W dniach 5-8 kwietnia 2014 roku na zaproszenie Konsula Generalnego RP we Lwowie Jarosława Drozda delegacja Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą przebywała na Ukrainie.

Celem wyjazdu studyjnego komisji była wizytacja Domu Polskiego we Lwowie oraz polskich miejsc pamięci narodowej we Lwowie, Bołszowcach, Nowej Uszycy i Latyczowie. Senatorowie zapoznali się z postępem prac związanych z budową Domu Polskiego w Barze oraz odbyli spotkania z działaczami organizacji polskich we Lwowie, Stanisławowie, Kamieńcu Podolskim i Barze.

W skład delegacji wchodzili senatorowie: Andrzej Person, przewodniczący delegacji, Janina Sagatowska,  Łukasz Abgarowicz,  Leszek Czarnobaj,  Robert Dowhan, Stanisław Gogacz, Marek Konopka oraz Jerzy Kozdroń sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości i Andrzej Krzysztofiak burmistrz miasta Kwidzyn.

Wizytacja budynku przyszłego Domu Polskiego we Lwowie była głównym celem wyjazdu studyjnego komisji na Ukrainę. Przekazanie powojskowego budynku przy ul. Szewczenki 3A organizacjom polskim, reprezentowanym przez Federację Organizacji Polskich na Ukrainie,  nastąpiło na podstawie decyzji Rady Miasta Lwowa z 30 maja 2013 r. Kwestia utworzenia lwowskiego Domu Polskiego była od lat przedmiotem starań organizacji polskich na Ukrainie i instytucji krajowych. Przekazany w formie użyczenia budynek ma być  Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego. Nie ma jeszcze formalnych decyzji o przypisaniu do obiektu przy ul. Szewczenki 3A odpowiedniej działki.

Również na spotkaniu senatorów z merem Lwowa Andrijem Sadowym 8 kwietnia br. rozmawiano o sprawie działki pod Dom Polski we Lwowie. Senatorowie mówili m.in. o potrzebie wsparcia, przez władze miejskie decyzji Ministerstwa Obrony Ukrainy o przekazaniu miastu ww. działki na potrzeby Domu Polskiego we Lwowie.

We Lwowie delegacja spotkała się z ks. abp Mieczysławem Mokrzyckim, metropolitą lwowskim. Podczas spotkania mówiono m.in. o potrzebie prowadzenia większej liczby mszy  w języku polskim.

Na spotkaniu z przedstawicielami środowisk polskich, działających we Lwowskim Okręgu Konsularnym, senatorowie przypomnieli o zbliżającej się w Polsce 25. rocznicy wolnych wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, 15. rocznicy przystąpienia Polski do Paktu Północnoatlantyckiego i 10. rocznicy wstąpienia do Unii Europejskiej. Mówili także o powołaniu, z inicjatywy Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego i rządu polskiego, zespołu eksperckiego ds. reformy samorządowej na Ukrainie. Poinformowali o planowanej 30 maja 2014 r. w Senacie RP konferencji pt. „Polskie media na Wschodzie – cz. 2”.

W imieniu polskich samorządowców, burmistrz miasta Kwidzyna przedstawił dotychczasowy zakres współpracy samorządu z miastem partnerskim Bar.

Społeczność polska  postulowała m. in.: budowę szkoły i przedszkola w Łanowicach, niedaleko Sambora, gdzie mieszkają sami Polacy; utworzenie Domu Polskiego we Lwowie, wspieranie polskości we Lwowie i na Ziemi Lwowskiej; systemowe wsparcie rozwoju małego i średniego biznesu; wsparcie finansowe szkół polskich we Lwowie, znanych z wysokiego poziomu nauczania, gdzie są potrzeby remontów bieżących i inne wydatki z uwagi na stale rosnące zainteresowanie posyłaniem do tych szkół dzieci nie tylko polskiego pochodzenia.  Mówiono o powszechnym problemie łączenia małych klas w szkołach polskich co wpływa m.in. na poziom nauczania, o braku podręczników do nauki w tych szkołach, wynikającego z niskiego ich nakładu, o konieczności utrzymania dotychczasowego finansowania dla Polskiego Radia we Lwowie, o potrzebie wsparcia nauczania języka polskiego w polskich grupach przedszkolnych, działający przy przedszkolach ukraińskich we Lwowie, w których w zależności od lat średnio uczęszcza 100-120 dzieci polskich, z uwagi na fakt, iż wsparcie finansowe Ministerstwa Oświaty i Nauki Ukrainy pozwala jedynie na opłacenie podstawowych mediów i środków czystości, o potrzebie budowy obiektu sportowego dla polskiego klubu piłkarskiego Pogoń Lwów, o braku dofinansowania dla szkółki piłkarskiej klubu, o potrzebie dofinansowania działalności chórów i zespołów pieśni i tańca z Ziemi Lwowskiej, w tym organizacji wyjazdów do Polski młodzieży w nich działającej, a także wyrażano zaniepokojenie o los organizacji polskich na Wschodzie Ukrainy.

6 kwietnia delegacja wizytowała w Bołszowcach odbudowywany i zaadoptowany ze środków Senatu RP, na Młodzieżowe Centrum Pokoju i Pojednania, polski klasztor. Obiekt wchodzi w skład późnobarokowego zespołu kościelno-klasztornego – Sanktuarium Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, ufundowane przez polskiego hetmana Marcina Kazanowskiego w 1624 r. Zespół jest wpisany na listę zabytków klasy zerowej. Jest to miejsce spotkań młodych Polaków z okręgu lwowskiego, stanisławowsko-halickiego i okolic Kołomyi.

Tego dnia senatorowie wizytowali również Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Stanisławowie. To Centrum objęło pomieszczenia, których przekazanie nastąpiło w drodze uchwały Rady Miasta Iwano-Frankowsk z 3 lipca 2012 r. Zadaniem Centrum, mieszczącego się przy ulicy Strzelców Siczowych 56, jest m.in. zapewnienie rozwoju środowiska polskiego oraz animowanie działań zmierzających do aktywizacji tej społeczności, podnoszenia jej poziomu kulturalno-obywatelskiego oraz promowania wartości europejskich i euroatlantyckich na Zachodniej Ukrainie. W skład Centrum wchodzą: wielofunkcyjna sala wyposażona w sprzęt multimedialny, pomieszczenia dydaktyczne, biblioteka, studio radiowe i media-centrum oraz klubokawiarnia. Centrum współdziała z szeregiem instytucji ukraińskich i polskich w Stanisławowie i okolicach. Prowadzi także kursy przygotowujące do Certyfikatu Znajomości  Języka Polskiego, spotkania przybliżające wiedzę na temat literatury polskiej,  historii Stanisławowa i Ziemi Stanisławowskiej oraz cykl „Razem dla wspólnej Europy” – prezentujący polskie dokonania naukowe, dorobek kulturalny Polski oraz promujący Polskę, jako kraj niezawodnego partnera Ukrainy na drodze do integracji europejskiej.

Spotkanie z barskimi władzami miejskimi i rejonowymi, które odbyło się 7 kwietnia, poprzedziła wizytacja placu budowy Domu Kultury Polskiej w Barze. W trakcie spotkania  z przewodniczącym Państwowej Administracji Rejonowej w Barze i burmistrzem miasta Bar została zaprezentowana, przez członka Zarządu Krajowego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Marka Różyckiego, wizualizacja przyszłego Domu Polskiego. Oddanie budynku do użytku lokalnej społeczności polskiej zaplanowano w końcu bieżącego roku.

Podczas wszystkich spotkań, zarówno z przedstawicielami administracji państwowej jak i lokalnych społeczności, polskich senatorowie zapewniali o wsparciu Polski dla unijnych aspiracji Ukrainy.