Wydarzenia

Marszałek Stanisław Karczewski 25 sierpnia 2017 r. wziął udział w konferencji „Konstytucja dla obywateli, nie dla elit”. Spotkanie stanowiło inaugurację cyklu debat na temat zmian w konstytucji, którego inicjatorem jest prezydent Andrzej Duda. Prezydent wyszedł z inicjatywą przeprowadzenia referendum w sprawie zmian w konstytucji w czasie uroczystości w święto Konstytucji 3 maja. Powiedział wówczas, że chce, aby referendum w sprawie konstytucji odbyło się w 2018 r., gdy przypada 100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. Pod koniec maja zapowiedział, że zwróci się do Senatu, aby referendum odbyło się 11 listopada 2018 r. W ocenie prezydenta Polacy powinni móc wypowiedzieć się na temat obowiązującej od 20 lat konstytucji i określonego w niej modelu ustrojowego.

W debacie organizowanej w Gdańsku przez NSZZ „Solidarność” uczestniczyli także m.in. pełnomocnik prezydenta ds. referendum Paweł Mucha, obecny i były przewodniczący NSZZ „Solidarność” ‒ Piotr Duda i Marian Krzaklewski.

Sala BHP w Stoczni Gdańskiej, w której odbyła się konferencja, to miejsce o historycznym znaczeniu. „Bardzo się cieszę, że to pierwsze spotkanie o konstytucji rozpoczynamy tutaj, w Gdańsku, w kolebce «Solidarności», w miejscu, z którego powiało dla Polski, dla Europy wolnością” – podkreślił marszałek. Przed rozpoczęciem obrad marszałek złożył kwiaty przed bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej. 

Zabierając głos w debacie, marszałek Senatu zgodził się z prezydentem, że obecna konstytucja wymaga zmian. Zdaniem marszałka konstytucja powinna budować wspólnotę narodową. Zadeklarował, że włącza się w debatę na temat konstytucji, która, według niego, jest „niezwykle ważna dla Polski”. „Mamy doświadczenia i wiemy, w którym miejscu konstytucja nie spełnia naszych oczekiwań, w którym miejscu konstytucja stwarza duże niedogodności, gdzie są pomieszane, czy wręcz niedookreślone kompetencje poszczególnych organów władzy państwa” – powiedział marszałek.

Marszałek Senatu wskazywał, że w nowej konstytucji powinny być zagwarantowane prawa do emerytury, bezpłatnej nauki i bezpłatnego leczenia. Jak mówił, jest przekonany, że propozycja, aby umieścić w nowej konstytucji zabezpieczenie dla programu „Rodzina 500 +” jest dobra. Wyraził nadzieję, że w nowej konstytucji znajdą się przepisy gwarantujące miejsca w Senacie dla Polonii. „Chciałbym, by więź z Polonią była silniejsza i by w nowej konstytucji było zagwarantowane miejsce dla jej przedstawiciela w parlamencie” – zaznaczył.

Marszałek Senatu zastrzegł, że nie jest przekonany, co do terminu referendum konstytucyjnego, zaproponowanego przez prezydenta. Według prezydenta referendum mogłoby się odbyć 11 listopada 2018 r., gdy przypada 100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. 11 listopada, to również ‒ wynikający z kodeksu wyborczego ‒ termin wyborów samorządowych. „Osobiście jestem jeszcze nieprzekonany do terminu, który wstępnie został zaproponowany przez prezydenta. Myślę, że będziemy jeszcze na ten temat rozmawiać i dyskutować. 11 listopada, wtedy będzie wielkie święto ‒ 100-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę. Czy to referendum w tym dniu jest najlepszym rozwiązaniem? Tego nie wiem, nie jestem do tego jeszcze przekonany”‒ zaznaczył marszałek Stanisław Karczewski. „Nie chciałbym, żeby referendum odbywało się razem z wyborami samorządowymi” ‒ dodał. W jego ocenie będzie to powodowało spór polityczny.

Zarówno przewodniczący NSZZ „Solidarność” Piotr Duda, jak i marszałek Senatu przypomnieli o obywatelskim projekcie konstytucji, który został przygotowany w 1994 r. przez Społeczną Komisję Konstytucyjną na zlecenie Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, przy współpracy Sekretariatu Ugrupowań Centroprawicowych i Niepodległościowych. Jak ocenił przewodniczący Piotr Duda, gdyby projekt obywatelski został poddany pod ocenę obywateli, stałby się konstytucją obowiązującą do dzisiaj. Marszałek Stanisław Karczewski zaś podkreślił, że obywatelski projekt konstytucji nie został uwzględniony przez siły lewicowe i liberalne, warto jednak teraz nad nim pracować i trzeba o nim mówić.

Prezydent Andrzej Duda podkreślił znaczenie dyskusji nad kształtem nowej konstytucji. „Chciałbym, żeby takie dyskusje toczyły się w całej Polsce, bo dla mnie jest niezwykle ważne, żeby ten temat stał się rzeczywiście tematem społecznym, żeby wielu ludzi wyrobiło sobie zdanie i zastanowiło się nad tym, jak funkcjonuje obecna konstytucja i czego by na przyszłość oczekiwali: dla Rzeczypospolitej, ich dzieci i wnuków” – mówił. Podkreślił, że dyskusja na temat zmian w konstytucji powinna dotyczyć m.in. wieku emerytalnego, podziału władz czy służby zdrowia.Konstytucja musi też być zrozumiała dla ludzi. „Ona musi być taka, jakiej ludzie chcą, taka jakiej oczekują, ona musi realizować pewne kierunki wskazane przez społeczeństwo i temu właśnie ma służyć referendum konsultacyjne” ‒ powiedział prezydent. „Chodzi o to, żeby konstytucja była zbudowana tak, jak społeczeństwo, obywatele tego chcą” ‒ podkreślił. Jak mówił, temu właśnie ma służyć przeszło roczna debata konstytucyjna. Jak powiedział prezydent, referendum konsultacyjne dotyczące zmian w ustawie zasadniczej mogłoby być 2-dniowe. „Chciałbym, żeby (referendum) odbyło się 11 listopada (2018 r.), czy też – zobaczymy – 10 i 11 listopada, a więc poprzez dwa dni. Dlaczego? Dlatego, że to jest ważny moment, niezwykle ważny moment dla nas wszystkich Polaków, bo wszyscy jesteśmy przywiązani ogromnie do niepodległości Rzeczypospolitej, do suwerennego państwa, bo wiemy o tym, że tylko w takim państwie możemy sami stanowić o sobie i tylko w takim państwie jesteśmy w stanie budować swoją przyszłość” – stwierdził prezydent.

Odnosząc się do zaproponowanego przez prezydenta terminu i trybu referendum, marszałek Senatu powiedział, że „pomysł dwudniowego referendum w sprawie zmian w konstytucji jest godny rozważenia”.