temat tego, czy będzie jakaś akceptacja co do tego. Dziękuję.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Proszę, pan senator.

Senator Grzegorz Peczkis:

Przeprowadziłem rozmowę telefoniczną ze wskazanym ministrem do spraw podatku akcyzowego. Minister zaakceptował to wstępnie. To mnie troszkę zaskoczyło, bo miałem wrażenie, że będzie opór, ale zaakceptował to. Oczywiście uzależnił to ostatecznie od decyzji ministra konstytucyjnego. Jednak wstępnie zaakceptował tę zmianę. Jest świadom tego, że z punktu widzenia dochodów państwa ta stawka jest iluzoryczna, bo na skutek różnych zabiegów wartość pojazdów jest masowo zaniżana.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Dziękuję.

Drodzy Państwo, jak rozpoczną się prace komisji, to wtedy będą przedstawiciele ministerstwa, będą się wypowiadać, a dzisiaj faktycznie trudno jest, żebyśmy my przedstawili stanowisko rządu.

Proszę, pan senator Włosowicz.

Senator Jacek Włosowicz:

Panie Przewodniczący! Panowie!

Sądzę, że jest to zmiana, która przy takim podejściu do stosowania podatku akcyzowego, jest jak najbardziej oczekiwana. Z jakich powodów? Po pierwsze, takiego, że obecnie coraz mniej samochodów posiada silnik o pojemności powyżej 2.0, w związku z czym ta stawka 18,6% rzadko jest stosowana. Po drugie, tak jak powiedział pan senator Peczkis, różnego rodzaju zabiegi, sprowadzanie samochodu z silnikiem o większej pojemności jako tzw. samochodu specjalnego, wykorzystanie tego statusu, powodują, że stawka 18,6% jest stosowana rzadko. Po trzecie, ma ona wymiar tylko i wyłącznie fiskalny. Pamiętam, że była ona zmieniona bodajże na początku 2008 r., kiedy z 7% z czymś została podniesiona do 18,6%. Nie miało to żadnego wpływu na kształtowanie zakupów nowych samochodów, i nie tylko nowych, tak, by zmierzały one w jakimś kierunku, jakiego oczekujemy. Po to są wprowadzane u nas w Europie tzw. normy Euro na silniki, żeby ewentualnie tym się kierować i preferować takie samochody. Na razie takie rozwiązanie nie zostało przedstawione w stosunku do silników benzynowych. Nie ma również uregulowania, które by powodowało, że np. samochody najbardziej ekologiczne, czyli elektryczne, mają jakąś preferencję. Tak że ten podatek ma tylko i wyłącznie znaczenie fiskalne, a jak pan senator powiedział, w coraz mniejszym stopniu znajduje zastosowanie. Tak że sądzę, że to dobry ruch. Bo dlaczego za np. samochody, które są nowoczesne, a mają silnik o pojemności 2.0, trzeba być w jakiś sposób karanym taką akcyzą, a w przypadku samochodów starych, które mają silnik o pojemności poniżej 2.0 spełniający normę nawet Euro 3 czy Euro 4, mają być preferencje przy zakupie? Dziękuję.

Przewodniczący Stanisław Kogut:

Państwo Drodzy, w związku z tym, że nie widzę już senatorów chętnych do zadawania pytań, przegłosujemy projekt.

Kto z panów senatorów jest za podjęciem procesu legislacyjnego dotyczącego zmiany podatku akcyzowego? Kto jest za? (9)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

W związku z tym, Państwo Drodzy, ja podpisuję pismo skierowane do pana marszałka, że rozpoczynamy proces…

(Głos z sali: Składamy projekt.)

…składamy projekt, zwracamy się do pana marszałka o rozpoczęcie procesu legislacyjnego.

Chciałbym także państwa poinformować, żebyście dużo…

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Wnioskodawcą będzie pan senator Peczkis.

Państwo Drodzy, żebyście sobie ułożyli swój plan pracy… Piętnastego o godzinie 11.00 mamy posiedzenie komisji na temat skansenu, a głównym sprawozdawcą będzie pan senator Gaweł. W związku z tym jeżeli macie… Będą, Państwo Drodzy, przedstawiciele kolei, więc jak macie jakieś pytania, to można je zadać.

Ja pamiętam o tym, żeby poprosić przedstawicieli Polskich Linii Kolejowych o informację na temat tego, jak będą rozdysponowane pieniądze unijne. Ale, Państwo Drodzy, trudno jest to zrealizować, jak 3,5 miesiąca nie ma prezesa Polskich Linii Kolejowych i nie wiadomo, z kim rozmawiać.

Państwo Drodzy, chciałbym także podziękować panu senatorowi Kopciowi za wczorajszą konferencję, za przygotowanie konferencji na temat kas mieszkaniowych, bo była ona bardzo dobrze przygotowana. Z tym, że moje zdanie jest takie, że trzeba też przygotować puentę, bo konferencja bez puenty to jest tylko konferencja.

Zamykam dzisiejsze posiedzenie komisji.

Dziękuję.

(Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 15)